Efektywność eksploatacyjna systemów telematyki transportu

• Autorzy: Siergiejczyk M.

Warianty tytułu

EN

Exploitation effectiveness of transport systems telematics

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Praca dotyczy zagadnień metodycznych oceny efektywności eksploatacyjnej systemów telematyki transportu w aspekcie realizacji usług telematycznych z uwzględnieniem specyficznych wymagań wynikających ze wspomagania procesów transportowych. Opracowano model systemu telematyki transportu i sformułowano pojęcie systemu telematyki transportu. Na podstawie publikacji dotyczących analizy wymiany informacji w systemach inteligentnego transportu przedstawiono taką architekturę w zintegrowanym systemie zarządzania ruchem i transportem publicznym oraz koncepcję scentralizowanej architektury komunikacyjnej w łańcuchu transportu towarowego. Przedstawiono pojęcie usługi w systemach telematyki transportu. Określono odbiorców usług telematycznych, którymi mogą być indywidualni użytkownicy systemów transportowych (podróżni), operatorzy infrastruktury, personel służb utrzymania, operatorzy planujący przewozy i inne grupy użytkowników transportu. Doceniając znaczenie problematyki jakości, przeanalizowano warunki, w jakich funkcjonuje system telematyki ze szczególnym uwzględnieniem licznych zagrożeń dla struktury fizycznej systemów telematyki i poprawności realizowanych przez nich usług. Zaproponowano (wykorzystując metody i sposoby oceny jakości sieci telekomunikacyjnych) wskaźniki jakości dla transmisji informacji w systemach telematyki transportu. Opisano metodykę oceny efektywności systemów ze zwróceniem szczególnej uwagi na ocenę systemów technicznych i systemów telematyki transportu. Zaproponowano definicję deskryptywną oraz normatywną efektywności w odniesieniu do rozważanych systemów telematyki. Sformułowano założenia do opracowania metody oceny efektywności i przeanalizowano modele matematyczne wykorzystywane do budowy miar ocenowych efektywności (wskaźników). Przedstawiono metodę oceny efektywności eksploatacyjnej systemów telematyki transportu. Aby uzyskać w miarę ogólną ocenę działania systemów telematyki transportu, jako metodę oceny przyjęto analizę wielostanowego procesu eksploatacji. Za dogodną klasę modeli analitycznych, dających się zastosować w badaniach teoretycznych w odniesieniu do tego typu zagadnień, uważa się procesy Markowa oraz procesy semi-Markowa. Przedstawiono model Markowa procesu eksploatacji uwzględniający niezawodność elementów. Następnie, poprzedzając teoretycznym podrozdziałem dotyczącym zagadnień teorii procesów Markowa i semi-Markowa, opracowano model procesu eksploatacji systemu telematyki. Problemem o podstawowym znaczeniu w badaniach efektywności jest wyznaczanie cząstkowych miar efektywności. Wykorzystując charakterystyki procesu eksploatacji, opracowano model efektywności eksploatacyjnej systemu telematyki i przedstawiono miary jej oceny. Jako ilustrację sposobu postępowania przedstawiono przykład obliczania wskaźników efektywności eksploatacyjnej systemu telematyki transportu. Przeprowadzono weryfikację przedstawionego sposobu oceny efektywności eksploatacyjnej systemów telematyki transportu. Do analizy i oceny wybrano cyfrowy system kolejowej łączności dyspozytorskiej oraz system pobierania opłat za wjazd na odcinek autostrady. W przypadku systemu cyfrowej łączności dyspozytorskiej analizie poddano proces jego eksploatacji z uwzględnieniem struktury funkcjonalnej. Do modelowania procesu eksploatacji wykorzystano procesy Markowa i semi-Markowa. Przedstawiono model systemu pobierania opłat na autostradzie, wykorzystując teorię masowej obsługi. Wyznaczono podstawowe charakterystyki tego modelu, które mogą być zastosowane do oceny efektywności eksploatacyjnej w zakresie zapewnienia płynności ruchu przy wjazdach na autostradę.

EN

The paper refers to issues on methodological assessment of exploitation effectiveness of transport systems telematics in telematic services realisation aspect and in view of specific requirements, effecting from assistance that is provided to transportation processes. A model of transport telematics system has been developed and a notion of transport telematics system has been formulated An analysis has been made of information flow in telematics systems. On the basis of studies on analysis of information flow in the intelligent transport systems, such architecture in the integrated system for traffic and public transport management as well as a concept of centralised communication architecture in freight transport chain have been presented. The notion of a service in transport telematics systems has been presented. Recipients of telematic services have been defined and they may include individual users of transportation systems (travellers), infrastructural operators, maintenance services personnel, conveyance planning operators and other groups of transport-related recipients. Appreciating the importance of quality issues, an analysis has been made of conditions, in which telematics system operates, with a special consideration of numerous threats for physical structure of the telematics systems ahd correctness of services being provided through them. Quality indices for data transmission have been proposed (using methods and ways for quality assessment in telecommunication networks) in the transport systems telematics. A description has been made of methodology for assessment of the systems effectiveness with a special attention to assessment of technical systems and transport systems telematics. Both descriptive and normative definition of effectiveness has been proposed with respect to the telematics systems being considered hereto. In this respect, assumptions have been formulated to prepare the effectiveness assessment method as well as mathematical models, being used for development of the effectiveness assessment measurement (indices), have been analysed. Exploitation effectiveness assessment method for transport systems telematics has been presented. In order to obtain a reasonably general assessment of transport systems telematics operation, the multi-state exploitation process analysis has been adopted as an assessment method. Markov processes and semi-Markov processes are considered to be a convenient class of analytical models, being applicable to theoretical research for this type of issues. The Markov model for exploitation process, taking reliabilities of elements into consideration, has been presented. Then, preceded by theoretical subchapter on issues of the Markov processes and semi-Markov processes theory, the model of exploitation process for telematics system has been developed. Determination of fragmentary effectiveness measurements is the issue of pivotal importance in effectiveness research studies. The telematics system exploitation effectiveness model has been prepared, using the exploitation process characteristics, and its assessment measurements have been presented. In order to illustrate the way of proceeding, an example for computing indices of the transport system telematics exploitation effectiveness has been presented. A verification of the presented way for asseSsment of the transport systems telematics exploitation effectiveness has been conducted. The digital railway dispatch communication system, as well as a system for collecting tolls for access to motorway section, has been selected for analysis and assessment purposes. In case of the digital railway dispatch communication system, its exploitation process, including functional structure, has been analysed. The Markov and semi-Markov processes have been used for modelling the exploitation process. The motorway toll collection system model has been presented, using the theory of mass service. The Markov processes theory has been used for description of the model. Primary characteristics of the model have been determined and which may be used for exploitation effectiveness assessment in their usage process with respect to assurance of traffic flow at motorway access points.

Słowa kluczowe

PL

telematyka; transport; system; efektywność; modelowanie; usługi; jakość; eksploatacja; procesy

EN

telematics; transport; system; effectiveness; modelling; services; quality; exploitation; processes

• Wydawca: Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej
• Czasopismo: Prace Naukowe Politechniki Warszawskiej. Transport
• Rocznik: 2009
• Tom: z. 67
• Strony: 3--179
• Opis fizyczny: Bibliogr. 182 poz., rys., tab., wykr.

Twórcy

autor

Siergiejczyk M.

• Wydział Transportu PW

Bibliografia

• [1] Adamkiewicz W.: Wstęp do racjonalnego wykorzystania obiektów technicznych. WKiŁ, Warszawa 1982.
• [2] Adamski A.: Inteligentne systemy transportowe. Uczelniane Wydawnictwa Naukowo-Techniczne AGH, Kraków 2003.
• [3] Amanowicz M.: Modelowanie profesjonalnych systemów radiokomunikacji ruchomej lądowej. Wyd. WAT wew., Warszawa 1987/89.
• [4] Ambroziak T.: Modelowanie procesów technologicznych w transporcie. Prace Nauk. PW, Transport, z. 40, 1998.
• [5] Barlow R., Proschan F.: Mathematical theory of reliability. J. Wiley & Sons, New York 1965.
• [6] Bellcore: Reliability and Quality Measurements for Telecommunications Systems (RQMS). Generic Requirements: Bellcore, No 3. 1997.
• [7] Bobrowski D.: Modele i metody matematyczne teorii niezawodności. WNT, Warszawa 1985.
• [8] Bobrowski D., Łybacka K., Siergiejczyk M.: Efektywność systemów transportu kolejowego. Sprawozdanie z problemu resortowego R.I.20, maszynopis, Warszawa 1985.
• [9] Bojarski W.: Metodyka ocen efektywności społeczno-gospodarczej programów rozwoju wielkich systemów i ich elementów. Szkoła Podstaw Inżynierii Systemów. Część IV, Orzysz 1976.
• [10] Brandowski A.: Efektywnościowo-niezawodnościowy model systemu technicznego. Zagadnienia Eksploatacji Maszyn, 1987, nr 12.
• [11] Brandowski A.: Markowski model oceny efektywności systemu technicznego. Zagadnienia Eksploatacji Maszyn, 1988, nr 1 (73).
• [12] Brandowski A., Jaźwiński J., Wieremiejczyk W.: Efektywność systemów. I Krajowe Kolokwium Niezawodności, Kielce-Cedzyna 1980.
• [13] Bubnicki Z.: Podstawy informatycznych systemów zarządzania. Wyd. Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 1993.
• [14] Burakowski W., Bęben A., Tarasiuk H., Śliwiński J.: Zapewnienie jakości przekazu „od końca do końca” w sieci Internet. Projekt 6. PR ITS EuQoS. Przegląd Telekomunikacyjny i Wiadomości Telekomunikacyjne, 2006, nr 8-9.
• [15] Buslenko H.P., Kałasznikow W.W., Kowalenko I.U.: Teoria systemów złożonych. PWN, Warszawa 1979.
• [16] Chambers S., Ciancaglini R., Coda A., Durand J., Franco G., Jesty P., Szvetits M.: Physical Architecture. European ITS Framework Architecture Development, August 2000.
• [17] Chang Y.R., Amari S.V., Kuo S.Y.: Computing system failure frequencies and reliability importance measure using OBDD. IEEE Trans. Computer, 2004, vol. 53, No 1.
• [18] Chołda P., Jajszczyk A.: Ocena gotowości w sieciach telekomunikacyjnych. Przegląd Telekomunikacyjny i Wiadomości Telekomunikacyjne, 2003, nr 2-3.
• [19] Chołda P., Jajszczyk A., Wajda K.: A Unified Framework for the Assessment of Recovery Procedures. Proc. of IEEE Workshop on High Performance Switching and Routing 2005 (HPSR 2005), Hong Kong 2005.
• [20] Chołda P., Jajszczyk A., K. Wajda: Koncepcja zróżnicowania usług telekomunikacyjnych na podstawie wymagań niezawodnościowych, Krajowe Sympozjum Telekomunikacji '2005, Bydgoszcz 7-9 września 2005.
• [21] Choromański W., Kisilowski J., Raciborski B.: Zastosowanie procesów Markowa do modelowania i badania układu mechanicznego tor-pojazd szynowy. Mechanika Teoretyczna i Stosowana, 4 (25), 1987.
• [22] Chowdhury M.A., Sadek A.: Fundamentals of Intelligent Transportation Systems Planning, Artech House, Boston 2003.
• [23] Chudzikiewicz A.: Inteligentne systemy transportowe (ITS). Mat. Konf. Wydziału Transportu PW Transport XXI wieku, Stare Jabłonki 2007.
• [24] Chwesiuk K.: Telematyka narzędziem logistyki miejskiej. Mat. Konf. TST-Conference “Advances in Transport Systems Te1ematics”, Katowice 2006.
• [25] Colle D. et al.: Envisaging Next-Generation Data-Centric Optical Networks. Third Int. Workshop on Design of Reliabe Communication Networks (DRCN2001), Budapest 2001.
• [26] Czachórski T.: Analityczne modele kolejkowe w ocenie efektywności pracy systemów i sieci kolejkowych. Pro Dialog, 2003, nr 16.
• [27] Czachórski T., Domańska J.: Procesy Markowa w modelowaniu natężenia ruchu w sieciach komputerowych. Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej, seria Informatyka, z. 22, 2001.
• [28] Czarnecki P., Jajszczyk A., Lubacz J.: Standardy zarządzania sieciami. Wyd. EFP, Poznań 1996.
• [29] Datka S., Suchorzewski W., Tracz M.: Inżynieria ruchu. WKiŁ, Warszawa 1989.
• [30] Dąbrowa-Bajon M.: Podstawy sterowania ruchem kolejowym. Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa 2007.
• [31] Downarowicz O.: System eksploatacji. Zarządzanie zasobami techniki. Wyd. Instytutu Technologii Eksploatacji, Radom 1997.
• [32] Dyduch J.: Efektywność systemów sterowania ruchem kolejowym. Podstawy eksploatacji maszyn. Tom V, cz. II. PWN, Warszawa 1990.
• [33] Dyduch J.: Model decyzyjny w eksploatacji systemów sterowania ruchem kolejowym. Wyd. Politechniki Warszawskiej, Warszawa 1990.
• [34] Dyduch J., Moczarski J.: Podstawy eksploatacji systemów sterowania ruchem kolejowym. Wyd. Politechniki Radomskiej, Radom 2007.
• [35] Dyduch J., Siergiejczyk M.: Problematyka wspomagania decyzji w eksploatacji systemów sterowania ruchem kolejowym. Zeszyty Naukowe ITE “Problemy Eksploatacji”. Wyd. ITE, Radom 1997.
• [36] European Parliament and Council Directive 2001/16/EC of the 19 March 2001 on the interoperability of the trans-European conventional rail system.
• [37] Figura J.: Telematic determinant of quality process in transport. 6th Int. Conf. Transport Systems Telematics, Katowice-Ustroń 2006.
• [38] Filipowicz B.: Modele stochastyczne w badaniach operacyjnych. WNT, Warszawa 1996.
• [39] Findeisen W. (red.): Analiza systemowa. Podstawy i metodologia, Praca zb., PWN, Warszawa 1975.
• [40] Flejszman B.: Elemienty tieorii potiencjalnoj effiektiwnosti słożnych sistiem. Izd. Sow. Radio, Moskwa 1973.
• [41] Florek J. (red): Analiza systemów monitorowania poziomu jakości usług telekomunikacyjnych. Instytut Łączności, Warszawa 2000.
• [42] Fokin J.G.: Niezawodność eksploatacyjna urządzeń technicznych. WKiŁ, Warszawa 1973.
• [43] Gniedenko B.W., Biejalew J.K., Sołowiew A.D.: Metody matematyczne w teorii niezawodności. WNT, Warszawa 1968.
• [44] Grabski F.: Semi-Markov models of reliability. Reliability and exploitation of computer systems “Relcomex '87”. Zamek Książ 1987.
• [45] Grabski F.: Semi-markowskie modele niezawodności i eksploatacji. Wyd. IBS PAN, Warszawa 2002.
• [46] Grabski F.: Teoria semi-markowskich procesów eksploatacji obiektów technicznych. Zeszyty Naukowe WSMW, nr 75A, 1982.
• [47] Grabski F. i in.: Modele probabilistyczne w problemach eksploatacji obiektów technicznych transportu. Sprawozdanie z CPBP 02.19, maszynopis, Warszawa 1990.
• [48] Grabski F., Jaźwiński J.: Stochastic reliability model of multimodal transport system. Archives of Transport, 2007, vol. 19, issue 1-2.
• [49] Grabski F., Jaźwiński J.: Model stochastyczny niezawodnego systemu transportu kompleksowego. Mat. Szkoły Zimowej Niezawodności, Warszawa-Szczyrk 2008.
• [50] Grochowski L.: Rozproszone systemy informatyczne. Dom Wyd. ELIPSA, Warszawa 2003.
• [51] Grochowski L.: Web service oriented architecture for transport purposes. Archives of Transport, 2007, vol. 19, issue 1-2.
• [52] Gubin I.M., Matlin G.M.: Kaczestwo swiazi - tieoria i praktika. Radio i swiaź, Moskwa 1986.
• [53] Gutenbaum J.: Modelowanie matematyczne systemów. Omnitech Press, Warszawa 1992.
• [54] Guzikowski A.: TL 9000 - zmodyfikowany standard ISO 9001 dla telekomunikacji. Telekomunikacja i Techniki Telekomunikacyjne, 2001, z. 3-4.
• [55] Hardy W.C.: QoS Measurement and Evaluation of Telecommunications Quality of Service, John Willey & Sons Ltd., New York 2001.
• [56] Howard R. A.: Dynamic probabilistics systems. Vol. I: Markov models. Vol. II: Semi-Markov and Decission Processes. J. Wiley & Sons, New York 1971.
• [57] Howard R.A.: Dynamic programming and Markov processes. Technology Press, Cambridge 1960.
• [58] ITU-T Recommendations E.800. Terms and Definitions Related to Quality of Services and Network Performance Including Dependability. 1994.
• [59] Jacyna M.: Modelowanie wielokryterialne w zastosowaniu do oceny systemów transportowych. Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa 2001.
• [60] Jacyna M., Skoczyński B.: Badania efektywności małoobciążonych linii kolejowych na przykładzie Dolnośląskiej DOKP. Prace Naukowe PW, Transport, z. 33, 1995.
• [61] Jajszczyk A.: Podstawy telekomutacji. WKiŁ, Warszawa 2002.
• [62] Janukowicz D., Jajszczyk A., Piotr M.: System zarządzania procesami w centrach zarządzania siecią telekomunikacyjną. Przegląd Telekomunikacyjny, 2002, nr 2.
• [63] Jaszkiewicz A., Słowiński R.: Cone contraction method with visual interaction for multiple objective non-linear programmes. Journal of Multicriteria Decision Analysis, 1987 vol. 1, issue 1.
• [64] Jaźwiński J., Grabski F.: Niektóre problemy modelowania systemów transportowych. Instytut Technologii Eksploatacji, Radom 2003.
• [65] Jaźwiński J., Wieremiejczyk W.: Metody badania efektywności systemów realizujących zadania rozpoczynające się w losowych momentach czasu. Mat. IV Krajowego Symp. Eksploatacji Urządzeń Technicznych. Wyd. OPT, Katowice 1977.
• [66] KAREN: Foundation for Transport Telematics deployment in the 21st Century. Framework Architecture for ITS. European Commission Telematics Applications Programme (DGXIII/C6). Brussels 2000.
• [67] Karpiński J., Firkowicz S.: Zasady profilaktyki obiektów technicznych. Małe Monografie, PWN, Warszawa 1981.
• [68] Karwowska-Lamparska A.: Ocena technicznej jakości usług w telekomunikacji. Materiały KST'2000. Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa 2000.
• [69] Kasprzyk Z.: Modelowanie systemu telematyki transportu autostradowego. Prace Nauk. PW, Transport, z. 62, 2007.
• [70] Kisilowski J., Bałuch H.: Probabilistic methods of evaluation of the railway track condition. 9-th WCTR, ASEM Int. Convetion Center, Seoul, Korea, July 22-27, 2001.
• [71] Klein L.A.: Sensor Technologies and date requirements if ITS. Artech Hause, ITS Library, Boston 2001.
• [72] Klir G.J.: Ogólna teoria systemów. WNT, Warszawa 1976.
• [73] Koenig D., Stoyan D.: Metody teorii obsługi masowej. WNT, Warszawa 1979.
• [74] Konieczny J.: Inżynieria systemów działania. WNT, Warszawa 1983.
• [75] Koroluk V.S., Turbin A.F.: Fazowoje ukrupnienije słożonych sistiem. Izd. Naukowa Dumka, Kiew 1978.
• [76] Kotarbiński I,: Niektóre zagadnienia epistemologii pragmatycznej. Mat. Symp. Naukoznawczego WAP, Problemy efektywności badań naukowych, Warszawa 1972.
• [77] Kowalewski M. i in: Analiza trendów i kierunków rozwoju technologii informatycznych i telekomunikacyjnych, decydujących o szansach na przyszłość. Praca badawczo-rozwojowa, Instytut Łączności, Warszawa 2003.
• [78] Kozakiewicz A.: Modelowanie ruchu. Biuletyn NASK, 2006, nr 2.
• [79] Koźniewska I., Włodarczyk M.: Modele odnowy, niezawodności i masowej obsługi. PWN, Warszawa 1978.
• [80] Kryński H.: Rachunek ekonomiczny efektywności zamierzeń inwestycyjnych. Wyd OPT, Warszawa 1978.
• [81] Kuźmin F.I.: Ocenka effiektiwnosti i optymizacja. Izd. Sowietskoje Radio, Moskwa 1971.
• [82] Kwestarz W., Krygier J.: Wymagania niezawodnościowe na linie telekomunikacyjne. Mat. Krajowego Symp. Telekomunikacji, Warszawa 1999.
• [83] Kwestarz W., Pencak Z.: Metoda oceny trwałości systemu łączności w działaniach wojennych. Mat. Konf. Military Arms 96, Gdynia 1996.
• [84] Laskowski S.: Modelowanie popytu na usługi telekomunikacyjne. Telekomunikacja i Techniki Informacyjne, 2003, z. 1-2.
• [85] Leszczyński J.: Mode1owanie systemów i procesów transportowych. Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa 1994.
• [86] Lewiński A.: Problemy oprogramowania bezpiecznych systemów komputerowych w zastosowaniach transportu kolejowego. Seria Monografie nr 49, Wydawnictwo Politechniki Radomskiej, Radom 2001.
• [87] Lewiński A., Bester L.: Oszacowanie parametrów poprawnej transmisji w bezprzewodowych sieciach komputerowych w kolejowych systemach transportowych. Prace Naukowe Politechniki Radomskiej, Elektryka, 2005, nr 1(9).
• [88] Lewiński A., Siergiejczyk M. i in.: Opracowanie, uruchomienie i weryfikacja programu komputerowego obliczania wskaźników niezawodności stacyjnych mikroprocesorowych urządzeń srk. Praca naukowo-badawcza na zlecenie CNTK, maszynopis, Radom 1998.
• [89] Liberadzki B., Mindur L.: Uwarunkowania rozwoju systemu transportowego. WITE, Warszawa 2006.
• [90] Malarski M.: Modelowanie procesów ruchu lotniczego dla kontroli i planowania lotów. Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa 2002.
• [91] Mały slownik cybernetyczny. Pod red. Marii Kempisty. Wiedza Powszechna, Warszawa 1973.
• [92] Mazur M.: Pojęcia systemu i rygor ich stosowania. PostęPy Cybernetyki, z. 2, Wyd. PAN, Warszawa 1987.
• [93] Mikulski J.: Contemporary situation in transport systems telematics. Monograph, Faculty of Transport, Silesian University of Technology, Katowice 2007.
• [94] Military Handbook: 217 C(1979). Reliability prediction of electronic equipment. US Department of Defense, 1979.
• [95] Military Handbook: 470 A(1997). Designing and developing maintainable products and systems. Vol. I. US Department of Defense, 1997.
• [96] Mine H., Osaki S.: Markovian decision processes. AEPCI, New York 1970.
• [97] Molisz W., Przeżywalność sieci teleinformatycznych i telekomunikacyjnych. Wydawnictwo Politechniki Gdańskiej, Monografie nr 31(171), Gdańsk 2002.
• [98] Niziński S., Żółtowski B.: Zarządzanie eksploatacją obiektów technicznych za pomocą rachunku kosztów. Olsztyn-Bydgoszcz 2002.
• [99] Oziemski S.: Efektywność eksploatacji maszyn. Podstawy techniczno-ekonomiczne. Wyd. Instytutu Technologii Eksploatacji, Radom 1999.
• [100] Papir Z.: Ruch telekomunikacyjny i przeciążenia sieci pakietowych. WKŁ, Warszawa 2001.
• [101] Pencak Z.: Inżynieria sieci telekomunikacyjnych. Podstawy teoretyczne. Skrypt WSISiZ, Warszawa 2000.
• [102] Piasecki S.: Elementy teorii niezawodności i eksploatacji obiektów o elementach wielostanowych. Wyd. IBS PAN, Warszawa 1995.
• [103] Piecha J.: Transactions on Transport Systems Telematics Emerging Technologies. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice 2004.
• [104] Polska Norma PN-ISO-9004-2; 1994 Zarządzanie jakością i elementy systemu jakości - wytyczne dotyczące usług.
• [105] Polska Norma PN-93/N-50191: Słownik terminologiczny elektryki. Niezawodność; jakość usługi. Polski Komitet Normalizacji, Miar i Jakości, Warszawa 1994.
• [106] Polska Norma PN-EN 60300-3-1:2005, Zarządzanie niezawodnością - Przewodnik zastosowań - Techniki analizy niezawodności - Przewodnik metodologiczny.
• [107] Polska Norma PN-EN 60300-1:2006, Zarządzanie niezawodnością - Część 1: Systemy zarządzania niezawodnością.
• [108] Powierża L.: Elementy inżynierii systemów. Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa 1997.
• [109] Powierża L.: Miary techniczno-ekonomicznej przydatności systemów technicznych. Mat. Zimowej Szkoły Niezawodności, Wyd. OPT, Katowice 1980.
• [110] Powierża L.: Zarys inżynierii systemów bioagrotechnicznych. Wyd. Instytutu Technologii Eksploatacji, Radom 1997.
• [111] Pszczołowski T.: Mała encyklopedia prakseologii i teorii organizacji. Ossolineum, Wrocław 1978.
• [112] Quante F., Heger D.: ICP Information & Communication Platform for Border-crossing Freight Trains in Europe. Thematic Network of UE for the Enhancement of Railway Infrastructure. Brussels, November 2001.
• [113] Rudnicki A.: Jakość komunikacji miejskiej. Seria Monografie nr 5 (z. 71), Wyd. SITK, Kraków 1999.
• [114] Sienkiewicz P.: Teoria efektywności systemów. Ossolineum, Warszawa 1987.
• [115] Sienkiewicz P.: Analiza systemów postawy i zastosowania. Bellona, Warszawa 1994.
• [116] Siergiejczyk M.: Some model of the efficiency of exploitation of the transport system. Scientific Conf. „Transport systems engineering”, Warsaw 1995.
• [117] Siergiejczyk M.: Zagadnienia modelowania efektywności eksploatacji systemów transportowych z wykorzystaniem procesów losowych. Prace Naukowe Politechniki Warszawskiej, Transport, 1996, z. 35.
• [118] Siergiejczyk M.: Some problems of modeling of the efficiency of exploitation of the transport system. 10th Int. Scientific Conf. - Communications on the edge of the Millenniums, University of Żilina 3rd Section, Żilina 1998.
• [119] Siergiejczyk M.: Maintenance system of the digital exchanges DGT 3450. 10 th Int. Scientific Conf. - Communications on the edge of the Millenniums, University of Żilina 2'd Section, Żilina 1998.
• [120] Siergiejczyk M.: Wyznaczanie charakterystyk niezawodności wybranych elementów cyfrowych systemów komutacyjnych. Zagadnienia Eksploatacji Maszyn PAN, z. 3(115), 1998.
• [121] Siergiejczyk M.: Wybrane zagadnienia efektywności eksploatacyjnej systemów telekomunikacyjnych. Międzynarodowa Konf. Bezpieczeństwa i Niezawodności KONBIN 200 I. Wyd. ITWL wew. 376, Warszawa 2001.
• [122] Siergiejczyk M.: Niezawodność cyfrowych systemów telekomunikacyjnych. Mat. Międzynarodowej Konf. Nauk. Transport XXI wieku, Warszawa 2004.
• [123] Siergiejczyk M.: Wybrane zagadnienia wykorzystania teleinformatycznych sieci bezprzewodowych w logistyce. Logistyka, 2006, nr 6.
• [124] Siergiejczyk M.: Wybrane zagadnienia jakości usług telematycznych w transporcie. Problemy niezawodności systemów. Mat. XXXV Szkoły Zimowej Niezawodności, Wyd. Instytutu Technologii Eksploatacji, Radom 2007.
• [125] Siergiejczyk M.: Analysis of Influence of Transport Telematics Systems on Reduced Biodegradation of the Environment. Polish Journal of Environmental Studies, 2007, vol. 16, No 4B. HARD Publishing Company, Olsztyn 2007.
• [126] Siergiejczyk M.: Koncepcja kształtowania ruchu telekomunikacyjnego dla wybranej spółki. Zeszyty Naukowe Akademii Marynarki Wojennej, 2007, nr 169 K/1.
• [127] Siergiejczyk M.: Modeling of Functional Efficiency of Selected Telematics Systems on Highways. Archives of Transport, 2007, vol. 19, issue 1-2.
• [128] Siergiejczyk M.: Availability of the Motorway Emergency Communications. Journal of KONBiN, 2008, No 2.
• [129] Siergiejczyk M.: Utrzymanie gotowości sieci telekomunikacyjnej z wykorzystaniem systemu zarządzania. XXXVI Szkoła Zimowa Niezawodności - Szczyrk 2008. Wyd. Instytutu Technologii Eksploatacji, Radom 2008.
• [130] Siergiejczyk M.: Zagadnienia oceny efektywności eksploatacyjnej systemów telematyki transportu. Logistyka, 2008, nr 3.
• [131] Siergiejczyk M., Dyduch J.: Zagadnienia modelowania procesów decyzyjnych w eksploatacji systemów sterowania. Mat. XXVIII Zimowej Szkoły Niezawodności „Problemy Decyzyjne w Inżynierii Niezawodności”, Szczyrk 2000.
• [132] Siergiejczyk M., Gago S.: Convergence of the transportation telematics services in IP nets. Proc. TST-Conference „Advances in Transport Systems Telematics”, Katowice 2006.
• [133] Siergiejczyk M., Gago S.: Wybrane zagadnienia realizacji wirtualnych sieci prywatnych w telekomunikacji kolejowej. Mat. X Międzynarodowej Konf. „Komputerowe Systemy Wspomagania Nauki, Przemysłu i Transportu - TransComp, Radom-Zakopane 2006.
• [134] Siergiejczyk M., Gago S.: Koncepcja systemu wspomagania eksploatacji w telekomunikacji kolejowej. Prace Naukowe Politechniki Warszawskiej, Transport, z. 62, 2007.
• [135] Siergiejczyk M., Gago S.: Platforma teleinformatyczna dla transmisji informacji w transporcie towarowym. Logistyka, 2008, nr 4.
• [136] Siergiejczyk M. i in: Badania niezawodności mikroprocesorowych urządzeń nastawczych. Praca naukowo-badawcza CNTK JBR. Kierownik pracy dr inż. M. Siergiejczyk. Wyd. CNTK JBR, Warszawa 1998.
• [137] Siergiejczyk M. i in: Wymagania techniczno-eksploatacyjne na zintegrowane urządzenia łączności kolejowej. Praca naukowo-badawcza CNTK JBR, Wyd. CNTK JBR, Warszawa 2000.
• [138] Siergiejczyk M. i in: Wymagania techniczno-eksploatacyjne dla urządzeń transmisji danych i głosu w technologii pakietowej. Praca naukowo-badawcza CNTK JBR, Wyd. CNTK JBR, Warszawa 2001.
• [139] Siergiejczyk M., Lewiński A.: Zagadnienia oceny bezpieczeństwa i niezawodności mikroprocesorowych systemów sterowania ruchem kolejowym. VII Konf. Nauk. „Bezpieczeństwo Systemów '98”. Informator ITWL, nr 347/98, Warszawa 1998.
• [140] Siergiejczyk M., Nowakowski W.: System monitorowania sieci teleinformatycznych. Zeszyty Naukowe Akademii Marynarki Wojennej, 2007, nr 169 K/1.
• [141] Siergiejczyk M., Ryczer A.: The quality evaluation methods of transport telematics services. Proc. TST-Conference „Advances in Transport Systems Telematics”, Katowice 2006.
• [142] Sikorski M.: Podstawy metodyki badania efektywności systemów eksploatacji techniki. Praca Zespołu Teorii Eksploatacji, WAT 1970.
• [143] Smalko Z.: Modelowanie eksploatacyjnych systemów transportowych. Wyd. Instytutu Technologii i Eksploatacji, Radom 1996.
• [144] Smalko Z.: Podstawy eksploatacji technicznej pojazdów. Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa 1998.
• [145] Sprawocznik: Nadieżnost' i effiektivnost' w tiechnikie. Tom 3 i 4. Izd. Maszynostrojenije, Moskwa 1988.
• [146] Staniszewski R.: Teoria systemów. Ossolineum, Warszawa 1988.
• [147] Stankiewicz R., Jajszczyk A.: Sposoby zapewnienia gwarantowanej jakości usług w sieciach IP. Przegląd Telekomunikacyjny i Wiadomości Telekomunikacyjne, 2002, nr 2.
• [148] Stavroulakis P.: Reliability, Survivability and Quality of Large Scale Telecommunication Systems. John Wiley & Sons, Ltd., New York 2003.
• [149] Stawowy M.: Symulacja ruchu pojazdów na autostradzie z uwzględnieniem elementów telematyki. Mat. Konf. Wydziału Transportu PW - Transport XXI wieku, Stare Jabłonki 2007.
• [150] Szpytko J., Kocerba A.: Wybrane aspekty bezpieczeństwa i niezawodności rozproszonych środków transportu: Wyd. Nauk. Instytutu Technologii Eksploatacji, Radom 2008.
• [151] Sztarski M.: Niezawodność i eksploatacja urządzeń elektronicznych. WKiŁ, Warszawa 1972.
• [152] Średniawa M.: Usługi w sieciach następnej generacji. Krajowe Symp. Telekomunikacji. Bydgoszcz 11-13 września 2002.
• [153] Tikhonenko O.: Modele teorii obsługi masowej w systemach informacyjnych. Akademicka Oficyna Wydawnicza Exit, Warszawa 2003.
• [154] Tomaszek H.: Modele oceny efektywności eksploatacji technicznych systemów z uwzględnieniem teorii odnowy. Zagadnienia Eksploatacji Maszyn PAN, 1992, z. 1(89).
• [155] UIC Leaflet No. 407 Standardised data exchange between infrastructures for international trains.
• [156] Uszakow I.A.: Effiektiwnost funkcjonirowanija słożnych sistiem. Izd. Sowietskoje Radio, Moskwa 1966.
• [157] Walkowiak K.: Algorytmy wyznaczania przepływów typu unicast i anycast w przeżywalnych sieciach zorientowanych połączeniowo. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 2007.
• [158] Wasilew B.W.: Prognozirowanijje nadieżnosti i effiektiwnosti radioelektronnych ustrojstw. Izd. Sowietskoje Radio, Moskwa 1970.
• [159] Wawrzyński W.: Zagadnienia metodologiczne diagnostyki systemów sterowania w transporcie. Prace Nauk. Politechniki Warszawskiej, Transport, z. 36, 1996.
• [160] Wawrzyński W.: Telematyka transportu - zakres pojęciowy i obszar zastosowań. Przegląd Komunikacyjny, 1997, nr 11.
• [161] Wawrzyński W.: Modelling elements of a telematic transportation system. Proc. Conf. Transport Systems Telematics III Int. Conf., Katowice-Ustroń 2003.
• [162] Wawrzyński W.: System telematyki transportu. Mięzynarodowa Konf. Nauk. Transport XXI wieku, Warszawa 20-22 września 2004.
• [163] Wawrzyński W.: Telematyka transportu - tendencje rozwojowe i ograniczenia. Konf. Nauk. Transport XXI wieku, Warszawa, 20-22 września 2004.
• [164] Wawrzyński W., Siergiejczyk M.: Problematyka zarządzania systemami telekomunikacyjnymi w aspekcie ich efektywności eksploatacyjnej. Wyd. Instytutu Technologii Eksploatacji Państwowego Instytutu Badawczego, Radom 2005.
• [165] Wawrzyński W., Siergiejczyk M.: Quality of Service (QoS) quantification for selected telematic systems of highway transportation. Journal of KONBiN, 2006, vol. 1, No 2.
• [166] Wawrzyński W., Siergiejczyk M.: Functional and operational structures of the motorway telematics system. Journal of KONBiN, 2008, No 4.
• [167] Wawrzyński W., Siergiejczyk M. i in.: Metody wykorzystania środków telematyki we wspomaganiu realizacji zadań transportowych. Sprawozdanie końcowe, grant KBN 5T12C 066 25, Warszawa 2007.
• [168] Ważyńska-Fiok K, Jaźwiński J.: Niezawodność systemów technicznych. PWN, Warszawa 1990.
• [169] Willems G., Arijs R., Van Parys W., Demeester R.: Capacity vs. Availability Trade-offs in Mesh-Restorable WDM Networks. Proc. of 3rd Int. Workshop on the Design of Reliable Communication Networks (DRCN 2001), Budapest, Hungary, October 2001.
• [170] Wintgen G.: System cybernetyczny w świetle teorii mnogości. Problemy Organizacji, 1972, z. 2.
• [171] Woropay M. (red.): Podstawy racjonalnej eksploatacji maszyn. Wyd. Instytutu Technologii Eksploatacji, Radom 1996.
• [172] Wydro K: Normalizacja w telematyce transportu. Telekomunikacja i Techniki Informacyjne, 2001, nr 3-4.
• [173] Wydro K.: Analiza przepływu informacji w systemach inteligentnego transportu. Praca badawczo-rozwojowa, Wyd. Instytutu Łączności, Warszawa 2003.
• [174] Wydro K.: Wymiana informacji w systemie inteligentnego transportu lądowego. Telekomunikacja i Techniki Informacyjne, 2004, nr 1-2.
• [175] Wydro K: Telematyka - definicje i znaczenie terminu. Telekomunikacja i Techniki Informacyjne, 2005, nr 1-2.
• [176] Zamojski W. (red.): Niezawodność i eksploatacja systemów. Wyd. Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 1981.
• [177] Zamojski W.: Markowowski model niezawodności dyskretnego systemu transportowego. Komputerowo wspomagana analiza niezawodności systemów. XXIX Zimowa Szkoła Niezawodności, Szczyrk 2001, Wyd. Instytut Technologii Eksploatacji, Radom 2001.
• [178] Zamojski W., Caban D.: Introduction to the dependability modeling of computer systems. Proc. of Int. Conf. on Dependability of Computer Systems. DepCoS - RELCOMEX 2006. IEEE Computer Society, 2006.
• [179] Zamojski W., Caban D.: Modelling of a maintenance policy system for computer networks. Modelowanie systemu polityk serwisowych dla sieci komputerowych. The 4th Int. Conf. on Safety and Reliability, KONBiN, Kraków, 30th May - 2nd June 2006. Wyd. ITWL Journal of KONBiN, Warszawa 2006.
• [180] Zieliński R.J.: Jakość świadczenia usług multimedialnych, Przegląd Telekomunikacyjny i Wiadomości Telekomunikacyjne, 2003, nr 7.
• [181] Ziemba S., Jarominek W., Staniszewski R.: Problemy teorii systemów. Ossolineum, Warszawa 1980.
• [182] www.ertico.com. - oficjalna strona organizacji ERTICO.