Biopolyols as ecological lubricant

• Autorzy: Sułek M. W. , Dąbrowski Z. , Szczerek M. , Drabik J. , Rogoś E.

Warianty tytułu

PL

Biopoliole jako ekologiczne bazy substancji smarowych

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Vegetable oils are characterized by high lubricity. Their applications are limited due to their low stability, particularly at high temperatures and in the presence of an oxidizing agent, e.g., atmospheric oxygen. A new approach has been proposed to obtain vegetable oil derivatives with higher stability. The approach consists in the epoxidation and then hydroxylation of the oils. These reactions resulted in obtaining a biopolyol in which double bonds were substituted by isopropyl alcohol. The biopolyol obtained was tested on a four-ball apparatus. The tests were carried out at a constant load, and the seizure tests were performed at a load increasing at a constant rate. The results obtained were compared with those for castor, sunflower, and rapeseed oils used in lubrication. It was found that biopolyol exhibited comparable or even better lubricating properties than the reference oils.

PL

Oleje roślinne charakteryzują się wysoką smarnością. Ich szerokie stosowanie jest ograniczone ze względu na niską trwałość, szczególnie w wysokich temperaturach i w obecności czynnika utleniającego, na przykład tlenu atmosferycznego. W celu otrzymania pochodnych olejów roślinnych o wyższej trwałości zaproponowano nowe podejście, które polega na reakcji epoksydowania, a następnie hydroksylowania tych olejów. W wyniku tych reakcji otrzymano biopoliol, w którym wiązania podwójne podstawiono alkoholem izopropylowym. Otrzymany biopoliol poddano badaniom na aparacie czterokulowym. Wykonano testy przy stałym obciążeniu oraz testy zatarcia przy wzrastającym ze stałą szybkością obciążeniu węzła tarcia. Uzyskane rezultaty odniesiono do stosowanych w technice smarowniczej olejów: rycynowego, słonecznikowego i rzepakowego. Stwierdzono, że biopoliol charakteryzował się porównywalnymi, a nawet korzystniejszymi właściwościami smarnymi w porównaniu z olejami referencyjnymi.

Słowa kluczowe

EN

lubricants; vegetable oils; biopolyols; tribological properties

PL

substancje smarowe; oleje roślinne; biopoliole; właściwości tribologiczne

• Wydawca: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
• Czasopismo: Tribologia
• Rocznik: 2016
• Tom: nr 6
• Strony: 159--166
• Opis fizyczny: Bibliogr. 17 poz., rys., wz.

Twórcy

autor

Sułek M. W.

• Cardinal Stefan Wyszyński University in Warsaw, Department of Biology and Environmental Sciences, ul. Wójcickiego 1/3, 01-938 Warszawa, Poland

autor

Dąbrowski Z.

• Industrial Chemistry Research Institute, ul. Rydygiera 8, 01-793 Warszawa, Poland

autor

Szczerek M.

• Institute for Sustainable Technologies - National Research Institute, ul. Pulaskiego 6/10, 26-600 Radom, Poland

autor

Drabik J.

• Institute for Sustainable Technologies - National Research Institute, ul. Pulaskiego 6/10, 26-600 Radom, Poland

autor

Rogoś E.

• Institute for Sustainable Technologies - National Research Institute, ul. Pulaskiego 6/10, 26-600 Radom, Poland

Bibliografia

• 1. Legarand J. Dürr K., Agro Food Industry Hi Tech. 1998, 9, 16.
• 2. Asadauskas S., Perez J. M., Duda I. L., Lubrication Engineering 1996, 52, 877.
• 3. Erhan S. Z., Asadauskas S., Industrial Crops and Products 2000, 11, 277.
• 4. Adewuyi A., Odevinde R. A., Science Diliman 2012, 24 (2), 12.
• 5. Campanella A., Rustoy E., Baldessari A., Baltanas M. A., Bioresource Technology, 2010, 101, 25.
• 6. Adhvaryn A., Lin Z., Erhan S. Z., Industrial Crops and Products, 2005, 21, 13.
• 7. Hwang H. S., Erhan S. Z., Industrial Crops and Products, 2006, 23, 311.
• 8. Dworakowska S., Bogdal D., Prociak A., Polymers 2012, 4, 1462.
• 9. Pawlik H., Prociak A., Pielichowski J., Chemia Czasopismo Techniczne. 2009, 4, 111.
• 10. Campanella A., Baltanás M. A., Latin American Applied Research 2005, 35, 205.
• 11. Dai H., Yang L., Lin B., Journal of the American Oil Chemical Society, 2009, 86, 261.
• 12. Milchert E., Smagowicz A., Journal of the American Oil Chemical Society, 2009, 86, 261.
• 13. Tuszyński W., Michalczewski R., Piekoszewski W., Szczerek M., Effect of ageing Automotive gear oils on scuffing and pitting. Tribology International, 41, 875-888, 2008.
• 14. Iłowska J, Gniady J., Kozupa M., Drabik J.: Stabilizacja ekologicznych środków smarowych otrzymywanych na bazie oleju rzepakowego. Przemysł Chemiczny, 90 (10), s. 1818-1822, 2011.
• 15. Tuszyński W.: Problemy tribologicznych badań właściwości przeciwzatarciowych samochodowych olejów przekładniowych. Wydawnictwo Naukowe Instytutu Technologii Eksploatacji - PIB, Radom 2012.
• 16. Drabik J.: Ekologiczne smary plastyczne w eksploatacji maszyn - projektowanie, metodyka oceny oraz problemy stosowania. ISBN 978-83-7789-354-8 Monografia. Wydawnictwo ITeE -PIB, Radom, 2015.
• 17. Rogoś E.: Badania olejów roślinnych, jako składników bazowych olejów przemysłowych. Przemysł Chemiczny, 2016, (95) I, s. 103-106.

Uwagi

Opracowanie ze środków MNiSW w ramach umowy 812/P-DUN/2016 na działalność upowszechniającą naukę (zadania 2017).