Zastosowanie metod GIS do oceny stopnia presji inwestycyjnej w zakresie działalności deweloperskiej na przykładzie strefy podmiejskiej Krakowa

• Autorzy: Prus B. , Salata T. , Gawroński K.

Identyfikatory

DOI

10.7862/rb.2016.129

Warianty tytułu

EN

Using of geomatics methods for evaluating of invest pressure degree for Krakow suburban zones

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Artykuł prezentuje możliwości zastosowania metod geomatycznych w kompleksowej ocenie zjawiska presji inwestycyjnej na obszarach strefy podmiejskiej Krakowa. Strefa podmiejska jest to teren chętnie wybierany przez deweloperów oferujących mieszkania ludności pracującej w Krakowie. Tereny wybierane przez deweloperów podlegają w szczególnie widoczny sposób szybkiemu procesowi suburbanizacji. Obszary użytkowane rolniczo zmieniają swój charakter na miejski. W zabudowę rolniczą wpisują się osiedla deweloperskie, które są powodem dysharmonii w krajobrazie wiejskim prowadząc nierzadko do konfliktów przestrzennych. Poruszone zagadnienie wpisuje się w zakres identyfikowania obszarów problemowych w oparciu o dokumenty planistyczne tworzone w procesie planowania miejscowego. Obszar problemowy jest rozumiany jako „obszar szczególnego zjawiska z zakresu gospodarki przestrzennej lub występowania konfliktów przestrzennych” [Ustawa 2003]. Analizy bazują na wybranych współczynnikach służącymi do badania stanu zagospodarowania przestrzennego, w tym miarach koncentracji zbioru punktów na płaszczyźnie. W tym celu zastosowano podstawowe techniki geoprocessingu. Analizy opracowano w programie QGIS.

EN

This article presents the possibility of applying the geomatic methods to comprehensive assessment of the investment pressure phenomena in the Krakow suburban area. The suburban zone is the area of choice for developers offering homes for people working in Krakow. Areas chosen by the developers are subject to a particularly rapid suburbanization process. The areas used for agricultural change their character to the housing zones. The agricultural buildings are part of the estate developers, which are the cause of disharmony in rural landscapes often leading to spatial conflicts. Raised the issue is in the scope of identifying of problem areas based on planning documents created in the local planning process. The problem area is understood as an "area of particular phenomena of spatial or spatial conflicts" [Act 2003]. The study was made selected coefficients are used to measure the zoning state, including measures of concentration set points in the plane. For this purpose, the basic geoprocessing techniques were used. The analysis was developed in the QGIS and spatial databases.

Słowa kluczowe

PL

przestrzeń planistyczna; obszar podmiejski; monokultura funkcjonalna; intensywność zabudowy; współczynnik koncentracji zabudowy

EN

space planning; peri-urban; functional monoculture; development density; coefficient; concentration of building

• Wydawca: Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej
• Czasopismo: Czasopismo Inżynierii Lądowej, Środowiska i Architektury / Journal of Civil Engineering, Environment and Architecture
• Rocznik: 2016
• Tom: z. 63, nr 2/I
• Strony: 277--290
• Opis fizyczny: Bibliogr. 25 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Prus B.

• Uniwersytet Rolniczy w Krakowie, Wydział Inżynierii Środowiska i Geodezji, Katedra Gospodarki Przestrzennej i Architektury Krajobrazu, ul. Balicka 253c, 30-149 Kraków

autor

Salata T.

• Uniwersytet Rolniczy w Krakowie, ul. Balicka 253c, tel. [phone]

autor

Gawroński K.

• Uniwersytet Rolniczy w Krakowie, ul. Balicka 253c, 14 662 40 17

Bibliografia

• [1] Angiel M.: Wieś tradycyjna w krajobrazie Pogórzy Karpackich. [w:] Polskie krajobrazy wiejskie dawne i współczesne. Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego nr 12. Komisja Krajobrazu Kulturowego PTG, Sosnowiec 2009.
• [2] Bartkowski T.: Transurbacje miast Wielkopolski i niektóre zagadnienia przestrzenno-planistyczne ich rozwoju oraz zastosowanie do nich niektórych metod fizjografii urbanistycznej. Wydawnictwo Naukowe UAM, Seria Geografia 22, Poznań 1981.
• [3] Czochański J.: Dezintegracja przestrzenna w rozwoju obszaru metropolii trójmiejskiej. [w:] M. Kistowski, B. Korwel-Lejkowska (red.), Waloryzacja środowiska przyrodniczego w planowaniu przestrzennym. Problemy Ekologii Krajobrazu XIX, Warszawa-Gdańsk 2007, s. 195–208.
• [4] Domański R.: Gospodarka przestrzenna. Podstawy teoretyczne. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2013.
• [5] Dylewski R.: Problemy rozprzestrzeniania się miast w świetle doświadczeń krajów UE i USA. [w:] S. Kozłowski (red.), Żywiołowe rozprzestrzenianie się miast. Narastający problem aglomeracji miejskich w Polsce. KUL, PAN Komitet Człowiek i Środowisko, Białystok–Lublin–Warszawa 2006, s. 27–38.
• [6] Fogel P.: Obszary problemowe rolnictwa w świetle planowania miejscowego. Studia i Raporty IUNG PIB 2010, Zeszyt 19, s.19-26.
• [7] Głaz M.: Przekształcenia agrarne strefy podmiejskiej jako efekt oddziaływania miasta Wrocławia. [w:] J. Słodczyk, R. Klimek (red.), Przemiany przestrzeni miast i stref podmiejskich. Uniwersytet Opolski, Opole 2006, s. 153–166.
• [8] Gotlib D., Iwaniak A., Olszewski R.: GIS. Obszary zastosowań. Wyd. PWN, Warszawa 2007.
• [9] Kamiński Z.: Degradacja wartości kulturowych wsi na obrzeżach miejsko-wiejskich. [w:] Z. Kamiński (red.), Urbanizacja wsi w obrzeżach miejsko-wiejskich. Materiały konferencyjne, Katowice 1995, s. 29–40.
• [10] Kmieć A., Kmieć T.: Kierunki zmian presji inwestycyjnej na tereny rolnicze województwa śląskiego. 2014.
• [11] Kuraś B.: Wykorzystanie GIS jako kompleksowego narzędzia waloryzacji środowiska przyrodniczego pod kątem planowania przestrzennego i zagospodarowania terenu. Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji, AP, Kraków 2007, Vol. 17b, s.425-435.
• [12] Kwaśniak P.: Plan miejscowy w systemie zagospodarowania przestrzennego. Wyd. LexisNexis, Warszawa 2009.
• [13] Leszczyńska M.: System wspomagania decyzji optymalizujących rozwój marginalnych obszarów wiejskich. Acta Sci. Pol., Geodesia et Descriptio Terrarum 9(4) 2010, s. 37-48.
• [14] Matysiak J.: Człowiek a ład przestrzeni. W: T.J. Chmielewski (red.), Nowa jakość krajobrazu. Ekologia–Kultura–Technika, Komitet PAN Człowiek i Środowisko, Zeszyty Naukowe 36. Warszawa–Lublin 2004, s. 59–69.
• [15] Parysek J.: Procesy suburbanizacyjne w aglomeracji poznańskiej. W: T. Kaczmarek, A. Mizgajski (red.), Powiat poznański – jakość przestrzeni i jakość życia. Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań 2008, s. 71–90.
• [16] Poniży L.: Presja urbanizacyjna i jej wpływ na zmiany przestrzennej struktury użytkowania ziemi na wybranych obszarach podmiejskich Poznania. Problemy Ekologii Krajobrazu, 2008, T. XXII. 335–342.
• [17] Prus B.: Kierunki zmian przeznaczenia gruntów rolnych i leśnych w Polsce. Acta Scientiarum Polonorum. Geod. Descr. Terr. 11(2), 2012, s. 27-40.
• [18] Sokołowski D.: Zróżnicowanie zbioru małych miast i większych osiedli wiejskich w Polsce w ujęciu koncepcji kontinuum wiejsko-miejskiego. Wyd. UMK, Toruń 1999, s. 31.
• [19] Springer F.: Wanna z kolumnadą. Wyd. Czarna. Warszawa 2013.
• [20] Szulczewska B.: Koncepcja rozwoju zrównoważonego jako podstawa strategii regionalnej – uwagi metodyczne. [w]: B. Szulczewska (red.), Przyrodnicze aspekty zrównoważonego rozwoju. Człowiek i Środowisko 24/2, IGPiK, Warszawa 2000,s. 137–153.
• [21] Szymańska D.: Geografia osadnictwa. Wydawnictwo naukowe PWN, Warszawa 2009.
• [22] Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym z dnia 27 marca 2003 r. [Dz.U. 2003 nr 80 poz. 717].
• [23] Ustawa Prawo Geodezyjne i Kartograficzne z dnia 17 maja 1989 r. [Dz.U. 1989 nr 30 poz. 163].
• [24] Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 29 listopada 2013 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie ewidencji gruntów i budynków [Dz.U. 2013 poz. 1551].
• [25] Wańkowicz W.: Planowanie przestrzeni o wysokich walorach krajobrazowych, problemy ekonomiczne. Krajobraz a turystyka. Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego Nr 14. Sosnowiec 2010. s. 352-359.

Uwagi

Opracowanie ze środków MNiSW w ramach umowy 812/P-DUN/2016 na działalność upowszechniającą naukę.