Uwarunkowania użytkowania rowerów i hulajnóg elektrycznych w Krakowie

• Autorzy: Dorocki Sławomir

Identyfikatory

DOI

10.4467/2543859XPKG.22.004.15964

Warianty tytułu

EN

Determinants for the use of electric bicycles and e-scooters in Krakow

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Problematyka mikromobilności i  transportu osobistego jest coraz częściej podejmowana w  pracach badawczych nad zrównoważonym transportem w miastach. Wynika to głównie z rosnących problemów komunikacyjnych na terenach zurbanizowanych, jak i poszukiwania alternatywnych form transportu dla samochodów osobowych. Dodatkowo pandemia Covid-19 wpłynęła na spadek popularności transportu publicznego. Kraków jest jednym z miast Polski borykających się z dużymi problemami komunikacyjnymi. Dlatego od lat próbuje się w nim ograniczyć liczbę samochodów i rozwijać inne formy transportu. Do przejawów tego procesu należy kreowanie przez władze miasta transportu rowerowego. Powstała infrastruktura rowerowa jest obecnie wykorzystywana również przez hulajnogi elektryczne. Celem artykułu jest analiza dostępności oraz użytkowania dwóch najbardziej popularnych wśród mieszkańców Krakowa alternatywnych form transportu osobistego – rowerów i hulajnóg elektrycznych. Przeprowadzone badania dowiodły, że wykorzystanie hulajnóg elektrycznych staje się coraz bardziej popularne w dojazdach na małe odległości, głównie wśród ludzi młodych. Rozwój tego rodzaju transportu uzależniony jest od zasięgu udostępniana tych pojazdów przez prywatne wypożyczalnie.

EN

The issue of micromobility and personal transport is more and more often undertaken in research on sustainable transport in cities. This is mainly due to the growing communication problems in urban areas, as well as the search for alternative forms of transport for cars. In addition, the Covid-19 pandemic contributed to a decline in the popularity of public transport. Krakow is one of the Polish cities struggling with major communication problems. Therefore, for years, this city has been trying to reduce the number of cars and develop other forms of transport. One of the manifestations of this process is the creation of bicycle transport by the city authorities. The resulting bicycle infrastructure is now also used by electric scooters. The aim of the article is to analyze the accessibility and use of the two most popular alternative forms of personal transport among the inhabitants of Krakow – bicycles and electric scooters. The conducted research proved that the use of electric scooters is becoming more and more popular, mainly among young people, for short-distance commuting. The development of this type of transport depends on the range of these vehicles made available by private rentals.

Słowa kluczowe

PL

hulajnoga elektryczna; Kraków; mikromobilność; rower elektryczny

EN

electric scooter; Krakow; micromobility; electric bicycle

• Wydawca: Komisja Geografii Komunikacji Polskiego Towarzystwa Geograficznego ; Uniwersytet Gdański. Katedra Geografii Rozwoju Regionalnego
• Czasopismo: Prace Komisji Geografii Komunikacji PTG
• Rocznik: 2022
• Tom: nr 25(1)
• Strony: 23--40
• Opis fizyczny: Bibliogr. 47 poz., rys., tab., wykr.

Twórcy

autor

Dorocki Sławomir

• Katedra Przedsiębiorczości i Gospodarki Przestrzennej, Instytut Geografii, Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie, Podchorążych 2, 30-084 Kraków

• https://orcid.org/0000-0001-6083-0346

Bibliografia

• [1] Bąk K., 2019, Rowery i infrastruktura rowerowa jako wyzwanie dla przestrzeni miejskich, Dyskurs & Dialog, 1(1), 3345.
• [2] Banet K., 2019, Porównanie wpływu temperatury powietrza na funkcjonowanie miejskich wypożyczalni rowerowych w Krakowie i Nowym Jorku, Transport Miejski i Regionalny, 8, 3-7.
• [3] Bieliński T., Ważna A., 2020, Electricscootersharing and bikesharing user behaviour and characteristics, Sustainability, 12(22), 9640.
• [4] Bryniarska Z., Jarosiński K., 2021, Analiza satysfakcji i preferencji osób korzystających z wypożyczalni hulajnóg elektrycznych w Krakowie wraz z porównaniem do wypożyczalni rowerów miejskich Wavelo, Transport Miejski i Regionalny, 11-12, 38-52.
• [5] Bryniarska Z., Kuza A., 2021, Analiza wpływu COVID-19 na funkcjonowanie transportu pasażerskiego, Transport Miejski i Regionalny, 10, 3-18.
• [6] Buda M., Bronowska O., Górka A., Krukowicz T., 2017, Prędkości rowerzystów na wydzielonych drogach rowerowych, Autobusy: technika, eksploatacja, systemy transportowe, 18, 46-50.
• [7] Czapiewska G., 2021, Zmienność funkcji w przestrzeni wiejskiej, Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna, 55, 21-43.
• [8] Dębowska-Mróz M., Rogowski A., 2016, Aspekty techniczne i organizacyjne funkcjonowania niechronionych uczestników ruchu drogowego w miastach, Autobusy: technika, eksploatacja, systemy transportowe, 12, 1734-1741.
• [9] Dorocki S., 2018, Przemysł dwu- i trzykołowych pojazdów silnikowych (PTW) w Europie. Przykład PiaggioGroup, Prace Komisji Geografii Komunikacji PTG, 21(1), 65-79.
• [10] Dorocki S., Wantuch-Matla D., 2021, Power Two-Wheelers as an Element of Sustainable Urban Mobility in Europe, Land, 10(6), 618.
• [11] Frańczak D., Ziobro J., 2021, Jednoślady i inne urządzenia transportu osobistego (UTO) a bezpieczeństwo ludzi. Cz. III – Czynniki determinujące wzrost zagrożeń bezpieczeństwa niechronionych uczestników ruchu oraz sposoby przeciwdziałania, Zeszyty Naukowe SGSP, Szkoła Główna Służby Pożarniczej, 2(78), 151-167.
• [12] Goliszek S., Połom M., 2016, Wpływ budowy nowej linii tramwajowej w Olsztynie na zmianę dostępności transportem zbiorowym, Acta Scientarum Polonorum Administratio Locorum, 15(3), 19-34.
• [13] Gowarzewska K., Mauer J., 2019, Analiza konkurencyjności przedsiębiorstw oferujących transport-sharingowy na przykładzie Katowic, Journal of TransLogistics, 5, 79-93.
• [14] Grabarz A., Sawicki W., 2021, Analysis of available shared transport solutions in Krakow, IOP Conference Series: Materials Science and Engineering, 1209, 012079.
• [15] Grabowski M., 2018, Zastosowanie licznika rowerzystów do pomiaru ruchu rowerowego, na przykładzie Ronda Mogilskiego w Krakowie, Praca inżynierska wykonana pod kierunkiem dr. inż. R. Szczepanka, Politechnika Krakowska im. Tadeusza Kościuszki, Wydział Inżynierii Środowiska, Instytut Inżynierii i Gospodarki Wodnej, https://holmes.iigw.pl/~rszczepa/dyplomy/2854_Mikolaj_Grabowski.pdf [dostęp: 2022-05-17].
• [16] Groblewski M., Pater M., 2019, Status prawny hulajnóg elektrycznych i ich użytkowników –projektowane rozwiązania i wzorce zagraniczne, internetowy Kwartalnik Antymonopolowy i Regulacyjny (iKAR), 8(5), 180-192.
• [17] Harrison R. M., Van Vu T., Jafar H., Shi Z., 2021, More mileage in reducing urban air pollution from road traffic, Environment International, 149, 106329.
• [18] Iwińska K., Jakubowski K., 2012, Rowerzyści w Warszawie, Studia Społeczne i Polityczne, Collegium Civitas, Warszawa, 4 (46), 529-544.
• [19] Janczewski J., 2019a, Sharing means of transport in urban areas, Zarządzanie Innowacyjne w Gospodarce i Biznesie, 2(29), 189-206.
• [20] Janczewski J., 2019b, Mikromobilność – wybrane problemy, Zarządzanie Innowacyjne w Gospodarce i Biznesie, 1(28), 129-142.
• [21] Janczewski J., 2020, Mikromobilność w systemie transportowym miasta, Przedsiębiorczość – Edukacja, 16(1), 257-274. https://doi.org/10.24917/20833296.161.21.
• [22] Janczewski J., Janczewska D., 2019, Zrównoważony rozwój z perspektywy mikromobilności. Zarządzanie Innowacyjne w Gospodarce i Biznesie, 2(29), 165-187.
• [23] Jarosiński K., 2021, Historia rozwoju ruchu hulajnogowego wraz z charakterystyką wypożyczalni hulajnóg elektrycznych w Krakowie, Transport Miejski i Regionalny, 11-12, 12-30.
• [24] Kieć M., Pogodzińska S., 2018, Ocena prędkości rowerzystów na różnych typach infrastruktury rowerowej z wykorzystaniem danych GPS, Transport Miejski i Regionalny, 4, 20-24.
• [25] Kociuba D., Wieliniec D., 2020, Rozwój infrastruktury rowerowej w kontekście działania roweru miejskiego – przykład Krakowa i Lublina, Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio B – Geographia, Geologia, Mineralogia et Petrographia, 75, 213-252.
• [26] Kopta T., 2014, Komunikacja rowerowa na fali wznoszącej. Najpierw Kraków, potem inni?, Przegląd Komunalny, 7(274), https://www.portalkomunalny.pl/plus/artykul/komunikacja-rowerowa-na-fali-wznoszacej-najpierwkrakow-potem-inni [dostęp 2022-05-17].
• [27] Kostrzewska M., Macikowski B., 2018, Przyjazne miasto i hybrydowa mobilność miejska, czyli o hulajnodze naukowo, Pismo PG, 9(234), 38-42.
• [28] Kraków: Dlaczego szybki tramwaj w tunelu, a nie metro? Geneza koncepcji (2021), Transport Publiczny, https:// www.transport-publiczny.pl/wiadomosci/krakow-dlaczego-szybki-tramwaj-w-tunelu-a-nie-metro-genezakoncepcji-70007.html [dostęp: 2022-05-17].
• [29] Kurek S., Wójtowicz M., Gałka J., 2015, Powiązania funkcjonalno-przestrzenne w Krakowskim Obszarze Metropolitalnym w świetle dojazdów do pracy, Studia Miejskie, 18, 71-84.
• [30] Kwiatkowski M., 2018, Bike-sharing-boom – rozwój nowych form zrównoważonego transportu w Polsce na przykładzie roweru publicznego, Prace Komisji Geografii Komunikacji PTG, 21(3), 60-69.
• [31] Łastowska A., Bryniarska Z., 2015, Analiza funkcjonowania wypożyczalni rowerów miejskich w Krakowie, Transport Miejski i Regionalny, 3, 30-35.
• [32] Łastowska A., Bryniarska Z., 2015, Ocena systemu bezobsługowej wypożyczalni rowerów miejskich KMK Bike w Krakowie, Transport Miejski i Regionalny, 8, 4-10.
• [33] Mering K., Wachnicka J., 2021, Analiza używania hulajnóg elektrycznych w miastach w kontekście bezpieczeństwa ruchu drogowego na przykładzie Gdańska, Transport Miejski i Regionalny, 4, 8-17.
• [34] Mianowski J., Kostrzewska M., Macikowski B., 2020, Społeczne i przestrzenne wyznaczniki korzystania z hulajnogi jako urządzenia transportu osobistego (UTO) w mieście, Władza Sądzenia, 19, 324-347.
• [35] Ogórek P., Dybała B., 2020, Kraków. Rewolucja na ulicach. Miasto stawia na pieszych i rowery, kosztem samochodów, Gazeta Krakowska, https://gazetakrakowska.pl/krakow-rewolucja-na-ulicach-miasto-stawia-na-pieszych-i-rowery-kosztem-samochodow/ar/c1-14989931 [dostęp: 2022-05-17.
• [36] ONZ przyjęło rezolucję o włączeniu roweru do systemu transportu publicznego. Dziennik Gazeta Prawna, (16.03.2022), https://serwisy.gazetaprawna.pl/transport/artykuly/8380804,onz-przyjelo-rezolucje-o-wlaczeniu-roweru-do-systemu-transportu-publicznego.html [dostęp: 2022-05-17].
• [37] Ostatnia droga zapomnianych rowerów (2022), https:// lovekrakow.pl/galeria/ostatnia-droga-zapomnianych-rowerow-zdjecia_5787.html [dostęp: 2022-05-17].
• [38] Paszkowski J., Kucharski R., 2017, Paradoksy przepustowości miejskiej sieci drogowej i sposoby ich odwzorowania w modelu czterostadiowym, Transport Miejski i Regionalny, 10, 5-11.
• [39] Płaziak M., Szymańska A.I., 2019, Preferencje młodych użytkowników przestrzeni miejskiej Krakowa w zakresie wyboru alternatywnych form transportu, Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, 33(3), 36-57. doi: 10.24917/20801653.333.3.
• [40] Pomykała A., 2020, Środki ochrony zastosowane w sektorze kolejowym w związku z epidemią Covid-19, TTS Technika Transportu Szynowego, 27, 16-20.
• [41] Soliński M., 2021, Zalety i wady parkingów park & ride, Drogi Publiczne, 3, 55-57.
• [42] Śleszyński P., 2021, Rozwój miast w Polsce a ich położenie względem autostrad i dróg ekspresowych, Przegląd Geograficzny, 93(2), 233-248. https://doi.org/10.7163/ PrzG.2021.2.5.
• [43] Tomanek R., 2019, Ryzyka ekskluzywności instrumentów równoważenia mobilności miejskiej, Transport Miejski i Regionalny, 5, 3-9.
• [44] Tutka P., Brzeziński K., Opara K., Zieliński J., 2019, Badania stanu nawierzchni drogowej, komfortu jazdy i bezpieczeństwa ruchu przy wykorzystaniu hulajnogi o napędzie elektrycznym, Magazyn Autostrady, 11-12, 61-66.
• [45] Wolek C., 2016, Analiza prędkości komunikacyjnej tramwajów w centrum miasta, Transport Miejski i Regionalny, 9, 20-26.
• [46] Wolny-Kucińska A., 2020, Rower podmiejski – koncepcja roweru publicznego na obszarach codziennych dojazdów do miast na przykładzie Polski, Prace Komisji Geografii Komunikacji PTG, 23(1), 41-57.
• [47] Zalewski A., 2009, Modele ruchu rowerowego w miastach i aglomeracjach, Zeszyty Naukowo-Techniczne SITK RP, Oddział w Krakowie, 148, 263-274.