Uratować przestrzeń – czyli nowe wartości krajobrazowo-użytkowe wybranych przestrzeni publicznych Poznania

• Autorzy: Szumigała P.

Warianty tytułu

EN

Save space – new landscape and utility values in selected public spaces in the city of Poznań

• Języki publikacji: PL EN

Abstrakty

PL

Obraz współczesnego miasta jest przejawem ścierających się wpływów kapitałowych, społecznych i politycznych. W tej grze interesów ważną rolę zaczynają odgrywać oddolne działania naprawcze, których przejawem są nowe projekty i inwestycje. W wyniku takich działań wartość krajobrazowa i użytkowa przestrzeni publicznych może zostać odzyskana i zwiększona. Podejmowane inicjatywy dotyczą zarówno dużych przestrzeni parków publicznych, zdegradowanych obiektów sportowych, niezagospodarowanych obszarów zieleni, jak również małych skwerów i przestrzeni wnętrz zabudowy miejskiej. Podnoszenie atrakcyjności i wartości przestrzennej terenów zurbanizowanych ma podstawowe znaczenie w zakresie zaspokajania potrzeb lokalnych społeczności oraz krajobrazu całego miasta. Celem artykułu jest rozpoznanie krajobrazu Poznania w aspekcie wartości przestrzeni oraz przyczyn utraty i możliwości jej naprawy. W badaniach zastosowano hermeneutyczne podejście do analizy przestrzenno-krajobrazowej i literaturowej podparte indywidualnym doświadczeniem in situ oraz praktyką projektową i działalnością dydaktyczną.

EN

The image of a contemporary city is a manifestation of conflicting capital, social and political influence. Grassroots remedy actions in the form of new designs and investments begin to play an important role in this game of interests. As a result of these actions the landscape and utility value of public space can be recovered and extended. There are initiatives undertaken about large spaces in public parks, degraded sports facilities, undeveloped green spaces as well as small green squares and spaces inside urban developments. Increasing the attractiveness and spatial value of urbanised areas is a matter of primary importance to satisfy the needs of local communities and create the landscape of the whole city. The aim of the elaboration is to analyse the landscape of Poznań in terms of the value of space, the causes of the loss of space and possibilities to remedy the situation. The research is based on the hermeneutic approach to space and landscape analysis as well as analysis of the literature. It is supported by individual in situ experience, designing practice and educational activity.

Słowa kluczowe

PL

walory architektoniczne i krajobrazowe; inicjatywy społeczne; krajobraz miasta; wartości przestrzenne; Poznań

EN

architectural and landscape values; social initiatives; urban landscape; spatial values; Poznań

• Wydawca: Komitet Architektury i Urbanistyki PAN ; Politechnika Warszawska, Wydział Architektury
• Czasopismo: Kwartalnik Architektury i Urbanistyki
• Rocznik: 2017
• Tom: T. 62, z. 1
• Strony: 25--45
• Opis fizyczny: Bibliogr. 42 poz., fot., rys.

Twórcy

autor

Szumigała P.

• Katedra Terenów Zieleni i Architektury Krajobrazu Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu

Bibliografia

• R. Barek, R. Szumigała, Studia przekształceń terenów zielonych w planowaniu przestrzennym miasta Poznania. Gospodarka przestrzenią miast i gmin w rejonie Wielkopolski, WPR Poznań 1992, s. 159-169.
• A. Basista, Betonowe dziedzictwo, Warszawa-Kraków 2001.
• M. Bogalecki, praca semestralna z przedmiotu Budowa Obiektów Architektury Krajobrazu, KTZiAK UP w Poznaniu, 2013.
• D. Celińska-Janowicz, Centra handlowe wobec miejskiej przestrzeni publicznej - nie tylko imitacja. Człowiek w przestrzeni publicznej miasta, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2012, s. 149-156.
• W. Czarnecki, To był też mój Poznań: Wspomnienia architekta miejskiego z lat 1925-1939, wybór i oprac. J. Dembski, Poznań 1987.
• A. Dworzyńska, Koncepcja zagospodarowania terenu po stadionie im. E. Szyca oraz fragmentu ulicy Dolna Wilda i Ojca Mariana Żelazka w Poznaniu, praca magisterska, KTZiAK UP w Poznaniu, 2015.
• A. Dworzyńska, Koncepcja zagospodarowania Rynku wschodniego oraz fragmentów ul. Głównej w Poznaniu, praca inżynierska. KTZiAK UP w Poznaniu, 2013.
• T. Jakimowicz (red.), Architektura i urbanistyka Poznania w XX wieku, Poznań 2005.
• P. Jankowiak, Koncepcja zagospodarowania nabrzeży Warty w rejonie między ulicą Wyszyńskiego i ulicą Jana Pawła II, praca inżynierska, KTZiAK UP w Poznaniu, 2015.
• A. Jutrzenka-Trzebiatowska, A. Leśniak, J. Łuczak, praca semestralna z przedmiotu Projektowanie Zintegrowane w Skali Miasta, KTZiAK UP w Poznaniu, 2013.
• W. Karolczak, Ulice i zaułki dawnego Poznania. Ulica Święty Marcin, Muzeum Narodowe w Poznaniu. 2005.
• G. Kodym-Kozaczko, Poznański Ring w przestrzeni miasta. Krótka nauka urbanistyczna według obyczaju europejskiego. Odkryj Dzielnicę Zamkową, Wydawnictwo Miejskie Poznania, Poznań 2011, s. 19-31.
• Komunikat nr 45 z posiedzenia Komisji Kodyfikacji Prawa Budowlanego w dniu 10 września 2014 r.
• A. Kosznicki, Pamięć społeczna i przestrzeń miejska - przypadek Poznania, „Przestrzeń Społeczna” (Social Space) 1/2016 (11), Gdańsk 2016, s. 1-9.
• K. Lynch, Obraz miasta, Wydawnictwo Archiwolta, Kraków 2011.
• P. Marciniak, Architektura i urbanistyka Poznania w latach 1945-1959 na tle doświadczeń europejskich, rozprawy nr 432, Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej, Poznań 2009.
• M. Nowakowski, Komunikacja a kształtowanie centrum miasta, Wydawnictwo Arkady, Warszawa 1976.
• L. Poniży, Wpływ jakości środowiska przyrodniczego na nasze zdrowie. Analiza na przykładzie Poznania, Wydawnictwo Sorius, Poznań 2008.
• A. Richling, J. Solon, Ekologia krajobrazu, PWN, Warszawa 2002.
• K. Sobczyńska, Zieleń jako element współczesnego miasta i jej rola w przestrzeniach publicznych Poznania, rozprawa doktorska, WA PP, 2014.
• Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Poznania uchwalone Uchwałą nr LXXII/1137/VI/2014 z 23 września 2014 r.
• T. P. Szafer, Współczesna architektura polska, Warszawa 1988.
• A. Szponar, Fizjografia urbanistyczna, PWN, Warszawa 2003.
• P. Szumigała, Influence of the shaping of green and recreational areas on human health - selected examples, Architecture & Health, edited by Ewa Pruszewicz-Sipińska, published by: The Faculty of Architecture Poznań University of Technology, Institute of Architecture, Urban Planning and Heritage Protection Division of Public Architecture and Housing (Z1), Poznań 2015, 195-212.
• P. Szumigała, Light and color in landscape architecture in the aspect of human health, Architecture & Health, edited by Ewa Pruszewicz-Sipińska, Published by: The Faculty of Architecture Poznan University of Technology, Institute of Architecture, Urban Planning and Heritage Protection Division of Public Architecture and Housing (Z1), Poznań 2015, 213-226.
• P. Szumigała, Bezpieczeństwo w przestrzeni zurbanizowanej i krajobrazowej. Bezpieczeństwo - wielorakie perspektywy, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Bezpieczeństwa w Poznaniu, Poznań 2016, s. 357-364.
• P. Szumigała, Zarządzanie i gospodarowanie przestrzenią w kontekście zrównoważonego rozwoju - diagnoza stanu przestrzeni w Polsce. Gospodarowanie w XXI wieku, ZAPOL, Szczecin 2016, s. 96-111.
• P. Szumigała, Sukcesja funkcji w krajobrazie warownym dawnej Twierdzy Drezdenko, „Architektura Krajobrazu”, 3/2016, s. 42-53.
• P. Szumigała, Ulica Święty Marcin - doświadczenia poznańskie, Wydawnictwo Urban Forms, Łódź 2017 (w druku).
• L. Szuter, praca semestralna z przedmiotu Budowa Obiektów Architektury Krajobrazu, KTZiAK UP w Poznaniu, 2015.
• Ustawa z dnia 24 kwietnia 2015 r., o zmianie niektórych ustaw w związku ze wzmocnieniem narzędzi ochrony krajobrazu (Dz. U. 2015 poz. 774).
• Ustawa z dnia 9 października 2015 r., o rewitalizacji oraz zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. 2015, poz. 1777).
• Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, (Dz. U. z 2015r., poz. 199).
• Z. Zakrzewski, Urbanistyka i architektura Poznania, Poznań 1986.
• Z. Zakrzewski, Ulicami Mojego Poznania, Poznań 1998.
• Źródła internetowe
• [1] https://www.google.pl/search?hl=pl&q=Handel&tbm=iscli&tbs=simg:CAQSlgEJNY8MQGRqxAYaigELEKjU2AQaBAgECAoMCxCwjKcIGmEKXwgDEifBB94ClgJJzQfiCdYJ4An9EsYHoiuWOZEr7z7wIpQr7iLxIuU_18D4aMKDpefdkWsbR0oniQoCVTd4SuRZ1 d314B0PNXy3j J4Ej Y718Pd4PBom8SxS 1JU2 YN5CAEDAsQjq7-CBoKCggIARIEvQyCxAw&sa=X&ved=0ahUKEwiWu9j3vNHSAir\7BBy\vKHb_UAoEQ2A4IGigB&biw=752&bili=570 [dostęp: 05.03.2017]
• [2] http://twoje-wiesci.pl/wp-content/uploads/2013/10/521el45e50710_ol.jpg [dostęp: 05.03.2017]
• [3] http://www.mpu.pl/plany.php [dostęp: 05.03.2017]
• [4] http://echo24.cz/img/576f9766e4b01e403f5fla6c/1910/1000?_sig=vQmhsanas lycB9_NghTCutxQpsYo_q9tolgUlsa8QkM [dostęp: 05.03.2017]
• http://www.gloswielkopolski.pl/wiadomosci/poznan/a/smog-w-poznaniu-osmiokrotne-przekroczenia-dobowych-norm,11795410 [dostęp: 05.03.2017]
• http://partycypacjaobywatelska.pl/technika/charette/[dostęp: 05.03.2017]
• littp://www.fpiec.pl/post/2014/02/17/centra-handlowe-pustoszej%C4%85 [dostęp: 14.03.2017]

Uwagi

PL

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2018).