Eduard Petzold – twórca malowniczych założeń krajobrazowych

• Autorzy: Bieleń-Ratajczyk A.

Warianty tytułu

EN

Eduard Petzold – the creator of picturesque landscape parks

• Języki publikacji: PL EN

Abstrakty

PL

Eduard Petzold był XIX-wiecznym architektem krajobrazu, autorem licznych założeń parkowych i ogrodowych, utrzymanych w nurcie malowniczym stylu krajobrazowego. Jego twórczość, mimo jej wartości, jest mało znana. Jego nazwisko najczęściej kojarzy się z osobą księcia Hermanna von Pückler-Muskau, twórcy Parku Mużakowskiego, gdzie Petzold uczył się zawodu. Choć życie zawodowe projektanta było przez wiele lat związane z tym właśnie parkiem, stworzył on również wiele innych założeń m.in. na terenie dzisiejszych Niemiec, Polski, Holandii, a także Austrii, Czech, Bułgarii i Turcji. W jego twórczości odnaleźć można zarówno projekty dla osób prywatnych (w tym założenia parkowe przy rezydencjach oraz ogrody przywillowe), jak i parki miejskie. Petzoldowi przypisuje się autorstwo aż 174 projektów. Do tej pory potwierdzono realizację około 90 z nich. Wiele założeń parkowych i ogrodowych Petzolda nie zostało do tej pory zbadanych. Dotyczy to szczególnie tych zlokalizowanych na terenie Śląska. Istnieje pilna potrzeba przeprowadzenia badań śląskiej twórczości tego architekta krajobrazu, co pozwoliłoby na rewaloryzację stworzonych przez niego założeń oraz przywrócenie należnego mu miejsca w dziejach sztuki ogrodowej.

EN

Eduard Petzold was a 19th century landscape architect, author of numerous park and garden facilities referring to the picturesque trend of the landscape style. His works, despite their value, are little-known. His name is most frequently associated with Count Hermann von Pückler-Muskau, creator of the Muskau Park, where Petzold learned his craft. Although the designer’s professional life was for many years related to this park, he also created many other facilities, among others in today’s Germany, Poland, Netherlands, as well as Austria, Czech Republic, Bulgaria and Turkey. His works include both facilities designed for private persons (such as mansion parks or villa gardens), and municipal parks. Petzold is considered the author of 174 projects. It has been confirmed that around 90 of them have been accomplished. Many of Petzold’s park and garden facilities have not been studied so far. It particularly concerns the ones located in Silesia. There is an urgent need to research the Silesian works of this landscape architect, which would allow revalorizing the facilities he created and restoring his position in the history of garden art.

Słowa kluczowe

PL

Petzold Eduard; styl krajobrazowy; malowniczość

EN

Petzold Eduard; landscape style; picturesque

• Wydawca: Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
• Czasopismo: Architectus
• Rocznik: 2013
• Tom: Nr 2(34)
• Strony: 45--58
• Opis fizyczny: Bibliogr. 15 poz., rys.

Twórcy

autor

Bieleń-Ratajczyk A.

• Wydział Architektury Politechniki Wrocławskiej / Faculty of Architecture, Wrocław University of Technology.

Bibliografia

• [1] Bińkowska I., Natura i miasto. Publiczna zieleń miejska we Wrocławiu od schyłku XVIII do początku XX wieku, Via Nova, Wrocław 2006.
• [2] Bogdanowski J., Polskie ogrody ozdobne. Historia i problemy rewaloryzacji, Arkady, Warszawa 2000.
• [3] Ciesielski H., Wrabec H., Ewidencja założenia ogrodowo-parkowego w Henrykowie, mpis, WKZ, Wrocław 1994.
• [4] Drozdek M.E., Malownicze parki krajobrazowe Carla Eduarda Petzolda na wybranych przykładach ogrodów województwa lubuskiego, „Rocznik Lubuski” 2005, t. 31, cz. 1, 251–264.
• [5] Eysymontt K., Studium historyczno-architektoniczne zespołu dworskiego w Kliczkowie, mpis, PKZ, Wrocław 1978.
• [6] Eysymontt K., Studium historyczno-stylistyczne ogrodów w Henrykowie, mpis, PKZ, Wrocław 1976.
• [7] Gresky W., Eduard Petzold, der Geisteserbe des Fürsten Pückler. Ein Rückblick auf die Zeit seines Wirkens in Thüringen, „Die Garten kunst” 1940, nr 53, 137–140.
• [8] Hoffmann-Marszałek A., Działalność Petera Josepha Lennégo i innych projektantów ogrodów na terenie Kotliny Jeleniogórskiej w XIX w. (Mysłakowice, Wojanów, Łomnica i Karpniki), praca doktorska, Politechnika Wrocławska, Wrocław 2011.
• [9] Humeńczuk G., Z dziejów Parku Miejskiego w Legnicy, Muzeum Miedzi w Legnicy, Legnica 2010.
• [10] Irrgang W., Bemerkenswerte Parkanlagen in Schlesien, Forschungsstelle Ostmitteleuropa, Dortmund 1978.
• [11] Majdecki L., Historia ogrodów, t. 2, PWN, Warszawa 2008.
• [12] Olczak M., Kliczków – zamek, kościół, posiadłość, Oppidum, Warszawa 2002.
• [13] Petzold E., Die Landschafts-Gärtnerei. Ein Handbuch für Gärtner, Architekten, Gutsbesitzer und Freunde der Gartenkunst, Verlagsbuchhandlung von J.J. Werber, Leipzig 1862.
• [14] Rohde M., Von Muskau bis Konstantinopel. Eduard Petzold ein europäischer Gartenkünstler 1815–1891, Verlag der Kunst Dresden, Dresden 1998.
• [15] Siewniak M., Mitkowska A., Tezaurus sztuki ogrodowej, Oficyna Wydawnicza Rytm, Warszawa 1998.