Elektryczne oświetlenie Częstochowy w latach 1887-1927 (prąd stały)

• Autorzy: Gąsiorski A.

Identyfikatory

DOI

10.15199/48.2015.04.34

Warianty tytułu

EN

Direct current electrical lighting in Czestochowa in the years 1887-1927

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy przedstawiono historię pierwszej na ziemiach polskich miejskiej Stacji Elektrycznej prądu stałego i sieci lamp oświetlających zwarty obszar zabudowy miasta Częstochowy w latach 1887-1927. Pokazano ich funkcjonowanie pod nadzorem wynajmowanych przez miasto koncesjonariuszy a następnie sposób przejścia w prywatne ręce w 1913 roku. Przedstawione działania elektryków tworzą ważny fragment historii miasta a poprzez jego rangę w dziejach gospodarczych i politycznych kraju, są istotne również z perspektywy historii rozwoju elektryki w Polsce.

EN

This paper presents the history of the first Polish urban DC power station and the network of arc lamps lighting the compact area of Czestochowa in the years of 1887-1927. Their functioning under supervisors of licensees hired by the city and then the transition into private capital in 1913 was shown. The presented activities of electricians constitute an important part of the history of the city, and through its consequences in the economic and political history of the country, they are also significant from the perspective of the history of electrical development in Poland.

Słowa kluczowe

PL

Częstochowa; sieć oświetlenia elektrycznego; Stacja Elektryczna prądu stałego

EN

Częstochowa; DC electrical lighting network; power stations; electrical networks

• Wydawca: Wydawnictwo SIGMA-NOT
• Czasopismo: Przegląd Elektrotechniczny
• Rocznik: 2015
• Tom: R. 91, nr 4
• Strony: 153--158
• Opis fizyczny: Bibliogr. 12 poz., il.

Twórcy

autor

Gąsiorski A.

• Politechnika Częstochowska, Wydział Elektryczny, Instytut Elektrotechniki Przemysłowej, Zakład Podstaw Elektrotechniki, ul J. H. Dąbrowskiego 69, 42-200 Częstochowa

Bibliografia

• [1] Archiwum Państwowe w Częstochowie, Źródło: Zespół Akt Miejskich Częstochowy, 1759-1765, 1804-1945, Mag. Cz. sygn. 2729, karta 120 (Fragment protokołu z narady Magistratu Miasta Częstochowy z 9 czerwca 1913 r. dotyczący budowy oświetlenia elektrycznego i tramwaju).
• [2] Gąsiorski A., Historia elektroenergetyki częstochowskiej, s.39-256, w: Zakład Energetyczny Częstochowa S.A., Stulecie Elektroenergetyki Częstochowskiej, Wydawnictwo Politechniki Częstochowskiej, Częstochowa 1996, stron 304, ISBN 83-85031-58-8.
• [3] Gąsiorski A., Oddział Częstochowski Stowarzyszenia Elektryków Polskich 2001-2006, Organizacje techniczne i elektrotechniczne w kraju oraz rozwój elektrotechniki za Ziemi Częstochowskiej w XIX i XX wieku, Oddział Częstochowski Stowarzyszenia Elektrotechników Polskich, Wydawca: Poligraficzni-Wydawnicza Spółdzielnia Pracy „Jurapress”, Częstochowa 2006, stron 273. ISBN 83-906427-8-6.
• [4] Gąsiorski A., 50 lat Oddziału Stowarzyszenia Elektryków Polskich w Częstochowie 1951-2001, Wydawnictwo Politechniki Częstochowskiej, Częstochowa 2001. stron 348, ISBN 83-7193-142-5.
• [5] Łaniec S., Partyzanci żelaznych dróg roku 1863, Kolejarze i drogi żelazne w powstaniu styczniowym, Książka i Wiedza, Warszawa 1974, stron 311
• [6] Mazik J. B., O Częstochowskich pocztach lat minionych opowieści, Wydano ze środków własnych autora, Drukarnia Gryf, Częstochowa 2013, stron 189, ISBN 978-83-63052-98-0.
• [7] Osiński J., Sposob ubespieczaiący życie y maiątek od piorunów przez X. Jozefa Osińskiego Scholarum Piarum Wyłożony z figurami w Warszawie 1784, w Drukarni J. K. Mci i Rzeczypospolitey u XX Scholarum Piarum, 50 strony + 1 rozkładany rysunek (reprint: Centralna Komisja Historyczna SEP, Warszawa 2004, stron 59, ISBN 83-912152-7- X).
• [8] Przegląd Techniczny (1909), t. XLVII, n 35, z 2 września, 396-410.
• [9] Rozwój sieci telefonicznej w Częstochowie, Słowo Częstochowskie, (1936) n 136, s.3.
• [10] Sobalski F., Przemysł Częstochowski (1882-1914), Muzeum Częstochowskie, Częstochowa 2009, stron 361, ISBN 978-83-601283-7-4.
• [11] Szafraniec o. (Kazimierz) Sykstus OSP, Konwent Paulinów Jasnogórskich 1382-1864, Instytut Studiów Kościelnych, Rzym 1966, stron 147.
• [12] Żerański T., Ks. Józef Herman Osiński, pierwszy elektryk polski: (w 150-tą rocznicę ogłoszenia drukiem pierwszej polskiej książki elektrotechnicznej), Przegląd Elektrotechniczny, (1934), n 14, 449–452.