Wiercenia kierunkowe jako nowe narzędzie do rozpoznawania zaburzeń geologicznych w pokładach węgla kamiennego

• Autorzy: Bojarski P. , Kot-Niewiadomska A.

Warianty tytułu

EN

Directional drilling as a new tool to identify geological disturbances in coal seams

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Rozpoznanie złóż prowadzi się za pomocą otworów wiertniczych, poprzez wykorzystanie metod geofizycznych oraz wykonując badawcze wyrobiska górnicze. W światowym górnictwie węgla kamiennego jedną z podstawowych metod wyprzedzającego rozpoznania jest metoda oparta na technice sejsmicznej. Jej skuteczność w polskich kopalniach jest jednak niska, wobec tego nie może stanowić podstawy do projektowania eksploatacji. Innowacyjnym sposobem szczegółowego rozpoznania zalegania pokładu węgla, jak również występujących w nim zaburzeń geologicznych (uskoków, wymyć, ścienień), mogą być wiercenia kierunkowe wykonywane z istniejących wyrobisk górniczych. Polegają one na wierceniu otworów za pomocą urządzeń pozwalających na pomiar trajektorii otworu podczas wiercenia oraz zmianę kierunku wiercenia stosownie do zadanej trajektorii. Dzięki temu można precyzyjnie określić miejsce występowania zaburzenia, jego zasięg lub wielkość. Wiercenia kierunkowe z wyrobisk górniczych powszechnie stosowane są w kopalniach australijskich i chińskich. W polskim górnictwie, ze względu na brak urządzeń posiadających certyfikaty do pracy w wyrobiskach podziemnych, metoda ta nie była dotychczas wykorzystywana. Pierwsze tego typu urządzenie, posiadające wymagane certyfikaty, zakupiła JSW SA. Aktualnie prowadzone są szkolenia załogi i testy urządzenia.

EN

The exploration of deposits is conducted through drilling, use of geophysical methods and by research roadways. In the global coal mining industry, one of the basic methods of pre-diagnosis is method based on the seismic techniques. The effectiveness of this method in Polish mines, however, is low, therefore, can not be a basis for exploatation design. The directional drilling can be the innovative way for a detailed diagnosis of coal seam, and the geological disturbances (faults, wash-out, thinning) from the existing roadways. They are about drilling boreholes with devices to measure the trajectory of the borehole during drilling and direction of drilling according to the desired trajectory. This allows you to determine precisely the area of the disorder, its range or size. Directional drilling from existing roadways are commonly used in Australian and Chinese mines. The Polish mining, due to the lack of equipment certified for use in underground operation, this method has not been used so far. The first rig having the required certificates has been purchased by JSW S.A. Currently, maintenance crew training and testing equipment are being conducted.

Słowa kluczowe

PL

wiercenia kierunkowe; zaburzenia geologiczne; wiertnica

EN

directional drilling; geological disturbances; rig

• Wydawca: Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
• Rocznik: 2014
• Tom: nr 88
• Strony: 29--41
• Opis fizyczny: Bibliogr. 9 poz., rys., wykr.

Twórcy

autor

Bojarski P.

• JSW SA

autor

Kot-Niewiadomska A.

• IGSMiE PAN

Bibliografia

• 1. Bojarski, P. i Tor, A. 2014. Możliwości zastosowania wierceń kierunkowych dla zwiększenia efektywności odmetanowania. Materiały II Konferencji naukowej „Pozyskanie i Utylizacja Metanu z Pokładów Węgla". Jastrzębie Zdrój.
• 2. Dubiński, J. i Siata, R. 2000. Szczegółowe rozpoznanie budowy geologicznej pokładów węgla metodą sejsmiczną. Zeszyty Naukowe Górnictwo, Politechnika Śląska z. 246, s. 81-92.
• 3. Gorol, M. 2001. Wymycia erozyjne pokładu 327 w złożu kopalni „Dębieńsko". Zeszyty Naukowe Górnictwo, Politechnika Śląska z. 249, s. 29-36.
• 4. Grzybek, J. 1998. Wpływ zaburzeń miąższości pokładów węgla kamiennego na jego eksploatację. Przeg. Górn. nr 6, s. 10-17.
• 5. Jastrzębska Spółka Węglowa SA - materiały niepublikowane.
• 6. Nieć, M. (red.) 2012. Metodyka dokumentowania złóż kopalin stałych. Część I. Poszukiwanie i rozpoznanie złóż, planowanie i organizacja prac geologicznych. Kraków: Wyd. IGSMiE PAN.
• 7. Siata, R. 2007. Przykłady zastosowania metody sejsmicznej do rozpoznawania zaburzeń geologicznych w pokładach węgla w kopalni „Śląsk". Prace Nauk. GIG: Górnictwo i Środowisko nr 3.
• 8. Valley Longwall International Drilling - niepublikowane rezentacje firmy.
• 9. Zorychta, A. i Burtan, Z. 2008. Uwarunkowania i kierunki rozwoju technologii podziemnej eksploatacji złóż w polskim górnictwie węgla kamiennego. Gospodarka Surowcami Mineralnymi - Mineral Resources Management t. 24, z. 1/2, s. 53-70.