Kriokonity i kriojamy w przylepie lodowej Antarktyki

• Autorzy: Rakusa-Suszczewski S.

Warianty tytułu

EN

Cryoconite holes and cryocavernes on fast ice in Antarctica

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Kriokonity są cylindrycznymi otworami powstałymi w wyniku topnienia na lodowcu w otoczeniu ziarn mineralnych. Takie formy obserwowano na powierzchni przylepy lodowej powstałej na morzu w sąsiedztwie oazy Thala Hills na Ziemi Enderby w Antarktydzie Wschodniej. Otwory kriokonitów są większe przy brzegu niż dalej od brzegu w wyniku selekcji cząstek mineralnych wynoszonych przez wiatr z oazy. W przylepie lodowej powstają też kriojamy jako efekt topnienia lodu wokół fragmentów makroglonów, które przylgnęły do dna powstającego lodu, często wraz z lodem dennym. Kriojamy i kriokonity są więc różnego pochodzenia. Prezentowane są warunki środowiskowe i tworzenie się zespołu podlodowego.

EN

Cryoconite are cylindrical melt holes on glacial surface. Such creature were observed on surface of landfast sea ice near Thala Hills oasis in Antarctic. Holes are larger near shore than off shore depend of size of minerals selected by winds. In the land fast ice cryocavernes vere observed as effect of melting water around of macroalge attached bottom of ice. Cryocavernes are different orginate than cryoconites. Subfast ice community and environmental changes are presented.

Słowa kluczowe

PL

kriokonity; kriojamy; stały lód brzegowy; makroglony; Antarktyda

EN

cryoconite; cryocavernes; fast ice; macroalgae; Antarctica

• Wydawca: Stowarzyszenie Klimatologów Polskich
• Czasopismo: Problemy Klimatologii Polarnej
• Rocznik: 2015
• Tom: Nr 25
• Strony: 119--125
• Opis fizyczny: Bibliogr. 14 poz., rys.

Twórcy

autor

Rakusa-Suszczewski S.

Bibliografia

• 1. Andreev M.P., 2013. Lichens of the oasis Molodyozhnyi and adjacent areas (Enderby Land, Antarctic). Novitates Systematicae Plantarum non Vascularium, 47: 167-178 (in Russian).
• 2. Brinkmeyer R., Glockner F.O., Helmke E., Amann R., 2004. Predominance of b-proteobacteria in summer melt pools on Arctic pack ice. Limnology and Oceanography, 49 (4): 1013-1021.
• 3. Fountain A.G., Tranter M., Nylen T.H., Lewis K.J., Mueller D.R., 2004. Evolution of cryoconite holes and their contribution tomeltwater runoff fromglaciers in theMcMurdo DryValleys, Antarctica. Journal of Glaciology, 50 (168): 35-45.
• 4. Grzesiak J., Zdanowski M.K., 2013. Mikrobiocenozy regionów polarnych w dobie globalnego ocieplenia. Kosmos, 62 (3): 341-349.
• 5. Ishikawa N., Kobayashi S., 1985. On the internal melting phenomenon (puddle formation) in fast sea ice, East Antarctica. Annals of Glaciology, 6: 138-141.
• 6. Langford H.J., Irvine-Fynn T.D.L, Edwards A., Banwart, S.A., Hodson A.J., 2014. A spatial investigation of the environmental controls over cryoconite aggregation on Longyerbreen glacier, Svalbard. Biogeosciences, 11: 5365-5380.
• 7. Ligowski R., 1998. Diatoms in different Habitats of Admiralty Bay. Antarctica. Proceedings of the 15th International Diatom Symposium, Perth, Australia, 28 September – 2 October 1998: 173-191.
• 8. Nansen F.,1906. Protozoa on the ice-floes of the North Polar Sea. [w:] Nansen F. (ed.), The Norwegian North Polar Expedition 1893-1896. Scientific Results, 5(16). London, Longmans, Green and Co.; Christiania, Jacob Dybwad: 1-22.
• 9. Podgorny I.A., Grenfell T.C., 1996. Absorption of solar energy in a cryoconite hole. Geophysical Research Letters, 23 (18): 2465-2468.
• 10. Rakusa-Suszczewski S., 1972. The biology of Paramoera walkeri Stebbing (Amphipoda) and the Antarctic subfast ice community. Polskie Archiwum Hydrobiologii, 19 (1): 11-36.
• 11. Rakusa-Suszczewski S., 1973. Antarktyda 1968-1972. Państwowe Wydawnictwa Naukowe. Warszawa: 1-242.
• 12. Rakusa-Suszczewski S., 2015. Polskie badania limnologiczne w oazie Thala hills (Enderby land) w roku 1969. Kosmos, 64 (1): 185-190..
• 13. Rakusa-Suszczewski S., Klekowski R.Z., 1973. Biology and respiration of the Antarctic Amphipoda (Paramoera walkeri Stebbing) in summer. Polskie Archiwum Hydrobiologii, 20 (3): 475-488.
• 14. Ruibo Lei, Zhijun Li, Bin Cheng, Zhanhai Zhang and Petra Heil, 2010. Annual cycle of landfast sea ice in Prydz Bay, east Antarctica. Journal of Geophysical Research: 115 CO2006, doi:10.1029/2008JC005223.