Zmiany struktury funkcjonalno-przestrzennej obszarów wiejskich na przykładzie gminy Gogolin

• Autorzy: Oglęcki Jarosław

Identyfikatory

DOI

10.30450/202102

Warianty tytułu

EN

Changes in the functional and spatial structure of rural areas – a case study of the Gogolin commune

• Języki publikacji: PL EN

Abstrakty

PL

Na podstawie analizy zmian struktury funkcjonalno-przestrzennej obszaru wiejskiego gminy Gogolin w okresie transformacji ustrojowej 1994-2017, wykazano zróżnicowany wpływ uwarunkowań i czynników rozwojowych na intensywność oraz kierunki tych zmian. Stwierdzono, że typowe dla obszarów wiejskich kierunki przemian w użytkowaniu i sposobie zagospodarowania terenów, związane z rolnictwem i osadnictwem, nie mają istotnego znaczenia. Niewielki wpływ na te przemiany ma również położenie przy węźle autostradowym autostrady A4 i procesy suburbanizacji, położonego w odległości ok. 25 km dużego miasta Opole. Kluczowe zmiany w strukturze były spowodowane występowaniem bogatych złóż wapieni oraz rozwojem przemysłu cementowo-wapienniczego. Analizę przeprowadzono w oparciu o badania zmian struktury funkcjonalno-przestrzennej, wykonane metodą analizy porównawczej opracowań kartograficznych przetworzonych do środowiska GIS.

EN

On the basis of an analysis of changes in the functional and spatial structure of the rural area of the Gogolin Commune in the period of political transformation 1994-2017, the diversified influence of conditions and developmental factors on the intensity and directions of these changes was demonstrated. It was found that the directions of change in the use and management of land related to agriculture and settlement and typical of rural areas are of no significant importance. Its location near the A4 motorway junction and the processes of suburbanization of the City of Opole, located approximately 25km away, also exert a minor influence on changes in the landscape. The key transformations in the structure were caused by the presence of rich limestone deposits and the development of the cement and lime industry. The analysis was based on a study of changes in the functional and spatial structure carried out using the method of comparative analysis of cartographic studies processed for the GIS environment.

Słowa kluczowe

PL

obszary wiejskie; struktura funkcjonalno-przestrzenna; użytkowanie terenów

EN

rural areas; spatial structure; land use

• Wydawca: Komisja Krajobrazu Kulturowego Polskiego Towarzystwa Geograficznego
• Czasopismo: Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
• Rocznik: 2021
• Tom: nr 45 (1)
• Strony: 29--50
• Opis fizyczny: Bibliogr. 19 poz., tab., ryc.

Twórcy

autor

Oglęcki Jarosław

• Opole University, Institute of Socio-Economic Geography and Spatial Management, Poland

• https://orcid.org/0000-0001-6976-0065

Bibliografia

• 1. Brawata S. Oglęcka E. Korczyńska Rożek B. Harnot B., 1994: Inwentaryzacja urbanistyczna gminy Gogolin. Biuro Projektowo-Konsultingowe BIPROK, Opole.
• 2. Górecki J., 2008: Odbudowa zamku w Kamieniu Śląskim. Peregrinus Cracoviensis, zeszyt 19: 167-171.
• 3. Heffner K., 2012: Zmiany przestrzenne na obszarach wiejskich w Polsce w okresie transformacji i po wejściu do Unii Europejskiej. Studia KPZK t. 167: 12-27.
• 4. Kamiński Z. J., 2008: Współczesne planowanie wsi w Polsce – zagadnienia ruraralisty. Wyd. Politechnika Śląska, Gliwice.
• 5. Kluba M., Jezierska-Thöle A., 2012: Zmiany użytkowania ziemi rolnej na obszarach wiejskich województwa kujawsko-pomorskiego po akcesji do Unii Europejskiej. Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu, t. 14, nr 3: 172-177.
• 6. Kołodziejczyk D., 2007: Kierunki przekształceń struktury użytkowania ziemi a rozwój obszarów wiejskich. Studia Obszarów Wiejskich t.12: 61-71.
• 7. Krzyk P., 2010: Strukturalne i krajobrazowe aspekty przemian wiejskich jednostek osadniczych a planowanie przestrzenne. Problemy Rozwoju Miast nr 2: 25-34.
• 8. Lechowski Ł. 2019: Przekształcenia przestrzenno-funkcjonalne terenów położonych wzdłuż autostrady A2 w wybranych gminach powiatu zgierskiego w województwie łódzkim. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
• 9. Łowicki D., 2008: Land use changes in Poland during transformation case study of Wielkopolska Region, Landscape and Urban Planning, 87 (4): 279-288.
• 10. Meiyappan P., Dalton M., O’Neill B.C., Jain A.K., 2014: Spatial modeling of agricultural land use change at global scale, Ecological Modelling, 291:152-174.
• 11. Oglęcka E., Oglecki J., 2019: Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Gogolin (zmiana) Biuro Projektowo-Konsultingowe BIPROK, Opole.
• 12. Poławski Z.F., 2009: Zmiany użytkowania ziemi w Polsce w ostatnich dwóch stuleciach (Land use changes in Poland during last two centuries), Teledetekcja Środowiska, 42: 69-82.
• 13. Rozporządzenie Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków. Dz. U. z 2019 r. poz. 393.
• 14. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 26 sierpnia 2003 r. w sprawie wymaganego zakresu projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Dz. U. z 2003 r. nr 164 poz. 1587.
• 15. Stanny M., 2013: Przestrzenne zróżnicowanie rozwoju obszarów wiejskich w Polsce. Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa Polskiej Akademii Nauk, Warszawa.
• 16. Szymańska D., Biegańska J., 2011: Fenomen urbanizacji i procesy z nim związane. 2011, Studia Miejskie, t. 4(2011): 12-38.
• 17. Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. o zagospodarowaniu przestrzennym. D. U. z 1994 r. Nr 89 poz. 415.
• 18. Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Dz. U. z 2003 r. Nr 80, poz. 717.
• 19. Żyszkowska W., 2003: Analizy przestrzenne w systemach informacji geograficznej. Polski Przegląd Kartograficzny t. 35, nr 2: 100-113.