Mineralogia ordowicko-sylurskich skał drobnoziarnistych z basenu bałtyckiego (północna Polska)

• Autorzy: Gąsiński A. , Poszytek A. , Wolicka D. , Poprawa P.

Warianty tytułu

EN

Mineralogy of Ordovican-Silurian finegrained sediments from the Baltic Basin (Northern Poland)

• Konferencja: Geopetrol 2012 : Nowoczesne technologie pozyskiwania węglowodorów w warunkach lądowych i morskich : międzynarodowa konferencja naukowo-techniczna
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Ostatnie lata w Polsce to olbrzymie zainteresowanie potencjalnymi złożami gazu ziemnego w sylurskich i ordowickich skałach drobnoziarnistych (typu shale gas). W Polsce, ze względu na brak wystarczającego rozpoznania niekonwencjonalnych złóż węglowodorów, konieczne jest szukanie analogii do znanych złóż ze Stanów Zjednoczonych, reinterpretacja danych archiwalnych według współczesnych standardów oraz wykorzystanie nowoczesnych metod badawczych. W niniejszej pracy przedstawione zostały wyniki badań mineralogicznych wykonanych na podstawie rdzeni z otworów wiertniczych z lat 70. zlokalizowanych w basenie bałtyckim (północna część polskiego basenu dolnopaleozoicznego). Badaniom poddano skały drobnoziarniste wieku ordowickiego i sylurskiego. Na podstawie: dyfrakcji rentgenowskiej (XRD), mikroskopii skaningowej (SEM) połączonej z analizą spektrometryczną (EDS) oraz z wykorzystaniem analizy metodą Rietvelda określono jakościowo i ilościowo skład mineralny skał drobnoziarnistych. Otrzymane wyniki mają duże znaczenie przy szacowaniu efektywności procesu szczelinowania hydraulicznego, określeniu warunków sedymentacji, procesów diagenetycznych oraz stratygrafii sekwencji w profilu dolnego paleozoiku.

EN

The last years in Poland is a great interest in potential natural gas deposits in the Silurian and Ordovician finegrained sediments (shale gas). In Poland, due to lack of sufficient recognition of unconventional hydrocarbon resources, it is necessary to look for analogies to the known deposits in the United States, a reinterpretation of archival data by modern standards and the use advanced research methods. This paper presents the results of mineralogical studies carried out on cores from boreholes in the 70's, located in the Baltic Basin (northern part of the Polish Lower Paleozoic Basin). Silurian and Ordovician finegrained sediments were investigated. The final result is qualitatively and quantitatively determination of the mineral composition of finegrained sediments based on: X-ray diffraction (XRD), scanning electron microscopy (SEM) combined with spectrometric analysis (EDS) and using Rietveld analysis. These results are important in estimating the effectiveness of hydraulic fracturing process, defining the conditions of sedimentation, diagenetic processes and sequence stratigraphy of the Lower Paleozoic profile.

Słowa kluczowe

PL

mineralogia; gaz ziemny; Bałtyk

EN

mineralogy; natural gas deposit; Baltic Basin

• Wydawca: Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Prace Naukowe Instytutu Nafty i Gazu
• Rocznik: 2012
• Tom: nr 182 wyd. konferencyjne
• Strony: 407--412
• Opis fizyczny: Bibliogr. 8 poz., rys., wykr.

Twórcy

autor

Gąsiński A.

• Uniwersytet Warszawski

autor

Poszytek A.

• Uniwersytet Warszawski

autor

Wolicka D.

• Uniwersytet Warszawski

autor

Poprawa P.

• Państwowy Instytut Geologiczny — Państwowy Instytut Badawczy

Bibliografia

• [1] Bish D.L., Post J.E. — Quantitative mineralogical analysis using the Rietveld full-pattern fitting method. American Mineralogist 1993, 78, pp. 932-940
• [2] Domżalski J., Górecki W, Mazurek A., Myoeko A., Strzetelski W., Szamałek K. — The prospects for petroleum exploration in the eastern sector of Southern Baltic as revealed by sea bottom geochecal survey correlated with seismic data. Prz. Geol. 2004, 52(8/2), pp. 792-799
• [3] Górecki W., Lapinskas P., Lashkov E., Lashkova L., Reicher B., Sakalauskas K., Strzetelski W. — Petroleum perspectives of the Baltic Syneclise. Polish J. Min. Res. 1992, 1, pp. 65-88
• [4] Kanev S., Margulis L., Bojesen-Koefoed J.A., Weilw A., Merta H., Zdanavieiute O. — Oils and hydrocarbon source rocks of the Baltic syneclise. Oil and Gas J. 1994, 92, pp. 69-73
• [5] Karnkowski P. — Złoża gazu ziemnego i ropy naftowej w Polsce. Tom 1— Niż Polski. Tow. Geosynopt. GEOS AGH, Kraków 1993
• [6] Poprawa P. — Potencjał występowania złóż gazu ziemnego w łupkach dolnego paleozoiku w basenie bałtyckim i lubelsko-podlaskim. Prz. Geol. 2010, 58, nr 3, ss. 226-249
• [7] Rodriguez-Carvajal J. — Recent developments of the program FULLPROF. Commission on Powder Diffraction Newsletter 2001, 26, pp. 12-19
• [8] Wolicka D. — Biostymulacja procesów geochemicznych w warunkach beztlenowych w środowiskach glebowych zanieczyszczonych ropą naftową. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego 2011