Ogólne charakterystyki wybranych wód mineralnych butelkowanych, mineralnych i leczniczych na Białorusi

• Autorzy: Ushko N. , Chau N. D.

Identyfikatory

DOI

10.12912/23920629/68337

Warianty tytułu

EN

General characteristics of selected bottled mineral waters, mineral and therapeutic waters in Belarus

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Praca prezentuje własności fizyczne, skład chemiczny i zawartości naturalnych izotopów promieniotwórczych oraz względnych wartości δ18O, δ2H wybranych wód butelkowanych mineralnych, mineralnych i leczniczych z ujęć zlokalizowanych w różnych uzdrowiskach rehabilitacyjnych na Białorusi. Wody te zostały zebrane w okresie od 2012 do 2015 roku i analizowane w laboratoriach Wydziału Fizyki i Informatyki Stosowanej AGH oraz Wydziału Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska AGH. W większości badanych wód dominują jony Cl^-, SO₄^2-, Na⁺ i Ca²⁺, a ich mineralizacja zmienia się w szerokim zakresie od kilku set mg/dm³ aż do około 150 g/dm³, pH od 6.6 do 9.1 a Eh od -283 do 259 mV. Stężenia izotopów radu zmieniają się od ≤ 5 mBq/dm³ aż do 17.6 Bq/dm³, a aktywność właściwa 228Ra zwykle jest wyższa od 226Ra. Stężenia izotopów uranu są zawarte w zakresie od poniżej 0.5 mBq/dm³ do 75 mBq/dm³ dla 238U i do ok. 300 mBq/dm³ dla 234U. Zawartości izotopu trytu są poniżej 1.1 UT, wartości d18O są w zakresie od -10.9‰ do -7.8‰ i d2H od -84‰ do -59,4‰. Te wartości wykazują, że w badanych wodach przeważa woda zasilana z okresu holocenu. Niektóre wody mineralne zawierają składniki swoiste (Rn, Br, Fe) które nadają im własności farmakodynamiczne.

EN

This work presents the physical properties, chemical composition, natural radionuclides’ concentrations and the relative values of δ18O, δ2H of selected bottled mineral, mineral and therapeutic waters of some water intakes localized at different therapeutic centers in Belarus. The water samples were collected in the period from January 2012 to June 2015 and analyzed at the Faculty of Geology, Geophysics and Environmental Protection and Faculty of Physics and Applied Computer Science laboratories, AGH University of Science and Technology in Kraków Poland. The results show that the dominating ions in the majority of waters are Cl^-, SO₄^2-, Na⁺ and Ca²⁺, the total dissolved solids (TDS) of the investigated waters ranges from several hundred mg/L to near 150 g/L, pH from 6.6 to 9.2 and Eh from -283 to 259 mV. The radium isotopes concentration ranges from below the limit of detection to 17 Bq/L, and the specific activity of 228Ra is often higher than those of 226Ra. The uranium concentration range from below 0.5 mBq/L to 75 mBq/L for 238U and to 300 mBq/L for 234U. In some waters the uranium activity ratio (234U/238U) is very high. The tritium concentrations are below 1.1 UT, d18O range from -10.9‰ to -7.8‰ and d2H from -84‰ to -59.4‰. These values indicate that groundwaters are dominated by components which were recharged during the Holocene. Due to the presence of specific elements such as iron, bromine and radon, as well as hydrogen sulfide, some mineral waters are classified as therapeutic.

Słowa kluczowe

PL

izotopy promieniotwórcze; izotopy stabilne; skład chemiczny; wody mineralne; wody butelkowane; wody lecznicze; Białoruś

EN

radioactive isotopes; stable isotopes; chemical composition; mineral waters; bottled water; therapeutic waters; Belarus

• Wydawca: Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
• Czasopismo: Inżynieria Ekologiczna
• Rocznik: 2017
• Tom: Vol. 18, nr 2
• Strony: 189--198
• Opis fizyczny: Bibliogr. 25 poz., tab., rys.

Twórcy

autor

Ushko N.

• Wydział Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska AGH, al. Mickiewicza 30, 30-059 Kraków, ul. Reymonta 19, 30-059 Kraków

autor

Chau N. D.

• Wydział Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska AGH, al. Mickiewicza 30, 30-059 Kraków, ul. Reymonta 19, 30-059 Kraków

Bibliografia

• 1. Al-Hassani S.R., Elbaz Elsaiid A., El-Mongy S.A., Dennis J. 2004. Analysis and Evaluation of Uranium and Thorium in Marine Sediments around Abu- Dhabi Island of UAE. Proc. VII Radiation Physics & Protection Conference, 27–30 November 2004, Ismailia-Egypt, EG0500286.
• 2. Asikainen M., Kahlos H. 1979. Anomalously high concentration of uranium, radium and radon in water from drilled wells in Helsinki region. Geochimica et Cosmochimica Acta, 44, 1681–1686
• 3. Chau N.D. 2010. Promieniotwórczość naturalna wybranych wód mineralnych Karpat Polskich. JAK, Kraków.
• 4. Council Directive 98/83/ECof 3 November 1998 on the quality of water intended for human consumption.
• 5. Chmura L., Różański K., Nęcki J.M., Zimnoch M., Korus A., Pycia M., 2008. Atmospheric concentration of carbon dioxide in Southern Poland: comparison of mountain and urban environments. Polish Journal of Environmental Studies; ISSN 1230–1485, Vol 17 no. 6, 859–867.
• 6. Dickson, B.L. 1990. Radium in groundwater. In the Environmental Behaviour of Rdium. IAEA Technical Reports Series No. 310. Vol. 1. IAEA Vienna 1990, Vol. 1, 335–725.
• 7. ISO 9698:2010 Water quality. Determination of tritium activity concentration. Liquid scintillation counting method, pp. 24.
• 8. Kozłowska B. 2009. Promieniotwórczość naturalna wód źródlanych uzdrowisk południowej Polski. Wyd. Uniw. Śląskiego, Katowice.
• 9. Somlai J., i in. 2002. Concentration of 226Ra in Hungarian bottled water. J Radioact. Environ. 62, 235–240.
• 10. Krishnaswami S., Graustein W.C., Turekian K.K. 1982. Radium, thorium and radioactive lead isotopes in groundwaters: Application to the in situ determination of adsorption – desorption rate constants and retardation factors. Water Resources Research, 18(6), 1633–1675.
• 11. Kudelskij A.V., Jacoveev M.G. 1994. Mineralna woda na Belarusi. Białóruski Instytut Geologiczny. 280 str. (w języku rosyjskim).
• 12. Kudelskij A.V., Pashkievish V.I., Kapora M.S., 2001. Hydrogeologia [W:] Geologia Białorusi (red. Machnacz A.S. i in.), Białoruska Akademia Nauk, Mińsk, 635–651 (w języku rosyjskim).
• 13. Machnacz A.C., Gariecckij R.G. 2001. Budowa Geologiczna Białorusi. [W:] Geologia Białorusi (red. Machnacz A.S. i in.) Białoruska Akademia Nauk, Minsk, 28–34 (w języku rosyjskim).
• 14. Mielnikow A., Skowronek J., Michalik B. 2000. Izotopy radu w wodach mineralnych. Post. Tech. Jąd. 43(1), 15–18.
• 15. Payne T.E. 2010. Uraniom [In:] Radionuclides in the Environment (ed. Atwood D.A.). WILEY, 261–272.
• 16. Przylibski T. A. 2005. Radon – skład swoisty wód leczniczych Sudetów. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej.
• 17. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 31 marca 2011 r. W sprawie naturalnych wód mineralnych, wód źródlanych i wód stołowych. Dz.U.2011 nr 85 poz. 466
• 18. Różański K., Duliński M., Rzepka J. 1987. D and 18O analysis of milligram water samples. Appl. Radiat. Isot. 38. 713–716.
• 19. Sturchio N.C.. Banner J.L., Binz C.M., Heraty L.B., Musgrove M., 2001. Radium geochemistry of ground waters in Paleozoic carbonate aquifers, midcontinent, USA. Appl. Geochem.16, 109–122
• 20. Uemura R. i in. 2007. Deuterium and Oxygen-18 determination of microliter quantities of a water sample using and automated equilibrator. Rapid Commun. Mass Spectrom. 21(11), 1783–1790.
• 21. Ushko N., Chau N.D., Duliński M. 2016. Chemical and isotope composition of the selected belorussian mineral and therapeutic water. ENVIRA 2015 Proceeding Review ID 272
• 22. Ushko N., Chau N.D. 2014. Radioactivity and chemical composition os some selected commercial bottled waters in Belarus. International Journal of Nuclear Energy Science and Engineering , Vol.4 Iss.1 2014, PP.1–8, DOI: 10.14355/ ijnese.2014.0401.01
• 23. Wallner G., Steininger G. 2007. Radium isotopes and 222Rn in Austrian drinking waters. J. Radioanal. Nucl. Chem. 274(3), 511–516.
• 24. Webster I., Hancock G., Murray A. 1995. Modelling the effect of salinity on radium desorption from sediments. Geochimica et Cosmochimica Acta, 59(12), 2469–2476.
• 25. Żuber A., Różański K., Ciężkowski W. 2007. Metody znacznikowe w badaniach hydrogeologicznych. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej.

Uwagi

PL

Opracowanie ze środków MNiSW w ramach umowy 812/P-DUN/2016 na działalność upowszechniającą naukę (zadania 2017).