Cooperative housing investments – in search of new methods and tools in revitalization processes

• Autorzy: Dankowska Maria , Mader Małgorzata

Identyfikatory

DOI

10.37190/arc250106

Warianty tytułu

PL

Kooperatywne inwestycje mieszkaniowe – w poszukiwaniu nowych metod i narzędzi w procesach rewitalizacji

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Revitalization is a complex city-wide process aimed at considering and meeting local needs, including improving conditions in residential environments. Standards and procedures were regulated in Poland in 2015 by the Revitalization Act, which emphasizes stakeholder participation throughout the process, still requiring the development of methods and tools. The article presents solutions used in other European countries, particularly proven methods of cooperative investment management. The cooperative models implemented in Europe are also used for the creation, adaptation, and modernization of downtown buildings. Based on the experiences from the analysis of area revitalization processes in Łódź, compared with models such as CLT (Community Land Trust), the authors attempt to recommend alternative methods of operation that would enable broader stakeholder participation in ongoing investment processes. The proposed counter-proposal assumes the creation of conditions for the implementation of an investment financed jointly by the participants. It provides for cooperation between the local government and future users. The authors believe that the analyzed models, so far used mainly in residential investments, can be successfully employed in larger urban areas. Adapting the CLT model to Polish conditions, due to the need for non-profit operation, could be an alternative to the controversial public-private partnership (PPP) method.

PL

Rewitalizacja to złożony proces ogólnomiejski mający na celu uwzględnienie i zaspokojenie lokalnych potrzeb, w tym poprawę warunków mieszkaniowych. Standardy i procedury zostały uregulowane w Polsce w 2015 r. ustawą o rewitalizacji, która kładzie nacisk na partycypację interesariuszy w całym procesie, co wciąż wymaga rozwinięcia metod i narzędzi. W artykule przedstawiono rozwiązania stosowane w Holandii, szczególnie sprawdzone metody kooperatywnego prowadzenia inwestycji. Implementowane w Europie modele kooperatywne są używane także do tworzenia, adaptacji i modernizacji zabudowy śródmiejskiej. Na przykładzie doświadczeń wynikających z analizy procesów rewitalizacji obszarowej w Łodzi w zestawieniu z modelami takimi jak np. CLT (Community Land Trust) autorki podjęły próbę rekomendacji alternatywnych metod działania, które umożliwią szersze włączenie interesariuszy w partycypowanie w zachodzących procesach inwestycyjnych. Kontrpropozycja ta zakłada stworzenie warunków realizacji inwestycji finansowanej wspólnie przez uczestników. Przewiduje on współpracę samorządu lokalnego i przyszłych użytkowników. Autorki uważają, że analizowane modele, stosowane dotąd głównie w inwestycjach mieszkaniowych, mogą być z powodzeniem wykorzystywane w większych obszarach miejskich. Adaptacja modelu CLT do warunków polskich, ze względu na konieczność działania non profit, mogłaby być alternatywą dla budzącej obawy metody partnerstwa publiczno-prywatnego (PPP).

Słowa kluczowe

EN

revitalization; housing; participation; cooperatives

PL

rewitalizacja; mieszkalnictwo; kooperacja; partycypacja

• Wydawca: Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
• Czasopismo: Architectus
• Rocznik: 2025
• Tom: Nr 1 (81)
• Strony: 55--70
• Opis fizyczny: Bibliogr. 24 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Dankowska Maria

• National Institute of Cultural Heritage of Poland, Poland

• https://orcid.org/0000-0003-3366-0091

autor

Mader Małgorzata

• Institute of Architecture and Urban Planning, Lodz University of Technology, Poland

• https://orcid.org/0009-0000-9392-3258

Bibliografia

• APŁ, RGP WB – Archiwum Państwowe w Łodzi, Rząd Gubernialny Piotrkowski, Wydział Budowlany, sygn. 54.
• Dankowska, Maria. “Wytyczne urbanistyczne jako element rewitalizacji na przykładzie rewitalizacji kwartału zabudowy przy ulicy Włókienniczej w Łodzi.” In Miasto przyjazne mieszkańcom, edited by Maria Agajew and Bartosz M. Walczak. Wydawnictwo PŁ, 2016.
• Dankowska, Maria. “Podwórze architekta miejskiego.” In Rewitalizacja miast – w kierunku integracji procesów, mechanizmów i metod działania, edited by Maria Dankowska and Bartosz M. Walczak. Wydawnictwo PŁ, 2018.
• Europejska Rada Urbanistów. “Nowa Karta Ateńska 2003. Wizja miast XXI wieku.” Translated by Stanisław Wyganowski. Towarzystwo Urbanistów Polskich, 2003. Accessed July 30, 2024, at https://www.google.com/url?sa=t&source=web&rct=j&opi=89978449&url=https://toruntour.pl/upload/file/nowakartaatenska.pdf&ved=2ahUKEwi-uOeN1vuIAxXCSvEDHYk6ChIQFnoECBgQAQ&usg=AOvVaw00JloEfQ3HomvRor3_0nZb.
• GUS – Główny Urząd Statystyczny. “Efekty działalności budowlanej w 2023 roku / Construction results in 2023.” Accessed August 30, 2024 at https://stat.gov.pl/en/topics/industry-construction-fixed-assets/ construction/construction-results-in-2023,1,17.html.
• Jadach-Sepioło, Aleksandra, Aleksandra Kułaczkowska, and Anna Mróz, eds. Rewitalizacja w praktyce. Modele rozwiązań jako rezultaty konkursu Modelowa Rewitalizacja Miast i pilotaży w zakresie rewitalizacji. KIPPiM, 2018.
• Kowalska, Edyta. “Łódzki program rewitalizacji.” In Rewitalizacja – nośnik tożsamości i rozwoju obszarów metropolitalnych, edited by Bartosz M. Walczak and Anna Wojnarowska. Wydawnictwo PŁ, 2007.
• Muzioł-Węcławowicz, Alina, and Kamil Nowak, eds. Raport o stanie polskich miast. Mieszkalnictwo Społeczne. IRMiR, 2018.
• Pawłowski, Krzysztof. “Wprowadzenie.” In Modele rewitalizacji i ich zastosowanie w miastach dziedzictwa europejskiego, edited by Bartosz M. Walczak, Renata Mikielewicz and Krzysztof Pawłowski. Wydawnictwo PŁ, 2010.
• Pawłowski, Krzysztof. “Od ochrony krajobrazu miasta do mechanizmów ekonomiczno-społecznych jego rewitalizacji. Refleksje na temat norm międzynarodowych.” In Rewitalizacja – nośnik tożsamości i rozwoju obszarów metropolitalnych, edited by Bartosz M. Walczak and Anna Wojnarowska. Wydawnictwo PŁ, 2006.
• “Raport z badania projektu Społecznej Strategii Rewitalizacji.” Urząd Miasta Łodzi, Media-Tor. Łódź 2009 [Manuscript in Urząd Miasta, Łódź].
• “Raport z konsultacji społecznych dotyczących priorytetowych projektów rewitalizacji obszarowej centrum Łodzi na lata 2014–2020+.” Łódź 2014 [Manuscript in Urząd Miasta, Łódź].
• Kickstad. “Participatie ontwikkeling Hembrugterrein Hembrug Zaandam B.V.” Accessed February 9, 2025, at https://kickstad.nl/cases/ participatie-ontwikkeling-hembrugterrein/
• Skalski, Krzysztof. “Rewitalizacja na starcie: aspiracje – bariery – instrumenty; perspektywy na lata 2007–2013.” In Rewitalizacja – nośnik tożsamości i rozwoju obszarów metropolitalnych, edited by Bartosz M. Walczak and Anna Wojnarowska. Wydawnictwo PŁ, 2006.
• Slay, Julia, and Lucie Stephens. Co-production in mental health. A literature review. New Economics Foundation, 2013. Accessed February 9, 2025, at https://neweconomics.org/uploads/files/ca0975b7cd88125c3e_ywm6bp3l1.pdf
• Tomaszewski, Włodzimierz. “Łódź i programy rewitalizacji.” In Modele rewitalizacji i ich zastosowanie w miastach dziedzictwa europejskiego, edited by Bartosz M. Walczak, Renata Mikielewicz and Krzysztof Pawłowski. Wydawnictwo PŁ, 2010.
• “Uchwała Rady Miejskiej w Łodzi Nr XXXIV/568/04 z dnia 14.07.2004 r. w sprawie przyjęci Uproszczonego lokalnego programu rewitalizacji wybranych terenów śródmiejskich oraz pofabrycznych Łodzi na lata 2004–2013”. Accessed February 9, 2025, at https://bip.uml.lodz.pl/samorzad/akty-prawne-i-projekty-aktow-prawnych/akty-prawne/?tx_edgelegalacts_legalacts%5Baction%5D=show&tx_edgelegalacts_legalacts%5Bcntroller%5D=LegalAct&tx_edgelegalacts_legalacts%5BlegalAct%5D=13886&cHash=c1e42a4afce-26cee46020f560c1cd6a0.
• “Uchwała Rady Miejskiej w Łodzi Nr XXII/464/07 z dnia 5.12.2007 r. w sprawie przyjęcia Programu rewitalizacji domów familijnych.” Accessed February 9, 2025, at https://bip.uml.lodz.pl/samorzad/aktyprawne-i-projekty-aktow-prawnych/aktyprawne/?tx_edgelegalacts_legalacts%5Baction%5D=show&tx_edgelegalacts_legalacts%5Bcontroller%5D=LegalAct&tx_edgelegalacts_legalacts%5BlegalAct%5D=19548&cHash=6c9539235dea9b8b773c6e9d45e43d9d.
• “Uchwała Rady Miejskiej w Łodzi Nr LVI/1065/09 z dnia 29.04.2009 r. zmieniająca uchwałę w sprawie przyjęcia Uproszczonego lokalnego programu rewitalizacji wybranych terenów śródmiejskich oraz pofabrycznych Łodzi na lata 2004–2013. Accessed February 9, 2025, at https://bip.uml.lodz.pl/samorzad/akty-prawne-i-projekty-aktow-prawnych/akty-prawne/?tx_edgelegalacts_legalacts%5Baction%5D=show&tx_edgelegalacts_legalacts%5Bcontroller%5D=LegalAct&tx_edgelegalacts_legalacts%5BlegalAct%5D=21827&-cHash=b5c6e88564916a7992bc9cee3e37aadc.
• “Ustawa z dnia 29 października 1920 r. o spółdzielniach.” Dz.U. R.P.poz. 733 Nr 111. Accessed February 9, 2025, at https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=wdu19201110733.
• “Ustawa z dnia 9 października 2015 r. o rewitalizacji.” Dz.U. 2015 poz.1777 ze zm. Accessed February 9, 2025, at https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=wdu20150001777.
• “Ustawa z dnia 11 września 2019 r. Prawo zamówień publicznych.” Dz.U. 2019 poz. 2019 ze zm. Accessed February 9, 2025, at https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20190002019.
• “Ustawa z dnia 4 listopada 2022 r. o kooperatywach mieszkaniowych oraz zasadach zbywania nieruchomości należących do gminnego zasobu nieruchomości w celu wsparcia realizacji inwestycji mieszkaniowych.” Dz.U. 2023 poz. 28. Accessed February 9, 2025, at https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20230000028.
• Załęczna, Magdalena. “Bariery wykorzystania PPP w Polsce w rozwoju przestrzeni miejskiej.” Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica,t. 243 (2010): 77–89.