Wirtualna radioterapia – nowe narzędzie w procesie edukacji fizyków medycznych

• Autorzy: Buliński Krzysztof , Kuszewski Tomasz , Wnuk Katarzyna , Kędzierawski Piotr , Braziewicz Janusz , Ślosarek Krzysztof

Warianty tytułu

EN

Virtual radiotherapy – a new tool in education process of medical physicists

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Fizyk medyczny to zawód, który wymaga umiejętności zastosowania metod fizyki w medycynie. Jeżeli dziedziną medycyny jest radioterapia, wówczas należy nauczyć się wykorzystania metod pomiarowych promieniowania jonizującego (dozymetria kliniczna) oraz informatyki (systemy planowania leczenia) w praktyce klinicznej. W procesie dydaktycznym wymagane jest wykorzystanie sprzętu medycznego, który jest w codziennym użytku. Pojawia się konflikt (pozorny), czy aparatura medyczna ma być wykorzystywana do celów edukacyjnych, czy też leczenia chorych. W okresie, kiedy informatyka i związana z nią technologia bardzo dynamicznie się rozwijają, kwestią czasu było pojawienie się wirtualnych akceleratorów, symulatorów. Rozwiązanie to bardzo ułatwia, z punktu widzenia organizacji pracy, proces szkolenia nie tylko fizyków medycznych, ale również lekarzy oraz elektroradiologów obsługujących aparaty terapeutyczne w radioterapii.

EN

Medical physicist is a profession that requires the ability to apply physics methods in medicine. If the field of medicine is radiotherapy, then you should learn how to use radiation measurement methods (clinical dosimetry) and computer science (treatment planning systems) in clinical practice. The teaching process requires the use of medical equipment that is in use daily. There is a conflict (an apparent one) whether medical equipment is to be used for educational purposes or for treating patients. In the period when IT and related technology is developing very dynamically, it was just the matter of time when virtual accelerators, simulators appear. In such virtual reality we can use these programs to move virtual accelerator’s gantry, collimator... This solution greatly facilitates, from the point of view of work organization, the training process not only of medical physicists, but also doctors and technicians in radiotherapy.

Słowa kluczowe

PL

akcelerator; fantom pomiarowy; system planowania leczenia; wirtualna radioterapia

EN

accelerator; measurement phantom; treatment planning system; virtual radiotherapy

• Wydawca: Indygo Zahir Media
• Czasopismo: Inżynier i Fizyk Medyczny
• Rocznik: 2020
• Tom: Vol. 9, nr 3
• Strony: 153--158
• Opis fizyczny: Bibliogr. 23 poz., rys.

Twórcy

autor

Buliński Krzysztof

• Instytut Fizyki, Uniwersytet Jana Kochanowskiego, ul. Akademicka 7, 25-406 Kielce
• Świętokrzyskie Centrum Onkologii w Kielcach, ul. Prezydenta Stefana Artwińskiego 3, 25-734 Kielce

autor

Kuszewski Tomasz

• Instytut Fizyki, Uniwersytet Jana Kochanowskiego, ul. Akademicka 7, 25-406 Kielce
• Świętokrzyskie Centrum Onkologii w Kielcach, ul. Prezydenta Stefana Artwińskiego 3, 25-734 Kielce

autor

Wnuk Katarzyna

• Instytut Fizyki, Uniwersytet Jana Kochanowskiego, ul. Akademicka 7, 25-406 Kielce
• Świętokrzyskie Centrum Onkologii w Kielcach, ul. Prezydenta Stefana Artwińskiego 3, 25-734 Kielce

autor

Kędzierawski Piotr

• Świętokrzyskie Centrum Onkologii w Kielcach, ul. Prezydenta Stefana Artwińskiego 3, 25-734 Kielce
• Collegium Medicum, Uniwersytet Jana Kochanowskiego, al. IX Wieków Kielc 19a, 25-516 Kielce

autor

Braziewicz Janusz

• Instytut Fizyki, Uniwersytet Jana Kochanowskiego, ul. Akademicka 7, 25-406 Kielce
• Świętokrzyskie Centrum Onkologii w Kielcach, ul. Prezydenta Stefana Artwińskiego 3, 25-734 Kielce

autor

Ślosarek Krzysztof

• Collegium Medicum, Uniwersytet Jana Kochanowskiego, al. IX Wieków Kielc 19a, 25-516 Kielce
• Narodowy Instytut Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie, Państwowy Instytut Badawczy, Oddział w Gliwicach, ul. Wybrzeże AK 15, 44-101 Gliwice

Bibliografia

• 1. Dziennik Ustaw Rzeczpospolitej Polskiej, z dnia 20 września 2020, poz. 1792, Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczpospolitej Polskiej z dnia 11 września 2019 w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy – Prawo atomowe.
• 2. Dziennik Ustaw Rzeczpospolitej Polskiej, z dnia 5 maja 2017, poz. 884, Obwieszczenie Ministra Zdrowia w sprawie warunków bezpiecznego stosowania promieniowania jonizującego dla wszystkich rodzajów ekspozycji medycznej.
• 3. T. Canil, A. Cashell, J. Papadakos, N. Abdelmutti, A. Jusko Friedman: Evaluation of the Effects of Pre-Treatment Education on Self-Efficacy and Anxiety in Patients Receiving Radiation Therapy: A Pilot Study, Journal of Medical Imaging and Radiation Sciences, 43(4), 2012, 221-227, doi.org/10.1016/j.jmir.2012.05.002.
• 4. Y.A. Jimenez, D.I. Thwaites, P. Juneja, S.J. Lewis: Interprofessional education: evaluation of a radiation therapy and medical physics student simulation workshop, J. Med. Radiat. Sci., 65(2), 2018, 106-113, doi: 10.1002/jmrs.256. Epub 2018 Jan 23.
• 5. Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego, Program Specjalizacji w dziedzinie FIZYKI MEDYCZNEJ, 21 marca 2019.
• 6. A. Leong, P. Herst, P. Kane: VERT, a virtual clinical environment, enhances understanding of radiation therapy planning concepts, J. Med. Radiat. Sci., 65(2), 2018, 97-105, doi: 10.1002/jmrs.272. Epub 2018 Mar 8.
• 7. J. Braziewicz: Wirtualny symulator terapii radiacyjnej, XV Kongres Polskiego Towarzystwa Fizyki Medycznej, Gliwice 2019.
• 8. P. Bridge, R.M. Appleyard, J.W. Ward, R. Philips, A.W. Beavis: The development and evaluation of a virtual radiotherapy treatment machine using an immersive visualisation environment, Computers & Education, 49(2), 2007, 481-449, doi.org/10.1016/j.compedu.2005.10.006.
• 9. R. Anderson, M. Lamey, M. MacPherson, M. Carlone: Simulation of a medical linear accelerator for teaching purposes, J. Appl. Clin. Med. Phys., 16(3), 2015,5139, doi: 10.1120/jacmp.v16i3.5139.
• 10. R. Phillips, J.W. Ward, A.W. Beavis: Immersive visualization training of radiotherapy treatment, Stud. Health Technol. Inform., 111, 2005, 390-396.
• 11. J.I. Prisciandaro: Review of online educational resources for medical physicists, J. Appl. Clin. Med. Phys., 14(6), 2013, 4476, doi: 10.1120/jacmp.v14i6.4476.
• 12. Y.A. Jimenez, S.J. Lewis: Radiation Therapy Patient Education Review and a Case Study Using the Virtual Environment for Radiotherapy Training System, J. Med. Imaging. Radiat. Sci., 49(1), 2018, 106-117, doi: 10.1016/j.jmir.2017.07.005. Epub 2017 Sep 13.
• 13. J. Malicki, K. Ślosarek: Planowanie leczenia i dozymetria w radioterapii, T2, Via Medica, 2018.
• 14. J. Winiecki, Z. Żurawski, B. Drzewiecka, K. Ślosarek: Anatomy-corresponding method of IMRT verification, 16(1), Rep. of Prac. Oncol. Radio., 2011, 1-9, doi.org/10.1016/j.rpor.2010.11.001.
• 15. K. Ślosarek: Weryfikacja realizacji technik dynamicznych w radioterapii, Inżynier i Fizyk Medyczny, 5, 2013, 243-250.
• 16. A. Klimas, A. Grządziel, D. Plaza. B. Bekman, Ł. Dolla, W. Osewski, P. Paściak, J. Wendykier, K. Ślosarek: EPID-a useful interfracion QC tool, PJMPE, 25(4), 2019, 221-228, https://doi.org/10.2478/pjmpe-2019-0029.
• 17. A. Grządziel, B. Bekman, J. Winiecki, K. Ślosarek: Przegląd metod weryfikacji konformalnych planów radioterapeutycznych, Inżynier i Fizyk Medyczny, 492, 2015, 99-105.
• 18. K. Ślosarek: Wirtualna symulacja – nowy element procesu planowania radioterapii, Inżynier i Fizyk Medyczny, 4(3), 2014, 169-174.
• 19. M. Srikaran, S.A. Pillai, K. Muir, D. Parr, E. Eadie: The use of virtual reality (VR) technology to improve radiotherapy information for patients with breast cancer, Radiograhy, 26 (SUPPLEMENT 1), 200,S34, doi.org/10.1016/j.radi.2019.11.086.
• 20. R. Phillips, J.W. Ward, L. Page, C. Grau, A. Bojen, J. Hall, K. Nielsen, V. Nordentoft, A.W. Beavis: Virtual Reality Training for Radiotherapy Becomes a Reality, Stud. Health Technol. Inform., 71(132), 2008, 366-371.
• 21. A. Boejen, C. Grau: Virtual reality in radiation therapy training, Surg. Oncol., 20(3), 2011, 185-188, doi: 10.1016/j.suronc.2010.07.004. Epub 2010 Aug 17.
• 22. Y.A. Jimenez, C.R. Hansen, P. Juneja, D.I. Thwaites: Successful implementation of Virtual Environment for Radiotherapy Training (VERT) in Medical Physics education: The University of Sydney’s initial experience and recommendations, Australas Phys. Eng. Sci. Med., 40(4), 2017, 909-916, doi: 10.1007/s13246-017-0592-9. Epub 2017 Oct 13.
• 23. P. Kane: Simulation-based education: A narrative review of the use of VERT in radiation therapy education, J. Med. Radiat. Sci., 65(2), 2018, 131-136, doi:10.1002/jmrs.276. Epub 2018 Apr 14.

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa Nr 461252 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2021).