Wpływ różnych sposobów wypasu kwaterowego na produkcyjność i szatę roślinną pastwiska dla krów mlecznych na glebie torfowo-murszowej

• Autorzy: Żurek H.

Warianty tytułu

EN

The influence of various modes of rotation grazing on the productivity and plant cover of a dairy cows pasture on peat-moorsh soil

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Badania przeprowadzono w latach 1986–1992 w Zakładzie Doświadczalnym w Biebrzy. Porównywano sposoby kwaterowego wypasu runi na pastwiskach z różną liczbą kwater: 4, 8, 12 oraz 12 kwater z dawkowaniem paszy. Każde pastwisko miało powierzchnię 2,8 ha i wypasano na nim po 8 krów mlecznych. Rocznie wysiewano w przeliczeniu na 1 ha: 120 kg N, 120 kg K₂O i 60 kg P₂O₅. Przed założeniem doświadczenia użytek odnowiono (1985 r.). Na poszczególnych pastwiskach, średnio w ciągu 6 lat badań, uzyskano: 10,2; 9,5; 9,8; 9,8 t·ha-¹ sm. paszy, 12,97; 12,98; 12,53; 12,53 kg mleka od 1 szt. w ciągu doby, 1925, 1992, 1956, 1955 kg mleka od 1 szt. w ciągu sezonu wypasowego, 5270, 5431, 5353 i 5350 kg mleka w przeliczeniu na 1 ha. Różnice w plonach, wynoszące średnio 0,68 t ·ha-¹ sm., oraz różnice wydajności mlecznej, wynoszące 0,45 kg mleka od szt. na dobę na korzyść pastwiska 4- lub 8-kwaterowego, są relatywnie małe. Badania zakończono wnioskiem, że liczba kwater nie była czynnikiem znacząco różnicującym produkcję roślinną i zwierzęcą. Sposoby wypasu na pastwiskach z różną liczbą kwater nie miały też wpływu na kształtowanie się składu gatunkowego runi pastwiskowej, natomiast miały wpływ na przebieg użytkowania. Na pastwisku 4-kwaterowym był krótszy sezon pastwiskowy, gorsze wykorzystanie pastwiska i w okresie nadmiaru paszy zebrano jej mniej. W miarę zwiększenia liczby kwater parametry te przyjmowały większe wartości – długość sezonu zwiększyła się o 5, 9 i 10 dni; wykorzystanie pastwiska zwiększyło się z 79,0 do 81,4, 84,6 86,4%; ilość zebranej paszy na zapas zimowy zwiększyła się z 1,4 t·ha-¹ sm. do 2,2, 2,7, 3,0 t ·ha-¹ sm. Miało to wpływ na zwiększenie rocznej produkcyjności pastwisk z 7472 j.o. z ha z pastwiska 4-kwaterowego do 8391, 8883 i 9294 j.o. z ha z pozostałych pastwisk. Biorąc pod uwagę miernik najbardziej miarodajny w ocenie wypasów – produkcję zwierzęcą, uznano że podział pastwiska torfowo-murszowego na 8 kwater, w warunkach poprawnego nawożenia, jest wystarczający. W gospodarstwach o niedostatecznej powierzchni użytków zielonych może też być uzasadniony podział pastwisk na 12 kwater. Dawkowanie paszy na pastwisku podzielonym na 12 kwater okazało się nieracjonalne.

EN

The studies were carried out in the years 1986-1992 in the Experimental Farm at Biebrza. Modes of rotation grazing on pastures with a variable number of plots (4, 8, 12 and 12 with the fodder dosing) were compared. Each pasture had an area of 2.8 ha and 8 dairy cows were fed on it. Per hectare annual fertilization rate was: 120 kg N, 120 kg K₂O and 60 kg P₂O₅. Before the experiment the grassland had been renewed (in 1985). On average, during the 6 years of experiment, the following amounts were obtained from the respective pastures: 10.2; 9.5; 9.8; 9.8 t·ha-¹ of dry weight fodder, 12.97; 12.98; 12.53; 12.53 kg of milk daily from a cow, 1925, 1992, 1956, 1955 kg of milk per cow per season, and 5270, 5431, 5353, 5350 kg of milk per hectare. Differences in yield (0.68 ·ha-¹ on average) and differences in milk production (0.45 kg per cow per day) in favor of the 4- and 8-plot pastures were relatively small. Thus, it was concluded that the number of quarters was not the factor, which would markedly differentiate plant and animal production. Modes of grazing had no effect on the species composition of the pasture sward, they influenced, however, pasture utilization. On a 4-plot pasture the grazing season was shorter, the pasture was worse utilized and less fodder was harvested in periods of its excess. The parameters increased with the increasing number of quarters – grazing season prolonged by 5, 9 and 10 days, pasture utilization increased from 79.0 % to 81.4, 84.6 and 86.4 %, the amounts of fodder collected for the wintertime increased from 1.4 t·ha-¹ dry weight to 2.2, 2.7, 3.0 t·ha-¹ dry weight. Consequently, the annual productivity per ha increased from 7472 oats units on a 4-quarter pasture to do 8391, 8883 and 9294 oats units on the others, respectively. Considering animal production as the most authoritative measure in grazing assessment it was estimated that the division of a peat-moorsh pasture into 8 plots is adequate providing appropriate fertilization. In farms without sufficient grassland area, the division into 12 plots might also be justified. Fodder dosing on a pasture divided into 12 plots appeared to be irrational.

Słowa kluczowe

PL

użytkowanie pastwiskowe; wypas krów mlecznych; liczba kwater; sposoby wypasu

EN

pasture management; dairy cattle grazing; number of plots; modes of grazing

• Wydawca: Wydawnictwo ITP
• Czasopismo: Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
• Rocznik: 2001
• Tom: T. 1, z. 2
• Strony: 27--46
• Opis fizyczny: Bibliogr. 38 poz., wykr.

Twórcy

autor

Żurek H.

• Zakład Doświadczalny Melioracji i Użytków Zielonych w Biebrzy, 19-200 Grajewo; tel. [phone]