Pomiar ruchu górotworu w kopalniach soli

• Autorzy: Maj Agnieszka

Warianty tytułu

EN

Measurement of rock mass movement in salt mines

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Kopalniane wyrobiska generują zagrożenia. Zapewnienie bezpieczeństwa jest głównym zadaniem nadzoru górniczego. W podziemnych kopalniach soli jednym z głównych zagrożeń jest zagrożenie zawałowe. Jego opanowaniu służy znajomość zachowania się górotworu. Wiedzę tę nabywa się analizując ruch górotworu. W polskich kopalniach soli monitorowany jest on różnymi metodami. Prowadzone są obserwacje niecki osiadań na powierzchni, zaciskania wyrobisk oraz deformacji półek i filarów. W artykule opisano sposoby pomiarów ruchu górotworu z podaniem przykładowych wyników i przedstawiono przykładowe efekty analiz wyników obserwacji.

EN

Excavation voids generate hazards in mines. Ensuring safety is the primary task of mining supervision. One of the main hazards in underground salt mines is the risk of collapse. The analysis of the rock mass movement, through the knowledge of its behaviour, helps to control the collapse hazards. In Polish salt mines, the various methods of the rock mass movements have been used. Observations of subsidence trough on the surface, room closure and deformations of shelves and pillars are carried out. The methods of rock mass motion measurements with the examples of results and the exemplary effects of the analysis of observation results are presented in the article.

Słowa kluczowe

PL

ruch górotworu; podziemne kopalnie soli; przemieszczenia; konwergencja wyrobisk

EN

rock mass movement; underground salt mines; displacements; convergence

• Wydawca: Instytut Mechaniki Górotworu PAN
• Czasopismo: Prace Instytutu Mechaniki Górotworu PAN
• Rocznik: 2022
• Tom: T. 24, nr 1-4
• Strony: 61--70
• Opis fizyczny: Bibliogr. 18 poz., rys., wykr.

Twórcy

autor

Maj Agnieszka

• Instytut Mechaniki Górotworu PAN, ul. Reymonta 27; 30-059 Kraków

• https://orcid.org/0000-0001-5035-1763

Bibliografia

• Bieniasz J., Ciągło W., Wojnar W., 2003: Nowa metoda pomiarów deformacji solnej struktury folarowo-komorowej wykorzystująca dalmierz laserowy. Półrocznik AGH Geodezja. T. 9, z. 2/1.
• Bieniasz J., Pietras J., Marcola-Sadowska J., Kurdek D., 2022: Zmienność zjawiska zaciskania wyrobisk komorowych w przestrzeni pola nr 2 w Kopalni Soli „Kłodawa”. Przegląd Solny. S. 6: 20-28.
• Bieniasz J., Pietras J., Sadowski A., Wrzosek J., 2020: Dziesięciolecie pomiarów zaciskania wyrobisk w złożu solnym O/ZG Polkowice-Sieroszowice. Przegląd Solny. S. 62-67.
• Hejmanowski R., Malinowska A., 2017: Wykorzystanie metody odwrotnej w estymacji osiadań powierzchni terenu dla złóż soli. Gospodarka Surowcami Mineralnymi. Vol. 33, Iss. 3. S. 179-200.
• Kortas G., 1984: Zachowanie filarów i półek w kopalni soli „Kłodawa”, Górnictwo surowców chemicznych – Zbiorniki podziemne – Środowisko naturalne, Wydawnictwo Uczelniane AGH. S. 231-242.
• Kortas G. (red.), 2004: Ruch górotworu i powierzchni w otoczeniu zabytkowych kopalń soli. Wydawnictwo Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN. Kraków.
• Kortas G., 2013: Long- and Short-Term Processes Indicated by the Displacement of the Chamber Roofs in the Monumental Wieliczka Salt Mine. Archives of Mining Sciences. Vol. 58, Iss. 1. S. 119-130.
• Kortas G., 2014: Podstawowe problemy ochrony powierzchni i górotworu w górnictwie solnym. Przegląd Górniczy. Nr 10. S. 170-185.
• Kortas G., Józefko L., 2001: Konwergencja komory Ważyn w zabytkowej kopalni soli Bochnia. Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska. Nr 7-8.
• Kortas G., Maj A., 2012: Warunki geomechaniczne w caliznach chroniących kopalnię przed wodami na przykładzie kopalni soli „Kłodawa”. Przegląd Górniczy. Nr 12. S. 112-113.
• Kortas G., Maj A., Ulmaniec P., 2011: Ruch górotworu i konwergencje w Kaplicy Św. Kingi w kopalni soli Wieliczka. Przegląd Górniczy. Nr. 1-2.
• Maj A., 2007: Określenie konwergencji i właściwości lepkich górotworu solnego na przykładzie obserwacji w ZG Polkowice–Sieroszowice. Przegląd Górniczy. Nr 6.
• Maj A., 2012: Convergence of gallery workings in Underground salt mines. Archives of Mining Sciences. Monograph. No. 14.
• Maj A., 2017: Rock-Mass Movement Monitoring System in Historical Salt Mines, Using the Example of the Bochnia Salt Mine. Procedia Engineering. Vol. 191. S. 496-503.
• Maj A., Florkowska L., 2013: Obserwacja oddziaływania wyrobisk na powierzchnię terenu w warunkach kopalń soli. Prace Instytutu Mechaniki Górotworu PAN. T. 15, Nr 3-4. S. 107-113.
• Opomiarowanie konwergencji wyrobisk rejonu komór cylindrycznych. Sprawozdanie z wykonania odczytów i bieżąca interpretacja wyników. OBRGSChem. CHEMKOP, Kraków, styczeń 1987 (archiwum Chemkop).
• Orzepowski S., Butra J., 2004: Ocena stropów w wyrobiskach rud miedzi KGHM na podstawie pomiaru prędkości rozwarstwiania. Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska w Górnictwie. Nr 11.
• Projekt prac badawczych w K. S. Kłodawa w zakresie lokalnych pomiarów odkształceń i naprężeń. OBRGSChem. CHEMKOP, Kraków, styczeń 1978 (archiwum Chemkop).