Związek występowania opadów z cyrkulacją atmosferyczną w środkowej Polsce (1961-2015)

• Autorzy: Radziun W.

Warianty tytułu

EN

Precipitation in Reference to Atmospheric Circulation in Central Poland (1961-2015)

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celem opracowania jest poznanie zmienności opadów atmosferycznych podczas różnych typów cyrkulacji w latach 1961-2015. Dane pochodzą z 7 stacji meteorologicznych IMGW znajdujących się na obszarze województwa łódzkiego: Szczerców, Skierniewice, Poddębice, Sieradz, Żychlin, Sulejów oraz Łódź. Podstawą badań są opady dobowe oraz kalendarz typów cyrkulacji. We wszystkich porach roku stwierdzono najwyższe średnie opady atmosferyczne podczas cyrkulacji o charakterze cyklonalnym z kierunków NW, W i SW. Najwyższe sezonowe opady atmosferyczne (ok. 80 mm w Szczercowie) występowały latem przy adwekcji z kierunku SW. Na wiosnę występuje najmniejsze zróżnicowanie opadów atmosferycznych ze względu na kierunek adwekcji. Największe prawdopodobieństwo wystąpienia opadów atmosferycznych stwierdzono podczas typów cyklonalnych - 40-80%, zdecydowanie najmniejsze podczas cyrkulacji antycyklonalnej, rzędu od ok. 10% z kierunku SE jesienią do 45% z kierunku SW latem.

EN

The aim of paper is to analyze the variability of the precipitation during different types of circulation over the years 1961-2015. The database derives from seven IMGW weather stations i. e. Szczerców, Skierniewice, Poddębice, Sieradz, Żychlin, Sulejów and Łódź. All of them are located in Central Poland. The basis of the study is the daily precipitation and the atmospheric circulation calendar. The highest mean precipitation were observed during the cyclonic circulation with advection from NW, W and SW in all seasons. The highest seasonal precipitation (about 80 mm) was recorded in summer at the Szczerców station for SW sector. Moreover the least diversity of precipitation concerning the different directions of advection was found in spring. The highest probability of rainfall from 40 to 80% were observed during cyclonic circulation. Considerable lower values were marked over anticyclonic circulation from 10% in autumn for SE advection to 45% in summer for SW advection.

Słowa kluczowe

PL

opad atmosferyczny; cyrkulacja atmosferyczna; prawdopodobieństwo wystąpienia opadów

EN

precipitation; atmospheric circulation; probability of precipitation

• Wydawca: Polskie Towarzystwa Geofizyczne ; Komitet Geofizyki PAN
• Czasopismo: Przegląd Geofizyczny
• Rocznik: 2017
• Tom: Z. 3-4
• Strony: 217--235
• Opis fizyczny: Bibliogr. 18 poz., rys., wykr.

Twórcy

autor

Radziun W.

• Katedra Meteorologii i Klimatologii – Uniwersytet Łódzki

Bibliografia

• [1] Chomicz K., 1971, Struktura opadów atmosferycznych w Polsce. Prace PIHM, 101.
• [2] Jenkinson A. F., Collison P., 1977, An initial climatology of gales over the North Sea. Synoptic Climatology Branch Memorandum no. 62, Meteorological Office, Bracknell.
• [3] Jędruszkiewicz J., Zieliński M., 2016, Zróżnicowanie dobowych sum opadów w Łodzi i okolicach na tle cyrkulacji atmosferycznej. Acta Geogr. Lodz. 104: 201-211.
• [4] Kłysik K., 2001. Warunki klimatyczne. [w:] Liszewski S. (red.) Zarys monografii województwa łódzkiego. Łódzkie Towarzystwo Naukowe, Łódź, 61-68.
• [5] Kożuchowski K., 2015, Obfitość opadów w Polsce w przebiegu rocznym. Prz. Geof., 60, 1-2, 27-38.
• [6] Kożuchowski K., 2016, Zawartość wody opadowej w atmosferze i opady w Polsce. Prz. Geof., 61, 3-4, 151-169.
• [7] Kożuchowski K., Marciniak K., 1988, Variability of mean monthly temperatures and semi-annual precipitation totals in Europe in relation to hemispheric circulation patterns. Journal of Climatology, 8, 198-199.
• [8] Moniewski P., 1997, Źródła strefy krawędziowej Wyżyny Łódzkiej i ich gospodarcze wykorzystanie. Acta Univ. Lodz. 2, 153-168.
• [9] Piotrowski P., 2004, Okresy bezopadowe w Łodzi w latach 1903-2003. Acta Geogr. Lodz. 89, 103-113.
• [10] Piotrowski P., 2009, Obiektywna metoda klasyfikacji cyrkulacji atmosferycznej dla Polski. Acta Univ. Lodz. Folia Geogr. Phys. 10.
• [11] Podstawczyńska A., 2007, Okresy suche i wilgotne w Łodzi w XX wieku. Acta Univ. Lodz. Folia Geogr. Phys. 8, 9-25.
• [12] Rzepa M., 2004, Najwyższe dobowe, pięciodniowe i dziesięciodniowe sumy opadów atmosferycznych w Łodzi w latach 1903-2003. Acta Geogr. Lodz. 89, 87-99.
• [13] Siedlecki M., Pawlak W., 2004, Sumy miesięczne opadów atmosferycznych w Łodzi w latach 1903-2003. Acta Geogr. Lodz. 89, 73-84.
• [14] Twardosz R., 2000, Opady normalne i anomalne w Krakowie w latach 1850-1998. Prz. Geof., 2, 171-182.
• [15] Twardosz R., Cebulska M., 2014, Anomalie wysokie miesięczne opady atmosferyczne w polskich Karpatach i na ich przedpolu (1881-2010). Prace Geograficzne 138: 7-26.
• [16] Wibig J., 1998, Precipitation in the period 1931-1995. Acta Univ. Lodz., Folia Geogr. Phys., 3, 433-442.
• [17] Wibig J., 2000, Wpływ cyrkulacji atmosferycznej na rozkład przestrzenny anomalii temperatury i opadów w Europie. Wyd. UŁ, Łódź, 154-161.
• [18] Wibig J., Fortuniak K., 1998, The extreme precipitation conditions in Łódź in the period 1931-1995. Acta Univ. Lodz., Folia Geogr. Phys., 3, 241-249.

Uwagi

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2018).