Geomorphological characteristics of avalanche tracks on Babia Góra Mt., Western Carpathians

• Autorzy: Łajczak A. , Spyt B.
• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Distribution and parameters of avalanche tracks on the slopes of asymmetric ridge of Babia Góra Mt. (1725 m a.s.l. – the highest massif in the flysch Western Carpathians) were studied in relation to slope relief, prevailing wind directions, snow cover thickness, treeline and timberline locations. The following sections of avalanche tracks were distinguished: starting zone, track zone and runout zone. The entire course of each track was described using the following parameters: the elevation [m a.s.l.], vertical drop Δh [m], maximum and mean inclination α [°], length on slope L [m]. The relationships between these parameters were analyzed on slopes of straight, concave, step-like and convex profiles. The character of starting zone (from a point or a line) and the form of avalanche track (confined or unconfined) were determined. Values of sinuosity index [%] were calculated. The longest avalanche tracks (>300 m, locally >800 m) occur on convergent slopes of different profiles with domination of straight once. 75% of avalanche tracks exceed the treeline causing lowering of the timberline by over 200 m. On divergent slopes, avalanches are not present. The most frequent are avalanche tracks of mean slope inclination in the range 26–40°. The application of LiDAR data and their linkage with field work investigations made it possible to reveal that the number of avalanche tracks on Babia Góra Mt. and their dimensions are greater than it was so far assumed. Their main concentration was determined on the steep northern slope of straight, concave or step-like profiles.

Słowa kluczowe

EN

avalanches; timberline; Babia Góra Mt.; Carpathians

• Wydawca: Polska Akademia Umiejętności
• Czasopismo: Studia Geomorphologica Carpatho-Balcanica
• Rocznik: 2016
• Tom: Vol. 50
• Strony: 65--88
• Opis fizyczny: Bibliogr. 43 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Łajczak A.

• Pedagogical University of Cracow, Institute of Geography; ul. Podchorążych 2, 30-084 Kraków, Poland

autor

Spyt B.

• University of Silesia Faculty of Earth Science; ul. Będzińska 60, 41-200 Sosnowiec, Poland

Bibliografia

• Alexandrowicz S.W., 1978. The northern slope of the Babia Góra Mt. as a huge rock slump. Studia Geomorphologica Carpatho-Balcanica 12, 133–148.
• Alexandrowicz S.W., 2004. Zarys budowy geologicznej Babiej Góry. [in:] B.W. Wołoszyn, A. Jaworski, J. Szwagrzyk (eds.), Babiogórski Park Narodowy. Monografia przyrodnicza. Kraków, Wydawnictwo i Drukarnia Towarzystwa Słowaków w Polsce, 87–107.
• Bebi P., Kulakowski D., Rixen C., 2009. Snow avalanche disturbances in forest ecosystems – State of research and implications for management. Forest Ecology and Management 257, 9, 1883–1892.
• Birkeland W.K., Mock J.C., 1996. Atmospheric circulation patterns associated with heavy snowfall events Bridger Bowl Montana. Mountain Research and Development 16, 3, 281–286.
• Birkeland W.K., Mock J.C., 2001. The major snow avalanche cycle of February 1986 in the Western United States. Natural Hazards 24, 1, 755–95.
• Celiński F., Wojterski T., 1978. Zespoły leśne masywu Babiej Góry. Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, Prace Komisji Biologicznej, 48, 1–62.
• Czajka B., Kaczka R.J., Guzik M. 2012. Zmiany morfometrii szlaków lawinowych w Dolinie Kościeliskiej od utworzenia Tatrzańskiego Parku Narodowego. [in:] A. Łajczak et al. (ed.), Antropopresja w wybranych strefach morfoklimatycznych – zapis w rzeźbie i osadach. Prace Wydziału Nauk o Ziemi Uniwersytetu Śląskiego 77, 126–135.
• Czajka B., Łajczak A., Kaczka R.J., 2015a. The dynamics of the timberline ecotone on the assymetric ridge of the Babia Góra massif, Western Carpathians. Geographia Polonica 88, 2, 85–102.
• Czajka B., Łajczak A., Kaczka R.J., 2015b. The influence of snow avalanches on the timberline in the Babia Góra massif, Western Carpathians. Geographia Polonica 88, 2, 147–161.
• Eckerstorfer M., Christiansen H.H., 2011. Topographical and meteorological control of snow-avalanching in the Longyearbyen area, central Svalbard 2006-2009. Geomorphology 134, 3–4, 186–196.
• Eckerstorfer M., Christiansen H.H., 2012. Meteorology, topography and snowpack conditions causing two extreme mid-winter slush and wet slab avalanche periods in High Arctic Maritime Svalbard. Permafrost and Periglacial Processes 23, 1, 15–25.
• Esteban P., Jones P.D., Martín-Vide J., Mases M., 2005. Atmospheric circulation patterns related to heavy snowfall days in Andorra, Pyrenees. International Journal of Climatology 25, 3, 319–329.
• Gądek B., Grabiec M., Rączkowska Z., Maciata A., 2016. Variability of the snow avalanche danger in the Tatra Mountains during the past nine decades. Geographia Polonica 89, 1, 65–77.
• Hess M., 1965. Piętra klimatyczne w Polskich Karpatach Zachodnich. Zeszyty Naukowe UJ, Prace Geograficzne 11, 1–267.
• Hudziak E., 1987. Lawiny śnieżne na Babiej Górze. Prace Babiogórskie 7, 96–98.
• Kaczka R.J., Czajka B., Łajczak A., Szwagrzyk J., Nicia P., 2015a. The timberline as result of the interactions among forest, abiotic environment and human activity in the Babia Góra Mt., Western Carpathians. Geographia Polonica 88, 2, 177–191.
• Kaczka R.J., Lempa M., Czajka B., Janecka K., Rączkowska Z., H reško J., Bugar G., 2015b. The recent timberline changes in the Tatra Mountains: A case study of the Mengusovská Valley (Slovakia) and the Rybi Potok Valley (Poland). Geographia Polonica 88, 2, 71–84.
• Keylock C., 1997. Snow avalanches. Progress in Physical Geography 21, 4, 481–500.
• Kłapa M., 1959. Lawiny. Wierchy, 28, 127–163.
• Kłapowa M., 1969. Obserwacje lawin śnieżnych w Tatrach. Wierchy, 38, 137–153.
• Książkiewicz M., 1983. Zarys geologii Babiej Góry. [in:] K. Zabierowski (ed.) Park Narodowy na Babiej Górze. Przyroda i człowiek. Studia Naturae, ser. B, 29, 25–39.
• Kwiatkowski J., 1985. Szata śnieżna, szadź i lawiny. [in:] A. Jahn (ed.), Karkonosze polskie. Wyd. PAN, Oddział we Wrocławiu, Karkonoskie Tow. Naukowe, Jelenia Góra.
• Luckman B.H., 2010. Dendrogeomorphology and snow avalanche research. [in:] M. Stoffel, M. Bollschweiler, D.R. Butler, B.H. Luckman (eds.), Tree rings and natural hazards. Dordrecht – New York, Springer, 27–34.
• Łajczak A., 1996. Analiza stosunków mezoklimatycznych północnych stoków Pilska a turystyczne i narciarskie wykorzystanie tego obszaru. Czasopismo Geograficzne 67, 1, 17–47.
• Łajczak A., 1998. Operat cząstkowy pt. „Charakterystyka geomorfologiczna i wykonanie szczegółowej mapy geomorfologicznej (1:5000) Babiogórskiego Parku Narodowego”. [in:] Plan Ochrony Babiogórskiego Parku Narodowego, Kraków-Zawoja. Manuscript.
• Łajczak A., 2004. Pokrywa śnieżna Babiej Góry. [in:] B.W. Wołoszyn, A. Jaworski, J. Szwagrzyk (eds.), Babiogórski Park Narodowy. Monografia przyrodnicza. Kraków, Wydawnictwo i Drukarnia Towarzystwa Słowaków w Polsce, 179–196.
• Łajczak A., 2014. Relief development of the Babia Góra massif, Western Carpathians. Questiones Geographicae 33, 1, 89–106.
• Łajczak A., 2015. Monografia masywu Pilska (Beskid Żywiecki). Wyd. Inst. Botaniki im. W. Szafera Polskiej Akademii Nauk.
• Łajczak A., 2016. Wody Babiej Góry. Monografie Babiogórskie. [in:] B.W. Wołoszyn, A. Jaworski, J. Szwagrzyk (eds.), Babiogórski Park Narodowy. Monografia przyrodnicza. Kraków, Wydawnictwo i Drukarnia Towarzystwa Słowaków w Polsce, 153–177.
• Łajczak A., Czajka B., Kaczka R.J., 2014. The new features of landslide relief discovered using LiDAR – case study from Babia Góra massif, Western Carpathian Mountains. Questiones Geographicae 33, 3, 77–88.
• Łajczak A., Czajka B., Kaczka R.J., 2015. The development of tourist infrastructure on Mt. Babia Góra (Western Carpathians) in conditions where there is a risk due to slope processes. Prace Geograficzne IGiGP UJ 142, 7–40.
• McClung D.M., 2003. Magnitude and frequency of avalanches in relations to terrain and forest cover. Arctic, Antarctic and Alpine Research 35, 1, 82–90.
• McClung D.M., Schaerer P., 2006. The avalanche handbook. The Mountaineers Books, Seattle-Washington.
• Midowicz W., 1930. Babia Góra. Monografia turystyczna. Wyd. Oddziału Babiogórskiego Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego, Żywiec.
• Mock C.J., Birkeland W.K., 2000. Snow avalanche climatology in the Western United States Mountain Rangers. Bulletin of American Meteorological Society 81, 10, 2367–2390.
• Niedźwiedź T., Orlicz M., Orliczowa J., 1985. Wiatr w Karpatach Polskich. Dokumentacja Geograficzna 6, 1–90.
• Obrębska-Starklowa B., 1963. Klimat Babiej Góry [in:] W. Szafer (ed.), Babiogórski Park Narodowy. Kraków, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 45–67.
• Rączkowska Z., Rojan E., Długosz M., 2016. The morphodynamics of slopes within the snow avalanches starting zones in the Tatras. Geographia Polonica 89, 1, 17–29.
• Schweizer J., Jamieson B., Schneebeli M., 2003. Snow avalanche formation. Reviews of Geophysics 41, 4, 2–25.
• Sekiguchi T., Masanori S., 2003. Geomorphological features and distribution of avalanche furrows in heavy snow regions in Japan. Zeitschrift für Geomorphologie NF, Suppl. Bd. 130, 117–128.
• Sekiguchi T., Sato H.P., Akiyama K., 2005. Geomorphological features of avalanches furrows in heavy snow regions in Japan. Bulletin of the Geographical Survey Institute 52, 37–47.
• Spyt B., Kaczka R.J., Lempa M., Rączkowska Z., 2016. Application of timberline analysis for detecting snow avalanche paths: A case study of the Tatra Mountains. Geographia Polonica 89, 1, 91–111.
• Voiculescu M., Ardelean F., Török-Oance M., Milian N., 2016. Topographical factors, meteorological variables and human factors in the control of the main snow avalanche events in the Făgăraş Massif (Southern Carpathians – Romanian Carpathians): Case studies. Geographia Polonica 89, 1, 47–64.