Transformacja krajowego rynku gazu ziemnego – aspekty strukturalne i regulacyjne

• Autorzy: Pikus Paweł , Korda-Burza Aneta , Szurlej Adam

Warianty tytułu

EN

Transformation of national natural gas market – structural and regulatory aspects

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule przedstawiono główne zmiany na krajowym rynku gazu ziemnego. Mając na uwadze, że niezwykle istotnym dla stabilności funkcjonowania i dalszego rozwoju krajowego rynku gazu ziemnego jest otoczenie regulacyjne, w artykule szczegółowo przeanalizowano najważniejsze zmiany architektury prawnej, jakie miały miejsce w ciągu ostatniej dekady. W dalszej części artykułu przybliżono wpływ instytucji europejskich na kształtowanie się krajowego otoczenia regulacyjnego dla sektora gazu ziemnego. Wskazano na dynamikę prawa i konieczność jego dostosowania do stanu rozwoju rynku i planów strategicznych sektora w zakresie stworzenia hubu gazowego i transfor-macji energetycznej. Scharakteryzowano główne uwarunkowania krajowego rynku gazu ziemnego, począwszy od dynamiki zużycia gazu ziemnego, a także zmian w zakresie dywersyfikacji dostaw gazu ziemnego, ze szczególnym uwzględnieniem rosnącej roli LNG w strukturze importu gazu do Polski. Zauważono, że segmentem rynku gazu zimnego, który będzie się najszybciej rozwijać, będzie wykorzystanie gazu na cele energetyczne. Przedstawiono dane potwierdzające rosnące znaczenie udziału energii elektrycznej wytworzonej z gazu ziemnego w krajowym bilansie produkcji energii elektrycznej w ciągu ostatnich lat. Przybliżono, jak przedstawiał się ten kierunek wykorzystania gazu na tle wybranych krajów UE.

EN

The paper presents the main changes on the domestic natural gas market. Bearing in mind that the regulatory environment is extremely important for the stability of operation and further development of the domestic natural gas market, the article analyses in detail most important changes in the legal architecture that have been implemented during last decade. Article presents also the impact of European institutions on the shaping of the national regulatory environment for the natural gas sector. The dynamics of the law and the need of adapting it the market development level and strategic plans for the sector such as creating gas hub and transformation of energy system, were underlined. Main characteristics of the domestic natural gas market are presented, starting from the dynamics of natural gas consumption, as well as changes in the diversification of natural gas supplies, with particular emphasis on the growing role of LNG in the structure of gas imports to Poland. It was noted that the segment of gas market that will develop rapidly, will be the use of gas for energy production. Data confirming the growing importance of the share of electricity generated from natural gas in the national balance of electricity production in recent years has been presented. The production of energy from natural gas in different EU countries has been compared.

Słowa kluczowe

PL

gaz ziemny; rynek gazu; polityka energetyczna; bezpieczeństwo energetyczne

EN

natural gas; natural gas market; energy policy; energy security

• Wydawca: KAPRINT
• Czasopismo: Rynek Energii
• Rocznik: 2020
• Tom: Nr 4
• Strony: 3--9
• Opis fizyczny: Bibliogr. 24 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Pikus Paweł

• Ministerstwo Klimatu, Departament Elektroenergetyki

autor

Korda-Burza Aneta

• Operator Gazociągów Przesyłowych GAZ-SYSTEM S.A

autor

Szurlej Adam

• AGH w Krakowie, Wydział Wiertnictwa, Nafty i Gazu, Katedra Inżynierii Gazowniczej

Bibliografia

• [1] Vinois J. A., 2012: EU Energy Law Volume VI – The Security of Energy Supply in the European Union, Claeys & Casteels, str. 15-20.
• [2] Ministerstwo Energii, 2019: Projekt Polityki Energetycznej Polski do 2040 r.
• [3] Szurlej A., Kamiński J., Suwała W., 2014: Liberalizacja rynku gazu ziemnego w Polsce – Wybrane zagadnienia. Rynek Energii 2014, nr 2, str. 1-7.
• [4] Janusz P., Pikus P., Szurlej A., 2013: Rynek gazu ziemnego w Polsce – stan obecny i perspektywy rozwoju. Gaz, Woda i Technika Sanitarna nr 1, s. 2-6.
• [5] Dragan D., 2018: Prawne aspekty tworzenia, utrzymywania i finansowania zapasów gazu ziemnego. Zeszyty Naukowe Towarzystwa Doktorantów UJ. Nauki społeczne, Nr 21(2/2018), str. 123-135.
• [6] Ministerstwo Rozwoju, 2016: Strategia na rzecz odpowiedzialnego rozwoju. Warszawa.
• [7] Kułaga A., 2018: Bezpieczeństwo gazowe Polski w kontekście polityki bezpieczeństwa energetycznego Unii Europejskiej. Uniwersytet Warszawski, str. 199.
• [8] Ministerstwo Energii, 2017: Sprawozdanie z wyników monitorowania bezpieczeństwa dostaw paliw gazowych za okres od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia 31 grudnia 2016 r. Warszawa.
• [9] Ministerstwo Energii, 2018: Sprawozdanie z wyników monitorowania bezpieczeństwa dostaw paliw gazowych za okres od dnia 1 stycznia 2017 r. do dnia 31 grudnia 2017 r. Warszawa.
• [10] Stanowisko Hermes Energy Group ws. nowelizacji ustawy o zapasach gazu, 2017.
• [11] Wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 20 grudnia 2017 r. Eni SpA i in. przeciwko Premier ministre i Ministre de l’Environnement, de l’Énergie et de la Mer, ECLI:EU:C:2017:1005.
• [12] Augustyniak Ł., 2014: Postępowanie naruszeniowe jako forma kontroli. Nadzór Komisji Europejskiej nad implementacją prawa Unii. Kontrola Państwowa t. 59, nr 5(358), str. 26-38.
• [13] Ministerstwo Energii, 2019: Plan działań zapobiegawczych oraz Plan działań na wypadek sytuacji nadzwyczajnej. Warszawa.
• [14] Mordwa M., 2011: The Obligation of Strategic Gas Storage Introduced in Poland as an Example of a Public Service Obligation Relating to Supply Security: A Question of Compliance with European Law. Yearbook of Antitrust and Regulatory Studies, vol. 2011, 4(4), str. 57-82.
• [15] Wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 10 września 20155 r. w sprawie C-36/14 Komisja Europejska przeciwko Rzeczypospolitej Polskiej, ECLI:EU:C:2015:570
• [16] Urząd Regulacji Energetyki, 2020: Sprawozdanie z działalności Prezesa URE w 2019 r. Warszawa, maj.
• [17] BP Statistical Review of World Energy, 2019; www.bp.com
• [18] OGP GAZ-SYSTEM; www.gaz-system.pl
• [19] PGNiG; www.pgnig.pl
• [20] International Energy Agency, Key World Energy Statistics 2019, Paris.
• [21] The U.S. Energy Information Administration (EIA), 2020; https://www.eia.gov/
• [22] International Energy Agency, Natural Gas Information 2019, Paris.
• [23] Polskie Sieci Elektroenergetyczne, 2020: Dane systemowe; www.pse.pl
• [24] Szurlej A., 2019: Rynek gazu w Polsce i wykorzystanie go w energetyce. Sektor Elektroenergetyczny, nr 1, s. 42–46.

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa Nr 461252 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2020).