Zagrożenia geologiczne w Polsce w 2020 roku

• Autorzy: Wojciechowski Tomasz , Laskowicz Izabela , Nescieruk Piotr , Marciniec Paweł , Uścinowicz Grzegorz , Czerwiński Tomasz , Perski Zbigniew

Warianty tytułu

EN

Geohazards in Poland in 2020

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

The paper describes geohazard events that took place in 2020 on the territory of Poland. The PGI is responsible for geohazard monitoring in four areas of interest :landslides and mass movements within the Landslide Counteracting System (LCS, SOPO in Polish), earthquakes within the Geodynamical Monitoring of Poland and ground motions within the Interferometric Terrain Deformations Monitoring of Poland, and coastal monitoring carried out by the Marine Geology Branch within a framework of the 4D Cartography. In 2020, there were no spectacular geohazard events; however, there were some permanently active phenomena, mostly landslides, which caused significant damages to the infrastructure.

Słowa kluczowe

PL

ruchy masowe; osuwiska; trzęsienia ziemi; osiadanie; interferometria SAR

EN

mass movements; landslides; earthquakes; subsidence; SAR interferometry

• Wydawca: Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Przegląd Geologiczny
• Rocznik: 2021
• Tom: Vol. 69, nr 5
• Strony: 303--311
• Opis fizyczny: Bibliogr. 34 poz., fot., rys., tab., wykr.

Twórcy

autor

Wojciechowski Tomasz

• Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy, Centrum Geozagrożeń, ul. Skrzatów 1, 31-560 Kraków

autor

Laskowicz Izabela

• Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy, Oddział Karpacki, ul. Skrzatów 1, 31-560 Kraków

autor

Nescieruk Piotr

• Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy, Centrum Geozagrożeń, ul. Skrzatów 1, 31-560 Kraków

autor

Marciniec Paweł

• Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy, Centrum Geozagrożeń, ul. Skrzatów 1, 31-560 Kraków

autor

Uścinowicz Grzegorz

• Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy, Oddział Geologii Morza, ul. Kościerska 5, 80-328 Gdańsk

autor

Czerwiński Tomasz

• Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy, Centrum Geozagrożeń, ul. Rakowiecka 4, 00-975 Warszawa

autor

Perski Zbigniew

• Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy, Centrum Geozagrożeń, ul. Skrzatów 1, 31-560 Kraków

Bibliografia

• 1. BOBER L. 1984 - Rejony osuwiskowe w polskich Karpatach fliszowych i ich związek z budową geologiczną regionu. Biul. Inst. Geol., 340: 115-162.
• 2. CRUDEN D.M., VARNES D.J. 1996 - Landslide Types and Processes, Special Report, Transportation Research Board. Nat. Acad. Sci., 247: 36-75.
• 3. CYBULSKA D. 2020 - Mapa osuwisk i terenów zagrożonych ruchami masowymi w skali 1 : 10 000, miasto Pisz, pow. piski, woj. warmińsko-mazurskie. Starostwo Powiatowe w Piszu.
• 4. CYBULSKA D., OZIMKOWSKI W. 2020 - Mapa osuwisk i terenów zagrożonych ruchami masowymi w skali 1 : 10 000, miasto i gmina wiejska Kętrzyn, pow. kętrzyński, woj. warmińsko-mazurskie. Starostwo Powiatowe w Kętrzynie.
• 5. DĄBROWSKI R., POPIELSKI W., KURKOWSKI S. 2020 - Mapa osuwisk i terenów zagrożonych ruchami masowymi w skali 1 : 10 000, gm. Kańczuga, pow. przeworski, woj. podkarpackie. Nar. Arch. Geol. Państw. Inst. Geol., Warszawa.
• 6. GIL E., STARKEL L. 1979 - Long-term extreme rainfalls and their role in the modeling of flysch slopes. Stud. Geomorph. Carpat.-Bal., 13: 207-220.
• 7. GRANICZNY M., MIZERSKI W. 2007 - Katastrofy przyrodnicze. PWN. Warszawa, s. 198.
• 8. GUTERCH B. 2009 - Sejsmiczność Polski w świetle danych historycznych. Prz. Geol., 57 (6): 513-520.
• 9. HOOPERA.J., BEKAERT D., SPAANS K., ARIKAN M. 2012 -Recent advances in SAR interferometry time series analysis for measuring crustal deformation. Tectonophysics 514-517: 1-13; doi: https://doi.org/10.1016/j.tecto.2011.10.013 hydro.imgw.pl, dostęp 22.06.2020, październik 2020
• 10. KACZOROWSKI J., MICHALIK K., RYCIO E. 2020 - Mapa osuwisk i terenów zagrożonych ruchami masowymi w skali 1 : 10 000, gm. Jasienica Rosielna, pow. brzozowski, woj. podkarpackie. Nar. Arch. Geol. Państw. Inst. Geol., Warszawa.
• 11. KARWACKI K. 2019 - Zastosowanie bezzałogowego statku latającego (UAV) w monitoringu powierzchniowym ruchów masowych na przykładzie osuwiska w Kasińce Małej (Beskid Wyspowy, Karpaty Zewnętrzne Zachodnie). Prz. Geol., 67 (5): 339-350; doi: http://dx.doi.org/- 10.7306/2019.28
• 12. KLECZKOWSKIA. 1955 – Osuwiska i zjawiska pokrewne. Wyd. Geol., Warszwa.
• 13. KOLUCH Z., NOWICKA D., JURCZAK S., CYRULIK J., MASZTAFIAK Ł. 2020a - Mapa osuwisk i terenów zagrożonych ruchami masowymi w skali 1 : 10 000, gm. Gać, pow. przeworski, woj. podkarpackie. Nar. Arch. Geol. Państw. Inst. Geol., Warszwa.
• 14. KOLUCH Z., NOWICKA D., JURCZAK S., KRÓLIKOWSKA S., MASZTAFIAK Ł. 2020b - Mapa osuwisk i terenów zagrożonych ruchami masowymi w skali 1 : 10 000, gm. Białobrzegi, Czarna, Rakszawa, Żołynia, pow. łańcucki, woj. podkarpackie. Nar. Arch. Geol. Państw. Inst. Geol., Warszwa.
• 15. KWECKO P., OCHMAŃSKA A., RYCIO E. 2020 – Mapa osuwisk i terenów zagrożonych ruchami masowymi w skali 1 : 10 000, gm. Domaradz, pow. brzozowski, woj. podkarpackie. Nar. Arch. Geol. Państw. Inst. Geol., Warszwa.
• 16. MARCINIEC P., ZIMNAL Z. 2015 - Mapa osuwisk i terenów zagrożonych ruchami masowymi (MOTZ) i karty rejestracyjne osuwisk (KRO) jako źródło informacji osuwiskowej. [W:] Ogólnopolska Konferencja O!SUWISKO, 19-22 maja 2015 r., Wieliczka. Państw. Inst. Geol., Warszawa: 47-48.
• 17. PAGACZEWSKI J. 1972 - Catalogue of earthquakes in Poland in 1000-1970 years. Publs. Inst. Geoph. Pol. Acad. Sc. 51: 3-36.
• 18. PALMER T. 2003 - Perilous Planet Earth. Catastrophes and Catastrophism through the Ages. Cembridge University Press.
• 19. PERSKI Z. 2019 - Zaawansowane techniki InSAR w monitorowaniu osuwisk. Prz. Geol., 67 (5): 351-359; doi: http://dx.doi.org/10.7306/2019.29
• 20. PERSKI Z., KOWALSKI Z., PRZYŁUCKA M., JANIA D., DACKA J., WOJCIECHOWSKI T., NESCIERUK P., WÓDKA M., WARMUZ B. 2020 - Interferometryczny Monitoring Terenu Polski etap 1. Mapa deformacji terenów mogących powodować szkody w środowisku i zniszczenia infrastruktury technicznej obszaru Górnego Zagłębia Węglowego wykonana w oparciu o dostępne satelitarne dane archiwalne obejmujące okres 1992-2017 r. Efekt rzeczowy z realizacji zadania z zakresu państwowej służby geologicznej za okres: od 1 stycznia 2018 do 31 grudnia 2020 r.
• 21. PERSKI Z., NESCIERUK P., WOJCIECHOWSKI T. 2019 - Zagrożenia osuwiskowe dla sztucznych zbiorników wodnych w Karpatach. Prz. Geol., 67 (5): 332-338; doi: http://dx.doi.org/10.7306/2019.27
• 22. PERSKI Z., WOJCIECHOWSKI T., WÓJCIK A., NESCIERUK P. 2013 - Techniki naziemne, lotnicze i satelitarne w rozpoznawaniu osuwisk. Geoinżynieria drogi mosty tunele 4/2013 (45): 30-35.
• 23. POPRAWA D., RĄCZKOWSKI W. 2003 – Osuwiska Karpat. Prz. Geol., 51: 685-692.
• 24. PYRC R. 2020 - Wykonanie map średnich miesięcznych wilgotności gruntu dla obszaru polskich Karpat oraz monitoring opadów osuwiskowych w latach 2018-2020 (crzp-240-1166/2019). Raport końcowy. IMGW-PIB. Nar. Arch. Geol. Państw. Inst. Geol., Kraków.
• 25. RĄCZKOWSKI W., MROZEK T. 2002 – Activating of landsliding in the Polish Flysch Carpathians by end of the 20th century. Stud. Geomor. Carpato-Balc., 36: 91-111.
• 26. USTAWA z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska. Dz.U. z 2018 r. poz. 799, z późn. zm.
• 27. USTAWA z dnia 9 czerwca 2011 r. Prawo geologiczne i górnicze. Dz.U. z 2017 r. poz. 2126, z późn. zm.
• 28. USTRNUL Z., WYPYCH A., JAKUSIK E., BIERNACIK D., CZEKIERDA D., CHODUBSKA A. 2021 - Biuletyn Monitoringu Klimatu Polski. IMGW-PIB, Warszawa
• 29. UŚCINOWICZ G., SZARAFIN T., PĄCZEK U., LIDZBARSKI M., TARNAWSKA E. 2021 – Geohazard assessment of the coastal zone - the case of the southern Baltic Sea. Geol. Quart., 65 (1): 5.
• 30. WARMUZ B., NESCIERUK P. 20 19 - Dynamika przemieszczeń wybranych osuwisk w Karpatach. Prz. Geol., 67 (5): 326-331.
• 31. WÓJCIK A., WOJCIECHOWSKI T. 2016 - Osuwiska jako jeden z ważniejszych elementów zagrożeń geologicznych w Polsce. Prz. Geol., 64 (9): 701-709.
• 32. ZABUSKI L., THIEL K., BOBER L. 1999 - Osuwiska we fliszu Karpat polskich. Geologia, modelowanie, obliczenia stateczności. Wyd. IBW PAN, Gdańsk: 1-171.
• 33. ZARUBA Q., MENCEL V. 1982 - Mechanics of the development of slope failures. [W:] Land slides and their control, vol31 of Developments in Geotechnical Engineering, Chaper 4. Elsevier: 54-73
• 34. ZIĘTARA T. 1968 - Rola gwałtownych ulew i powodzi w modelowaniu rzeźby Beskidów. Pr. Geogr. IG PAN, 60.

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa Nr 461252 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2021).