Zasoby pozabilansowe złóż rud miedzi i srebra w Polsce – problemy w świetle obowiązujących przepisów prawnych

• Autorzy: Zieliński Krzysztof , Speczik Stanisław

Identyfikatory

DOI

10.5604/01.3001.0053.7793

Warianty tytułu

EN

The subeconomic resources of copper and silver ore deposits in Poland - problems in the light of the valid legal provisions

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Według „Bilansu zasobów złóż kopalin w Polsce wg stanu na 31 XII 2021 r.”, w Polsce udokumentowano 3,21 miliarda ton rud miedzi i srebra, zawierających łącznie 53,34 mln t miedzi metalicznej oraz 153,28 tys. t srebra. Spośród nich zasoby pozabilansowe stanowi 839,76 mln ton rudy zawierającej 13,64 mln t Cu i 42,58 tys. t Ag. Wspomniane zasoby udokumentowano w różnym czasie, przy czym każdorazowo geolodzy dokumentujący musieli dostosowywać się do aktualnie obowiązujących przepisów w tej materii. Podstawowym narzędziem dla rozdzielania zasobów bilansowych i pozabilansowych były przez lata kryteria bilansowości, które następnie zastąpiono obowiązującymi współcześnie i pełniącymi podobną funkcję granicznymi wartościami parametrów definiujących złoże i jego granice dla poszczególnych kopalin. Wspomniane kryteria i wartości graniczne ulegały zmianom na przestrzeni lat, co powoduje, że obecnie obowiązujące zatwierdzone dokumentacje i dodatki do dokumentacji geologicznych poszczególnych złóż nie są sporządzone według jednorodnego wzorca. Problem ten być może w największej mierze dotyka postawienia granicy między zasobami bilansowymi a pozabilansowymi, a także – szczególnie przy obecnych przepisach – między zasobami pozabilansowymi a skałą płonną. Sytuację dodatkowo komplikuje fakt, iż współczesne graniczne wartości parametrów definiujących złoże i jego granice w uzasadnionych przypadkach zezwalają także na stosowanie własnych kryteriów. Autorzy skupiają się na tych zasobach złóż rud miedzi i srebra uwzględnionych w Bilansie, które aktualnie uznawane są za pozabilansowe, a także na sposobie ich wydzielenia. Podkreślono główne problemy związane z definiowaniem zasobów pozabilansowych, spowodowane także komplikacjami prawnymi. Podjęto próbę wskazania rozwiązań likwidujących istniejące rozbieżności; w szczególności, autorzy wskazują na zasoby, które w oparciu o współczesne uwarunkowania technologiczne oraz ceny surowca powinny zostać przekwalifikowane na bilansowe.

EN

According to the ‘Balance of the Mineral Resources of Poland as of 31 December 2021’, there are 3.21 billion tonnes of copper and silver ore documented in Poland, containing a total of 53.34 million tonnes of metallic copper, and 153.28 thousand tonnes of silver. Among them, subeconomic resources amount to 839.76 million tonnes of ore containing 13.64 million tonnes of Cu and 42.58 thousand tonnes of Ag. Said resources were documented at various points in time, each time the documenting geologists having to adjust to the currently valid provisions in that regard. For years, the economic criteria constituted the basic tool for separating the economic and subeconomic resources, subsequently replaced with the threshold values of parameters defining a mineral deposit and its boundaries for specific raw materials, which are currently in effect and serve a similar function. Said criteria and threshold values changed over the years, due to which the currently valid approved geological documentations and addenda to the geological documentations of individual deposits have not been prepared according to a uniform template. This problem perhaps mainly affects setting a boundary between economic and subeconomic resources, as well as - especially with the current provisions - between subeconomic resources and the gangue. The situation is additionally complicated by the fact that nowadays the threshold values of parameters defining a mineral deposit and its boundaries also allow for using custom criteria in justified cases. The authors focus on these copper and silver ore resources listed in the Balance, which are currently considered subeconomic, as well as on the manner of their identification. Main problems related to the definition of subeconomic resources are emphasised, including those caused by legal complications. An attempt is made to identify solutions eliminating the existing discrepancies; in particular, the authors point at the resources which, based on the current technological conditions and the prices of the raw material, should be converted to economic.

Słowa kluczowe

PL

złoża miedzi i srebra; prawo geologiczne i górnicze; zasoby pozabilansowe; dokumentacja geologiczna złoża kopaliny

EN

copper and silver deposits; geological and mining law; subeconomic resources; geological documentation of a mineral deposit

• Wydawca: Instytut Górnictwa Odkrywkowego "Poltegor-Instytut"
• Czasopismo: Górnictwo Odkrywkowe
• Rocznik: 2023
• Tom: R. 64, nr 2
• Strony: 18--26
• Opis fizyczny: Bibliogr. 31 poz.

Twórcy

autor

Zieliński Krzysztof

• Mozów Copper Sp. z o.o., Warszawa

autor

Speczik Stanisław

• Mozów Copper Sp. z o.o., Warszawa
• Warszawa, Uniwersytet Warszawski

Bibliografia

• [1] Blajda R. i Górecki J. (1995). Dodatek do dokumentacji geologicznej złoża rud miedzi „Nowy Kościół” (opracowania geologicznego złoża miedzi – rejon „Nowy Kościół” kat. A+B+C1+C2). Akademia Górniczo-Hutnicza, Kraków
• [2] Bohnet E., Goodell T. i Jorgensen M. (2017). Technical Report on Miedzi Copper’s Sulmierzyce Project, Poland. Run- gePincockMinarco, Lakewood (materiał niepublikowany)
• [3] Chanturiya V.A. i Bunin I.Z. (2022). Advances in Pulsed Power Mineral Processing Technologies. Minerals 12, 1177, https://doi.org/10.3390/min12091177
• [4] Goodell T., Jorgensen M. i Bohnet E. (2017). Technical Report of the Miedzi Copper Project, Poland. RungePincockMi- narco, Lakewood (materiał niepublikowany)
• [5] Gruszecki J. i Pikuła K. (2008). Dodatek nr 4 do dokumentacji geologicznej złoża rud miedzi „Bytom Odrzański” w kat. C1 + C2. Proxima S.A. i Państwowy Instytut Geologiczny, Wrocław
• [6] Gruszecki J. i Sieradzka K. (2008). Dodatek nr 4 do dokumentacji geologicznej złoża rud miedzi „Głogów” w kat. C1+C2. Proxima S.A. i Państwowy Instytut Geologiczny, Wrocław
• [7] Kwaśny L. i Kalisz M. (2011a). Dodatek nr 1 do dokumentacji geologicznej złoża rud miedzi „Lubin-Małomice” w kat. B+C1. KGHM Cuprum Sp. z o.o., Wrocław
• [8] Kwaśny L. i Kalisz M. (2011b). Dodatek nr 4 do dokumentacji geologicznej złoża rud miedzi „Rudna” w kat. B+C1. KGHM Cuprum Sp. z o.o., Wrocław
• [9] Kwaśny L. i Kalisz M. (2011c). Dodatek nr 3 do dokumentacji geologicznej złoża rud miedzi „Sieroszowice” w kat. B+C1. KGHM Cuprum Sp. z o.o., Wrocław
• [10] Nieć M. [red.] (1994). Zalecane kryteria bilansowości złóż kopalin. MOŚZNiL - KZK, Warszawa
• [11] Nieć M. [red.] (2012). Metodyka dokumentowania złóż kopalin stałych. IGSMiE PAN, Kraków.
• [12] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 18 grudnia 2001 r. w sprawie kryteriów bilansowości złóż kopalin. Dz.U. 2001 nr 153 poz. 1774
• [13] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 20 czerwca 2005 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie kryteriów bi- lansowości złóż kopalin. Dz.U. 2005 nr 116 poz. 978
• [14] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 6 lipca 2005 r. w sprawie szczegółowych wymagań, jakim powinny odpo- wiadać dokumentacje geologiczne złóż kopalin. Dz.U. 2005 nr 136 poz. 1151
• [15] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 stycznia 2007 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie kryteriów bilan- sowości złóż kopalin. Dz. U. 2007 nr 7 poz. 57
• [16] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 23 października 2008 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie kryteriów bilansowości złóż kopalin. Dz.U. 2008 nr 196 poz. 1220
• [17] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 22 grudnia 2011 r. w sprawie dokumentacji geologicznej złoża kopaliny. Dz.U. 2011 nr 291 poz. 1712
• [18] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 1 lipca 2015 r. w sprawie dokumentacji geologicznej złoża kopaliny, z wy- łączeniem złoża węglowodorów. Dz.U. 2015 poz. 987
• [19] Speczik S. (2019). Dokumentacja geologiczna złoża rud miedzi i srebra Nowa Sól. Zielona Góra Copper Sp. z o.o., Warszawa
• [20] Speczik S. (2020a). Dokumentacja geologiczna złoża rud miedzi i srebra Sulmierzyce Północ. Ostrzeszów Copper Sp. z o.o., Warszawa
• [21] Speczik S. (2020b). Dokumentacja geologiczna złoża rud miedzi i srebra Mozów. Mozów Copper Sp. z o.o., Warszawa
• [22] Speczik S. (2022). Dodatek nr 1 do dokumentacji geologicznej złoża rud miedzi i srebra Nowa Sól. Zielona Góra Copper Sp. z o.o., Warszawa
• [23] Speczik S., Bieńko T., Pietrzela A. i Zieliński K. (2020). Dokumentowanie głębokich złóż miedzi i srebra – kryteria inwestorskie. Górnictwo Odkrywkowe, 1:43-54
• [24] Stachowiak A. (2008). Dodatek nr 2 do dokumentacji geologicznej w kat. C1+C2+D złoża rud miedzi „Wartowice”. Proxima S.A. i Państwowy Instytut Geologiczny, Wrocław
• [25] Stachowiak A. (2009). Dodatek nr 5 do dokumentacji geologicznej złoża rud miedzi „Niecka Grodziecka” w kat. A+B+C1. Proxima S.A. i Państwowy Instytut Geologiczny, Wrocław
• [26] Szamałek K. i Zglinicki K. (2018). Analiza krytyczna Rozporządzenia Ministra Środowiska w sprawie dokumentowania złoża kopaliny. Górnictwo Odkrywkowe, 3: 5-9.
• [27] Sztromwasser E. (2008). Dodatek nr 3 do dokumentacji geologicznej w kat. C1+C2 złoża rud miedzi „Retków”. Proxima S.A. i Państwowy Instytut Geologiczny, Wrocław
• [28] Szuflicki M., Malon A. i Tymiński M. [red.] (2022). Bilans zasobów złóż kopalin w Polsce wg stanu na 31 XII 2021 r. Państwowy Instytut Geologiczny-Państwowy Instytut Badawczy, Warszawa
• [29] Ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. Prawo Geologiczne i Górnicze. Dz.U. 1994 nr 27 poz. 96, z późniejszymi zmianami
• [30] Ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r. Prawo geologiczne i górnicze. Dz.U. 2011 nr 163 poz. 981, z późniejszymi zmianami
• [31] Zieliński K. (2019). Dokumentowanie stratoidalnych złóż rud miedzi i srebra – krytyczna analiza przepisów prawnych. W: Aktualia i perspektywy gospodarki surowcami mineralnymi (red. E. Lewicka). Wydawnictwo IGSMiE PAN, Kraków, 9-21

Uwagi

PL

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa nr SONP/SP/546092/2022 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2024).