Sztolnia Ochrowa w Złotym Stoku

• Autorzy: Szumska E. , Romanowski P.

Warianty tytułu

EN

The Ochre Drift in Zloty Stok

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule przedstawiono sięgającą początków XX w. historię prac, zmierzających do wykorzystania w celach leczniczych wypływu wody arsenowo-żelazowej, zlokalizowanego w historycznym – pochodzącym z XVI w. lub starszym – wyrobisku górniczym na terenie Złotego Stoku. Omówiono opracowaną jeszcze przed wybuchem I wojny światowej koncepcję budowy ujęcia wody, którego powstanie miało nadać uzdrowiskowy charakter miejscowości, od wieków związanej z działalnością górniczo-metalurgiczną. Szczegółowo przedstawiono prowadzone od 2013 r. prace górniczo-archeologiczne, w wyniku których rozpoznane i odbudowane zostały historyczne wyrobiska, gdzie występuje opisywany wypływ wód. Omówiono także współczesne działania oraz rozwiązania, wdrożone w celu stworzenia i popularyzacji kolejnej, niecodziennej atrakcji turystycznej w przeżywającym obecnie renesans zainteresowania, niedawno zaś całkowicie zapomnianym, górniczym miasteczku o wspaniałych tradycjach.

The article presents the history of works, dating back to the early twentieth century, aimed at using for therapeutic purposes the outflow of arsenic-iron water, located in a historical (dating back to the sixteenth century or older) mine excavation in Zloty Stok. The concept of building a water intake, developed even before the outbreak of World War I, was discussed. The construction of the intake was to give the town, which for centuries was connected with mining and metallurgical activity, the spa character. As a result, historical excavations have been identified and reconstructed, with the described outflow of water. Contemporary activities and solutions implemented in order to create and popularise another unusual tourist attraction in a mining town with great traditions, which has been completely forgotten and currently is experiencing a renaissance of interest.

Słowa kluczowe

PL

średniowieczne wyrobiska górnicze; źródło arsenowo-żelazowe; kopalnia złota Złoty Stok; kunszt wodny; ochra

EN

medieval mining excavations; arsenic-iron spring; gold mine Zloty Stok; water art; ochre

• Wydawca: KGHM CUPRUM Spółka z o.o. Centrum Badawczo-Rozwojowe
• Czasopismo: Cuprum : czasopismo naukowo-techniczne górnictwa rud
• Rocznik: 2018
• Tom: nr 2
• Strony: 59--67
• Opis fizyczny: Bibliogr. 12 poz., rys.

Twórcy

autor

Szumska E.

autor

Romanowski P.

Bibliografia

• 1. Agricola J., 2000, O Górnictwie i hutnictwie Dwanaście Ksiąg, Muzeum Karkonoskie w Jeleniej Górze, Jelenia Góra.
• 2. Cymerman Z., 1995, Lewoskrętna strefa ścinania Złoty Stok – Trzebieszowice w Górach Złotych, [w:] Góry Złote – geologia, okruszcowanie, ekologia, Mat. konf. nauk.
• 3. Dziedzic K., 1979, Kozłowski S., Majerowicz A., Sawicki L. (red.). Surowce mineralne Dolnego Śląska, Ossolineum, Wrocław.
• 4. Kowalski W., 1969, Minerały kruszconośne ze Złotego Stoku (Dolny Śląsk), Pr. Miner. Kom. Nauk Min. PAN Oddz. w Krakowie, nr 16.
• 5. Lubieniecki W., Magiera W., 1995, Zagospodarowanie turystyczne obiektów górniczych byłej kopalni złota w Złotym Stoku, [w:] Geologia, Okruszcowanie, Ekologia., Mat. konf., Drukarnia UWr., s. 121-123.
• 6. Mikoś T. (red.), 2009, Złoty Stok. Najstarszy ośrodek górniczo-hutniczy w Polsce, Wyd. AGH, Kraków.
• 7. Muszer A., 1995, Góry Złote – Geneza okruszcowania skał w Górach Złotach, [w:] Geologia, Okruszcowanie, Ekologia., Mat. konf., Drukarnia UWr, s. 52-56.
• 8. Przeniosło S. (red.), 2005, Bilans zasobów kopalin i wód podziemnych w Polsce wg stanu na 31 XII 2004, Wyd. PIG, Warszawa.
• 9. Słomka T., Kicińska-Świderska, 2004, A. Geoturystyka – podstawowe pojęcia, Geoturystyka 1.
• 10. P. Wenke, 1924, Ausflugsort u. Sommerfrische Reichenstein in Schlesien.
• 11. Dr H. FRESENIUS, 1914, Arsen-Eisen-Quele Reichensteinin Schlesien.
• 12. Dziekoński T., 1973, Wydobywanie i metalurgia kruszców na Dolnym Śląsku od XIII do połowy XX wieku.

Uwagi

PL

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2018).