Małopolskie górnictwo skał magmowych – technologia wydobycia na przykładzie Kopalni Porfiru „Zalas”

• Autorzy: Kurek Jan , Wydro Tomasz

Warianty tytułu

EN

The mining of igneous rocks – mining technology exemplified by the “ZALAS” Porphyry Mine

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Budowa geologiczna oraz zasoby skalne okolic Krakowa są bardzo urozmaicone. Wynika to z jednej strony z położenia tego obszaru na styku trzech jednostek strukturalnych, a z drugiej strony jest spowodowane różnorodnością zachodzących w tej części Małopolski procesów geologicznych. Na powierzchni terenu ukazują się utwory powstałe w okresie od dewonu do czwartorzędu, natomiast w otworach wiertniczych stwierdzono skały jeszcze starsze. Występowanie skał magmowych w Małopolsce koncentruje się na stosunkowo małym obszarze. W przeszłości eksploatowano czerwony porfir w Miękini, melafir w Regulicach oraz porfir w miejscowości Orlej. Obecnie czynne kamieniołomy, prowadzące ciągłą eksploatację to Kopalnia Porfiru „Zalas” w miejscowości Zalas oraz Kopalnia Diabazu „Niedźwiedzia Góra” w Tenczynku.

EN

The geological structure and rock resources of the region of Krakow are very diverse. This results from its location at the junction of three structural units as well as from the variety of geological processes that have taken place during their geological history. Devonian to Quaternary formations are visible on the surface, while the rocks found in boreholes are even older. Igneous rocks in the region of Małopolska (Lesser Poland) are concentrated in a relatively small area. The following rocks have been mined in the past: red porphyry in Miękinia, melaphyre in Regulice, porphyry in Orla. Currently active mines – quarries, which are engaged in continuous exploitation, include the “Zalas” Porphyry Mine in Zalas and the “Niedźwiedzia Góra” Diabase Mine in Tenczynek.

Słowa kluczowe

PL

skały magmowe; kamieniołom; kopalnie odkrywkowe; system eksploatacji złoża; roboty strzałowe

EN

igneous rocks; quarry; opencast mines; deposit exploitation system; blasting works

• Wydawca: Wydawnictwa AGH
• Czasopismo: Mining – Informatics, Automation and Electrical Engineering
• Rocznik: 2022
• Tom: R. 60, nr 3
• Strony: 14--20
• Opis fizyczny: Bibliogr. 6 poz., zdj.

Twórcy

autor

Kurek Jan

• Kopalnie Porfiru i Diabazu Spółka z o.o. ul. Kościuszki 10, 32-065 Krzeszowice

autor

Wydro Tomasz

• AGH Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica, Katedra Inżynierii Maszyn i Transportu Wydział Inżynierii Mechanicznej i Robotyki, ul. Mickiewicza 30, 30-059 Kraków

Bibliografia

• [1] Molenda R., Sierpień M., Tarkowski R.: Kopalnie Porfiru i Diabazu Sp. z o.o. w Krzeszowicach. Agencja Wydawniczo--Poligraficzna Art-Tekst, Krzeszowice 2015.
• [2] Zastosowanie porfiru: https://www.kamieniarstwo.rzeszow.pl/co-to-jest-porfir/ [30.11.2022].
• [3] Legendarne maszyny: https://www.kieruneksurowce.pl/artykul,3082,legendarne-maszyny.html [30.11.2022].
• [4] Plan Ruchu Kopalni Porfiru „Zalas” [niepublikowane].
• [5] E-górnik – Serwis górnika odkrywkowego: Nowe rozporządzenie strzałowe, https://egornik.pl/nowe-rozporzadzeniestrzalowe/ [30.11.2022].
• [6] SSE Polska: Materiały wybuchowe luzem, https://www.ssepolska.pl/produkty/materialy-wybuchowe-luzem [30.11.2022].

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MEiN, umowa nr SONP/SP/546092/2022 w ramach programu „Społeczna odpowiedzialność nauki” - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2022-2023)