Ocena ryzyka wybuchu pyłu węglowego w rejonie ściany eksploatacyjnej

• Autorzy: Tutak M. , Brodny J.

Warianty tytułu

EN

Risk assessment of coal dust explosion in the region of mining longwall

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Jednym z bardziej niebezpiecznych zagrożeń występujących w krajowym i światowym podziemnym górnictwie węgla kamiennego jest zagrożenie wybuchem pyłu węglowego. Wystąpienie takiego wybuchu pociąga za sobą ogromne straty materialne oraz jest bardzo niebezpieczne dla załogi. Bardzo istotne znaczenie dla ograniczenia możliwości wystąpienia takich zdarzeń mają działania profilaktyczne, których prowadzenie powinno być poprzedzone rzetelną oceną ryzyka wystąpienia wybuchu pyłu węglowego. W artykule omówiono mechanizm powstawania i rozwoju wybuchu pyłu węglowego. Scharakteryzowano czynniki, jakie muszą być spełnione, aby doszło do wybuchu oraz przedstawiono założenia metody oceny ryzyka wystąpienia wybuchu pyłu węglowego. Przedstawiono także praktyczny przykład wyznaczenia wskaźnika ryzyka wystąpienia wybuchu pyły węglowego w rejonie ściany eksploatacyjnej. Przedstawiona metodyka zdaniem autorów powinna znaleźć szerokie zastosowanie w praktyce górniczej.

EN

One of the most dangerous natural hazards occurring in the world and domestic underground hard coal mining is coal dust explosion hazard, being a side product of coal mining process. Occurrence of such explosions brings huge material losses and is very dangerous for the crew. Very significant meaning for the limitation of possibility of occurrence of such events have prophylactic actions, which should be preceded with reliable assessment of the explosion occurrence risk. In the paper, a mechanism of formation and development of coal dust explosion in the region of mining longwall was described. There were characterized conditions which has to be fulfilled to explosion could occur, and assumptions of method of risk assessment of such explosion was presented. Also a practical example of determination of risk index of coal dust explosion occurrence in the region of mining longwall was presented. Presented methodology, in the opinion of authors, should have found a broad application in the mining practice.

Słowa kluczowe

PL

ryzyko; zagrożenie; pył węglowy; wybuch; wyrobisko górnicze

EN

risk; hazard; coal dust; explosion; mining excavation

• Wydawca: Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska
• Rocznik: 2017
• Tom: z. 100
• Strony: 523--538
• Opis fizyczny: Bibliogr. 11 poz.

Twórcy

autor

Tutak M.

• Politechnika Śląska Wydział Górnictwa i Geologii

autor

Brodny J.

• Politechnika Śląska Wydział Organizacji i Zarządzania

Bibliografia

• 1. Cichowski E.: Przyczynowość w ocenie zagrożenia pyłowego. Politechnika Śląska, Gliwice 2002.
• 2. Cybulski K., Lebecki K., Szulik A.: Zasady eksploatacji złoża eliminujące wybuch pyłu węglowego. Materiały Szkoły Eksploatacji Podziemnej, IGSMiE PAN, Kraków 2004.
• 3. Cybulski K.: Zagrożenie wybuchem pyłu węglowego oraz ocena skuteczności działań profilaktycznych w polskich kopalniach węgla kamiennego. GIG, Katowice 2005.
• 4. Cybulski W.: Wybuchy pyłu węglowego i ich zwalczanie. Śląsk, Katowice 1973.
• 5. Kabiesz J.: Geneza i istota zagrożeń skojarzonych. XXXIV Dni Techniki ROP 2008. Seminarium zagrożenia skojarzone – teoria i praktyka. Rybnik 2008.
• 6. Lebecki K.: Zagrożenia pyłowe w górnictwie. GIG, Katowice 2004.
• 7. Pindór T., Preisner L. (red): Zagrożenia naturalne i techniczne a zarządzanie ryzykiem w górnictwie węgla kamiennego. AGH, Kraków 2009.
• 8. Rosmus P.: Określenie ryzyka związanego z zagrożeniami naturalnymi, [w:] Konopko W. (red.): Bezpieczeństwo pracy w kopalniach węgla kamiennego, t. 2. Zagrożenia naturalne. GIG, Katowice 2013.
• 9. Smoleński D.: Teoria materiałów wybuchowych. MON, Warszawa 1954.
• 10. PN-G-04516:1998 Paliwa stałe. Oznaczanie zawartości części lotnych metodą wagową.
• 11. Rozporządzenie ministra spraw wewnętrznych i administracji z dnia 14 czerwca 2002 r. w sprawie zagrożeń naturalnych w zakładach górniczych, Dz.U. 2002, nr 94, poz. 841.

Uwagi

PL

Opracowanie ze środków MNiSW w ramach umowy 812/P-DUN/2016 na działalność upowszechniającą naukę (zadania 2017).