Fotele tapicerowane jako źródło zagrożenia pożarowego sal kinowo-widowiskowych

• Autorzy: Kopański M. K.

Identyfikatory

DOI

10.12845/bitp.39.3.2015.3

Warianty tytułu

EN

Upholstered Seats in Cinemas and Theatres – Source of Fire Hazard

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Cel: Celem publikacji jest ocena zagrożenia pożarowego sal kinowo-widowiskowych wyposażonych w siedziska tapicerowane (fotele) spełniające aktualne wymogi techniczno-prawne. Fotele w salach mieszczących powyżej 200 osób dorosłych lub 100 dzieci bada się przy użyciu źródeł ognia o małej mocy (tlący się papieros, płomień zapałki). Należy ustalić jak zareagują fotele i jaki będzie miał przebieg pożar, gdy zastosujemy inne źródło ognia (np. palącą się złożoną gazetę). Materiał i metody: Badania przeprowadzono na pełnowymiarowych fotelach oraz ich układach tapicerskich, które są ogólnodostępnymi wyrobami handlowymi na rynku europejskim spełniającymi wymagania zapalności mebli tapicerowanych, które są zgodne z metodą EN-PN 1021-1 Ocena zapalności mebli tapicerowanych. Źródło zapłonu: tlący się papieros oraz EN-PN 1021-2 Ocena zapalności mebli tapicerowanych. Źródło zapłonu: równoważnik płomienia zapałki. W celu ustalenia zagrożenia pożarowego siedzisk tapicerowanych od innych źródeł zapłonu, poddano je badaniom według wymagań normy kolejowej PN-EN 45545-2 Aneks B, C, PN-ISO 9705, ISO/TR 9705-2 (kalorymetr meblowy). Dodatkowo wyznaczono profile temperatur na powierzchni podpalanych foteli wykorzystując do tego celu kamerę termowizyjną. Wyniki: Stopień zagrożenia pożarowego w pomieszczeniach wypełnionych fotelami spełniającymi wymagania (PN-EN 1021-1/2) wzrasta w zależności od rodzaju użytego źródła zapłonu. Fotel uważany za bezpieczny i spełniający wymagania zapalności mebli przebadano na kalorymetrze meblowym i uzyskano następujące wyniki: maksymalną intensywność wydzielania ciepła fotel 1 – 10,78 kW, fotel 2 – 356,83 kW; ciepło wydzielone przez fotel 1 – 635,8 kJ oraz fotel 2 – 81605,6 kJ; MAHRE fotel 1 – 1,62 kW, fotel 2 – 204,37 kW, które świadczą o bardzo dużym zagrożeniu pożarowym. W czasie badań laboratoryjnych zaobserwowano bardzo duże zadymienie pomieszczenia, w którym prowadzone były badania. Potwierdziły to wyniki całkowitej ilości wydzielonego dymu: fotel 1 – 5,3 m², fotel 2 – 750,3 m², a osłabienie wiązki światła w fotometrze wyniosło prawie 91%. W czasie pożaru fotela nr 2 temperatura jego powierzchni przekroczyła 900°C. Wnioski: Zaleca się modyfikację i rozszerzenie palety źródeł zapłonu w obowiązującej normie. Za wzór można przyjąć angielską normę BS 5852, zgodnie z którą rozpatrywanych jest osiem różnych rodzajów źródeł zapłonu w zależności od rodzaju i przeznaczenia pomieszczenia. Przegląd mebli tapicerowanych pod względem oceny palności wskazuje, że powinny one być przebadane w pełnej skali z uwzględnieniem większych źródeł zapłonu, jak np. kule z gazety lub stosy z drewna.

EN

Aim: The purpose of this paper is to evaluate potential fire hazards in cinemas and theatres, equipped with upholstered furniture, which satisfy prevailing technical requirements. Introduction: Upholstered seating in public places, which accommodate above two hundred adults or one hundred children, are tested in laboratories with the aid of small fire sources (a smouldering cigarette or ignited match). However, it is appropriate to determine the behaviour of upholstery material and potential development of a fire when other fire sources are applied, such as a folded burning newspaper. Materials and methods: The study was conducted on upholstered furniture, which is generally available on the European market and, which satisfies fire safety standards for upholstered furniture in accordance with EN-PN 1021-1. The fire source used for tests was a smouldering cigarette in accordance with EN-PN 1021-2 and the equivalent of a burning match flame. In order to determine the fire hazard of upholstered seating from other ignition sources, research was performed in accordance with test standards; EN 45545-2, Annex B and C, PN-ISO 9705, ISO/TR 9705-2 (Furniture Calorimeter). Additionally, temperature profiles were identified on the surface of ignited armchairs with the aid of thermal cameras. Results: The fire hazard level in premises furnished with upholstered furniture, which satisfy standards (PN-EN1021-1/2), increases, depending on the employed ignition source. Upholstered furniture, which was considered safe and satisfied fire safety standards was further exposed to tests on a furniture calorimeter with following results: The maximum intensity of heat release for armchair 1 = 10.78 kW, armchair 2 = 356.83 kW; total heat release for armchair 1 = 635.8 kJ, armchair 2 = 81605.6 kJ; MAHRE armchair 1 = 1.62 kW, MAHRE armchair 2 = 204.37 kW, which demonstrates a high risk of fire. During laboratory tests a large volume of smoke was observed in the room where research was performed. This is borne out by the total volume of smoke output for armchair 1 = 5.3 m², armchair 2 = 750.3 m². and the reduction in intensity of light rays, measured by the light meter, was approaching 91%. During a fire of armchair 2 the surface temperature exceeded 900°C. Conclusions: It is recommended that the range of ignition tests utilised in current standards is modified and extended. United Kingdom (UK) provides such an example with the BS 5852 standard, where eight different sources of ignition are employed, depending on type and use the premises are put to (cinema, hospital, hotel, museum). An examination of upholstered furniture, involving an evaluation of flammability, should be performed within a full range of the most significant sources of ignition, such as balls of newspaper or piles of wood.

Słowa kluczowe

PL

fotel; PN-EN 1021; kalorymetr meblowy; intensywność wydzielania ciepła; pożar; zabezpieczenie p.poż; termowizja; dym; PN-EN 45545

EN

upholstered seating; EN1021; furniture calorimeter; heat release rate; fire; fire protection; thermal; smoke; EN 45545

• Wydawca: Centrum Naukowo-Badawcze Ochrony Przeciwpożarowej im. Józefa Tuliszkowskiego - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Bezpieczeństwo i Technika Pożarnicza
• Rocznik: 2015
• Tom: Nr 3
• Strony: 31--42
• Opis fizyczny: Bibliogr. 10 poz., fot., rys., tab.

Twórcy

autor

Kopański M. K.

• Sychta Laboratorium Sp.J., Police, Polska

Bibliografia

• [1] Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jaki powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U. 2002 Nr 75, poz. 690, z późniejszymi zmianami).
• [2] Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz.U. 2010 Nr 109, poz. 719, z późniejszymi zmianami).
• [3] Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) NR305/2011 z dnia 9 marca 2011 roku. Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej L88/43.
• [4] PN-EN 1021-1:2007 Meble. Ocena zapalności mebli tapicerowanych – Część 1: źródło zapłonu: tlący się papieros.
• [5] PN-EN 1021-2:2007 Meble. Ocena zapalności mebli tapicerowanych – Część 2: źródło zapłonu: równoważnik płomienia zapałki.
• [6] Komenda Wojewódzka Państwowej Straży Pożarnej w Gorzowie Wielkopolskim, Aktualności, http://www.straz.gorzow.pl/ [dostęp: 19.03.2014].
• [7] Kopański M., Badania laboratoryjne pożaru siedzisk tapicerowanych starszego typu w wagonie kolejowym, „Przegląd komunikacyjny” Issue 2, 2013, pp. 8-10.
• [8] PN-EN 45545-2:1013 Kolejnictwo. Ochrona przeciwpożarowa w pojazdach szynowych – Część 2: Wymagania dla materiałów i elementów w zakresie właściwości palnych.
• [9] Thornton W., The relations of oxygen to the heat of combustion of organic compounds, “Philosophicial Magazine and J. of Science”, Vol. 33 Issue 196, 1917.
• [10] BS 5852 Part 1&2, 1979/82. Fire tests for furniture – Part 1. Methods of test for the ignitability by smokers’ materials of upholstered composites for seating; – Part 2. Methods of test for the ignitability of upholstered composites for seating by flaming sources.