Jewish pre-burial houses in Silesian Voivodeship - state of preservation

• Autorzy: Chodura Karolina

Identyfikatory

DOI

10.5604/01.3001.0016.1012

Warianty tytułu

PL

Żydowskie domy przedpogrzebowe w województwie śląskim - stan zachowania

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

For centuries synagogues, houses of prayer, Jewish cemeteries with pre-burial houses were an important element of the landscape of the cities located within current borders of the Silesian Voivodeship. Unfortunately not many examples of this heritage have survived to present day - on 64 Jewish cemeteries located within the borders of the Voivodeship only 15 Jewish pre-burial houses have survived, many of them in a very poor technical condition. The aim of the article is to present state of preservation of this extremely valuable architectural and cultural heritage. Presented research is the result of in situ studies conducted in 2018-2021.

PL

Synagogi, domy modlitwy, żydowskie domy przedpogrzebowe przez wieki były ważnym elementem pejzażu miast znajdujących się obecnie w granicach województwa śląskiego, niestety niewiele z tych obiektów przetrwało do dzisiaj. Na terenie województwa śląskiego zachowało się zaledwie 15 domów przedpogrzebowych zlokalizowanych na 64 cmentarzach żydowskich, w tym wiele w bardzo złym stanie technicznym. Celem artykułu jest przedstawienie stanu zachowania tego niezwykle cennego dziedzictwa architektonicznego i kulturowego. Zaprezentowane wyniki są efektem badań in situ przeprowadzonych w latach 2018-2021

Słowa kluczowe

EN

architectural heritage; cultural heritage; Jews; preburial house; preservation state; Silesian Voivodeship

PL

dziedzictwo architektoniczne; dziedzictwo kulturowe; Żydzi; dom przedpogrzebowy; stan zachowania; województwo śląskie

• Wydawca: BUILDER CORP Sp. z o.o.
• Czasopismo: Builder
• Rocznik: 2022
• Tom: R.26, nr 12
• Strony: 59--63
• Opis fizyczny: Bibliogr. 15 poz., il.

Twórcy

autor

Chodura Karolina

• Politechnika Śląska, Wydział Architektury

• https://orcid.org/0000-0003-3476-9697

Bibliografia

• [1] Pastuszka S., Cmentarz żydowski w Czechowicach-Dziedzicach, Wydawnictwo JAK, Kraków 2019.
• [2] Żmudzińska-Nowak M., Dom przedpogrzebowy na nowym cmentarzu żydowskim - gliwickie dzieło Maxa Fleischera na tle innych jego realizacji w Europie Środkowej, Żydzi gliwiccy, ed. Bożena Kubit, Muzeum w Gliwicach, 2006, p. 167-180.
• [3] Kubit B., Max Fleischer i jego dzieło. Historia żydowskiego cmentarza i domu przedpogrzebowego w Gliwicach, Muzeum w Gliwicach, Gliwice 2018.
• [4] Komar B., Od Bet Tahara do Domu Pamięci Żydów Górnośląskich w Gliwicach. Adaptacja domu przedpogrzebowego w Gliwicach na nową filię Muzeum Miejskiego, Architecturae et Artibus 3/2016, Wydawnictwo Politechniki Białostockiej, p. 73-81.
• [5] Proszyk J., Cmentarz żydowski w Bielsku-Białej, Wydział Kultury i Sztuki Urzędu Miejskiego w Bielsku-Białej, Bielsko-Biała 2000.
• [6] Spyra J., Utracony Świat Żydów na Śląsku Cieszyńskim, Ducatus Teschinensis, Muzeum Śląska Cieszyńskiego, Ceský Tešín 2013.
• 1. 14/13, sign.1439, State Archives in Katowice, Branch in Cieszyn
• 2. 17/26/0, sign.1819, State Archives in Katowice, Branch in Pszczyna.
• 3. Cemetery record sheet CM/328, Voivodeship Office of Monuments Protection in Katowice Archives.
• 4. Cemetery record sheet CM/331, Voivodeship Office of Monuments Protection in Katowice Archives.
• 5. Cemetery record sheet CM/67, Voivodeship Office of Monuments Protection in Katowice Archives.
• 6. Cemetery record sheet CM/63, Voivodeship Office of Monuments Protection in Katowice Archives.
• 7. Project of a pre-burial house at the Jewish cemetery at Kozielska Street, 1869, Boenisch, Katowice City Hall Archives.
• 8. Zeichnung zum Bau eines Hallengebäudes mit Wärter Wohnung auf dem Friedhof der jüd. Gemeinde Tarnowitz, J. Kindler, Starostwo Powiatowe w Tarnowskich Górach Archives.
• 9. UWK I, sign. 18576, State Archives in Kielce.

Uwagi

Artykuł umieszczony w części "Builder Science"