Urban Mentoring jako nowa technika współpracy w procesie planowania partycypacyjnego

• Autorzy: Rembarz G. , Martyniuk-Pęczek J.

Warianty tytułu

EN

Urban Mentoring as a New Technic of Co-operation in the Planning Process Participants

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Planowanie partycypacyjne uznaje się, zgodnie ze współczesnym paradygmatem rozwoju miast europejskich, za istotne narzędzie zarządzania, którego głównym celem jest generowanie endogenicznych potencjałów wzrostu społeczno-gospodarczego. Temat poprawy jakości przestrzeni publicznej w czterech dzielnicach Gdańska, posłużył jako wyzwanie dla próby przełamania nieefektywnej, polskiej praktyki w partycypacyjnym planowaniu miejskim. Uczestnictwo w dialogu publicznym upoważnia osoby do podjęcia pozytywnej i konstruktywnej postawy w planowaniu. Wskutek luk komunikacyjnych, wynikających z asymetrii wiedzy i doświadczenia, dochodzi często do konfl iktów, utraty porozumienia, manipulacji [Carmona et al. 2010]. Tej problematyce, wsparcia procesu niwelowania barier komunikacyjnych w realizacji partycypacyjnego modelu planowania miast, poświęcony został zrealizowany w latach 2014-15 projekt badawczo- -wdrożeniowy (QV) Quo vadis Gdańsku? Mieszkańcy planują swoje miasto. W pracy opisano mentoring urbanistyczny (MU) – innowacyjną technikę uspołecznienia planowania miejskiego. Nowy model pracy ze społecznością dzielnic miejskich, opracowany został z myślą o wzmocnieniu ich kompetencji niezbędnych do partnerskiego udziału w publicznej debacie nad miastem. W tekście zawarto odniesienia do uwarunkowań i wyzwań polskiej rzeczywistości planistycznej z odwołaniem do znanej zagranicznej praktyki. Zastosowanie modelu zilustrowano na przykładzie wyników uzyskanych w czterech dzielnicach Gdańska. Podsumowanie zawiera refl eksję na temat możliwości szerszych zastosowań.

EN

A decade of experience in implementation of numerous urban modernization projects in Poland resulted in a lively debate on socialization of the planning process, in which the matter of the public space quality has become the center of gravity. In those years, transformation from the classic administrative model of „bureaucracy planning” to the model of „management planning” has not been complete. The socialist primacy of the public interest in planning has been replaced by a neoliberal, progressive privatization of the public space and of the urban functions, which in reality means dominance of strong private investors’ interests over the local community. The modern National Urban Policy adopted in Poland in 2015 introduces legal bases for corrective reforms of the system, allowing the next step – entering the next phase of building another participative model of city management. This important political decision aimed at introduction of the rules allowing realization of modern developmental concepts, i. e. Smart City, faces numerous barriers associated with too low competencies of building a social consensus based on modern urban planning knowledge. The article describes experience gained through implementation of the Quo vadis Gdańsk? The residents plan their city project involving participatory, strategic planning for improvement of the of the public space quality in the districts Gdańsk. The innovative technique of co-operation between the planners and the local community – urban mentoring – has been an answer to the major contemporary need for modern methods of cohering (balancing) the knowledge about cities. Finding the middle ground between the primacy of public good and the private capital gain allows development of a predictable and reliable situation, lowering of the investment risk, prevention of destructive speculative practices. Urban mentoring facilitates formation of the platforms of permanent and satisfactory compromise for all the parties involved, based on conciliatory co-operation of the urban planning process’ participants. A reflection on the possibilities of applying the results of planning using the above mentioned technique for creative co-operation of the public sector with the local entrepreneurs and with external private investors constitutes the summary.

Słowa kluczowe

PL

planowanie partycypacyjne; jakość miejskiej przestrzeni publicznej; model planowania miejskiego mentoringu

EN

participatory planning process; quality of urban public space; urban mentoring planning model

• Wydawca: Komitet Przestrzennego Zagospodarowania Kraju PAN ; Towarzystwo Urbanistów Polskich
• Czasopismo: Biuletyn Komitetu Przestrzennego Zagospodarowania Kraju PAN
• Rocznik: 2016
• Tom: No 264
• Strony: 119--146
• Opis fizyczny: Bibliogr. 28 poz., rys.

Twórcy

autor

Rembarz G.

• Politechnika Gdańska

autor

Martyniuk-Pęczek J.

• Politechnika Gdańska

Bibliografia

• 1. Arnstein Sh. R., 1969, A Ladder of Citizen Participation. JAIP, t. 35, nr 4, July 1969, s. 216-224, [w:] The City Reader, R. T. Gates, F. Stout (Eds.). Routledge Press, 1996.
• 2. Bednarska M., 2015, Dzielnica-Stolica, [w:] Przestrzeń publiczna dzielnicy w partycypacyjnym planowaniu strategicznym. Quo vadis, Gdańsku? J. Martyniuk- -Peczek, G. Rembarz (red). Mieszkańcy planują swoje miasto, GFIS PG SSW, Gdańsk.
• 3. Carmona M., Tiesdell S., Heath T., Oc T., 2010, Public Places Urban Spaces the Dimensions of Urban Design. Architectural Press, Elsevier.
• 4. Gallent N., Robinson S., 2012, Neighbourhood Planning: Communities, Networks and Governance. Policy Press
• 5. Gehl J., 2010, Cities for People. Island Press.
• 6. Gerhardt J., Riedel Schaaf J., Weidner S., 2011, PPP in Urban Development in Germany Illustrated Using Two Pilot Projects in Leipzig, [w:] Urban Models and Public-Private Partnership, R. Dalla Longa (red.). Springer, Berlin, Heidelber.
• 7. Golędzinowska A., 2015, 25 lat samorządności terytorialnej – ewolucja podejścia do wartości przestrzeni publicznej, [w:] Przestrzeń publiczna… op. cit.
• 8. Harat Ł., Twardoch A., 2015, Planowanie przestrzenne i projektowanie urbanistyczne z udziałem społeczeństwa. Przykład śląski – między sukcesem a porażką, [w:] Przestrzeń publiczna… op. cit.
• 9. Jurecka A., 2015, Lekcja partycypacji. Analiza przypadków partycypacyjnego projektowania miejsc, [w:] Przestrzeń publiczna… op. cit.
• 10. Kluz P., Patyk E., 2015, Wspólnie stanąć na palcach, [w:] Przestrzeń publiczna… op. cit.
• 11. Kłosowski W., 2012, Umiejętność debatowania kluczową kompetencją XXI wieku, [w:] Budowa wspólnot lokalnych – jakich kompetencji potrzebuje, a jakich uczy?, M. Skrzypek (red.). Seria Wolność Solidarność, z. 48, Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową, Gdańsk.
• 12. Kubicki P. 2013 Raport „Nowi Mieszczanie w nowej Polsce”. RECON Reconstituting Democracy in Europe, Instytut Obywatelski.
• 13. Ministerstwo Infrastruktury i rozwoju, Departament Polityki przestrzennej, 2015, Krajowa Polityka Miejska 2023, Warszawa.
• 14. Nolte P., 2011, Von der repräsentativen zur multiplen Demokratie. „Aus Politik und Zeitgeschichte”, z. 1-2, s. 5-12, [http://www.bpb.de/apuz/33567/von-derrepraesentativen-zur-multiplen-demokratie?p=all].
• 15. Oldenburg R., 1999, The Character of Third Places, i n Oldenburg, R., The Great Good Place: Cafes, Cafee Shops, Bookstores, Bars, Hair salons and the other Great Hangouts at the Heart of a Community, [w:] Urban Design Reader. Carmona, S. Tiesdell (red.). Architectural Press, [2007], Elsevier.
• 16. Rehberg M., Hoffmann A., 2014, Methoden räumlicher Planung und partizipative Technologievorausschau – Chancen einer interdisziplinären Anknüpfung? [w:] Raumentwicklung 3.0 – Gemeinsam die Zukunft der räumlichen Planung gestalten, 15. Junges Forum der ARL 6. bis 8. Juni 2012 in Hannover, P. Küpper, M. Levin-Keitel, F. Maus, P. Müller, S. Reimann, M. Sondermann, K. Stock, T. Wiegand (red.). Arbeitsberichte der ARL 8 Hannover.
• 17. Rembarz G., Martyniuk-Peczek J. (red.), 2015, Przestrzeń publiczna dzielnicy w partycypacyjnym planowaniu strategicznym. Quo vadis, Gdańsku? Mieszkańcy planują swoje miasto, GFIS PG SSW, Gdańsk.
• 18. Roskamm N., 2006, Fighting Berlin – Large Scale Projects and Urban Debates. Urbanistyka Miedzyuczelniane Zeszyty Naukowe 11, Wyd. „Urbanista” Warszawa.
• 19. Rudeńska M., 2015, Miasto – miejsce możliwości [w:] Przestrzeń publiczna… op. cit.
• 20. Selle K., 2011, Große Projekte – nach Stuttgart. Herausforderungen der politischen Kultur, [w:] Methoden räumlicher Planung und partizipative Technologievorausschau – Chancen einer interdisziplinären Anknüpfung?, M. Rehberg, A. Hoffmann. RaumPlanung, 156/157, s. 126-132.
• 21. Senatsverwaltung fuer Stadtentwicklung und Umwelt Berlin, 2011, Handbuch zur Partizipation, Berlin.
• 22. Skrzypek M., 2012, Łagodność, Czego uczy kultura? [w:] Budowa wspólnot lokalnych – jakich kompetencji potrzebuje, a jakich uczy?, M. Skrzypek (red.). Seria Wolność Solidarność, z. 48, Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową, Gdańsk.
• 23. Stompka P., 2007, Zaufanie: fundament społeczeństwa. Wyd. Znak, Warszawa.
• 24. Vischer J. C., 1985, The Adaptation and Control Model of User Needs: A New Direction for Housing Research. Journal of Environmental Psychology, 19(5), s. 287-298.
• Strony Internetowe:
• 25. Kongres Obywatelski, [www.kongresobywatelski.pl].
• 26. [www.eu2007.de/en/News/Press_Releases/May/0524BMVBSLeipzigCharta.html].
• 27. Pracownia Badań i Innowacji Społecznych Stocznia, [partycypacjaobywatelska.pl].
• 28. [www.communityplanning.net].