Ustawowe znamiona przestępstwa sprowadzenia katastrofy (art. 173 k.k.) oraz bezpośredniego niebezpieczeństwa katastrofy (art. 174 k.k.) w świetle poglądów orzecznictwa sądowego

• Autorzy: Kania A.

Warianty tytułu

EN

The statutory criteria of the offence of causing a disaster (Article 173 of Penal Code) and an imminent danger of a disaster (Article 174 of Penal Code) in the opinions of the judicature

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Przedmiotem publikacji są rozważania nad istotą ustawowych znamion czynów zabronionych, stypizowanych w artykułach 173 i 174 Kodeksu karnego. W opracowaniu autorka odwołuje się do sądowej wykładni wspomnianych przepisów, która, choć prima facie w istotnym stopniu przybliża znaczenie ustawowych znamion wskazanych przepisów, to jednocześnie nie uwalnia od szeregu wątpliwości interpretacyjnych, jakie pojawiają się w procesie subsumcji. Analiza przepisów kryminalizujących sprowadzenie katastrofy (art. 173 k.k.) oraz sprowadzenie jej bezpośredniego niebezpieczeństwa (art. 174 k.k.) pozwoliła przede wszystkim zauważyć, że o ile samo pojęcie „katastrofa”, bazujące na objaśnieniach wypracowanych w okresie obowiązywania poprzedniego Kodeksu karnego, nie wzbudza większych wątpliwości, o tyle znacznie więcej kontrowersji interpretacyjnych implikują nadal pozostałe znamiona, odwołujące się do „wielości osób”, „mienia w wielkich rozmiarach” czy „bezpośredniości” niebezpieczeństwa. Ustalenia dokonane w ramach niniejszej publikacji powinny przyczynić się do wypracowania prawidłowej interpretacji wskazanych regulacji kodeksowych.

EN

The subject of this publication is a reflection on the nature of the statutory criteria of the offences defined in Article 173 and 174 of the Penal Code. To illustrate the subject, the judicial interpretation of the said provisions is discussed. Although it prima facie significantly explains the meaning of the statutory criteria of the given provisions, it does not resolve the number of interpretative doubts which appear when applying the law in practice. The analysis of provisions that criminalize causing a disaster and an imminent danger thereof allows one primarily to see that while the notion of “disaster“ itself based on explanations developed in the validity period of the previous penal code does not raise any significant doubt, the assessment criteria referring to the “plurality of persons”, “property of a large size” or “imminence” of the danger still imply much more interpretative controversies. Therefore, the conclusions made in this study should contribute to the development of the correct interpretation of the Penal Code provisions in question.

Słowa kluczowe

PL

katastrofa w ruchu lądowym; katastrofa w ruchu wodnym; katastrofa w ruchu powietrznym; sprowadzenie bezpośredniego niebezpieczeństwa katastrofy; wielość osób; mienie w wielkich rozmiarach

EN

road traffic disaster; water traffic disaster; air traffic disaster; causing an imminent danger of a disaster; plurality of persons; property of a large size

• Wydawca: Wydawnictwo Instytutu Ekspertyz Sądowych
• Czasopismo: Paragraf na Drodze
• Rocznik: 2018
• Tom: Nr 3
• Strony: 23--45
• Opis fizyczny: Bibliogr. 44 poz., ryc.

Twórcy

autor

Kania A.

• Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu Zielonogórskiego, Katedra Prawa Karnego i Postępowania Karnego

Bibliografia

• 1. Bachrach, A. (1980). Przestępstwa i wykroczenia drogowe w prawie polskim, Warszawa.
• 2. Bielska-Brodziak, A., Tobor, Z. (2007). Słowniki a interpretacja tekstów prawnych, PiP 2007, nr 5.
• 3. Bogdan, G. (2008). Kodeks karny. Część szczególna, t. II, Komentarz do art. 117-277 k.k., red. A. Zoll, Warszawa.
• 4. Buchała, K. (1998) Niektóre problemy wykładni znamion przestępstw przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji, Prok. i Pr., nr 11.
• 5. Buchała, K. (1973). Przestępstwa przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji drogowej, Warszawa.
• 6. Budyn-Kulik, M. (2015). [w:] Kodeks karny. Komentarz, red. M. Mozgawa, Warszawa.
• 7. Citowicz, R. (2013). [w:] Kodeks karny. Część szczególna, t. I, Komentarz do art. 117-221, red. M. Królikowski, R. Zawłocki, Warszawa.
• 8. Daszkiewicz, K. (2011). Kodeks karny – „liberalny czy racjonalny”?, [w:] Teoretyczne i praktyczne problemy współczesnego prawa karnego. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Tadeuszowi Bojarskiemu, red. I. Nowikowski, A. Michalska-Warias, J. Piórkowska-Flieger, Warszawa.
• 9. Dąbrowski, J. (2015). Granice sprowadzenia bezpośredniego niebezpieczeństwa katastrofy w ruchu drogowym (art. 174 k.k.). Artykuł polemiczny, Paragraf na Drodze, nr 8.
• 10. Dąbrowski, J. (2014). Odpowiedzialność za wielokrotne spowodowanie zagrożenia bezpieczeństwa w ruchu drogowym, Paragraf na Drodze, nr 12.
• 11. Dubisz, S. (red.) (2003). Uniwersalny słownik języka polskiego, t. 2, Warszawa.
• 12. Góral, R. (2007). Kodeks karny. Praktyczny komentarz, Warszawa.
• 13. Grzeszczyk, W. (2004). Najniższe miesięczne wynagrodzenie w rozumieniu art. 115 § 5-8 Kodeksu karnego i art. 53 § 4 Kodeksu karnego skarbowego, Prok. i Pr., nr 4.
• 14. Hachulski, P. (1975). Kryminalistyczna problematyka katastrof kolejowych, Warszawa.
• 15. Hałas, R.G. (2014). [w:] Kodeks karny. Komentarz, red. A. Grześkowiak, K. Wiak, Warszawa.
• 16. Hirsch, H.J. (2002). W kwestii aktualnego stanu dyskusji o pojęciu dobra prawnego, Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny.
• 17. Hryniewicz, E. (2012). Przestępstwa abstrakcyjnego i konkretnego zagrożenia dóbr prawnych, Warszawa.
• 18. Kardas, P. (2011). Zbieg przepisów ustawy w prawie karnym. Analiza teoretyczna, Warszawa.
• 19. Karpow, M. (2004). Glosa do uchwały Sądu Najwyższego z dnia 19 lutego 2003 r., sygn. I KZP 49/02, Prok. i Pr., nr 1.
• 20. Kochanowski, J. (1991). Przestępstwa i wykroczenia drogowe. Komentarz, Warszawa.
• 21. Kotowski, W. (2013). Ustawa o kierujących pojazdami. Komentarz, Warszawa.
• 22. Kulesza, J. (2000). Glosa do postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 20 stycznia 1999 r., sygn. I KZP 23/98, Przegląd Sądowy, nr 5.
• 23. Lachowski, J. (2016). [w:] Kodeks karny. Komentarz, red. V. Konarska-Wrzosek, Warszawa.
• 24. Lebiedowicz, A. (2014). Oględziny miejsca katastrofy w ruchu lądowym oraz miejsca wypadku drogowego, Kwartalnik Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury, nr 3.
• 25. Małecki, M. (2016). Jak rozumieć niebezpieczeństwo katastrofy? Problematyka przypisania skutku i tożsamości czynu opisanego w art. 174 Kodeksu karnego. Artykuł polemiczny, Paragraf na Drodze, nr 2.
• 26. Małecki, M. (2015). Niebezpieczeństwo katastrofy w ruchu lądowym. Uwagi zasadnicze na tle pewnego przypadku, Paragraf na Drodze, nr 5.
• 27. Marek, A. (2007). Kodeks karny. Komentarz, Warszawa.
• 28. Pawelec, K., J. (2014). Zagadnienia podstawowe w procesie rozpoznania znamion przestępstwa sprowadzenia niebezpieczeństwa katastrofy w ruchu drogowym, Paragraf na Drodze, nr 9.
• 29. Pawelec, K., J. (2012). Zarys metodyki pracy obrońcy i pełnomocnika w sprawach przestępstw i wykroczeń drogowych, Warszawa.
• 30. Piórkowska-Flieger, J. (2016). [w:] Kodeks karny. Komentarz, red. T. Bojarski, Warszawa.
• 31. Razowski, T. (2014). [w:] Kodeks karny. Część szczególna. Komentarz, red. J. Giezek, Warszawa.
• 32. Rodzynkiewicz, M. (1994). Treść pojęcia czynu w prawie karnym jako efekt procedury modelowania [w:] Problemy odpowiedzialności karnej. Księga ku czci profesora Kazimierza Buchały, red. Z. Ćwiąkalski et al., Kraków.
• 33. Sarkowicz, R. (1989). Wyrażanie przyczynowości w tekście prawnym (na przykładzie kodeksu karnego z 1969 r., Kraków.
• 34. Spotowski, A. (1990). Funkcja niebezpieczeństwa w prawie karnym, Warszawa.
• 35. Stefański, R.A. (2009). Glosa do postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 18 czerwca 2008 r., sygn. III KK 41/08, Prok. i Pr., nr 2.
• 36. Stefański, R.A. (2015). [w:] Kodeks karny. Komentarz, red. R.A. Stefański, Warszawa.
• 37. Stefański, R.A. (1999). Pojęcie „mienie w wielkich rozmiarach” w kodeksie karnym, Prok. i Pr., nr 5.
• 38. Stefański, R.A. (2000). Przestępstwa przeciwko bezpieczeństwu powszechnemu i w komunikacji. Rozdział XX i XXI Kodeksu karnego. Komentarz, Warszawa.
• 39. Stefański, R.A. (1988). Wypadek w komunikacji jako przestępstwo w nowym kodeksie karnym, Prok. i Pr., nr 10.
• 40. Szwedek, E. (1975). Sprowadzenie niebezpieczeństwa pożaru (art. 139 k.k.), Nowe Prawo, nr 9.
• 41. Wagner, K. (1970). Kodeks karny. Przestępstwa przeciwko bezpieczeństwu powszechnemu oraz przeciwko bezpieczeństwu w ruchu lądowym, wodnym i powietrznym, Warszawa.
• 42. Wojciechowski, J. (1997). Kodeks karny. Komentarz, Warszawa.
• 43. Wróbel, W., Zoll, A. (2010). Polskie prawo karne, Warszawa.
• 44. Zawadzki, L. (1983). Glosa do wyroku Sądu Najwyższego z dnia 20 czerwca 1972 r., sygn. V KRN 205/72, Nowe Prawo, nr 3.