Las Zwierzyniecki as an Element of the Composition of Green Areas in Białystok

• Autorzy: Gawryluk Dorota

Identyfikatory

DOI

10.35784/teka.1503

Warianty tytułu

PL

Las Zwierzyniecki jako element kompozycji terenów zieleni Białegostoku

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The article presents a historical and compositional analysis of the changes done to “Las Zwierzyniecki”[1] (now a public park and nature reserve) in Białystok. It describes the stages of its transformation in the context of the changes done to the baroque composition of the Branicki residence and menageries from the 18th to early 21st century. An attempt was made to describe the historical and compositional design guidelines for the modern revitalisation of Las Zwierzyniecki. [1] Roughly translatable as the Zwierzyniec (menagerie) Forest

PL

W artykule przedstawio historyczną i kompozycyjną analizę zmian dokonanych w „Lesie Zwierzynieckim” (obecnie park publiczny i rezerwat przyrody) w Białymstoku. Opisano etapy jego transformacji w kontekście zmian dokonanych w barokowym układzie rezydencji Branickich od XVIII do początku XXI wieku. Podjęto próbę opisania historycznych i kompozycyjnych wytycznych projektowych współczesnej rewaloryzacji Lasu Zwierzynieckiego

Słowa kluczowe

EN

Las Zwierzyniecki; nature reserve; baroque composition; greenery; Białystok

PL

Las Zwierzyniecki; rezerwat przyrody; kompozycja barokowa; tereny zieleni; Białystok

• Wydawca: Wydawnictwo Politechniki Lubelskiej ; Polska Akademia Nauk, Oddział w Lublinie
• Czasopismo: Teka Komisji Architektury, Urbanistyki i Studiów Krajobrazowych
• Rocznik: 2019
• Tom: T. 15, nr 4
• Strony: 14--22
• Opis fizyczny: Bibliogr. 34 poz., fig.

Twórcy

autor

Gawryluk Dorota

• Wydział Architektury, Politechnika Białostocka Polska

Bibliografia

• 1. Böhm A. 2016. O czynniku kompozycji w planowaniu przestrzeni, Wydawnictwo PK, Kraków
• 2. Bończak-Kucharczyk E., Maroszek J., Kucharczyk K. 2000. Katalog parków i ogrodów zabytkowych dawnego województwa białostockiego stan z 1988r.), Prace Białostockiego Towarzystwa Naukowego Nr 47, Białystok
• 3. Bończak-Kucharczyk E., Maroszek J., Białystok Park Zwierzyniecki, http://www.ogrodowy.minigo.pl/index.php/page/bia-ystok-park-zwierzyniecki, (access July 2019)
• 4. Dolistowska M. 2009. W poszukiwaniu tożsamości miasta: architektura i urbanistyka Białegostoku w latach 1795−1939, Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej, Białystok
• 5. Dolistowska M., Szczygieł-Rogalska J., Tomalska J. 2008. Białystok nie tylko kulturalny. Okres powojenny lata 1944−1946, Instytut Wydawniczy Kreator, Białystok
• 6. Dziubecki T. 2010. Programy symboliczne i funkcje ceremonialne rezydencji magnackich. Puławy-Białystok-Radzyń Podlaski-Lubartów w latach 1730−1760, Muzeum Pałac w Wilanowie, Warszawa
• 7. Gawryluk D. 2015. Historical Public Parks in Podlasie and their Current Day Modernisation, Formation of Urban Green Areas Nr 1, 2015, 74−80
• 8. Kadłuczka A. 2018. Ochrona dziedzictwa architektury i urbanistyki. Doktryny, teoria, praktyka. Wydawnictwo PK, Kraków
• 9. Koller-Szumska J. 2010. Społeczna promocja prac rewaloryzacyjnych i pozyskiwanie środków na prace realizacyjne – na przykładzie Ogrodu Branickich w Białymstoku, Kurier Konserwatorski, 7/2010, 57−60
• 10. Kucharczyk K., Maroszek J. 1985. Barokowa kompozycja w dolinie rzeki Białej w XVIII w., Studia i Materiały do Dziejów Miasta Białegostoku T. IV, 1985, 57−70
• 11. Łakomy K., 2012. Ogrody w krajobrazach miast (cz. 2, od poł. XVIII do XX w.), [w:] Historyczne i współczesne ogrody w krajobrazie miasta, red. A. Mitkowska, K. Hodor, K. Łakomy, Czasopismo Techniczne , z. 6-A, rok 109, Wydawnictwo PK, Kraków
• 12. Majdecki L., Majdecka-Strzeżek A. 2018. Ochrona i konserwacja zabytkowych założeń ogrodowych, PWN, Warszawa
• 13. Maps of historical Bialystok, http://igrek.amzp.pl/maplist.php?cat=TPCE, (access July 2019)
• 14. Mitkowska A., Hodor K., Łakomy K. (ed.) 2012. Historyczne i współczesne ogrody w krajobrazie miasta, Czasopismo Techniczne , z. 6-A, rok 109, Wydawnictwo PK, Kraków.
• 15. Myczkowski Z. 2003. Krajobraz wyrazem tożsamości w wybranych obszarach chronionych w Polsce, Wydawnictwo PK, Kraków
• 16. Nieciecki J. 1996. Opowieści o “Polskim Wersalu”, Biuletyn Konserwatorski Województwa Białostockiego, Issue 2, 1996, 53−58
• 17. Nieciecki 1999. Opowieści o “Polskim Wersalu”, Biuletyn Konserwatorski Województwa Białostockiego, Issue 5, 1999, 139−155
• 18. Nieciecki J. 2014. Rewaloryzacja Ogrodu Dolnego w Ogrodzie Branickich w Białymstoku. Propozycja zakresu i rodzaj prac, Biuletyn Konserwatorski Województwa Białostockiego, Issue 20, 2014, 7−118
• 19. Ogród Branickich w Białymstoku: badania, projekty, realizacja, 1998. Studia i Materiały – Ośrodek Ochrony Zabytkowego Krajobrazu. Narodowa Instytucja Kultury. Ogrody 4(10), Warszawa
• 20. Oleksicki A. 2003, Pierwszy powojenny plan Białegostoku autorstwa Ignacego Felicjana Tłoczka a późniejszy rozwój miasta, Biuletyn Konserwatorski Województwa Białostockiego, p. 98−107.
• 21. Oleksicki A. 1996. Białystok i okolice – nowo pozyskane źródła kartograficzne z archiwów rosyjskich, Biuletyn Konserwatorski Województwa Białostockiego, 1996, 81−84
• 22. Oleksicki A. 1992. Nowe źródło do dziejów rozwoju przestrzennego Białegostoku, Białostocczyzna, z. 4/28 /1992, p. 4−6.
• 23. Oleńska A. 2011. Jan Klemens Branicki “Sarmata nowoczesny”. Kreowanie wizerunku poprzez sztukę, Instytut Sztuki PAN, Warszawa 2011.
• 24. Parki i ogrody zabytkowe – ochrona i konserwacja. Ogród Branickich w Białymstoku, historia rewaloryzacji : konferencja międzynarodowa 9−10 września 2010, Urząd Miejski w Białymstoku, Białystok 2011.
• 25. Poskrobko J. 1988, Planty Stanisława Grali, Białostocczyzna, z. 4/12 /1988, p. 21−23.
• 26. Sikora D. 2011. Konserwacja ogrodów regularnych XVII i XVIII w., Warszawa.
• 27. Sikora D. 2010. Specyfika działań konserwatorskich w ogrodach regularnych, Kurier Konserwatorski, 2010, nr 7, p. 32−42.
• 28. Turecki A. 1996. Plan du chateau et de la ville de Białystok avec ses environs, Ochrona reliktów urbanistycznych Białegostoku, Zeszyty Naukowe Politechniki Białostockiej, Nauki Techniczne Nr 108, Architektura Z. 16, Białystok, p. 7−16.
• 29. Zachariasz A. 2006. Zieleń jako współczesny czynnik miastotwórczy ze szczególnym uwzględnieniem roli parków publicznych, Wydawnictwo PK, Kraków.
• 30. Zachariasz A. 2008. Zabytkowe ogrody – problemy rewaloryzacji, utrzymania i zarządzania w świetle Karty Florenckiej, PKKK 2008, nr 10, p. 150−161.
• 31. Zachariasz A. 2007. Zabytkowe parki i ogrody publiczne we współczesnym krajobrazie – problemy rewaloryzacji, Przyroda i Miasto 2007, t. 10, cz. 1, s. 328−354.
• 32. Zachariasz A. 2014. O kształtowaniu systemów terenów zieleni miejskiej w kontekście zielonej infrastruktury, ze szczególnym uwzględnieniem Krakowa, [w:] Zielona infrastruktura miasta, red. A. Pancewicz, Gliwice, p. 59−88.
• 33. Zachariasz A. 2019. Zielony Kraków dla przyjemności i pożytku Szanownej Publiczności, Wydawnictwo PK, Kraków.
• 34. Zarzecki M. 2014, Projekt rewaloryzacji Parku Konstytucji 3 Maja oraz Lasu Zwierzynieckiego w Białymstoku z uwzględnieniem warunków wilgotnościowych środowiska, magisterska praca dyplomowa obroniona w 2014 w Politechnice Białostockiej, promotor dr hab. inż. Aleksander Kiryluk prof. PB, Białystok.