Tradycyjne zdobnictwo starych domów okolic wsi Kaniuki we wspomnieniach ludowego rzeźbiarza Włodzimierza Naumiuka

• Autorzy: Naumiuk-Jakuc Anna

Identyfikatory

DOI

10.24427/aea-2019-vol11-no1-03

Warianty tytułu

EN

Traditional ornamentation of old vernacular country houses in Kaniuki, as remembered by a folk artist and woodcarver Włodzimierz Naumiuk

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Pozyskano wspomnienia Włodzimierza Naumiuka, 84-letniego ludowego artysty i rzemieślnika ze wsi Kaniuki na Białostocczyźnie, dotyczące jego wiedzy na temat zjawiska architektoniczno-kulturowego, w którym osobiście uczestniczył, mianowicie powstawania drewnianej deskowej ornamentyki domów wiejskich. Uwzględniono, zaprezentowano i poddano ocenie te aspekty badanego zjawiska, które poznano dzięki wspomnieniom Włodzimierza Naumiuka, a które wykraczają poza dotychczasową wiedzę z literatury przedmiotu. W szczególności wykazano zaskakująco silny wpływ preferencji mieszkańców wsi (klientów rozmówcy) na tematykę zdobnictwa domów i dokonano ogólnej periodyzacji mody zdobniczej.

EN

Based on personal reminiscences achieved from Włodzimierz Naumiuk, a 84-year old folk artist and craft master from Kaniuki in the region of Białystok, N-E Poland, vernacular plank-made ornaments of old country houses in the vicinity of Kaniuki have been assessed as a local cultural heritage, in order to supplement the existing literature knowledge about the subject of local plank-made architectural ornamentation as a cultural phenomenon. In particular, basic time periods of that phenomenon have been recognized and assessed, and inhabitants’ preferences were pointed as essential part of artistclient dialogue that had influenced the themes of timber ornamentation of country houses.

Słowa kluczowe

PL

budownictwo ludowe; budownictwo drewniane; budownictwo wiejskie; zdobnictwo architektoniczne; Podlasie; Białostocczyzna

EN

vernacular architecture; timber architecture; farmhouses; architectural ornamentation; Podlasie region; Białystok region

• Wydawca: Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
• Czasopismo: Architecturae et Artibus
• Rocznik: 2019
• Tom: Vol. 11, no. 1
• Strony: 30--39
• Opis fizyczny: Bibliogr. 9 poz., rys.

Twórcy

autor

Naumiuk-Jakuc Anna

• Politechnika Białostocka: Wydział Architektury, ul. O. Sosnowskiego 11, 15-893 Białystok

Bibliografia

• 1. Gaweł A. (2007), Zdobnictwo drewnianych domów na Białostocczyźnie, Orthdruk, Białystok.
• 2. Kiryluk A. (2014), Twórczość artysty ludowego (rzeźbiarza) jako forma promocji tradycyjnej podlaskiej wsi, w: D. Kozłowska (red.): Rekreacja, turystyka i tradycje na obszarach wiejskich, WSWFiT, Białystok.
• 3. Leończuk J. i in. (2010), Sen drewna i jawa życia. Rzeźby Włodzimierza Naumiuka, Książnica Podlaska, Białystok.
• 4. Leończuk J., Lulewicz J. (1997), Drzewo życia, czyli o Włodzimierzu Naumiuku rzeźbiarzu z Kaniuk, Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Zabłudowskiej + Miejsko-Gminny Ośrodek Kultury Zabłudów (Biblioteczka „Z Zabłudowskiej Ziemi” nr 9), Mazd, Białystok.
• 5. Naumiuk W., Radłowska K. (2011), Summa w drewnie, Centrum im. Ludwika Zamenhofa, Białystok.
• 6. Stańska J., Ryżyński A. (2015), Wywiad w starej stodole - Rozważania Aleksego Ryżyńskiego, rzeźbiarza z Wojszek – zapisała i opatrzyła komentarzem Joanna Stańska, „Bielśki Hośtineć” nr 1 (51), rok 18, Stowarzyszenie Muzeum Małej Ojczyzny w Studziwodach, Bielsk Podlaski.
• 7. Sulima M. (2018), Dom pogranicza w kulturze wsi podlaskiej, Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej, Białystok.
• 8. Szewczyk J. (2008), Ludowe zdobnictwo podlaskich domów, Wydawnictwo Politechniki Białostockiej, Białystok.
• 9. Wołowski J. (1985), Włodzimierz Naumiuk, „Polska Sztuka Ludowa – Konteksty”, t. 39, z. 1-2, Instytut Sztuki PAN, Warszawa.

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa Nr 461252 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2020).