The evolution of retail trade in Poland following economic transformation

• Autorzy: Wrzesińska-Kowal Joanna

Identyfikatory

DOI

10.29119/1641-3466.2024.201.30

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Purpose: The article aims to present the development of the retail trade sector in Poland after the economic transformation and to identify the key stages of this development from 1990 to 2021. Additionally, the article will explore the changes seen at the regional level, focusing on specific years. Design/methodology/approach: The article begins by explaining the terminology and types of trade. It then describes the five stages of retail trade development in Poland from 1990 to 2021. The third section of the article analyzes the changes in trade by region in the years 2010 and 2021. The methods used in this article includes desk research and statistical analysis. Desk research involves a thorough review and analysis of relevant literature, industry reports, and legal acts, outlined in the literature section. Statistical analysis uses data from Statistics Poland (GUS) and involves a process of inference. The research is based on statistical data from the GUS Local Data Bank and industry publications. The study covers 16 voivodships in Poland with a time frame from 1990 to 2021. Findings: The study revealed significant regional variations in the Polish retail trade sector, which has experienced notable growth at specific stages throughout its development. The most important factors influencing the differentiation of trade at the voivodship level have been outlined. Research limitations/implications: The subject of the development of retail trade in Poland since the advent of the market economy, which encompasses the processes of concentration and diversification of trade formats in functional-spatial terms, is seldom addressed in scientific research. This represents a significant research gap that requires further investigation. Practical implications: The retail trade sector is experiencing rapid growth in Poland. The intensifying competitive landscape and integration processes are driving the modernisation and organisation of retail trade networks, a trend that is also evident in traditional small-scale trade. New forms of trade are emerging, and the implementation of increasingly modern information and communication technologies is becoming more prevalent. The strategies of big-box stores are undergoing a transformation, with an investment in smaller retail outlets in smaller cities and a reimagining of the concepts of their outlets in big cities. Originality/value: The findings of the research have implications for both cognitive and pragmatic aspects, particularly in the context of further development of the retail trade and the planning of additional retail outlets across various regions of the country. This research represents the initial phase of a larger investigation, the objective of which is to develop a ranking of the voivodships based on the TOPSIS linear ordering method.

Słowa kluczowe

EN

retail trade; stages of development; voivodship

PL

handel detaliczny; etapy rozwoju; województwo

• Wydawca: Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska
• Rocznik: 2024
• Tom: z. 201
• Strony: 391--403
• Opis fizyczny: Bibliogr. 43 poz.

Twórcy

autor

Wrzesińska-Kowal Joanna

• Warsaw University of Life Sciences

• https://orcid.org/0000-0001-5492-8187

Bibliografia

• 1. Altkorn, J., Kramer, T. (ed.) (1998). Leksykon marketingu. PWE, Warszawa.
• 2. Banasik, B. (2000). Ekonomika i organizacja przedsiębiorstwa handlowego. Radom: Politechnika Radomska im. K. Pułaskiego.
• 3. GUS. Bank Danych Lokalnych. Warszawa.
• 4. Bartoszewicz, A., Obłąkowska, K. (2022). Transformacja i stan aktualny społeczno- ekonomicznego wymiaru ekosystemu detalicznego handlu spożywczego w Polsce: obraz dla polityki społeczno-gospodarczej. Zeszyty Naukowe Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego w Zielonej Górze, 16, pp. 48-65. DOI: 10.26366/PTE.ZG.2022.213
• 5. Boczar, K., Kossut, Z. (1970). Ekonomika handlu. Warszawa: PWE.
• 6. Borusiak, B. (2008). Modele wzrostu przedsiębiorstw handlu detalicznego. Poznań: Akademia Ekonomiczna w Poznaniu.
• 7. Czeczotko, M., Kosicka-Gębska M., Górska-Warsewicz, H., Kudlińska-Chylak, A., Kulykovets, O. (2018). Specyfika handlu detalicznego jako ogniwa systemu dystrybucji w Polsce. Migdał, A.M. (ed.). Przedsiębiorczość i Zarządzanie, XIX(9).
• 8. Czubała, A. (1991). Mała prywatyzacja handlu detalicznego. Handel wewnętrzny - IRWiK, no. 4. Warszawa.
• 9. Czubała, A. (2001). Dystrybucja produktów. Warszawa: PWE.
• 10. Dz.U. Nr 32, poz. 190 - Ustawa z dnia 23 marca 1990 r. o zmianie ustawy - Prawo lokalowe.
• 11. Dz.U. Nr 34, poz. 191 - Ustawa z dnia 10 maja 1990 r. - Przepisy wprowadzające ustawę o samorządzie terytorialnym i ustawę o pracownikach samorządowych.
• 12. Dz.U. Nr 35, poz. 203 - Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 18 maja 1990 r. w sprawie zwolnienia od podatku dochodowego i obrotowego podatników osiągających przychody z niektórych rodzajów działalności gospodarczej.
• 13. Dz.U. Nr 41, poz. 324 - Ustawa z dnia 23 grudnia 1988 r. o działalności gospodarczej.
• 14. Dz.U. Nr 51, poz. 304 - Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 lipca 1990 r. zmieniające rozporządzenie w
• 15. Dz.U. Nr 55, poz. 321 - Ustawa z dnia 28 lipca 1990 r. o zmianie ustawy - Kodeks cywilny.
• 16. Dz.U.1991, Nr 1, poz. 1 - Ustawa z dnia 22 grudnia 1990 roku, o opodatkowaniu wzrostu wynagrodzeń.
• 17. Dz.U.89.03.12, amended: Dz.U. Nr 91.35.15 - Podatek dochodowy od osób prawnych.
• 18. GUS (1995). Rynek wewnętrzny w 1994 roku. Warszawa.
• 19. GUS (2011). Rynek wewnętrzny w 2010 roku. Warszawa.
• 20. GUS (2021). Rynek wewnętrzny w 2020 roku. Warszawa.
• 21. Iwińska-Knop, K. (1993). Handel wewnętrzny. Warszawa: PWN.
• 22. Kłosiewicz-Górecka, U. (2016). Prezentacja raportu o handlu - stare i nowe dylematy rozwoju handlu w Polsce. Conference, 18.01.2016, Instytut Badań Rynku, Konsumpcji i Koniunktur, Polska Organizacja Handlu i Dystrybucji.
• 23. Kondej, A. (2019). Transformacja handlu detalicznego Fast Moving Consumer Goods (FMCG) w Polsce po 1989 roku. Annales. Etyka w Życiu Gospodarczym, pp. 85-101.
• 24. Maleszyk, E. (1997). Rola inwestycji z kapitałem zagranicznym w modernizacji handlu. Handel wewnętrzny, no. 6. Warszawa: IRWiK.
• 25. Marak, J. (2000). Ekonomika handlu. Wrocław: Continuo.
• 26. Ministerstwo Gospodarki (2002). Raport o stanie handlu wewnętrznego w 2002 roku. Warszawa, p. 129.
• 27. Pałasz, L. (2004). Organizacja i ekonomika handlu wewnętrznego. Szczecin: Stowarzyszenie Naukowe Instytut Gospodarki i Rynku.
• 28. Pilarczyk, B., Sławińska, M. (1992). Funkcje handlu - spojrzenia porównawcze. Warszawa: Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny.
• 29. Rakowski, J. (2001). Handel w Polsce w latach 1989-2000. Warszawa: PCHU S.A.
• 30. sd.tradepress.com.pl
• 31. Sławińska, M. (ed.) (2008). Kompedium wiedzy o handlu. Warszawa: PWN.
• 32. Sznajder, A. (1992). Strategie marketingowe na rynku międzynarodowym. Warszawa: PWN.
• 33. Sztucki, T. (1998). Encyklopedia marketingu. Warszawa: Placet, p. 95.
• 34. Szulce, H. (1998). Struktury i strategie w handlu. Warszawa: PWE.
• 35. Wielka Encyklopedia (2002). Warszawa: PWN, p. 262.
• 36. Wrzesińska, J. (2012). Warunki rozwoju sklepów wielkopowierzchniowych w Polsce. Zeszyty Naukowe, 237. Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu.
• 37. Wrzesińska-Kowal, J. (2016). Rozwój zagranicznych sieci handlowych w Polsce. Zeszyty Naukowe Polityki Europejskie, Finanse i Marketing, no. 16(65), pp. 25-36.
• 38. Wrzesińska-Kowal, J. (2021). Dostosowanie handlu detalicznego do warunków pandemii Covid-19. In: W. Pizło (ed.), Współczesne obszary zarządzania (pp. 113-132). Warszawa: Wydawnictwo SGGW.
• 39. Wrzesińska-Kowal, J., Raczkowska, M. (2020). Directions of Changes in Poland’s Retail Trade. Annals PAAAE, XXII(1), 369-378.
• 40. Zakrzewski, Z. (1969). Wstęp do teorii handlu wewnętrznego. Warszawa: PWN.
• 41. Zakrzewski, Z. (1989). Ekonomika handlu wewnętrznego. Warszawa: PWE.
• 42. Zalega, T. (2013). Smart shopping - nowy trend konsumencki. Handel Wewnętrzny, 6.
• 43. Zalega, T. (2021). Smart shopping in consumption behaviour of young polish singles. Acta Scientiarum Polonorum. Oeconomia, 20(3), 55-67, DOI: 10.22630/ASPE.2021.20.3.25.

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa nr POPUL/SP/0154/2024/02 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki II" - moduł: Popularyzacja nauki (2025).