A sustainable model of municipal economy

• Autorzy: Kozłowski Waldemar , Turkowski Konrad

Identyfikatory

DOI

10.34659/eis.2023.87.4.587

Warianty tytułu

PL

Zrównoważony model gospodarki komunalnej

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Sustainable development is a dynamic process based mainly on quantitative and qualitative changes in the economic, social and ecological spheres in accordance with the needs and preferences of the commune's inhabitants. Municipal management, however, creates favourable conditions for local development and constant improvement of the quality of life of residents. The aim of the study is to analyse municipal management from the perspective of sustainable development. The basic research method used in the study is indicator analysis. The indicators selected for development describe the concept of sustainable development in fundamental areas of the municipal economy, such as energy, water and sewage, waste, municipal housing, public transport and road infrastructure. The research was conducted in Poland in the Warmian-Masurian Voivodeship in 2020-2022. The subjects of the study are the 12 municipalities of the Olsztyn district. On the basis of the results obtained, it can be concluded that the best results in terms of creating a sustainable municipal economy are obtained by municipalities which have carried out the largest number of projects in this area, as well as those which have the largest share of forests and waters in the municipal area, e.g. Stawiguda, Dywity, Dobre Miasto, Gietrzwałd. The implementation of sustainable development in municipal management is determined by many economic, social, environmental, spatial and technological conditions. The research will enable local authorities and decision-makers to practically implement the concept of sustainable development in the municipal economy and may also be used in the process of planning investments and local activities, taking into account the economic, ecological and social aspects. The research constitutes the basis for further research work related to the practical implementation and management of sustainable development in municipal management.

PL

Rozwój zrównoważony jest procesem dynamicznym, opartym głównie na zmianach ilościowych i jakościowych, w sferze gospodarczej, społecznej i ekologicznej, zgodnie z potrzebami i preferencjami mieszkańców gminy. Gospodarka komunalna stwarza natomiast korzystne warunki dla rozwoju lokalnego i stałej poprawy jakości życia mieszkańców. Celem opracowania jest analiza gospodarki komunalnej gmin z perspektywy koncepcji zrównoważonego rozwoju. Podstawową metodą badawczą zastosowaną w opracowaniu jest analiza wskaźnikowa. Wybrane do opracowania wskaźniki opisują koncepcję zrównoważonego rozwoju w fundamentalnych obszarach gospodarki komunalnej takich jak: energetyka, woda i kanalizacja, odpady, mieszkalnictwo komunalne, transport publiczny i infrastruktura drogowa. Badania zostały przeprowadzone w Polsce w województwie warmińsko-mazurskim w latach 2020-2022. Podmiotem badań jest 12 gmin powiatu olsztyńskiego. Na bazie uzyskanych wyników można stwierdzić iż najlepsze efekt w zakresie kreowania zrównoważonej gospodarki komunalnej uzyskują gminy, które zrealizowały największą ilość projektów w tym obszarze, jak również posiadające największy udział lasów i wód w powierzchni gminy m.in. Stawiguda, Dywity, Dobre Miasto, Gietrzwałd. Wdrażanie zrównoważonego rozwoju w gospodarce komunalnej zdeterminowana jest wieloma uwarunkowaniami o charakterze gospodarczym, społecznym, środowiskowym, przestrzennym i technologicznym. Badania umożliwią władzom samorządowym oraz decydentom praktyczne wdrożenie koncepcji zrównoważonego rozwoju w gospodarce komunalnej, mogą być również wykorzystane w procesie planowania inwestycji i podejmowanych działań lokalnych, uwzględniając przy tym aspekt gospodarczy, ekologiczny i społeczny. Badania stanowią podstawę do dalszych prac badawczych związanych z praktycznym wdrażaniem a zarazem zarządzaniem zrównoważonym rozwojem w gospodarce komunalnej.

Słowa kluczowe

EN

sustainable development; municipal economy; indicators

PL

rozwój zrównoważony; gospodarka komunalna; gmina; wskaźniki

• Wydawca: Fundacja Ekonomistów Środowiska i Zasobów Naturalnych
• Czasopismo: Economics and Environment
• Rocznik: 2023
• Tom: No. 4
• Strony: 1--29
• Opis fizyczny: Bibliogr. 66 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Kozłowski Waldemar

• Institute of Management and Quality Sciences, University of Warmia and Mazury in Olsztyn, Oczapowskiego Street 4, 10-720 Olsztyn, Poland

• https://orcid.org/0000-0003-4419-9843

autor

Turkowski Konrad

• Department of Fisheries Bioeconomics, National Inland Fisheries Research Institute

• https://orcid.org/0000-0002-7425-579X

Bibliografia

• Act from 10 April 1997. Energy Law. Journal of Laws No. 54, item 348. https://climate-laws.org/document/energy-law-dz-u-1997-nr-54-poz-348_ceee
• Act from 16 June 2023. Water Law. Journal of Laws 2023 item 1478. https://faolex.fao.org/docs/pdf/pol181663.pdf (in Polish).
• Act from 2 April 1997. The Constitution of the Republic of Poland. Journal of Laws No. 78, item 483. https://www.sejm.gov.pl/prawo/konst/angielski/kon1.htm
• Act from 20 December 1996. Act on the Municipal. Journal of Laws No. 9, item 43. https://www.global-regulation.com/translation/poland/3354041/the-act-of-20-december-1996-on-the-municipal.html
• Act from 27 April 2001. Environment Protection Act. Journal of Laws No. 62, item 627. https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=wdu20010620627 (in Polish).
• Act from 5 June 1998. Act on Provincial Government. Journal of Laws No. 91, item 578. https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=wdu19980910578 (in Polish).
• Act from 5 June 1998. Act on Voivodeship Self-Government. Journal of Laws No. 91, item 576. https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=wdu19980910576 (in Polish).
• Act from 8 March 1990. Act on Municipal Self-Government. Journal of Laws No. 16, item 95. https://www.pbatlas.net/uploads/7/0/6/1/70619115/dz.u.1990.no.16.item95.pdf
• Adamska, H. (2008). Rozwój na szczeblu lokalnym a konkurencyjność. Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu, 10(2), 14-17. (in Polish).
• Akalibey, S., Ahenkan, A., Tornam, K. C., Maloreh-Nyamekye, T., & Schneider, J. (2023). Drivers of green economy in an emerging market: Generic and sector-specific insights. Journal of Cleaner Production, 425(1). https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2023.138857
• Allen, C., Metternicht, G., & Wiedmann, T. (2016). National pathways to the Sustainable Development Goals (SDGs): a comparative review of scenario modelling tools. Environmental Science & Policy, 66, 199-207. https://doi.org/10.1016/j.envsci.2016.09.008
• Aziewicz, T. (1998). Zarządzanie usługami komunalnymi, t. II. Warszawa: Brytyjski Fundusz Know-How Fundusz Współpracy. (in Polish).
• Bałdyga, M. (2008). Gospodarka komunalna. Aspekty prawne. Ostrołęka: ALPHA - PRO. (in Polish).
• Bański, J. (2014). Rola infrastruktury okołoturystycznej w rozwoju turystyki na obszarach wiejskich. In C. Jastrzębski (Ed.), Infrastruktura okołoturystyczna jako element wzbogacający ofertę obszarów wiejskich (pp. 33-42). Kielce: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Ekonomii, Prawa i Nauk Medycznych. (in Polish).
• Becla, A., & Czaja, S. (2022). Principles of management in implementing balanced and sustainable development – selected problems. Economics and Environment, 83(4), 20-23. https://doi.org/10.34659/eis.2022.83.4.489
• Biniecki, J., & Szczupak, B. (2001). Strategia rozwoju lokalnego. In A. Klasik & F. Kuźnika (Eds.), Zarządzanie strategiczne rozwojem lokalnym i regionalnym (pp. 13-15). Katowice: Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Katowicach. (in Polish).
• Borys, T. (2005). Wskaźniki zrównoważonego rozwoju. Warszawa-Białystok: Wydawnictwo Ekonomia i Środowisko. (in Polish).
• Brundtland, G. H. (1991). Nasza wspólna przyszłość: raport Światowej Komisji do Spraw Środowiska i Rozwoju. Warszawa: Wydawnictwo PWE. (in Polish).
• Brzozowska, K., Gorzałczyńska-Koczkodaj, M., Kogut-Jaworska, M., & Szaja, M. (2015). Finansowe determinanty rozwoju lokalnego i regionalnego. Warszawa: Wydawnictwo edu-Libri. (in Polish).
• Bukowski, Z. (2009). Zrównoważony rozwój w systemie prawa. Toruń: UMK. (in Polish).
• Burchard-Dziubińska, M., Rzeńca, A., & Drzazga, D. (2014). Zrównoważony rozwój – naturalny wybór. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego. (in Polish).
• Daly, H. E. (1991). Steady-state Economics. Washington: Island Press.
• Eurostat. (2015). Sustainable development – climate change and energy. https://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php?title=Archive:Sustainable_development_-_climate_change_and_energy
• Frame, B., Lawrence, J., Ausseil, A.-G., Reisinger, A., & Daigneault, A. (2018). Adapting global shared socio-economic pathways for national and local scenarios. Climate Risk Management, 21, 39-51. https://doi.org/10.1016/j.crm.2018.05.001
• Gerwin, M. (2008). Plan zrównoważonego rozwoju dla Polski. Lokalne inicjatywy rozwojowe. Sopot: Earth Conservation. (in Polish).
• Girard, L. F., & Nocca, F. (2019). Moving Towards the Circular Economy/City Model: Which Tools for Operationalizing This Model? Sustainability, 11(22), 6253. https://doi.org/10.3390/su11226253
• Graczyk, A. (2017). Wskaźniki zrównoważonego rozwoju energetyki. Optimum. Studia Ekonomiczne, 88(4), 53-68. (in Polish).
• Graczyk, M. A. (2019). Gospodarowanie odnawialnymi źródłami energii w ekonomii rozwoju zrównoważonego. Teoria i praktyka. Warszawa: Wydawnictwo: PWN. (in Polish).
• Green Economy Coalition. (2020). Green Economy Coalition. https://www.greeneconomycoalition.org
• Grzymała, Z. (2011). Gospodarka odpadami komunalnymi. In W. Bachor, B. Ekstowicz, Z. Grzymała, P. Jeżowski & G. Maśloch (Eds.), Podstawy ekonomiki i zarządzania w gospodarce komunalnej (pp. 115-122). Warszawa: SGH. (in Polish).
• Karst, Z. (1986). Techniczna – ekonomiczna infrastruktura gospodarki narodowej. Warszawa: Wydawnictwo PWN. (in Polish).
• Klamut, M. (1994). Innowacje a rozwój lokalny. Warszawa: Wydawnictwo Samorządowe FRDL. (in Polish).
• Kołodziejczyk, D. (2014). Infrastruktura w rozwoju społeczno-gospodarczym gmin w Polsce. Prace naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 360, 198-207. (in Polish).
• Komisja Europejska. (2021). Monitorowanie i sprawozdawczość dotycząca celów zrównoważonego rozwoju w kontekście unijnym. https://ec.europa.eu/info/strategy/international-strategies/sustainable-development-goals/monitoring-and-reporting-sdgs-eu-context_pl (in Polish).
• Kozłowski, W. (2012). Zarządzanie gminnymi inwestycjami infrastrukturalnymi. Warszawa: DIFFIN. (in Polish).
• Kozłowski, W. (2014). Ocena inwestycji infrastrukturalnych w aspekcie zrównoważonego rozwoju. In A. Kopiński & A. Bem (Eds.), Zarządzanie finansami firm – teoria i praktyka. PN 326 (pp. 113-123). Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu. (in Polish).
• Kozłowski, W. (2015). Zarządzanie gospodarką komunalną. Olsztyn: New Europe. (in Polish).
• Kryk, B. (2012). Jakość życia w kontekście zrównoważonego rozwoju. Handel Wewnętrzny, 1, 145-155. (in Polish).
• Kulesza, M. (2012). Gospodarka komunalna – podstawy i mechanizmy prawne. Samorząd Terytorialny, (7-8), 7-24. (in Polish).
• Lueg, R., & Radlach, R. (2016). Managing sustainable development with management control systems: a literature review. European Management Journal, 34(2), 158-171. https://doi.org/10.1016/j.emj.2015.11.005
• Maijo, S. N. (2020). Effectiveness of Monitoring and Evaluation Systems on the Sustainability of Community Based Projects in Kisarawe district, Tanzania. International Journal of Development Research, 10(3), 34508-34511.
• Markowski, T. (2008). Teoretyczne podstawy rozwoju lokalnego i regionalnego. In Z. Strzelecki (Ed.), Gospodarka regionalna i lokalna (pp. 20-25). Warszawa: Wydawnictwo PWN. (in Polish).
• Marvuglia, A., Havinga, L., Heidrich, O., Fonseca, J., Gaitani, N., & Reckien, D. (2020). Advances and challenges in assessing urban sustainability: an advanced bibliometric review. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 124, 109788. https://doi.org/10.1016/j.rser.2020.109788
• Ministerstwo Finansów. (2021). Budżet państwa. https://www.gov.pl/web/finanse/budzet-panstwa (in Polish).
• Ministerstwo Środowiska. (2000). Strategia zrównoważonego rozwoju Polski do roku 2025. http://www.access.zgwrp.org.pl/materialy/dokumenty/StrategiaZrownowazonegoRozwojuPolski/index1.html (in Polish).
• Miszczuk, A., Miszczuk, M., & Żuk, K. (2007). Gospodarka samorządu terytorialnego. Warszawa: Wydawnictwo PWN. (in Polish).
• Moallemi, E. A., Malekpour, S., Hadjikakou, M., Raven, R., Szetey, K., Ningrum, D., Dhiaylhaq, A., & Bryan, B. A. (2020). Achieving the sustainable development goals requires transdisciplinary innovation at the local scale. One Earth, 3(3), 300-313. https://doi.org/10.1016/j.oneear.2020.08.006
• Moyer, J. D., & Hedden, S. (2020). Are we on the right path to achieve the sustainable development goals? World Development, 127, 104749. https://doi.org/10.1016/j.worlddev.2019.104749
• Mugellini, E., Pettenati, M. C., Khaled, O. A., & Pirri, F. (2005). eGovernment Service Marketplace: Architecture and Implementation. In M. Böhlen, J. Gamper, W. Polasek & M.A. Wimmer (Eds.), E-Government: Towards Electronic Democracy (pp. 193-204). Berlin: Springer.
• Palazzo, A., Vervoort, J. M., Mason-D’Croz, D., Rutting, L., Havlík, P., Islam, S., Bayala, J., Valin, H., Kadi Kadi, H. A., Thornton, P., & Zougmore, R. (2017). Linking regional stakeholder scenarios and shared socioeconomic pathways: quantified West African food and climate futures in a global context. Global Environmental Change, 45, 227-242. https://doi.org/10.1016/j.gloenvcha.2016.12.002
• Pawłowski, A. (2008). Rozwój zrównoważony, idea, filozofia, praktyka. Monografie Komitetu Inżynierii Środowiska PAN vol. 51. Lublin: Komitet Inżynierii Środowiska. (in Polish).
• Pearce, D., Barbier, E., & Markandya, A. (1990). Sustainable, Development, Economics and Environment in the Third World. Aldershot: Edward Elgar.
• Piontek, F. (2001). Kontrowersje i dylematy wokół rozwoju zrównoważonego i trwałego. In F. Piontek (Ed.), Ekonomia a rozwój zrównoważony. Teoria i kształcenie (pp. 19-20). Białystok: Wydawnictwo Ekonomia i Środowisko. (in Polish).
• Ratajczak, M. (2000). Infrastruktura a wzrost i rozwój gospodarczy. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, 62(4), 83-85. (in Polish).
• Raworth, K. (2017). Doughnut Economics: Seven Ways to Think Like a 21st-Century Economist. Vermont: Chelsea Green Publishing.
• Reimann, L., Merkens, J.-L., & Vafeidis, A. T. (2018). Regionalized shared socioeconomic pathways: narratives and spatial population projections for the Mediterranean coastal zone. Regional Environmental Change, 18, 235-245. https://doi.org/10.1007/s10113-017-1189-2
• Sachs, J. D. (2012). From millennium development goals to Sustainable Development Goals. Lancet, 379(9832), 2206-2211. https://doi.org/10.1016/S0140-6736(12)60685-0
• Sachs, J. D., Schmidt-Traub, G., Mazzucato, M., Messner, D., Nakicenovic, N., & Rockström, J. (2019). Six Transformations to achieve the Sustainable Development Goals. Nature Sustainability, 2, 805-814. https://doi.org/10.1038/s41893-019-0352-9
• Sarang, A., Vahedi, A., & Shamsai, A. (2008). How to quantify sustainable development: a risk-based approach to water quality management. Environmental Management, 41(2), 200-220. https://doi.org/10.1007/s00267-007-9047-5
• Statistics Poland. (2022). Local Data Bank. https://bdl.stat.gov.pl/bdl/start
• Szetey, K., Enayat, A., Moallemi, E. A., Ashton, E., Butcher, M., Sprunt, B., & Bryan, B. A. (2021). Co-creating local socioeconomic pathways for achieving the sustainable development goals. Sustainability Science, 16(4), 1251-1268. https://doi.org/10.1007/s11625-021-00921-2
• United Nations. (2015). Taking Stock of the Global Partnership for Development. https://www.un.org/millenniumgoals/pdf/MDG_Gap_2015_E_web.pdf
• Urbaniak, M. (2007). Zastosowanie norm i kierunki doskonalenia systemów zarządzania środowiskiemi BHP. Automatyka, 10, 5-15. (in Polish).
• Valentin, A., & Spangenberg, J. H. (2000). A Guide to community sustainability indicators. Environmental Impact Assessment Review, 20(3), 381-392. https://doi.org/10.1016/S0195-9255(00)00049-4
• WCED. (1987). Report of the World Commission on Environment and Development: Our Common Future. https://sustainabledevelopment.un.org/content/documents/5987our-common-future.pdf.
• www.mapa-polski.net.pl