Możliwości ograniczenia ilości odpadów medycznych powstających w procesie sterylizacji narzędzi stomatologicznych

• Autorzy: Pol R. , Bachanek T.

Warianty tytułu

EN

Possibilities for reducing medical waste produced in the process of dental instruments sterilization

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Problem odpadów powstających w obiektach służby zdrowia, w tym w gabinetach stomatologicznych, jest w Polsce szczególnie istotny. Ponieważ odpady medyczne wymagają odpowiednich sposobów klasyfikacji, gromadzenia, segregacji i unieszkodliwiania, dlatego procedury postępowania z tymi bardzo specyficznymi odpadami w zakładach świadczących usługi medyczne powinny pozwolić także na ograniczenie ich ilości. W pracy dokonano oceny czystości mikrobiologicznej narzędzi sterylizowanych w różnych opakowaniach, której wyniki mogłyby pomóc ograniczyć ilość odpadów powstających w gabinetach stomatologicznych. Przeprowadzono badania mikrobiologiczne narzędzi stomatologicznych przechowywanych w różnych opakowaniach bezpośrednio po sterylizacji oraz po różnym czasie ich przechowywania od sterylizacji. Stwierdzono, że 40% zestawów zabezpieczonych w rękaw papierowo-foliowy było zakażonych drobnoustrojami. Nie stwierdzono natomiast obecności drobnoustrojów w zestawach (tacka z przykrywką) bez rękawa papierowo-foliowego. Na narzędziach sterylizowanych w zestawach zabezpieczonych rękawem papierowo-foliowym najczęściej stwierdzano obecność bakterii chorobo-twórczych (83% badanych zestawów). Badania wykazały, że opakowanie papierowo-foliowe nie zapewnia czystości mikrobiologicznej przechowywanych narzędzi stomatologicznych, natomiast stosowanie opakowań w postaci metalowej tacki z przykrywką lub tacki z przykrywką i dodatkowym uszczelnieniem, zapewnia sterylność zestawu stomatologicznego tacka/narzędzia oraz zachowanie jego jałowości przez co najmniej 24 godziny. Zmiana opakowania narzędzi stomatologicznych przeznaczonych do sterylizacji na opakowania wielokrotnego użycia może znacząco ograniczyć ilość trudnych do utylizacji suchych odpadów medycznych powstających w placówkach służby zdrowia.

EN

Problem of waste produced in health care units, including dental practices, is particularly important in Poland. Medical waste requires appropriate classification, collection, segregation and utilization. Hence, in medical institutions procedures for dealing with this specific type of waste should contribute to limiting its volume. Microbiological purity of tools sterilized in different types of packaging was assessed. The results could help reduce amounts of waste produced by dental practices. Microbiological testing of dental instruments stored in different types of packaging was carried out, directly after sterilization as well as at different times in the process of storage. It was established that 40% of kits protected with paper and foil pouches was contaminated with microorganisms. However, microorganisms were not detected on kits without paper and foil laminate (metal tray with lid). Pathogens were present in 83% of the instrument kits sterilized in paper and foil pouches. The studies demonstrated that paper and foil packaging does not provide the stored dental instruments with full protection against microorganisms. In contrast, packaging such as metal tray with a lid or tray with an additional sealing ensures the dental tray/instrument kit stays sterile for at least 24 hours. Replacing disposable with multi-use packaging for dental instrument sterilization may significantly reduce the amount of dry medical waste difficult to utilize in the medical care units.

Słowa kluczowe

PL

gabinet medyczny; rękaw papierowo-foliowy; skażenie mikrobiologiczne; opakowanie wielokrotnego użycia; unieszkodliwianie odpadów

EN

medical practice; paper and foil pouch; microbiological contamination; multi-use packaging; waste utilization

• Wydawca: Polskie Zrzeszenie Inżynierów i Techników Sanitarnych, Oddział Dolnośląski
• Czasopismo: Ochrona Środowiska
• Rocznik: 2014
• Tom: Vol. 36, nr 4
• Strony: 57--60
• Opis fizyczny: Bibliogr. 19 poz.

Twórcy

autor

Pol R.

• Uniwersytet Medyczny w Lublinie, I Wydział Lekarski z Oddziałem Stomatologicznym, ul. Karmelicka 7, 20-081 Lublin

autor

Bachanek T.

• Uniwersytet Medyczny w Lublinie, I Wydział Lekarski z Oddziałem Stomatologicznym, ul. Karmelicka 7, 20-081 Lublin

Bibliografia

• 1. E. KUTROWSKA: Sterylizacja w stomatologii. Twój Przegląd Stomatologiczny 2005, nr 9, ss. 43–44.
• 2. J. PAWEŁEK, A. KOSEK, A. STOPA: Przepisy Sanitarno-Epidemiologiczne i procedury do stosowania w gabinetach stomatologicznych. Komisja Stomatologiczna Okręgowej Rady Lekarskiej, Kraków 2006.
• 3. B. JAKIMIAK, E. RÖHM-RODOWALD: Opakowania sterylizacyjne w świetle norm europejskich. Zakażenia 2003, nr 1, ss. 10–17.
• 4. W. GURBA: Gospodarka odpadami i jej wpływ na środowisko. W: T. WILGAT, T. CHMIELEWSKI [red.]: Diagnoza stanu środowiska przyrodniczego w województwie lubelskim. Towarzystwo Wolnej Wszechnicy Polskiej, Lublin 1994, ss. 142–150.
• 5. J. HACHUŁA, E. NOWAK: Zasady postępowania z odpadami medycznymi. Twój Przegląd Stomatologiczny 2011, nr 6, ss. 67–69.
• 6. J. HELBIN, E. KOLARZYK: Odpady jako zagrożenie dla zdrowia człowieka i środowiska naturalnego. Problemy Higieny 2001, vol. 74, ss. 82–90.
• 7. A. STYCHLERZ: Obowiązki gabinetów stomatologicznych w zakresie gospodarki odpadami. Twój Przegląd Stomatologiczny 2009, nr 5, s. 81–85.
• 8. M. BERKOWSKA: Satysfakcja pacjenta jako element jakości usług. W: Rola i zadania medycyny społecznej u progu XXI wieku, mat. VII krajowego zjazdu Polskiego Towarzystwa Medycyny Społecznej i Zdrowia Publicznego, Wrocław 2002, s. 414.
• 9. N. REIFEL, H. RANA, M. MARCUS: Consumer satisfaction. Advances in Dental Research 1997, Vol. 11, pp. 281–290.
• 10. J. SITZIA, N. WOOD: Patient satisfaction: A review of issues and concepts. Social Science & Medicine 1997, Vol. 45, pp. 1829–1843.
• 11. K. BROŃSKA [red.]: Odpady medyczne. Obowiązkowe instrukcje i procedury postępowania. Forum, Poznań 2008.
• 12. K. SUROWIEC: Sterylizacja w gabinecie stomatologicznym. Asystentka i Higienistka Stomatologiczna 2007, nr 2(1), ss. 32–34.
• 13. A. ANTONOVSKY: Poczucie koherencji jako determinanta zdrowia. W: I. HESZEN-NIEJODEK, H. SĘK [red.]: Psychologia zdrowia. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1997, ss. 206–231.
• 14. A. BRUDNIKOWSKI: Ochrona środowiska jako problem globalny. Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 1998.
• 15. A. BUKOWSKA-PIESTRZYŃSKA: Namacalność usług, czyli elementy praktyki stomatologicznej oceniane przez pacjenta. Część I. Magazyn Stomatologiczny 2003, nr 3, ss. 93–94.
• 16. Ustawa z 27 kwietnia 2001 r. o odpadach. Dz. U. nr 39, poz. 251 (z późniejszymi zmianami).
• 17. T. ZIMNA: Rozporządzenie o odpadach medycznych. Lekarz Rodzinny 2008, vol. 13, nr 3, ss. 350 i 352–355.
• 18. A. KACZMAREK: W województwie lubelskim nie spalają odpadów medycznych. Rynek Zdrowia, 2008, nr 1–2.
• 19. Y. CHARTIER, J. EMMANUEL, U. PIEPER, A. PRÜSS, P. RUSHBROOK, R. STRINGER, W. TOWNEND, S. WILBURN, R. ZGHONDI [Eds.]: Safe Management of Wastes from Health-care Activities. 2nd ed. World Health Organization, Geneva 2014.