Dlaczego dziecko staje się przestępcą? Funkcjonowanie rodziny a rodzaj zachowania przestępczego nieletnich chłopców

• Autorzy: Kucharewicz J.

Warianty tytułu

EN

Why a child becomes a criminal? Operation of a type of family criminal behavior juvenile boys

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Gwałtowny wzrost liczby i eskalacja najgroźniejszych przestępstw popełnianych przez nieletnich jest problemem o szczególnym znaczeniu społecznym. Irracjonalne motywy tych przestępstw, nasilona agresja oraz okrucieństwo bulwersują szerokie kręgi społeczne. Oficjalne rejestry, przedstawiające rozmiary i charakter przestępczości nieletnich, wskazują na występowanie w niej trzech głównych tendencji: systematycznego wzrostu wszystkich rodzajów przestępstw, obniżania się dolnej granicy wieku nieletnich sprawców oraz znacznego zwiększenia liczby przestępstw gwałtownych, charakteryzujących się dużym natężeniem agresji i wyjątkową brutalnością. Artykuł stanowi próbę odpowiedzi na pytania dotyczące zależności pomiędzy stylem funkcjonowania rodziny a pojawieniem się u młodych osób zachowań o charakterze przestępczym. Autorka próbuje odnaleźć uwarunkowania tych zachowań, poszukując ich wśród czynników środowiskowych – rodzinnych.

EN

The rapid growth and escalating of the most serious crimes committed by minors is a problem of particular importance for society. Irrational motives for these crimes, increased aggression and cruelty of those irritate broad social circles. This fact became also an issue taken by the representatives of many disciplines, including psychology, pedagogy, criminology, sociology and law. Official records are showing the size and nature of juvenile crime indicate the presence of its three major trends: a systematic increase in all types of crime, lowering of the minimum age for juvenile offenders and a substantial increase in violent crimes, characterized by high intensity of aggression and exceptional brutality. The article attempts to answer the questions concerning the relationship between the style of functioning of the family and the emergence of young criminal behavior among young patients. The author tries to find determinants of these behaviors searching for them through environmental factors – family.

Słowa kluczowe

PL

nieletni; motywacja; zachowanie przestępcze; sytuacja opiekuńczo-wychowawcza

EN

juvenile; motivation; criminal behavior; psychosocial situation

• Wydawca: Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska
• Rocznik: 2015
• Tom: z. 85
• Strony: 245--261
• Opis fizyczny: Bibliogr. 16 poz.

Twórcy

autor

Kucharewicz J.

• Uniwersytet Śląski, Instytut Psychologii, Zakład Psychologii Rozwoju Człowieka i Badań nad Rodziną

Bibliografia

• 1. Frączek A.: Agresja i przemoc wśród dzieci i młodzieży jako zjawisko społeczne, [w:] Frączek A., Pufal-Struzik I. (red): Agresja wśród dzieci i młodzieży. Perspektywa psychoedukacyjna. Wydawnictwo Pedagogiczne, Kielce 1996.
• 2. Gierowski J.K.: Motywacja zabójstw. Akademia Medyczna, Kraków 1989.
• 3. Gierowski J.K.: Rola biegłego psychologa w opiniowaniu o poczytalności, [w:] Gierowski J.K., Szymusik A. (red): Postępowanie karne i cywilne wobec osób zaburzonych psychicznie: wybrane zagadnienia z psychiatrii, psychologii i seksuologii sądowej. Collegium Medicum UJ, Kraków 1996.
• 4. Gierowski J.K., Haś A.: Konfiguracja czynników ryzyka, wybrane cechy osobowości i funkcjonowanie nieletnich w zakładzie poprawczym, [w:] Stanik J.M. (red.): Psychospołeczne uwarunkowania i mechanizmy kryminogenezy a zachowania paraprzestępcze i przestępcze. Komandor, Warszawa 2007.
• 5. Janicka I., Liberska H. (red.): Psychologia rodziny. PWN, Warszawa 2014.
• 6. Majchrzyk Z.: Nieletni, młodociani i dorośli sprawcy zabójstw. PTP, Warszawa 2001.
• 7. Opora R.: Nieletni niedostosowani społecznie, lecz odporni psychicznie, [w:] Junik W. (red.): Resilience. Teoria, badania, praktyka. Paramedia, Warszawa 2011.
• 8. Reykowski J.: Osobowość jako centralny system regulacji i integracji czynności, [w:] Tomaszewski T. (red.): Psychologia. PWN, Warszawa 1977.
• 9. Rothbaum F., Weisz J.: Child Psychopathology and the Quest for Control (Developmental Clinical Psychology and Psychiatry), 1994.
• 10. Sęk H.: Społeczna psychologia kliniczna. PWN, Warszawa 1993.
• 11. Schaffer H.R.: Psychologia dziecka. PWN, Warszawa 2014.
• 12. Stanik J.M.: Asocjalność nieletnich przestępców jako przedmiot psychologicznej diagnozy klinicznej. Wydawnictwo Prawnicze, Warszawa 1980.
• 13. Stanik J.M.: Warunki opiekuńczo-wychowawcze w rodzinie, radzenie sobie z wymaga-niami szkolnymi a stopień ryzyka przestępczości nieletnich, [w:] Stanik J.M., Woszczek L. (red.): Przestępczość nieletnich. Aspekty psychospołeczne i prawne. Uniwersytet Śląski, Katowice 2005.
• 14. Szwajca K.: Sprężystość (resilience) i odpowiedzi na doświadczenia urazowe. „Psychiatria Polska”, nr 48(3), 2014.
• 15. Tomaszewski T.: Psychologia. PWN, Warszawa 1977.
• 16. Wójcik D.: Środowisko rodzinne a poziom agresywności młodzieży przestępczej i nieprzestępczej. Ossolineum, Wrocław 1977.