Modelowanie struktur geologicznych i symulacje procesów złożowych - nowoczesne metody badawcze stosowane w INIG - PIB dla potrzeb górnictwa naftowego, górnictwa węglowego i podziemnego magazynowania energii

• Autorzy: Szott Wiesław , Sowiżdżał Krzysztof , Budak Paweł

Warianty tytułu

EN

Modeling of Geological Structures and Simulations of Reservoir Processes - Modern Research Methods Used by Oil and Gas Institute - National Research Institute for the Needs of Oil and Gas Mining, Coal Mining, and Underground Energy Storage

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule przedstawiono potrzebę, cele i korzyści stosowania symulacyjnych modeli struktur geologicznych zawierających surowce energetyczne oraz procesów zachodzących podczas eksploatacji tych surowców. Zagadnienia te są istotne w pracach badawczych służących górnictwu naftowemu, górnictwu węglowemu oraz innym sektorom przemysłu energetycznego. W artykule przedstawiono krótki rys historyczny rozwoju nowoczesnych metod modelowania i symulacji złożowych w pracach INiG - PIB, wykonywanych na potrzeby polskich i zagranicznych firm z ww. sektorów gospodarki. Opisano najważniejsze projekty badawcze i rozwojowe w tej dziedzinie zrealizowane w INiG - PIB. Zaprezentowano światowe kierunki rozwoju zagadnień modelowania i symulacji złożowych oraz plany poszerzenia możliwości INiG - PIB w tym zakresie.

EN

The paper presents the needs, aims and advantages of using reservoir modeling and simulations applied to underground geological structures confining energy resources and to phenomena of their exploitation. It includes historical description of the reservoir modeling development in the projects performed by INiG - PIB for Polish oil and gas industry. Main projects of this type are shortly presented. Directions of further development of the reservoir modeling and simulation are discussed and the next future plans of INiG - PIB in the field are revealed.

Słowa kluczowe

PL

struktury geologiczne; surowce energetyczne; przemysł energetyczny; symulacje złożowe

EN

geological structures; energy resources; energy industry; reservoir simulations

• Wydawca: Stowarzyszenie Naukowo-Techniczne Inżynierów i Techników Przemysłu Naftowego i Gazowniczego
• Czasopismo: Wiadomości Naftowe i Gazownicze
• Rocznik: 2020
• Tom: R. 23, Nr 9 (263)
• Strony: 10--15
• Opis fizyczny: Bibliogr. 26 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Szott Wiesław

• Zakład Symulacji Złóż Węglowodorów i Podziemnych Magazynów Gazu, Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy

autor

Sowiżdżał Krzysztof

• Zakład Geologii i Geochemii, Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy

autor

Budak Paweł

• Zakład Inżynierii Naftowej, Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy

Bibliografia

• [1] Satter A. & Thakur G. Integrated Petroleum Reservoir Management. PennWell Books, Tulusa 1994. ISBN 100878144080. ISBN 139780878144082.
• [2] Deutsch C.V., 2002 - Geostatistical Reservoir Modeling. Oxford University Press, 2002, pp. 376. ISBN 0-19-513806-6.
• [3] Zakrevsky K.E., 2011 - Geological 3D Modelling. EAGE Publications, 2011, pp. 261. ISBN: 9073781965, 9789073781962.
• [4] Sowiżdżał K., Geologiczne, przestrzenne modelowanie złóż węglowodorów - aspekty metodyczne i przykłady zastosowań. Prace Naukowe Instytutu Nafty i Gazu - Państwowego Instytutu Badawczego, nr 192, 2013.
• [5] Szott W. Komputerowe modele i symulacje złożowe. Nowoczesne metody służące pozyskiwaniu surowców naftowych. Rynek Polskiej Nafty i Gazu, 2012, nr 7, s. 80-88.
• [6] Szott W. Zastosowanie symulacji komputerowych do modelowania pracy podziemnych magazynów gazu w Polsce. Nafta-Gaz, 2010, nr 5 s. 339-344.
• [7] Szott W., Łętkowski P., Gołąbek A., Miłek K. Ocena efektów wspomaganego wydobycia ropy naftowej i gazu ziemnego z wybranych złóż krajowych z zastosowaniem zatłaczania CO2. Prace Naukowe Instytutu Nafty i Gazu, nr 184, 2012. ISSN 2353-2718.
• [8]. Szott W. Modelowanie zjawisk złożowych procesu sekwestracji CO2 w strukturach zawodnionych przy pomocy najnowszych narzędzi programistycznych symulatora Eclipse. Prace Naukowe Instytutu Nafty i Gazu, nr 175, 2010, s. 1-52.
• [9] Szott W., Gołąbek A., Łętkowski P., Słota-Valim M., Sowiżdżał K. Numerical Studies of Improved Methane Drainage Technologies by Stimulating Coal Seams in Multi-Seam Mining Layouts. International Journal of Rock Mechanics and Mining Sciences. Vol. 108, August 2018, pp. 157-168. DOI: 10.1016/j.ijrmms.2018.06.011.
• [10] Szpunar T., Budak P.: Konwergencja podziemnego magazynu gazu w kawernie solnej, w trójosiowym stanie naprężeń i odkształceń. Prace Instytutu Nafty i Gazu, nr 128, 2005, s. 37. ISSN 0209-0724.
• [11] Szpunar T., Budak P.: Konwergencja podziemnego magazynu gazu w kawernie solnej oraz graniczne parametry eksploatacyjne komory magazynowej. Prace Instytutu Górnictwa Naftowego i Gazownictwa nr 114, 2002, s. 45. ISSN 0209-0724.
• [12] Szpunar T., Budak P.: Zagadnienie likwidacji hydratów w kawernowych magazynach gazu. Prace Instytutu Górnictwa Naftowego i Gazownictwa nr 99, 1999, s. 53. ISSN 0209-0724.
• [13] Budak P., Szpunar T.: Rozkład temperatury gazu płynącego w kolumnie eksploatacyjnej podziemnego magazynu gazu w kawernie solnej. Nafta-Gaz, 2000, nr 10, s. 580-590.
• [14] Budak P., Szpunar T.: Program symulacji pracy podziemnego magazynu gazu w komorze solnej. Nafta-Gaz, 2000, nr 9, s. 530-534.
• [15] Budak P.: Symulacja pierwszego napełniania podziemnego magazynu gazu w kawernie solnej. Nafta-Gaz, nr 11, 1997, s. 519-524.
• [16] Szott W., Gołąbek A. Investigation of Rate-Decline Analysis for Assessment of Recoverable Resources of Polish Shale Gas Formations. Nafta-Gaz 2015, nr 11, s. 864-8697, DOI: 10.18668/NG2015.11.08.
• [17] Szott W., Gołąbek A. Wpływ niepewności wybranych parametrów geologicznych i błędów pomiarowych na wyznaczanie wydobywalnych zasobów gazu w krajowych formacjach łupkowych metodą krzywych spadku wydajności. Nafta-Gaz 2016, nr 9, s. 696-703, DOI: 10.18668/NG.2016.09.03.
• [18] Szott W., Łętkowski P. Determination of Basic Reservoir Parameters in Shale Formations as a Solution of Inverse Problem in the Computer Assisted History Matching of their Simulation Models. Part I - Introduction to Methodology and Initial Tests. Nafta-Gaz 2015, nr 11, s. 870-876, DOI: 10.18668/NG2015.11.09.
• [19]. Szott W., Łętkowski P. Determination of Basic Reservoir Parameters in Shale Formations as a Solution of Inverse Problem in the Computer Assisted History Matching of their Simulation Models. Part II - Hybrid Optimization Algorithm. Nafta-Gaz 2016, nr 10, s. 814-821, DOI: 10.18668/NG.2016.10.06.
• [20] Szott W., Miłek K. Methods to determine drainage area in shale formations produced by stimulated horizontal wells using reservoir simulation modelling. Nafta-Gaz 2015, nr 12, s. 992-997, DOI: 10.18668/NG.2015.12.07.
• [21] Szott W., Miłek K. Metodyka wyznaczenia korelacji wybranych wielkości eksploatacyjnych z parametrami złożowymi dla odwiertów udostępniających formacje łupkowe. Nafta-Gaz 2016, nr 10, s. 805-813, DOI: 10.18668/NG.2016.10.05.
• [22] Praca zbiorowa pod redakcją J. Lubasia. Opracowanie optymalnych koncepcji zagospodarowania złóż niekonwencjonalnych. Prace Naukowe Instytutu Nafty i Gazu - Państwowego Instytutu Badawczego nr 223, 2018. s. 308. ISBN: 978-83-65649-30-0, ISSN: 2353-2718, DOI: 10.18668/PN2018.223.
• [23] Sowiżdżał K., Słoczyński T., Kaczmarczyk W. Estimation of the Oil-in-Place Resources in the Liquid-Rich ShaleFormations Exploiting Geochemical and Petrophysical Data in a 3D High-Resolution Geological Model Domain: Baltic Basin Case Study. Geofluids, Volume 2020, DOI: 10.1155/5385932.
• [24] Słota-Valim M., Sowiżdżał K. Modelowanie geologiczno-geomechaniczne pokładów węgla kamiennego jako element optymalizacji metod stymulowanego sczerpywania metanu. Prace Naukowe Instytutu Nafty i Gazu - Państwowego Instytutu Badawczego, nr 209, 2016, s. 823-828.
• [25] Szott W., Gołąbek A. Numerical modelling of stimulated methane drainage from coal seams. Prace Naukowe Instytutu Nafty i Gazu - Państwowego Instytutu Badawczego, nr 209, 2016, s. 829-836.
• [26] Gilman J.R. & Ozgen C. Reservoir Simulation: History matching and forecasting. Society of Petroleum Engineers, 2013, pp. 120. ISBN: 978-1-61399-311-8.

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa Nr 461252 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2021).