Podstawowe właściwości fizyczne i zawartość wybranych związków chemicznych w pszenicy orkisz (Triticum spelta L.)

• Autorzy: Kolankowska E. , Choszcz D. J. , Majkowska-Gadomska J. , Konopka S. , Lipiński A. J. , Markowski P. , Jadwisieńczak K.

Identyfikatory

DOI

10.15199/62.2018.5.14

Warianty tytułu

EN

Basic physical properties and contents of selected chemical compounds in spelt (Triticum spelta L.)

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Pszenica orkisz w ostatnim dwudziestoleciu przeżywa renesans m.in. dzięki swoim właściwościom zdrowotnym. Jednak jest to pszenica prymitywna i jej zbiór oraz przetwarzanie wymagają dodatkowego omłotu i czyszczenia. Przedstawiono wyniki badań cech fizycznych (długość, szerokość, grubość) oraz zawartości związków chemicznych w kłoskach i ziarniakach pszenicy orkisz. Cechą fizyczną, która najlepiej charakteryzowała kłoski i ziarniaki była ich masa. Kłoski i ziarniaki zawierały podobną ilość suchej masy, kwasu L-askorbinowego, β-karotenu i popiołu ogólnego.

EN

Hundred-ten spikelets (178 kernels) of spelt were studied for length, width, thickness and the contents of dry matter, crude ash and chem. compds. (L-ascorbic acid, β-carotene). Both the spikelets and kernels of spelt were most adequately characterized by their mass. They had a similar chem. compn.

Słowa kluczowe

PL

orkisz; właściwości fizyczne; zawartość związków chemicznych; pszenica orkisz (Triticum spelta L.)

EN

physical properties; contents of chemical compounds; spelt (Triticum spelta L.)

• Wydawca: Wydawnictwo SIGMA-NOT
• Czasopismo: Przemysł Chemiczny
• Rocznik: 2018
• Tom: T. 97, nr 5
• Strony: 728--732
• Opis fizyczny: Bibliogr. 29 poz., il., tab.

Twórcy

autor

Kolankowska E.

• Katedra Maszyn Roboczych i Metodologii Badań, Wydział Nauk Technicznych, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, ul. Oczapowskiego 11, 10-719 Olsztyn

autor

Choszcz D. J.

• Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

autor

Majkowska-Gadomska J.

• Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

autor

Konopka S.

• Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

autor

Lipiński A. J.

• Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

autor

Markowski P.

• Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

autor

Jadwisieńczak K.

• Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

Bibliografia

• [1] K. Campbell, Plant Breed Rev. 1997, 15, 188.
• [2] E. Pałys, R. Kuraszkiewicz, Biul. Inst. Hod. Aklim. Rośl. 2003, 228, 71.
• [3] J. Tyburski, K. Żuk-Gołaszewska, Post. Nauk. Roln. 2005, 52, nr 4, 3.
• [4] J. Tyburski, M. Babalski, Uprawa pszenicy orkisz, CDR, Radom 2006.
• [5] D. Czerwińska, Przegl. Zboż.-Młyn. 2009, 53, nr 2, 14.
• [6] A. Cegielska, W. Gromulska, Przegl. Zboż.-Młyn. 2008, 52, nr 5, 30.
• [7] M. Babalski, Z. Przybylak, K. Przybylak, Uzdrawiające ziarna zbóż, Eko Media, Bydgoszcz 2013.
• [8] D.J. Choszcz, S. Konopka, K. Zalewska, Inż. Rol. 2010, 122, nr 4, 23.
• [9] Z. Kohajdová, J. Karovićová, Żywn. Nauka Technol. Jakość 2007, 14, nr 4, 36.
• [10] H. Sulewska, Biul. Inst. Hod. Aklim. Rośl. 2004, 231, 43.
• [11] J. Rożnowski, J. Kłosowska, P. Polzer, Post. Fitoter. 2015, 16, nr 1, 45.
• [12] T. Banaszkiewicz, Przegl. Zboż.-Młyn. 2011, nr 9, 18.
• [13] Praca zbiorowa Nasiennictwo leśnych drzew i krzewów iglastych (red. A. Załęski), Oficyna Edytorska "Wydawnictwo Świat", Warszawa 1995.
• [14] Z. Kaliniewicz, P. Markowski, A. Anders, T. Rawa, A. Liszewski, S. Fura, Tech. Sci. 2012, 15, nr 2, 229.
• [15] S. Konopka, Tech. Sci. 2000, 3, 25.
• [16] N.N. Mohsenin, Physical properties of plant and animal materials, Gordon and Breach Science Public, New York 1986.
• [17] Z. Kaliniewicz, AJAR 2013, 45, nr 8, 5611.
• [18] PN-EN 12145:2001, Soki owocowe i warzywne. Oznaczanie całkowitej suchej substancji. Metoda grawimetryczna oznaczania ubytku masy w wyniku suszenia.
• [19] PN-A-75101/07:1990, Przetwory owocowe i warzywne. Przygotowanie próbek i metody badań fizykochemicznych. Oznaczanie zawartości cukrów i ekstraktu bezcukrowego.
• [20] PN-A-04019:1998, Produkty spożywcze. Oznaczanie zawartości witaminy C.
• [21] PN-EN 12823-2:2002, Artykuły żywnościowe. Oznaczanie zawartości witaminy A metodą wysokosprawnej chromatografii cieczowej. Cz. 2. Pomiar β-karotenu.
• [22] PN-EN ISO 2171:2010, Ziarno zbóż, nasiona roślin strączkowych i ich przetwory. Oznaczanie zawartości popiołu metodą spalania.
• [23] M. Rabiej, Statystyka z programem Statistica, Wyd. Helion, Gliwice 2012.
• [24] A. Stanisz, Przystępny kurs statystyki w oparciu o program STATISTICA PL na przykładach z medycyny, t. 1 Statystyki podstawowe, Wyd. StatSoft Polska, Kraków 2007.
• [25] S. Grundas, Acta Agroph. 2004, 102, 27.
• [26] G. Cacak-Pietrzak, E. Gondek, Acta Agroph. 2010, 182, nr 16(2), 263.
• [27] L. Rachoń, G. Szumiło, J. Elementol. 2009, 14, nr 1, 135.
• [28] M.G. D’Egidio, S. Nardi, V. Vallega, Cereal Chem. 1993, 70, 298.
• [29] M.G. D’Egidio, V. Vallega, Beverage Technol. 1994, 4, 6.

Uwagi

PL

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2018)