Geogeniczne anomalie chlorkowe w wodach podziemnych poziomów użytkowych Polski centralnej

• Autorzy: Kaczor-Kurzawa D.

Warianty tytułu

EN

Geogenic chlorides anomalies in groundwater of useful aquifers in Central Poland

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

Zones of Cl anomalies in Mesozoic and Cenozoic aquifers, defined as groups of wells with concentration of the chloride ion in groundwater exceeding 60 mg/dm³, were mapped on the basis of 12 000 archival chemical analyses. These zones are predominantly developed in tectonic conditions enabling the inflow of Mesozoic salt waters into useful aquifers: 1) fault zones, 2) hydrogeological windows above salt anticlines and elevated tectonic blocks, and 3) salt diapirs. As a result, significant decline in groundwater quality has been reported from many intakes due to the elevated concentration of chlorides, sodium and the amonium ion.

Słowa kluczowe

PL

anomalie chlorkowe; wody podziemne; poziomy użytkowe; Polska centralna

EN

chloride anomalies; groundwater; useful aquifers; Central Poland

• Wydawca: Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Przegląd Geologiczny
• Rocznik: 2017
• Tom: Vol. 65, nr 11/2
• Strony: 1282--1289
• Opis fizyczny: Bibliogr. 17 poz., rys., tab., wykr.

Twórcy

autor

Kaczor-Kurzawa D.

• Państwowy Instytut Geologiczny -Państwowy Instytut Badawczy, Oddział Świętokrzyski, ul. Zgoda 21, 25-953 Kielce

Bibliografia

• 1. CRAIG H. 1961 - Isotopic variations in meteoric water. Science, 133: 1702-1703.
• 2. CZERWIŃSKI Z. 1996 - Zasolenie wód i gleb na terenie Kujaw. Rocz. Gleb. 47 (3/4): 131-143.
• 3. DADLEZ R. 1997 - Tektonika kompleksu permsko-mezozoicznego. [W:] Marek S., Pajchlowa M. (red.), 1997 - Epikontynentalny perm i mezozoik w Polsce. Pr. Państ. Inst. Geol., 153: 410-413.
• 4. DADLEZ R. (red.) 2000 - Mapa geologiczna Polski bez utworów kenozoiku 1 : 1 000 000. Wyd. Kartog., Pol. Agen. Ekolog., Warszawa.
• 5. DOWGIAŁŁO J., NOWICKI Z. 1997 - Badania izotopowe wód podziemnych w utworach trzeciorzędowych regionu mazowieckiego - dotychczasowe wyniki i dalsze potrzeby. [W:] Dowgiałło J., Macioszczyk A. (red.), Oligoceński zbiornik wód podziemnych regionu mazowieckiego. PAN Warszawa: 104-117.
• 6. DOWGIAŁŁO J., KACZOR D., POROWSKI A. 2007 - Solanki termalne Niżu Polskiego w świetle nowych badań. [W:] Współczesne Problemy Hydrogeologii, XIII, Kraków-Krynica: 53-63.
• 7. GMURCZYK T. 1999 - Geneza wysokich stężeń jonów chlorkowych w wodach podziemnych rejonu Żychlina. [W:] Współczesne Problemy Hydrogeologii, IX, Kielce: 57-63.
• 8. GÓRSKI J. 2001 - Propozycja oceny antropogenicznego zanieczyszczenia wód podziemnych na podstawie wybranych wskaźników hydrochemicznych. Współczesne Problemy Hydrogeologii, X, Wrocław: 309-313.
• 9. GÓRSKI J., RASAŁA M. 2008 - Hydrogeologia wybranych wysadów solnych regionu kujawskiego - aspekty poznawcze i utylitarne. Geologos, 13 (5): 1-152.
• 10. GRUBE A., WICHMAN K., HAHN J., NACHTIGAL K.H. 2000 - Geogene Grundwasserversalzung in den Poren Grunwasserleitern Nord- deutschland und ihre Bedeutung fur Wasserwirshaft. Verôff. Techologie- zentrum Wasser, Karlsruhe.
• 11. JODŁOWSKI A. 1977 - Badania archeologiczne nad początkami eksploatacji soli w Polsce środkowej. Sprawozd. Archeolog., 29: 179-187.
• 12. KACZOR D. 2005 - Zasolenie wód podziemnych kenozoiku Polski północno-zachodniej w wyniku ascenzji solanek z mezozoiku. Prz. Geol., 53: 489-798.
• 13. KACZOR-KURZAWA D. 2014 - The salinization of useful Cenozoic aquifers by ascending Mesozoic brines - characterization on the basis of hydrochemical data from northern and central Poland. [W:] Proceedings, 23 SWIM, Husum: 200-203.
• 14. KRAWIEC A. 2013 - Pochodzenie anomalii chlorkowych w wodach podziemnych polskiego wybrzeża Bałtyku. [Rozpr. hab.]. Wyd. Nauk. UMK.
• 15. MACIOSZCZYK A. 1980 - Regionalna strefowość hydrogeologiczna niecki mazowieckiej. [W:] Współczesne Problemy Hydrogeologii, I, Jachranka: 204-212.
• 16. MACIOSZCZYK A. 1991 - Początkowe stadia antropogenicznych przekształceń chemizmu wód podziemnych - ich ocena i interpretacja. [W:] Współczesne problemy hydrogeologii regionalnej, V, Warszawa-Jachranka: 254-258.
• 17. WITCZAK S., KANIA J., KMIECIK E. 2013 - Katalog wybranych fizycznych i chemicznych wskaźników wód podziemnych i metod ich oznaczania. Biblioteka Monitoringu Środowiska, Warszawa.

Uwagi

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2018).