Spalarnia odpadów jako źródło energii odnawialnej na przykładzie Ekospalarni Kraków

• Autorzy: Bator Jakub

Identyfikatory

DOI

10.15199/62.2025.4.5

Warianty tytułu

EN

Waste incineration plant as a source of renewable energy based on the Eco-Incineration Plant Cracow

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Zakłady Termicznego Przekształcania Odpadów (ZTPO) są ważnym elementem gospodarki odpadami, umożliwiając zagospodarowanie frakcji nienadającej się do recyklingu i jednoczesne wytwarzanie energii. W analizie przedstawiono technologię termicznego przekształcania odpadów w układzie kogeneracyjnym, który pozwala na produkcję energii cieplnej i elektrycznej we współpracy z miejską siecią ciepłowniczą. Omówiono także wpływ tego procesu na ograniczenie emisji gazów cieplarnianych. Przykładem efektywnej realizacji tego modelu jest Ekospalarnia Kraków, która rocznie przekształca ponad 230 tys. t Mg odpadów. Około połowa wytwarzanej energii pochodzi z frakcji biodegradowalnej, co klasyfikuje ją jako źródło odnawialne. Instalacja wspiera również gospodarkę o obiegu zamkniętym poprzez odzysk metali i ograniczanie emisji CO₂.

EN

The technol. of thermal waste conversion in a cogeneration system was presented, which allows the production of heat and electricity in cooperation with the municipal heating network. The impact of this process on reducing greenhouse gas emissions was also discussed. As an example of the effective implementation of this model, the Krakow Eco-Incineration Plant was presented, which annually converts more than 230,000 t of waste. About half of the energy generated comes from the biodegradable fraction, which classifies it as a renewable source. The plant also supports a closed-loop economy by recovering metals and reducing CO₂ emissions.

Słowa kluczowe

PL

termiczne przekształcanie odpadów; energia odnawialna; emisja CO2; odzysk ciepła; odzysk metali

EN

thermal waste conversion; renewable energy; CO2 emission; heat recovery; metal recovery

• Wydawca: Wydawnictwo SIGMA-NOT
• Czasopismo: Przemysł Chemiczny
• Rocznik: 2025
• Tom: T. 104, nr 4
• Strony: 486--495
• Opis fizyczny: Bibliogr. 20 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Bator Jakub

• Krakowski Holding Komunalny SA, ul. J. Brożka 3, 30-347 Kraków

• https://orcid.org/0000-0002-5986-719X

Bibliografia

• [1] M. Banaś, T. Pająk, J. Bator, W. Wróbel, J. Ciuła, Energies (Basel) 2024, 17, nr 10, 7.
• [2] Decyzja Pozwolenie Zintegrowane dla: Instalacji - Zakład Termicznego Przekształcania Odpadów, zlokalizowanego przy ul. Jerzego Giedroycia 23 w Krakowie, z dnia 16 kwietnia 2024 r.
• [3] G. Wielgosiński, Termiczne przekształcanie odpadów, Nowa Energia, Racibórz 2020.
• [4] N. Czuma, W. Franus, P. Baran, A. Ćwik, K. Zarębska, Turk. J. Chem. 2020, 44, nr 1, 155.
• [5] P. Baran, M. Nazarko, E. Włosińska, A. Kanciruk, K. Zarębska, J. Clean Prod. 2021, 293, 1.
• [6] Główny Urząd Statystyczny, Analizy statystyczne. Ochrona środowiska, Warszawa 2023.
• [7] Uchwała nr 96 Rady Ministrów z dnia 12 czerwca 2023 r. w sprawie Krajowego planu gospodarki odpadami 2028, BIP MŚiK.
• [8] Miejskie Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej SA w Krakowie, Taryfa dla ciepła z dnia 13 grudnia 2021 r.
• [9] M. Gurin, O. Niemyjski, Instal 2015, nr 7/8, 10.
• [10] B. Waszczyłko-Miłkowska, J. Kamińska-Borak, Termiczne przekształcanie odpadów komunalnych w Polsce w roku 2020, Raport IOŚ-PIB, 2021.
• [11] Raport Środowiskowy za rok 2023, Miejskie Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej SA w Krakowie, 2023, https://www.mpec.krakow.pl/o-nas/raporty.
• [12] Mapa ciepła dla Krakowa, 2021, https://www.mpec.krakow.pl/news/mapa-ciepla-dla-krakowa/46.
• [13] Ustawa z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii, Dz.U. 2024, poz. 1361.
• [14] Urząd Regulacji Energetyki, Energetyka cieplna w liczbach - 2022, https://www.ure.gov.pl/pl/cieplo/energetyka-cieplna-w-l/11407,2022.html.
• [15] J. Hausner, B. Białecka, Prace Nauk. GIG Górnictwo Środ. 2012, nr 2, 37.
• [16] Rozporządzenie Ministra Klimatu z dnia 24 września 2020 r. w sprawie standardów emisyjnych dla niektórych rodzajów instalacji, źródeł spalania paliw oraz urządzeń spalania lub współspalania odpadów, Dz.U. 2020, poz. 1860.
• [17] International Energy Agency, Global CO2 emissions in 2019, IEA, 2020, https://www.iea.org/articles/global-co2-emissions-in-2019.
• [18] B. Igliński, R. Buczkowski, M. Cichosz, Technologie bioenergetyczne, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytet Mikołaja Kopernika, Toruń 2009.
• [19] S. Tripathi, V.K. Singh, P. Srivastava, R. Singh, R.S. Devi, A. Kumar, R. Bhadouria, [w:] Abatement of environmental pollutants (red. P. Singh, A. Kumar, A. Borthakur), Elsevier 2020.
• [20] N. Czuma, D. Ciupek, J. Bator, K. Czerw, K. Zarębska, Mat. Konf. Energy Environment and Storage of Energy, 19-21.11.2020 r., Kayseri, Turcja. 104/3 (2025) 347.

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa nr POPUL/SP/0154/2024/02 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki II" - moduł: Popularyzacja nauki (2025).