The functional and spatial model (in the development strategy) as an instrument for planning and controlling transformations in the structure of the city and agglomeration

• Autorzy: Łasocha Marceli

Identyfikatory

DOI

10.21005/pif.2023.56.C-07

Warianty tytułu

PL

Model funkcjonalno-przestrzenny (w strategii rozwoju) jako instrument planowania i sterowania przekształceniami struktury miasta i aglomeracji

• Języki publikacji: EN PL

Abstrakty

EN

The article, based on the example of Krakow and the Krakow metropolis, discusses the method of managing space through the Development Strategy document, and in particular the recently launched Functional and Spatial Structure Model. After analyzing three documents of the Strategy, conclusions are drawn regarding the shortcomings resulting from these documents and good practices related to them. The guidelines may be helpful for other metropolises and for improving the current economic and spatial planning system in Poland. The article also draws attention to the authors of individual documents, which is particularly important in times of depreciation of the urban planning profession.

PL

Artykuł, na przykładzie Krakowa i Metropolii Krakowskiej, omawia metodę zarządzania i gospodarowania przestrzenią poprzez dokument Strategii Rozwoju, a w szczególności funkcjonujący od niedawna Model struktury funkcjonalno-przestrzennej. Po analizie trzech dokumentów Strategii formułuje się wnioski dotyczące mankamentów wynikających z tych dokumentów oraz dobre praktyki z nimi związane. Wytyczne mogą być pomocne dla innych metropolii oraz dla poprawy obecnego systemu planowania gospodarczo-przestrzennego w Polsce. W artykule zwraca się również uwagę na autorów poszczególnych dokumentów, co jest szczególnie ważne w czasach deprecjacji zawodu urbanisty.

Słowa kluczowe

EN

development strategy; Krakow; Cracow metropolis; spatial structure model

PL

Kraków; metropolia; model funkcjonalno-przestrzenny; strategia rozwoju

• Wydawca: Wydawnictwo Uczelniane Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie
• Czasopismo: Przestrzeń i Forma
• Rocznik: 2023
• Tom: nr 56
• Strony: 301--318
• Opis fizyczny: Bibliogr. 25 poz. rys., tab.

Twórcy

autor

Łasocha Marceli

• Cracow University of Technology, Faculty of Architecture, Department of Spatial Planning, Urban and Rural Design, Poland Society of Polish Town Planners, Poland. Spatial Planning Office of Krakow, Poland

• https://orcid.org/0000-0002-8574-9453

Bibliografia

• [1] Aglomeracje (2023). Rozwój. Wyzwania. Przestrzeń. https://www.a5.pk.edu.pl/konferencje/konferencjaaglomeracje/ Międzynarodowa Konferencja Naukowa. Org. Politechnika Krakowska Katedra Planowania Przestrzennego Projektowania Urbanistycznego i Ruralistycznego A5. (Accessed: 3-10-2023)
• [2] Churski P., Cisiółka P., Kołsut. B., Mikuła Ł., Strategia rozwoju ponadlokalnego – poradnik praktyczny, Warszawa, 2022.
• [3] Ciesiółka P.,, Mikuła Ł., Churski P., Kołsut B., Model struktury funkcjonalno-przestrzennej w strategii rozwoju ponadlokalnego, Studia Regionalne i Lokalne nr 1 (91)/2023
• [4] Chmielewski J.M., Teoria urbanistyki w projektowaniu i planowaniu Miast, Oficyna wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa 2010.
• [5] GUS (2023). Platforma danych metropolitalnych. https://metropolie.pl/metropolie-w-liczbach/dashboard Źródłem danych jest Bank Danych Lokalnych Głównego Urzędu Statystycznego. (Accessed: 3-10-2023).
• [6] Hajduga P., Kreowanie struktury przestrzennej miasta, jako element pobudzania rozwoju lokalnego na przykładzie Świdnicy, Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu, Studia Miejskie Tom 7 (2012).
• [7] Hoinks D., Ciepielak J., Machowski T., Odzimek W., Strategia rozwoju gminy. Poradnik praktyczny, Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej, Warszawa, 2021.
• [8] Krzyński M., Turzyński M., Roman G. Model Struktury funkcjonalno-przestrzennej obszaru powiatu jako element strategii ponadlokalnej, Europa Regionum 2022, tom XXXVIII.
• [9] Lynch K. A., Obraz Miasta, Archivolta 2011.
• [10] Łasocha M., Niezgodności w zakresie wyznaczonych kierunków rozwoju na styku sąsiadujących Studiów uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego na przykładzie Krakowa i gmin ościennych, Biuletyn KPZK PAN, Zeszyt 277, 2020.
• [11] Markowski T., Docelowy model struktury funkcjonalno-przestrzennej w zintegrowanym systemie dokumentów strategicznych, Ekspertyza przygotowana na zlecenia Ministerstwa Infrastruktury i Rozwoju, 2019.
• [12] Metropolia Krakowska. Gminy Metropolii Krakowskiej. https://metropoliakrakowska.pl/metropolia/o-metropolii. (acessed: 6.10.2023)
• [13] PWN (2017). https://sjp.pwn.pl/szukaj/model.html (Accessed: 05-01-2023).
• [14] Projekt Strategii Rozwoju Krakowa. Tu chcę żyć. Kraków 2030/2050. https://strategia.krakow.pl/strategia_rozwoju_krakowa/266995,artykul,konsultacje_projektu_strategii_rozwoju_krakowa__tu_chce_zyc__krakow_2030_2050.html (Accessed: 05-01-2023).
• [15] Rozwój Krakowa (2022) Aktualizujemy Strategię Rozwoju Krakowa 2030. https://strategia.krakow.pl/strategia_rozwoju_krakowa/262222,artykul,aktualizacja_srk2030.html (Accessed: 05-01-2023).
• [16] Strategia Metropolia Krakowska 2030 https://metropoliakrakowska.pl/metropolia/publikacje/strategiametropolia-krakowska-2030 Accessed: 25.09.2023)
• [17] Statut Stowarzyszenia Metropolia Krakowska (https://metropoliakrakowska.pl/uploaded_files/1674046483_1674028739statut-stowarzyszenia.pdf Accessed: 25.09.2023)
• [18] TUP (2023) https://www.facebook.com/TUP.Krakow/ (Accessed: 3-10-2023).
• [19] UCHWAŁA NR XCIV/2449/18 RADY MIASTA KRAKOWA z dnia 7 lutego 2018 r. w sprawie przyjęcia dokumentu ''Strategia Rozwoju Krakowa. Tu chcę żyć. Kraków 2030.''
• [20] UCHWAŁA NR XCII/2502/22 RADY MIASTA KRAKOWA z dnia 6 lipca 2022 r. w sprawie przystąpienia do aktualizacji "Strategii Rozwoju Krakowa. Tu chcę żyć. Kraków 2030." oraz określenia szczegółowego trybu i harmonogramu opracowania projektu aktualizacji tego dokumentu, w tym trybu konsultacji.
• [21] Ustawa z dnia 15 lipca 2020 r. o zmianie ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju oraz niektórych innych ustaw [Dz.U. 2020 poz. 1378].
• [22] Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym [Dz.U. 1990 nr 16 poz. 95].
• [23] Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym [Dz.U. 2003 nr 80 poz. 717].
• [24] Ustawa z dnia 7 lipca 2023 r. o zmianie ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz niektórych innych ustaw.
• [25] Wejchert K., Elementy kompozycji urbanistycznej, Wydawnictwo Arkady, Warszawa 1984. Reprint.

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa nr SONP/SP/546092/2022 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2024).