Grawimetryczne monitorowanie stresu górotworu

• Autorzy: Adamczewski Z. , Larsen L.

Identyfikatory

DOI

10.15199/50.2015.3.1

Warianty tytułu

EN

Gravimetric monitoring of orogenic stress

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Praca zawiera krótki opis kontynuacji wieloletnich badań autorów nad praktycznie bezbłędną predykcją trzęsień ziemi. Dotąd udało się autorom opracować numeryczną technologię wyznaczania dni sejsmicznych. Technologia ta polega na zliczaniu na osi czasu dla określanego subregionu sejsmicznego impulsów nutacyjnych, generowanych przez nutację w przedziale okresów od kilku do kilkuset dni. Bada się następnie gęstość tych impulsów. Ostateczna wersja technologii w postaci programu AL Nutation Model daje dokładność wskazania krytycznego dnia sejsmicznego, z odchyleniem standardowym 1.3 dnia (próba kilkuset trzęsień). Około 80-90 procent dni o maksymalnym wskaźniku zagęszczenia impulsów to daty katastrofalnych trzęsień. Jednakże do wskazania konkretnego dnia sejsmicznego, w którym kataklizm nastąpi potrzebna jest dodatkowo informacja o stresie górotworu. Ten stres autorzy proponują wyznaczać jako potencjał stresowy (stosunek ciśnienia do gęstości, wymiar m2/s2). Potencjał ten sumuje się z potencjałem grawitacyjnym jako skalar i może wpływać na czas swobodnego spadku ciała uwolnionego z wysokości h. Mierząc permanentnie czas swobodnego spadku w wybranym punkcie górotworu, można zidentyfikować na zasadzie ceteris paribus potencjał stresowy jako składnik ogólnego potencjału w górotworze. Autorzy proponują zbudowanie prostego i taniego urządzenia, nazwanego potencjoskopem, do pomiaru czasu swobodnego spadku dla ustalonej wysokości h. Proponują też ustanowienie odpowiedniego projektu badawczego, w odniesieniu do trzęsień-tąpnięć w kopalniach.

EN

This work compires a short description of long-running research of earthquake prediction performer by the authors. So far, the authors hale developer the numerical technology of seismic days prediction. This technology is based upon accumulating – on the time axis for a given seismic sub-region – impulses which were generated by nutation over periods ranging from a few days to a few hundred days. Then, the density of these impulses is evaluated. The final version of the technology, the software knows as the AL Nutation Model, identifies critical seismic days with the accuracy of a standard deviation of 1.3 days (assuming the sample of a few hundred seismic events). Approximately 80%-90% of days of the maximum density of impulses, are the days of actual earthquakes. However, additional information about orogenic stress is required in order to pinpoint the actual day of the possible cataclysm. The authors propose to calculate this stress as the potential stress (the pressure to density ratio, in m2/s2). This potential adds up with the gravitational potential as a scalar, and it can influence the time of free-fall of an object from the height h. Measuring the time of a free-fall from a chosen height at the selected orogen point, and using the rule of ceteris paribus, the stress potential can be identified as a component of the total potential. The authors propose to construct a simple and low-cost apparatus, named a potentioscope, for measuring the time of a free-fall from a specified height h. The proposal is to initiate a research project to investigate earthquakes/tremors in mines.

Słowa kluczowe

PL

grawimetria; tąpnięcia; stres górotworu

EN

gravimetry; rockburst; orogenic stress

• Wydawca: Wydawnictwo SIGMA-NOT
• Czasopismo: Przegląd Geodezyjny
• Rocznik: 2015
• Tom: R. 87, nr 3
• Strony: 3--6
• Opis fizyczny: Bibliogr. 6 poz., rys., wykr., zdj.

Twórcy

autor

Adamczewski Z.

• Europejski Instytut Geodezji i Kartografii, Warszawa
• Wyższa Szkoła Gospodarki Krajowej w Kutnie

autor

Larsen L.

• Technique Associates UK

Bibliografia

• [1] Teisseyre R. (red): Fizyka i ewolucja wnętrza Ziemi. Cz.1, rozdz.2.2. K. Rybicki – Elementy elastycznej teorii dyslokacji, rozdz.2.3. R. Dmowska, K. Niewiadomski – Teoria szczelin i jej zastosowania sejsmologiczne. PWN Warszawa 1983
• [2] Adamczewski Z., Larsen L.: Seismic avalanche in the region of Sumatra and its geodetic implications. REPORTS ON GEODESY No.1 (72), 2005,. IGGA WUT Warsaw
• [3] Adamczewski Z., Larsen L.: Problem bezpośredniego pomiaru potencjału grawitacyjnego dla dokładnej predykcji trzęsień ziemi. Przegląd Geodezyjny nr 7/2010
• [4] Adamczewski Z.: Naturalna geodezja fizyczna. Europejski Instytut Geodezji i Kartografii. Warszawa 2011 monografia
• [5] Adamczewski Z.: Zastosowanie metodologii geodezji naturalnej w predykcji trzęsień ziemi (na przykładzie trzęsienia Virginia 23.082011). Przegląd Geodezyjny nr 1/2014
• [6] Adamczewski Z.: Geodezja fizyczna naturalna i elementy grawimetrii. Warszawa – Kutno 2014