Octan 2-etoksyetylu

• Autorzy: Sapota A. , Skrzypińska-Gawrysiak M

Warianty tytułu

EN

2-Ethoxyethyl acetate

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Octan 2-etoksyetylu (2-EEA) jest bezbarwną cieczą o temperaturze wrzenia 156,4 oC stosowaną w różnych gałęziach przemysłu (chemicznego, elektronicznego i meblowego). Związek jest składnikiem takich produktów powszechnego użytku, jak: atrament, kosmetyki czy środki czyszczące. Na podstawie wyników badań toksyczności ostrej wykazano, że octan 2-etoksyetylu wg kryteriów klasyfikacji należy do związków szkodliwych. W warunkach narażenia zawodowego octan 2-etoksyetylu wchłania się w postaci par w drogach odde-chowych oraz w postaci par i w postaci ciekłej przez skórę. Na podstawie wyników, zarówno badań na zwierzętach doświadczalnych (szczurach, myszach, królikach, psach), jak i badań epidemiologicznych ludzi narażonych zawodowo na octan 2-etoksyetylu wy-kazano, że związek działa hematotoksycznie i wpływa na rozrodczość. Skutki te u zwierząt doświadczalnych obserwowano jedynie po narażeniu na działanie związku o dużych stężeniach (dawkach).Octan 2-etoksyetylu u zwierząt doświadczalnych wykazywał także działanie embriotoksyczne, fetotoksyczne i teratogenne, natomiast nie stwierdzono działania mutagennego i rakotwórczego związku. W badaniach epidemiologicznych ludzi narażonych zawodowo na octan 2-etoksyetylu obserwowano również skutki hematotoksyczne oraz wpływ związku na rozrodczość u mężczyzn. Działanie hematotoksyczne octanu 2-etoksyetylu występowało po narażeniu na związek o stężeniu 16 mg/m3 i było istotne statystycznie (p < 0,05), ale badani byli narażeni także na inne czynniki chemiczne. Octan 2-etoksyetylu w organizmie szybko i w całości ulega hydrolizie do 2-etoksyetanolu (2-EE), który wykazuje analogiczne działanie jak omawiany związek. Dla 2-etoksyetanolu ustalono wartość najwyższego dopuszczalnego stężenia (NDS) na poziomie 8 mg/m3 (2 ppm). Dla octanu 2-etoksyetylu zaproponowano przyjęcie za wartość NDS analogiczną wartość (2 ppm), która odpowiada stężeniu octanu 2-etoksyetylu wynoszącemu 11 mg /m3. Wartość NDS octanu 2-etoksyetylu 11 mg/m3 powinna zabezpieczyć pracowników przed wystąpiniem skutków hematotoksycznych i potencjalnym wpływem związku na rozrodczość. Nie ma podstaw do ustalenia wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia chwilowego (NDSCh) octanu 2-etoksyetylu. Ze względu na wchłanianie octanu 2-etoksyetylu przez skórę proponuje się oznakowanie związku literami „Sk”, a ze względu na obserwowane u zwierząt skutki embriotoksyczne, fetotoksyczne i teratogenne zaproponowano dodatkowe oznaczenie związku literami „Ft”. Biorąc pod uwagę, że octan 2-etoksyetylu hydrolizuje do 2-etoksyetanolu, a oznaczany w moczu metabolit jest wspólny dla octanu 2-etoksyetylu i 2-etoksyetanolu, to w praktyce występuje narażenie na oba te związki łącznie, dlatego zaproponowano przyjęcie dla obu związków wartości dopuszczalnego stężenia w materiale biologicznym (DSB) na takim samym poziomie, tj. 60 mg kwasu 2-etoksyoctowego/g kreatyniny w moczu zbieranym pod koniec tygodnia pracy.

EN

2-Ethoxyethyl acetate (2-EEA), a colorless liquid with boiling temperature of 156.4oC, is used in various branches of industry (chemical, electronic and furniture). 2-EEA is also used as a component of products for general use, such as ink, cosmetics or detergents. Based on the results of acute toxicity studies and in accordance with classification criteria, it has been evidenced that 2-EEA belongs to the group of hazardous compounds. In occupational exposure 2-EEA is absorbed into the respiratory tract in the form of its vapors and into the skin in its liquid or vapor forms. Experimental studies on animals (rats, mice, rabbits and dogs) and epidemiological studies of people exposed to 2-EEA showed the hematotoxic effect of this compound, as well as its toxic effect upon reproduction. In experimental animals, these effects have been oserved only after exposure to high concentrations (doses). 2-EEA also manifests embriotoxic, fetotoxic and teratogenic effects in experimental animals, however, neither mutagenic nor carcinogenic effects have been detected. The epidemiological studies of people occupationally exposed to 2-EEA showed its hematotoxicity and toxic effect upon male reproduction. Its statistically significant (p < 0.05), hematotoxic effect was observed after exposure to a concentration of 16 mg/m3, but the study population was also exposed to other chemicals. In the body 2-EEA undergoes fast and total hydrolysis to 2-ethoxyethanol (2-EE) that shows effects similar to those manifested by the compound under study. The maximum admissible concentration (MAC) value for 2-EE has been set at a level of 8 mg/m3 (2 ppm). The analogous MAC value, namely 2 pmm, corresponding to 11 mg/m3, has been suggested for 2-EEA. The value of 11 mg/m3 for 2-EEA should ensure the protection of workers against the development of hematotoxicity and potential effects on human reproduction. There is no ground for setting the value of short-term exposure limit (STEL) for 2-EEA. In view of the fact that this compound is absorbed through the skin, it is suggested to denote it with “Sk” and because of its embriotoxic, fetotoxic and teratogenic effects observed in animals, to denote it with “Ft”. Bearing in mind that 2-EEA hydrolyzes to 2-EE, the determined urine metabolite is common for both compounds and the combined exposure to 2-EEA and 2-EE is observed in practice, it has been suggested to adopt the biological exposure index (BEI) at same level for both of them, i.e. 60 mg of 2-ethoxyacetic acid/g of creatinine in urine collected by the end of working week.

Słowa kluczowe

PL

octan 2-etoksyetylu; toksyczność; narażenie zawodowe; NDS

EN

2-ethoxyethyl acetate; toxicity; occupational exposure; MAC

• Wydawca: Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
• Rocznik: 2011
• Tom: Nr 2 (68)
• Strony: 145--167
• Opis fizyczny: Bibliogr. 76 poz., tab.

Twórcy

autor

Sapota A.

• Uniwersytet Medyczny w Łodzi 90-151 Łódź ul. J. Muszyńskiego 1

autor

Skrzypińska-Gawrysiak M

• Uniwersytet Medyczny w Łodzi 90-151 Łódź ul. J. Muszyńskiego 1

Bibliografia

• 1.ACGIH (2001a) 2-Ethoxyethanol (EGEE) and 2-ethoxyethyl acetate (EGEEA).
• 2.ACGIH (2001b) 2-Ethoxyethyl acetate.
• 3.ACGIH (2007) Threshold limit values for chemical substances and physical agents.
• 4.ACGIH (2008) Guide to occupational exposure values.
• 5.Angerer J. i in. (1990) Occupational chronic exposure to organic solvents. XIII. Glycolether exposure during the production of varnishes. Int. Arch. Occup. Environ. Health 62, 123–126.
• 6.Bagley D.M. i in. (1989) Eye irritation. Reference chemicals data bank. Toxicol in vitro 6, 487–491 [cyt. za Final Report… 2002].
• 7.Cheever K.L. i in. (1984) Metabolism and excretion of 2-ethoxyethanol in the adult male rat. Environ. Health Perspect. 57, 241–248.
• 8.Chia S.E. i in. (1997) Menstrual patterns of workers exposed to low levels of 2-ethoxyethylacetate (EGEEA). Am. J. Ind. Med. 31, 148–152.
• 9.Clapp D.E. i in. (1984) Measuring exposures to glycol ethers. Environ. Health Perspect. 57, 91–95.
• 10.Cordier S. i in. (1997) Congenital malformation and maternal occupational exposure to glycol ethers. Occu-pational Exposure and Congenital Malformations Working Group. Epidemiology 8, 355–363.
• 11.Correa A. i in. (1996) Ethylene glycol ethers and risks of spontaneous abortion and subfertility. Amer. J. Epidemiol. 143, 707–717.
• 12.Czynniki szkodliwe w środowisku pracy – wartości dopuszczalne (2007) Warszawa, CIOP-PIB.
• 13.Dane Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Bydgoszczy (2007) Główny Inspektor Sanitarny [materiały niepublikowane].
• 14.Doe J.E. (1984) Ethylene glycol monoethyl ether and ethylene glycol monoethyl ether acetate teratology studies. Environ. Health Perspect. 57, 33–41. 164
• 15.Dugard P.H. i in. (1984) Absorption of some glycol ethers through human skin in vitro. Environ. Health Perspect. 57, 193–197.
• 16.Dyrektywa Komisji 2009/161/WE z dnia 16 grudnia 2009 r. ustanawiająca trzeci wykaz wskaźnikowych dopuszczalnych wartości narażenia zawodowego w celu wykonania dyrektywy Rady 98/24/WE oraz zmie-niająca dyrektywę Komisji 2000/39/WE Dz.Urz. WEL 338 z dnia 19 grudnia 2009 r..
• 17.ESIS, European Chemical Substances Information System. 2-Ethoxuethyl acetate. [http://ecb. jrc.it/esis-pgm].
• 18.Final Report on the safety assessment of ethoxyethanol and ethoxyethanol acetate (2002) Int. J. Toxicol. 21 (suppl. 1), 9–62.
• 19.Foster P.M.D. i in. (1983) Testicular toxicity of ethylene glycol monomethyl and monoethyl ethers in the rat. Toxicol. Appl. Pharmacol. 69, 385–399.
• 20.Foster P.M.D. i in. (1984) Testicular toxicity produced by ethylene glycol monomethyl and monoethyl eth-ers in the rat. Environ. Health Perspect. 57, 207–217.
• 21.Foster P.M.D. i in. (1987) Comparison of the in vivo and in vitro testicullar effects produced by methoxy-, ethoxy-, and n-butoxy acetic acids in the rat. Toxicology 43, 17–30.
• 22.Gargas M.L. i in. (2000) A toxicokinetic study of inhaled ethylene glycol etyl ether acetale and validation of a physiologically based pharmacokinetic model for rat and human. Toxicol. Appl. Pharmacol. 165, 63–73.
• 23.Gray T.B.J. i in. (1985) Studies on the toxicity of some glycol ethers and alkoxyacetic acid in primary testi-cular cell cultures. Toxicol. Appl. Pharmacol. 79, 490–501.
• 24.Gray R.H. i in. (1996) Ethylene glycol ethers and reproductive health in semiconductor workers. Occup. Hyg. 2, 331–338.
• 25.Green C.E. i in. (1996) In vitro metabolism of glycol ethers by human and rat hepatocytes. Occup. Hyg. 2, 67–75.
• 26.Groeseneken D. i in. (1987) Pulmonary absorption and elimination of ethylene glycol monoethyl ether ace-tate in man. Brit. J. Ind. Med. 44, 309–316.
• 27.Guest D. i in. (1984) Pulmonary and percutaneous absorption of 2-propoxyethyl acetate and 2-ethoxyethyl acetate in beagle dogs.
• 28.Ha M.C. i in. (1996) Congenital malformations and occupational exposure to glycol ethers: a European collaborative case-control study. Occup. Hyg. 2, 417–421.
• 29.Hardin B.D. i in. (1984) Developmental toxicity of four glycol ethers applied cotaneously to rats. Environ. Health Perspect. 57, 69–74.
• 30.Hoflack J.C. i in. (1995) Mutagenicity of ethylene glycol ethers and their metabolites in Salmonella typhi-murium his-. Mutat. Res. 341, 281–287.
• 31.HSDB, Hazardous Substances Data Bank (2005) Ethylene glycol monoethyl ether acetate. Last revision date 24.06.2005.
• 32.Imperial Chemical Industries PLC (1983a) Ethylene glycol monoethyl ether acetate (EEAc); probe inhala-tion teratogenicity study in rabbits. Report No CTL/T/2043 [cyt. za Final Report… 2002].
• 33.Imperial Chemical Industries PLC (1983b) Ethylene glycol monoethyl ether acetate (EEAc); inhalation teratogenicity study in rabbits. Report No CTL/P/840 [cyt. za Final Report… 2002].
• 34.IPCS (1990) Environmental Health Criteria 115. 2-Methoxyethanol, 2-ethoxyethanol, and their acetates. Geneva, WHO.
• 35.IUCLID (2000) Dataset 2-ethoxyethyl acetate. European Commission, European Chemicals Bureau.
• 36.Jodynis-Liebert J. (2005) Toksyczność rozpuszczalników. [W:] Toksykolgia współczesna. Warszawa, PZWL.
• 37.Johanson G. (1988) Aspects of biological monitoring of exposure to glycol ethers. Toxicol. Lett. 43, 5–21.
• 38.Kennah H.E. i in. (1989) An objective procedure for quantitating eye irritation based upon changes of cor-neal thickness. Fund. Appl. Toxicol. 12, 258–268 [cyt. za Final Report… 2002].
• 39.Kennedy G.L., Graepel G.J. (1991) Acute toxicity in the rat following either oral or inhalation exposure. Toxicol. Lett. 56, 317–326 [cyt.za Final Report… 2002].
• 40.Kennedy C.H. i in. (1993) Effect of dose on the disposition of 2-ethoxyethanol after inhalation by F344/N rats. Fund. Appl. Toxicol. 21, 486–491.
• 41.Kim Y. i in. (1999b) Evaluation of exposure to ethylene glycol monoethyl ether acetates and their possible haematological effects on shipyard painters. Occup. Environ. Med. 56, 378–382. 165
• 42.Kim K.J. i in. (1999a) Urinary 2-ethoxyacetic acid for biological monitoring of workers exposed to 2-ethoxyethyl acetate. Korean J. Occup. Environ. Med. 11, 277–286 Korean [cyt. za streszcz. [hhhp;//www.koreamed.org/].
• 43.Lamm S.H. i in. (1996) Spontaneous abortions and glycol ethers used In the semiconductor industry: an epidemiologic review. Occup. Hyg. 2, 339–354.
• 44.Loh C.H. i in. (2003) Haematological effects among silk screening workers exposed to 2-ethoxy ethyl ace-tate. Occup. Environ. Med. 60; [doi: 10.1136/oem.60.9.e7].
• 45.Lowry L.K. i in. (1993) Applications of biological monitoring in occupational health practice: Practical ap-plication of urinary 2-ethoxyacetic acid to assess exposure to 2-ethoxyethyl acetate in large format silk-screening operations. Int. Arch. Occup. Environ. Health 65, 47–51.
• 46.Medinsky M.A. i in. (1990) Disposition of thee glycol ethers administered in drinking water to male F344/N rats. Toxicol. Appl. Pharmacl. 102, 443–455.
• 47.Morrisey R.E. i in. (1989) Results and evaluations of 48 continous breeding reproduction studies conducted in mice. Funadm. Appl. Toxicol. 13, 747–777 [cyt. za Final Report… 2002].
• 48.Nagano K. i in. (1979) Mouse testicular atrophy induced by ethylene glycol monoalkyl ethers. Jpn. J. Ind. Health 21, 29–35 [cyt. za Final Report… 2002].
• 49.Nagano K. i in. (1984) Experimental studies on toxicity of ethylene glycol alkyl ethers in Japan. Environ. Health Perspect. 57, 75–84.
• 50.Nelson B.K. i in. (1982) Comparatove inhalation teratogenicity of four glycol ether solvents in rat. Teratolo-gy 25: 65A [cyt. za Final Report… 2002].
• 51.Nelson B.K. i in. (1984) Comparative inhalation teratogenicity of four glycol ether solvebts and an amino derivative in rats. Environ. Health Perspect. 57, 261–271, 1984.
• 52.NIOSH (1996) 2-Ethoxyethyl acetate. IDLH Documentation. Last updated 1996. [http://www.cdc. gov/NIOSH/IDLH/].
• 53.NTP (1984) Ethoxyacetic acid: reproduction and fertility assessment in CD-1 mice when administered in drinking water. NTP Report No RACB84052.
• 54.NTP (1985) Ethylene glycol monoethyl ether acetate: reproduction and fertility assessment in CD-1 mice when administered in drinking water. NTP Report No RACB85054.
• 55.NTP (1993) NTP Technical Report on Toxicity Studies of Ethylene Glycol Ethers 2-Methoxyethanol, 2-Ethoxyethanol, 2-Butoxyethanol Administered in Drinking Water to F344/N Rats and B6C3F1 Mice. NIH Publication 93–3349.
• 56.Reguła K. i in. (2002) Grupowe zatrucie 2-etoksyetanolem jako zamiennikiem etanolu. Arch. Med. Sąd. Kryminal. 52(4), 365–370.
• 57.Rozporządzenie ministra pracy i polityki społecznej z dnia 29 listopada 2002 r. w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy. DzU nr 217, poz. 1833 z późn. zm.; zm. DzU 2005 r., nr 212, poz. 1769; zm. DzU 2007 r., nr 161, poz. 1142; zm. DzU 2009 r., nr 105, poz. 873; zm. DzU 2010 r., nr 141, poz. 950.
• 58.Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1272/2008 z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie klasyfikacji, oznakowania i pakowania substancji i mieszanin, zmieniające i uchylające dyrektywy 67/548/EWG i 1999/45/WE oraz zmieniające rozporządzenie (WE) nr 1907/2006 (Dz.Urz. WE L 353 z dnia 31 grudnia 2008 r., ze zm.)
• 59.RTECS, Registry of Toxic Effects of Chemical Substances (2006) Ethanol, 2-ethoxy-, acetate.
• 60.SCOEL (2006) Recommendation from the Scientific Committee on Occupational Exposure Limits for 2-Ethoxuethanol and 2-ethoxyethyl acetate. SCOEL/SUM/116 (for public consultation).
• 61.Shih T.S. i in. (2004) Field evaluation of a passive sampler for assessing 2-ethoxyethyl acetate exposure. J. Occup. Health 46, 479–485.
• 62.Slesinski R.S. i in. (1988) Cytotoxicity and genotoxic potential of ethylene glycol monoethyl ether acetate in a battery of short term test systems. Environ. Mol. Mutagen. 11, 97 [cyt. za Final Report… 2002; IUCLID 2000].
• 63Smyth H.F. i in. (1941) The single dose toxicity of some glycols and derivatives. J. Ind. Hyg. Toxicol. 23, 259–268 [cyt. za Final Report… 2002].
• 64.Sohnlein B. i in. (1993) Occupational chronic exposure to organic solvents. XIV. Examinations concerning the evaluation of a limit value for 2-ethoxyethanol and 2-ethoxyethyl acetate and the genotoxic effects of these glycol ethers. Int. Arch. Occup. Environ. Health 64, 479–484. 166
• 65.Starek A. i in. (2008) Hematological effects of four ethylene glycol monoalkyl ethers in short-term repeated exposure in rats. Arch. Toxicol. 82, 125–136.
• 66.Stott W.T., McKenna M.J. (1985) Hydrolysis of several glycol ether acetates and acrylate esters by nasal mucosal carboxylesterase in vitro. Fund. Appl. Toxicol. 5, 399–404.
• 67.Swan S.H., Forrest W. (1996) Reproductive risk of glycol ethers and other agents used in semiconductor manufacturing. Occup. Hyg. 2, 373–385.
• 68.Sweeney L.M. i in. (2001) Proposed occupational exposure limits for select ethylene glycol ethers using PBPK models and Monte Carlo simulations. Toxicol. Sci. 62, 124–139.
• 69.Truchon G. i in. (2006) Biological exposure indicators:quantification of biological variability using toxico-kinetic modelling. J. Occup. Environ. Hyg 3, 137–143.
• 70.Truhaut R.H. i in. (1979) Comparative toxicological study of ethylglycol acetate and butylglycol acetate. Toxicol. Appl. Pharmacol. 51, 117–128 [cyt. za Final Report… 2002].
• 71.Tyl R.W. i in. (1988) Developmental toxicity evaluation of inhaled 2-ethoxyethanol acetate in Fischer 344 rats and New Zeland white rabbits. Fund. Appl. Toxicol. 10, 20–39.
• 72.Veulemans H. i in. (1987) Field study of the urinary excretion of ethoxyacetic acid during repeated daily exposure to ethyl ether of ethylene glycol and the ethyl ether of ethylene glycol acetate. Scand. J. Work Environ Health 13, 239–242.
• 73Veulemans H. i in. (1993) Exposure to ethylene glycol ethers and spermatogenic disorders in man: a case-control study. Brit. J. Ind. Med. 50, 71–78.
• 74.Vincent R. i in. (1994) Occupational exposure to organic solvents during stripping and painting operations in the aeronautical industry. Int. Arch. Occup. Environ. Health 65, 377–380.
• 75.Wang R.S. i in. (2006) Inhibitory effect of ethylene glycol monoethyl ether on rat sperm motion. Ind. Health 44, 665–668.
• 76.Zissu D. (1995) Experimental study of cutaneous tolerance to glycol ethers. Contact Dermatitis 32,74–77.