Rola specjalisty bhp w kształtowaniu psychospołecznych aspektów kultury bezpieczeństwa

• Autorzy: Sadłowska-Wrzesińska J. , Kowal E.

Warianty tytułu

EN

The role of ohs experts in shaping psychosocial aspects of safety culture

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

Attempts undertaken to increase the security level in companies usually involve making changes in technics, organization and technology. The principal achievements can be noted in the development and operation modes of machinery and equipment; legal and administrative rules of functioning of organization are improved as well, mainly through implementing of corporate management systems. Meanwhile, a number of reports and statistical studies prove that the main barrier in reducing the number and severity of accidents, as well as other events potentially dangerous - is the so called human factor. Hence, it is necessary to remember that development of safety culture requires constant concentration on behavior of employees, organization of work, effective training and shaping safety-oriented attitudes. The article presents the basic issues related to psychosocial risks, identified in the work environment. Psychosocial risks are defined as important emerging risk factors. The approach preferred to reducing such risks appears to be building climate of security and attempts to determine the level of safety culture in the workplace. In the companies managed according to contemporary paradigms it is emphasized is that the development of safety culture in the company is an integral part of corporate management and shaping corporate image. Measurable effects of the high safety culture include decreasing accident rates, but also reduced rate of employee absenteeism and increased overall job satisfaction. The basis of the desired safety culture is the high value attributed to health and life. Formation of such a culture in a company requires developing new attitudes and values with the active participation of all the members of the group. The goal is to encourage employees to eliminate excessive risks in the workplace and to operate in health and life protection oriented manner. It requires commitment not only from the state but also from employers and employees. The issue is the more important as the more often a source of occupational risk is its psycho-social layer. Describing the problem of psychosocial occupational risks, the authors emphasize the role of occupational health and safety expert in the process of shaping safety culture. The goal of this article is to draw attention to the lack of preventive measures, which would be aimed at eliminating or reducing emerging risk factors. The paper presents the results of the research: those that relate to assessment of the level of safety culture and to evaluation of the operation of occupational health and safety experts in the area of psychosocial risk management.

Słowa kluczowe

PL

kultura bezpieczeństwa; ryzyko psychospołeczne; bezpieczeństwo pracy; specjalista BHP

EN

safety culture; psychosocial risk; stress at work; OHS staff

• Wydawca: Polskie Towarzystwo Zarządzania Produkcją
• Czasopismo: Zarządzanie Przedsiębiorstwem
• Rocznik: 2017
• Tom: Vol. 20, nr 3
• Strony: 39--45
• Opis fizyczny: Bibliogr. 28 poz,, rys., 1 wykr.

Twórcy

autor

Sadłowska-Wrzesińska J.

• Katedra Ergonomii i Inżynierii Jakości, Wydział Inżynierii Zarządzania, Politechnika Poznańska ul. Strzelecka 11, 60-965 Poznań, Polska

autor

Kowal E.

• Instytut Inżynierii Bezpieczeństwa i Nauk o Pracy, Wydział Mechaniczny, Uniwersytet Zielonogórski

Bibliografia

• [1] Chen M., Cunradi C. Job stress, burnout and substance use among urban transit operators: The potential me diating role of coping behavior. “Work & Stress”, 22 (4), 2008, pp. 327-340.
• [2] Cooper G., From Stress to Wellbeing. Vol. 1: The Theory and Research on Occupational Stress and Wellbeing. Palgrave Macmillan, 2013.
• [3] Cox T., Griffiths A., Rial-Gonz´alez E., Research on work-related stress. European Agency for Safety & Health at Work. Luxembourg: Office for Official Publications of the European Communities, 2000.
• [4] Dyrektywa Rady z 12 czerwca 1989 r. o wprowadzeniu środków w celu zwiększania i poprawy zdrowia pracowników podczas pracy - 89/39l/EWG [w:] Dyrektywy Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej dotyczące ochrony zdrowia, tom 1 CIOP-PIB, Warszawa 1992.
• [5] ESENER-2, Second European Survey of Enterprises on New and Emerging Risks. Dostępny w internecie: https://osha.europa.eu/en/publications/reports/esenerii- first-findings.pdf/view.
• [6] EU-OSHA, Expert forecast on emerging psychosocial risks related to occupational safety and health. Luxembourg: Office for Official Publications of the European Communities, 2007.
• [7] EU Strategic Framework on Health and Safety at Work 2014-2020. Brussels, 6.6.2014 COM(2014) 332 final.
• [8] Floderus B., Hagman M., Aronsson G., Marklund S., Wikman A.,Work status, work hours and health in women with and without children. “Occupational & Environmental Medicine”, 66/2009, pp. 704-710.
• [9] Gabryelewicz I., Sadłowska-Wrzesińska J., Kowal A., Koncepcja ankietowego badania poziomu kultury bezpieczeństwa, [w:] Innowacje w Zarządzaniu i Inżynierii Produkcji, red. R. Knosala. Oficyna Wydawnicza Polskiego Towarzystwa Zarządzania Produkcją, Opole 2015, s. 396-406.
• [10] Gabryelewicz I., Sadłowska-Wrzesińska J., Kowal E., Kowal A., Safety climate level as a tool aiding safety management in a production facility. Procedia Manufacturing: 6th International Conference on Applied Human Factors and Ergonomics (AHFE 2015) and the Affiliated Conferences, AHFE 2015, Elsevier B.V., pp. 962-969.
• [11] Gabryelewicz I., Sadłowska-Wrzesińska J., Problemy z zakresu bezpieczeństwa pracy w MMŚP- na przykładzie badania poziomu kultury bezpieczeństwa w firmie rodzinnej, [w:] Firmy rodzinne - wyzwania współczesności, red. B. Piasecki, A. Marjański. Przedsiębiorczość i Zarządzanie, Tom XVII, Zeszyt 6, część III. Wydawnictwo Społecznej Akademii Nauk, Łódź-Warszawa 2016, s. 239-253.
• [12] Geller E.S., The psychology of safety. Chilton Book company Randor, Pennsylvania 1996.
• [13] ILO: Psychosocial factors at work: Recognition and control (Vol. 56). Geneva International Labour Office, Geneva 1986.
• [14] Karasek R., Baker D., Marxer F., Ahlbom A., Theorell T., Job decision latitude, job demands, and cardiovascular disease: A prospective study of Swedish men. “American Journal of Public Health”, 71/1981, pp. 694-705.
• [15] Kowal E., Kowal A., Sadłowska-Wrzesińska J., Ryzyko zawodowe w odczuciach subiektywnych. „Logistyka”, 6/2014, CD-ROM nr 4, C17, s. 12216-12219.
• [16] Lis T., Nowacki K., Zarządzanie bezpieczeństwem i higieną pracy w zakładzie przemysłowym. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice 2005.
• [17] Merecz D., Potocka A., Wężyk A., Waszkowska M., Mini przewodnik po psychospołecznych zagrożeniach zawodowych. Przewodnik dla specjalistów BHP, PIP, PIS, pracowników i pracodawców. Instytut Medycyny Pracy im. J. Nofera, Łódź 2012.
• [18] Mościcka-Teske A., Sadłowska-Wrzesińska J., Najder A., Skala zagrożeń psychospołecznych i ich związek ze zdrowiem i funkcjonowaniem zawodowym pracowników transportu. „Logistyka”, 4/2015, CD-ROM, s. 8028- 8035.
• [19] Pidgeon N., Safety culture and risk management in organizations. “Journal of Cross-Cultural Psychology”, 22/1991, pp. 129-140.
• [20] PRIMA-EF: Projekt w ramach 6 Programu Ramowego EU, karty 1-10. Wydawnictwo CIOP-PIB, Warszawa 2008.
• [21] Program wieloletni: Poprawa bezpieczeństwa i warunków pracy (etap: I, II, III. Okres realizacji: lata 2008- 2016). Główny wykonawca i koordynator: CIOP-PIB, Warszawa.
• [22] Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 2 września 1997 r. w sprawie służby bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz.U., 1997, nr 109, poz. 704 z późn. zm.).
• [23] Sadłowska-Wrzesińska J., Analysis of psychosocial risk in the context of the objectives of macroergonomics, [in:] Advances in Social and Organizational Factors. Edited by Peter Vink. AHFE Conference 2014, pp. 277-285.
• [24] Sadłowska-Wrzesińska J., Assessment of safety and health of storage workers - a psychosocial approach. “Logforum”, 2016, 12 (1), pp. 25-35.
• [25] Sadłowska-Wrzesińska J., Do OHS Staffs understand problem of psychosocial risk at work? Pilot study, [in:] Occupational Safety and Hygiene SHO 2016 - Proceedings book, Eds P. Arezez et al. Portuguese Society of Occupational Safety and Hygiene (SPOSHO), pp. 283-285.
• [26] Sprawozdanie z działalności PIP w 2015 r. Dostępny w internecie: https://www.pip.gov.pl/pl/f/v/ 156451/Sprawozdanie%202015.pdf.
• [27] Tucker J.S., Sinclair R.R., Mohr C.D., Adler A.B., Thomas J.L., Salvi A.D. Stress and counterproductive work behavior: Multiple relationships between demands, control, and soldier indiscipline over time. “Journal of Occupational Health Psychology” 2009, 14 (3), pp. 257-271.
• [28] Wang J., Lesage A., Schmitz N., Drapeau A., The relationship between work stress and mental disorders in men and women: Findings from a population-based study. “Journal of Epidemiology& Community Health”, 2008, 62(1), pp. 42-47.

Uwagi

Opracowanie ze środków MNiSW w ramach umowy 812/P-DUN/2016 na działalność upowszechniającą naukę (zadania 2017).