Ocena wykorzystania słomy do celów energetycznych w wybranych gospodarstwach rolnych

• Autorzy: Buczek Jan , Migut Dagmara , Jańczak-Pieniążek Marta , Szpunar-Krok Ewa , Kuraś Magdalena

Identyfikatory

DOI

10.15584/pjsd.2021.25.1.2

Warianty tytułu

EN

Assessment of straw use for energy purposes in selected farms

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule przedstawiono ocenę potencjału biologicznego, technicznego, energetycznego, ekologicznego oraz ekonomicznego słomy w gospodarstwach rolnych zlokalizowanych na terenie gminy Leżajsk w województwie podkarpackim. Analizą objęto wybrane gospodarstwa rolne bezinwentarzowe wyłącznie z produkcja roślinną oraz z produkcją roślinną i zwierzęcą. Badania wykazały, że wyższy potencjał biologiczny jak i techniczny słomy miały gospodarstwa z produkcją roślinną i zwierzęcą (średnio 513,0 i 471,7 t.gosp^-1) w porównaniu do gospodarstw bezinwentarzowych (średnio 344,4 i 321,6 t.gosp^-1). Potencjał energetyczny słomy badanych gospodarstw wyniósł 47598,0 GJ, przy czym mieścił się w zakresie od 1618,5 do 11979,0 GJ i był wyższy o 31,8% w gospodarstwach z produkcją roślinną i zwierzęcą niż z produkcją roślinną. Zamiana paliwa tradycyjnego (węgla kamiennego) na słomę może ograniczyć w badanych gospodarstwach emisję CO₂ do środowiska w ilości 4336,7 ton. Dla wszystkich gospodarstw (z wyjątkiem gospodarstwa nr 8) opłacalna jest inwestycja zakupu kotła na biomasę ze środków finansowych pochodzących ze sprzedaży nadwyżek słomy pozostałych po uwzględnieniu jej energetycznego wykorzystania.

EN

This article assesses the biological, technical, energy, environmental and economic potential of straw on farms in Leżajsk Municipality, Podkarpackie Voivodeship, Poland. The analysis included selected farms of non-livestock, crop-only, and crop and livestock production types. The research shows that farms with a vegetable and animal production (average 513.0 and 471.7 t.ha^-1) had a higher biological and technical potential of straw than non-livestock farms (average 344.4 and 321.6 t.ha^-1). The energy potential of straw on the farms examined was 47,598.0 GJ and varied between 1,618.5 and 11,979.0 GJ, and was 31.8% higher on farms with both vegetable and animal production than on farms only. Switching from traditional fuel (coal) to straw can reduce CO₂ emissions on the farms studied by 4,336.7 tons. For all farms (except farm No. 8) the investment in the purchase of a biomass boiler, financed by the sale of surplus straw left after its use for energy purposes, is profitable.

Słowa kluczowe

PL

gospodarstwo rolne; słoma; produkcja; potencjał energetyczny

EN

farm; straw; production; energy potential

• Wydawca: Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej w Rzeszowie, Oddział Południowo-Wschodni ; Polskie Towarzystwo Gleboznawcze Oddział w Rzeszowie
• Czasopismo: Polish Journal for Sustainable Development
• Rocznik: 2021
• Tom: T. 25, cz. 1
• Strony: 17--25
• Opis fizyczny: Bibliogr. 22 poz., tab.

Twórcy

autor

Buczek Jan

• Zakład Produkcji Roślinnej, Instytut Nauk Rolniczych, Ochrony i Kształtowania Środowiska, Uniwersytet Rzeszowski

autor

Migut Dagmara

• Zakład Produkcji Roślinnej, Instytut Nauk Rolniczych, Ochrony i Kształtowania Środowiska, Uniwersytet Rzeszowski

autor

Jańczak-Pieniążek Marta

• Zakład Produkcji Roślinnej, Instytut Nauk Rolniczych, Ochrony i Kształtowania Środowiska, Uniwersytet Rzeszowski

autor

Szpunar-Krok Ewa

• Zakład Produkcji Roślinnej, Instytut Nauk Rolniczych, Ochrony i Kształtowania Środowiska, Uniwersytet Rzeszowski

autor

Kuraś Magdalena

• Zakład Produkcji Roślinnej, Instytut Nauk Rolniczych, Ochrony i Kształtowania Środowiska, Uniwersytet Rzeszowski

Bibliografia

• 1. Bal R. 2008. Zagospodarowanie słomy i możliwości jej wykorzystania do produkcji paliw formowalnych na przykładzie województwa warmińsko-mazurskiego. Inżynieria Rolnicza. 1(99). 17-22.
• 2. Bartosiewicz-Burczy H. 2012. Potencjał i energetyczne wykorzystanie biomasy w krajach Europy Środkowej. Energetyka. 7. 860-866.
• 3. Denisiuk W. 2008. Słoma - potencjał masy i energii. Inżynieria Rolnicza. 2(100). 23-30.
• 4. Gafka K., Janiszewska D. 2017. Możliwości wykorzystania słomy na cele energetyczne w województwie pomorskim. Zeszyty Naukowe Wydziału Nauk Ekonomicznych. I (20). 83-95.
• 5. Gauder M., Graeff-Hönninger S., Claupein W. 2011. Identifying the regional straw potential for energetic use on the basis of statistical information. Biomass and Bioenergy. 35(5). 1646-1654. doi.org/10.1016/j.biombioe.2010.12.041.
• 6. Gawrońska G., Gawroński K. 2016. Metoda szacunku potencjalnych efektów ekologicznych pozyskania energii biomasy słomy. Acta Scientiarum Polonorum Formatio Circumiectus. 15(1). 69-79.
• 7. Giełda biomasy- słoma [dok. elektr. http://www.ebiomasa.pl/gielda-biomasy/13-sloma. data wejścia 25.11..2020].
• 8. Goryl W., Guła A. 2014. Analiza potencjału biomasy rolniczej na przykładzie typowej gminy w celu stworzenia lokalnego rynku biomasy. Czasopismo Inżynierii Lądowej, Środowiska i Architektury. Tom XXXI. Zeszyt 61(3/II/14). 173-182.
• 9. Gostomczyk W. 2017. Możliwości wykorzystania słomy jako lokalnego paliwa. Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu. 19(2). 52-57.
• 10. Gradziuk P. 2015. Gospodarcze znaczenie i możliwości wykorzystania słomy na cele energetyczne w Polsce. Monografie i rozprawy naukowe. 45. ss. 177.
• 11. Grzybek A., Gradziuk P., Kowalczyk K. 2001. Słoma - energetyczne paliwo. Wydawnictwo Wieś Jutra. Warszawa. 66-70.
• 12. Hryniewicz M., Grzybek A. 2017. Nadwyżka słomy dostępnej do wykorzystania na potrzeby energetyczne w 2016 r. Problemy Inżynierii Rolniczej. 3 (97). 15-31.
• 13. Jarosz Z. 2016. Potencjał techniczny słomy w Polsce i efekty środowiskowe jej alternatywnego wykorzystania. Stowarzyszenie Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu. Roczniki Naukowe. 18(1). 84-89.
• 14. Kościk B., Kowalczyk-Juśko A., Kościk K. 2009. Wstępna analiza potencjału biomasy możliwej do wykorzystania na cele energetyczne w województwie lubelskim. Urząd Marszałkowski w Lublinie.
• 15. Kozakiewicz J., Nieściór E. 1984. Słoma i sposoby jej użytkowania w gospodarstwach rolniczych. IUNG Puławy. 1-18.
• 16. Kwaśniewski D. 2008. Ocena produkcji i potencjalnych możliwości wykorzystania słomy do celów grzewczych na przykładzie powiatu żywieckiego. Inżynieria Rolnicza. 6(104). 113-119.
• 17. Lewandowski W.M. 2006. Proekologiczne odnawialne źródła energii. Wydawnictwo WNT Warszawa.
• 18. Maćkowiak C. 1997. Bilans substancji organicznej w glebach Polski. Biuletyn Informacyjny IUNG Puławy. 4. 4-5.
• 19. Majewski E., Wojtkiewicz M., Zabrzewska W. 1983. Ćwiczenia z organizacji i ekonomiki gospodarstw rolniczych – zbiór danych liczbowych. Wydawnictwo SGGW-AR. Warszawa.
• 20. Marks-Bielska R., Bielski S., Novikova A., Romaneckas K. 2019. Straw stocks as a source of renewable energy. A case study of a district in Poland. Sustainability. 11(4714). doi.org/10.3390/su11174714.
• 21. Singh J. 2016. Identifying an economic power production system based on agricultural straw on regional basis in India. Renewable and Sustainable Energy Reviews. 60. 1140-1155. doi.org/10.1016/j.rser.2016.02.002.
• 22. Weiser C., Zeller V., Reinicke F., Wagner B., Majer S., Vetter A., Thraen D. 2014. Integrated assessment of sustainable cereal straw potential and different straw-based energy applications in Germany. Applied Energy. 114. 749-762. doi.org/10.1016/j.apenergy.2013.07.016.

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MEiN, umowa nr SONP/SP/546092/2022 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2022-2023).