Stan i prognoza zanieczyszczenia związkami azotowymi wody podziemnej ujęcia „Grotowice”

• Autorzy: Landwójtowicz A , Rak A.

Warianty tytułu

EN

Nitrogen compound pollution of underground water in “Grotowice” intake: current condition and forecast

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule dokonano analizy jakości wody ujęcia „Grotowice”, szczególnie w zakresie występowania azotanów. Przeprowadzona analiza zmian zawartości azotanów w latach 1998-2011 wykazała pozytywne i trwałe tendencje obniżania się ich zawartości począwszy od 2008 roku. Pomimo tego, problem zanieczyszczenia związkami azotowymi dla analizowanego ujęcia jest wciąż aktualny. Ustalono, że zasoby eksploatacyjne ujęcia „Grotowice” oraz poprawiająca się jakość wody dają duże możliwości dyspozycyjne ujęcia. Ujmowana woda nie wymaga uzdatniania. Wydajność ujęcia pozwala na pokrycie 75-80% potrzeb aglomeracji miasta Opola w wodę do spożycia. Sformułowano wnioski do dalszych badań. Najważniejszy z nich, to konieczność ustanowienia strefy ochronnej dla każdej studni ujęcia. Wskazano na konieczność ochrony zasobów wód podziemnych nie tylko w proponowanej strefie ochronnej ujęcia „Grotowice”, lecz także na całej powierzchni nieizolowanej zbiornika GZWP 333 przewidzianej, jako obszar najwyższej ochrony.

EN

The following article analyzes water quality in “Grotowice” water intake, especially in terms of the presence of nitrates. The analysis of changes in nitrates levels in the period from 1998 to 2011 has shown a positive and lasting trend of decreasing of their content since 2008. Nevertheless, the problem of contamination with nitrogenous compounds for the analyzed site is still valid. It was found that the operational resources of “Grotowice” water intake and improving water quality offer reasonable available resources of the intake. Its water does not require any treatment. The intake performance is sufficient to cover up to 75-80% of the demand of Opole agglomeration for drinking water. The author formulates proposals for further research. The most important of them is the need for a buffer zone for each intake well. Moreover, the author points out the need for groundwater resources protection, not only in the proposed “Grotowice” protection zone, but also in the entire surface of the GZWP 333 reservoir seen as an area of maximal water protection.

Słowa kluczowe

PL

wody podziemne; ujęcie wody; azotany

EN

groundwater; water intake; nitrates

• Wydawca: Ośrodek Informacji "Technika instalacyjna w budownictwie''
• Czasopismo: Instal
• Rocznik: 2014
• Tom: nr 1
• Strony: 52--56
• Opis fizyczny: Bibliogr. 20 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Landwójtowicz A

• Politechnika Opolska, Wydział Mechaniczny

autor

Rak A.

• Politechnika Opolska, Wydział Budownictwa, Opole

Bibliografia

• [1] Guzik M. Azotany w wodach podziemnych zlewni górnej Liswarty. Sosnowiec: Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego 432:55-70, 2008.
• [2] Kowal A. Świderska-Bróż M. Oczyszczanie wody. Podstawy teoretyczne i technologiczne, procesy i urządzenia. Warszawa: PWN, 2009.
• [3] Słodczyk K., i in. Ochrona środowiska w strefie ochrony ujęć wodnych Grotowice. Opole: Politechnika Opolska, 2001.
• [4] Maćkiewicz J. Dziubek M. A. Usuwanie azotanów z wód podziemnych na selektywnych żywicach anionowymiennych IONAC. Ochrona Środowiska. 2005, 27(4), 45-47.
• [5] Gouzinis A., Kosmidis N., Vayenaas D. V., Lyberatos G. Removal of Mn and simultaneous removal of NH3, Fe and Mn from potable water using a trickling filter. Water Research. 1998, 32(8), 2442-2450.
• [6] Papciak D. Biofiltracja wód podziemnych na złożach chalcedonitowych. Instal 2013 nr 10(344) s. 49-54.
• [7] Kaleta J., Papciak D., Puszkarewicz A. Naturalne i modyfikowane minerały w uzdatnianiu wód podziemnych. Gospodarka surowcami mineralnymi. 2009, 25(1), 51-63.
• [8] Dyrektywa Rady 91/676/EWG z dnia 12 grudnia 1991.
• [9] Aktualizacja Programu Ochrony Środowiska dla miasta Opola na lata 2012-2015 z perspektywą na lata 2016-2019. Załącznik do Uchwały XXXIV/528/12 Rady Miasta Opola z dnia 29 listopada 2012 r.
• [10] Ustawa z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne. Dz. U. z 2012 r. poz. 145.
• [11] Ustawa z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków, Dz. U. z 2006 r. Nr 123, poz. 858.
• [12] Kryza J., Kryza H., Kościański R. K. Gospodarowanie i zarządzanie zasobami wód podziemnych regionu opolskiego. GZWP - 333 (Trias Opolski). Aquator Sp. z o.o., Wrocław, Kruger Int.Cons.A.S., Kopenhaga, 1998.
• [13] Rak A. Stan i prognoza rozprzestrzeniania się zanieczyszczeń azotowych w wodach podziemnych Triasu Opolskiego. Monografia red. H. Szymańska „Problemy ochrony zasobów wodnych w dorzeczu Odry - 2002”. Szklarska Poręba: PZITS. 2002, 810, 125-133.
• [14] Rak A., Tukiendorf A. Groundwater protection of the main basin 333 as one the strategies of environmental protection in the province of Opole, Poland, supported with the European Union means. Monografia “Environmental Engineering”. Stuttgart University of Applied Sciences - Technical University of Opole. 2003, (4)291/2003, 345-351.
• [15] Kryza J., Kryza H., Kleśta W. Dodatek do dokumentacji hydrogeologicznej w celu ustanowienia strefy ochronnej ujęcia wody w utworach triasowych „Grotowice” koło Opola. Wrocław: Aquator Sp. z o.o., 2012.
• [16] Rak A. Wpływ powodzi 1997 roku na jakość wód podziemnych i systemu zasilania w wodę miasta Opola. Materiały IV Konferencji Naukowo-Technicznej „Problemy oczyszczania ścieków i ochrony wód w dorzeczu Odry”, Kudowa Zdrój: PZITS 1998, 5-6.
• [17] Rak A. Raport oddziaływania na środowisko dla rozbudowy ujęcia „Grotowice” do 19.344 m3/d, wraz z stacją wodociągową dla projektu ISPA „Ochrona wód podziemnych na obszarze Głównego Zbiornika Wód Podziemnych (GZWP) Nr 333 Opole - Zawadzkie w jego strefie ochronnej - Faza I Opole”. 2001.
• [18] Rak A. Cel i zakres projektu „Ochrona wód podziemnych na obszarze GZWP nr 333 Opole-Zawadzkie”. Monografia red. H. Szymańska „Problemy ochrony zasobów wodnych w dorzeczu Odry - 2003”. Duszniki-Zdrój: PZITS. 2003, 825, 321-329.
• [19] Pracowania Analiz Środowiskowych Sozolog. Projekt rekultywacji i zagospodarowania składowiska odpadów komunalnych w Kosorowicach gm, Tarnów Opolski, 2009.
• [20] Słodczyk K. Efektywność oddziaływania nieformalnej edukacji ekologicznej w ochronie wód podziemnych. Kształtowanie świadomości ekologicznej i edukacja na rzecz zrównoważonego rozwoju. W: V Konferencja Naukowa „Śląskie seminarium ochrony środowiska”. Bytom WSEiA. 2004, 116-119.