Tytuł artykułu
Treść / Zawartość
Pełne teksty:
Identyfikatory
Warianty tytułu
Prefabrykacja w twórczości Władysława Pienkowskiego jako przykład autorskiego podejścia do projektowania form architektonicznych
Języki publikacji
Abstrakty
This article discusses the use of prefabricated concrete components in the work of the Polish architect Władysław Pienkowski (1907-1991), which are particularly representative of the author’s signature approach to contemporary sacred architecture. The evolution of the prefabricated components used and their properties are presented through the example of 8 churches of his design. They have been analysed in terms of their individual character, the potential to use similar components in a variety of designs and in terms of their aesthetic value. Contemporary and archived photographs, as well as design drawings from the archives of the architect’s family have been used to illustrate the examples. The presented examples prove that the use of prefabricated elements offers a wide range of options in the creation of architecture. Their repetitive nature, when skilfully used, becomes an asset rather than a hindrance in the design of diverse buildings. Drawing attention to this aspect can not only inspire the creation of new buildings, but also contribute to the revitalisation of existing architectural structures.
Prefabrykacja jest wytwarzaniem w sposób przemysłowy lub rzemieślniczy poza placem budowy elementów budowlanych przeznaczonych do zamontowania w całości we wznoszonym obiekcie. Jest to także proces planowania, projektowania, produkcji i składania elementów poza miejscem finalnej budowy. Technologia ta ma na celu produkcję ustandaryzowanych części budynku, aby montowanie i łączenie odbywało się sprawnie i bardziej efektywnie. Początki produkcji prefabrykatów metodą rzemieślniczą i półprzemysłową w Polsce notuje się w latach 50. XX wieku, kiedy powstawały poligony prefabrykacji polowej podczas wznoszenia architektury mieszkaniowej w Warszawie. W architekturze sakralnej stosowano prefabrykaty w różnej skali, konfiguracji i formie do tworzenia elewacji, ścian, stropów, okien czy detali architektonicznych. Celem poniżej pracy jest pokazanie, że dominującą cechą stosowanych w architekturze prefabrykatów jest nie tyle ich typizacja, lecz elastyczność i różnorodność elementów, które wpływają na indywidualny charakter dzieła. W niniejszym opracowaniu plastyczność w formułowaniu elementów architektonicznych rozumiana jest jako cecha umożliwiająca kształtowanie form w sposób zmienny, jednocześnie obrazując ich kształtność, wyrazistość czy ekspresyjność.
Czasopismo
Rocznik
Tom
Strony
355--375
Opis fizyczny
Bibliogr. 26 poz., il., tab.
Twórcy
autor
- Warsaw University of Technology, Faculty of Archicture, Warsaw, Poland
autor
- WarsawUniversity of Technology, Faculty of Archicture, Warsaw, Poland
autor
- Warsaw University of Technology, Faculty of Architecture, Warsaw, Poland
Bibliografia
- [1] A.M. Sellow, “The Construction Kit and the Assembly Line - Walter Gropius’ Concepts for Rationalizing Architecture”, Arts, 2018, vol. 7, no. 4, pp. 2, 21.
- [2] H. Syrkus, Ku idei osiedla społecznego 1925-1975 [Towards the idea of a social housing estate 1925-1975]. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1976, pp. 104, 107.
- [3] “Ilustrowany Leksykon Architektoniczno-Budowlany” [Illustrated Lexicon of Architecture and Construction], W. Skowroński, Ed. Warszawa: Arkady, 2008, p. 265.
- [4] R.E. Smith, Prefab Architecture, A Guide to Modular Design and Construction, 1. Aufl. ed. Hoboken, N.J.: Wiley, 2010, p. 11.
- [5] R.E. Smith, J.D. Quale, Offsite Architecture, Constructing the Future. New York, 2017, p. 21.
- [6] A. Hamdy, M. Abdelkader, M. Staid, S. Samy, “Defining the Characteristics of Prefabricated Architecture as an Alternative Sustainable Construction Approach”, International Conference for Sustainable Design of the Built Environment SDBE-Proceedings, H. Elsharkawy, S. Zahiri, J. Clough, Eds. London, 2018, p. 636.
- [7] A. Orchowska, “The role of prefabrication in shaping the residential architecture of the 21st century”, Housing Environment, Architektura XXI wieku /Architecture of the 21st Century, 2021, no. 32, pp. 69-80, DOI: 10.4467/25438700SM.20.028.12892.
- [8] E. Niezabitowska, “Metody i techniki badawcze w architekturze. Zastosowanie w procesach projektowania” [Research methods and techniques in architecture: application in design processes], Badania interdyscyplinarne w architekturze. BIWA 2: monografia konferencyjna, B. Komar, Ed. vol. 1, Zagadnienia interdyscyplinarne, K. Fross, Ed. Gliwice: Faculty of Architecture, Silesian University of Technology, 2017, pp. 19-30. [Online]. Available: https://delibra.bg.polsl.pl/dlibra/show-content/publication/edition/44066?id=44066. [Accessed: 7 Nov. 2021].
- [9] W. Pieńkowski, “Elementy funkcjonalne wnętrza kościelnego” [Functional components of the church interior], in: Budowa i konserwacja kościołów, 1st ed., A. Grabowski, J. Górny, B. Szmidt, Eds. Warsaw: Rada Prymasowska Budowy Kościołów, 1981, pp. 115-138.
- [10] M. Janocha, “Budowle sakralne projektu Władysława Pieńkowskiego z lat 1935-1982” [Sacral buildings designed by Władysław Pieńkowski in the years 1935-1982], M.A. thesis, Library of the Cardinal Stefan Wyszyński University, Warsaw 1982, pp. 27, 42.
- [11] W. Głowacki, “Modernity and Compromise: The Church of St. Michael the Archangel in Warsaw and its Designer Władysław Pieńkowski”, Ikonotheka, 2018, vol. 28, pp. 169-197. [Online]. Available: https://wuw.pl/data/include/cms/Ikonotheka_28_2018.pdf#page=170. [Accessed: 21 June 2021].
- [12] W. Głowacki, “O zapomnianych początkach twórczości Władysława Pieńkowskiego” [On the forgotten origins of Władysław Pieńkowski’s work], Bloki, 2015, no. 3, pp. 24–33.
- [13] A.S. Tomaszewski, Ed., “Kościoły Warszawy w Odbudowie” [Churches of Warsaw under Reconstruction]. Warszawa: Rada Archidiecezjalna odbudowy Kościołów Warszawy, 1956, pp. 9-10, 38.
- [14] T.P. Szafer, Nowa Architektura Polska: diariusz lat 1966-1970 [New Polish Architecture: Journal of the years 1966-1970]. Warsaw, 1972, pp. 137-139.
- [15] K. Kucza-Kuczyński, Nowe kościoły w Polsce. Warsaw: Instytut Wydawniczy PAX, 1991.
- [16] M.E. Rosier-Siedlecka, “Posoborowa Architektura Sakralna” [Postconciliar Sacred Architecture]. Lublin: Catholic University of Lublin, 1980.
- [17] “Budowa i konserwacja kościołów - poradnik - vademecum” [Construction and maintenance of churches - Guide - Vademecum], M. Twarowski, et al. Warsaw: Rada Prymasowska Budowy Kościołów, 1981.
- [18] General Instruction of the Roman Missal, 3rd ed. Rome, 2002, polish version: Poznan, 2006.
- [19] W. Niebrzydowski, Wpływ Brutalizmu na Polską architekturę sakralną [The Influence of Brutalism on Polish Religious Architecture], Architecturae et Artibus, 2016, no. 3, pp. 137-150.
- [20] H. Szczypińska, O sztuce sakralnej w ATK [On sacred art at the Warsaw Theological Academy], Wiez, 1969, no. 9, pp. 137-142.
- [21] W. Pieńkowski, “Wnętrze kościelne a nowa liturgia” [Church interior and the new liturgy]. 1972. [unpublished typescript].
- [22] S. Szefer, Interview with Władysław Pieńkowski, an unpublished recording in the Pieńkowski family archive, 1980s. [exact date undetermined).
- [23] W. Pieńkowski, Nastrój, logika, prostota - rozmowa z W. Pieńkowskim o nowoczesnej architekturze Sakralnej [Ambience, logic, simplicity - a conversation with W. Pieńkowski about modern sacred architecture], Kierunki, 1972, no. 51-52, pp. 9.
- [24] Z. Czech, Na marginesie wystawy drogowej [On the sidelines of the road exhibition], Architektura i Budownictwo, 1935, no. 6-7-8, pp. 256-258.
- [25] W. Pieńkowski, Kościół pod wezwaniem św. Michała w Warszawie - rozmowa z inż. arch. Władysławem Pieńkowskim [Church of St. Michael in Warsaw - an interview with inż. arch. Władysław Pieńkowski], Słowo Powszechne, number not specified - press clipping from the archives of the Pieńkowski family, 1966.
- [26] M. Pieńkowski, “Interview by Emilian Nagiel” [unpublished], 2018.
Uwagi
Opracowanie rekordu ze środków MEiN, umowa nr SONP/SP/546092/2022 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2022-2023).
Typ dokumentu
Bibliografia
Identyfikator YADDA
bwmeta1.element.baztech-bc4d145a-019f-4586-bde8-c3d066eb5afc