Wartość produkcji rolniczej a koszty energii w świetle badań Polskiego FADN

• Autorzy: Maciulewski B. , Pawlak J.

Warianty tytułu

EN

Value of agricultural production and energy costs in the light of Polish FADN research results

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Na podstawie danych Polskiego FADN i GUS określono współzależności między wartością produkcji rolniczej a kosztami energii. W gospodarstwach rolnych uczestniczących w Polskim FADN (ang. Farm Accountancy Data Network) – systemie zbierania i wykorzystywania danych rachunkowych z gospodarstw rolnych w 2013 r., grupowanych według wielkości ekonomicznej, najmniejsze wartości produkcji (31 189 zł·rok-1) i kosztów energii (3 860 zł·rok-1) odnotowano w grupie gospodarstw bardzo małych (2000 ≤ € < 8000 SO), a największe – w gospodarstwach bardzo dużych (€ ≥ 500 000 SO) – odpowiednio 9 431 642 i 1 009 804 zł·rok-1. Najmniejszy średni poziom produkcji ogółem (54 837 zł·rok-1) i kosztów energii (7067 zł·rok-1) osiągnęły gospodarstwa prowadzące chów zwierząt trawożernych, a największy – gospodarstwa drobiarskie – odpowiednio 1 200 168 i 53 444 zł·rok-1). Średnia wartość produkcji ogółem, dla całej populacji 12 322 gospodarstw rolnych, wyniosła 141 919 zł·rok–1, a średnie koszty energii – 13 707 zł·rok-1. Dodatnia korelacja między wartością produkcji gospodarstw rolnych uczestniczących w Polskim FADN a kosztami energii zaznacza się silniej w przypadku grupowania tych gospodarstw według ich wielkości ekonomicznej niż w przypadku grupowania według typu gospodarstw. Współzależność między wartością produkcji końcowej a kosztami energii w rolnictwie, badana w skali kraju na podstawie danych GUS, jest wyraźnie słabsza w porównaniu z obserwowaną na przykładzie gospodarstw rolnych uczestniczących w Polskim FADN.

EN

Interrelations between the value of agricultural production and energy costs have been determined, based on Polish FADN and Central Statistical Office (GUS) data. Among farms participating in Polish FADN 2013, grouped according their economic size, the lowest values of production (31 189 PLN·year-1) and energy cost (3860 PLN·year-1) were observed in the group of very small farms (2000 ≤ € < 8000 SO), and the highest ones – on very large farms (€ ≥ 500 000 SO) – relatively 9 431 642 and 1 009 804 PLN·year-1. The lowest average output (54 837 PLN·year-1) and energy costs (7067 PLN·year-1) has been noted on farms with grazing livestock and the highest ones on poultry farms – relatively 1 200 168 and 53 444 PLN·year-1). Average output for all 12 322 farms amounted to 141 919 PLN·year-1, and average energy costs – 13 707 PLN·year-1. On farms participating in Polish FADN, the positive correlation between value of production and energy costs is more strongly marked when the farms were grouped according to their economic size. Interrelation between the value of final output and energy costs in agriculture, examined in the country scale on the base of GUS data, is less strong as compared with the one observed on example of farms participating in the Polish FADN.

Słowa kluczowe

PL

wartość produkcji; koszty energii; rolnictwo; Polski FADN

EN

value of production; energy costs; agriculture; Polish FADN

• Wydawca: Wydawnictwo ITP
• Czasopismo: Problemy Inżynierii Rolniczej
• Rocznik: 2016
• Tom: R. 24, nr 2
• Strony: 41--51
• Opis fizyczny: Bibliogr. 30 poz., tab., wykr.

Twórcy

autor

Maciulewski B.

• Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. prof. Edwarda F. Szczepanika w Suwałkach

autor

Pawlak J.

• Instytut Technologiczno-Przyrodniczy Oddział w Warszawie ul. Rakowiecka 32, 02-532 Warszawa tel. [phone]

Bibliografia

• DODDER R.S., KAPLAN P.O., ELOBEID A., TOKGOZ S., SECCHI S., KURKALOVA L.A. 2015. Impact of energy prices and cellulosic biomass supply on agriculture, energy, and the environment: an integrated modeling approach. Energy Economics. Vol. 51 s. 77–87.
• FLORIAŃCZYK Z., MAŃKO S., OSUCH D., PŁONKA R. 2014. Wyniki standardowe 2013 uzyskane przez gospodarstwa rolne uczestniczące w Polskim FADN. Część I. Wyniki Standardowe [Standard results achieved by farms participating in Polish FADN. Part I. Standard results [online]. [Dostęp 14.09.2015]. Dostępny w Internecie: http://fadn.pl/publikacje/wynikistandardowe-2/wyniki-standardowe-srednie-wazone/
• GORAJ L., MAŃKO S. 2011. Model szacowania pełnych kosztów działalności gospodarstw rolnych [The model for estimation of full operation costs on farms]. Zagadnienia Ekonomiki Rolnej. Nr 3 s. 28–58.
• GUS 2005. Rocznik statystyczny rolnictwa i obszarów wiejskich 2005 [Statistical yearbook of agriculture and rural areas 2005]. Warszawa. ISSN 1508-0013 ss. 485.
• GUS 2006. Gospodarka paliwowo-energetyczne w latach 2004, 2005 [Energy statistics 2004, 2005]. Warszawa. ISSN 1896-7809 ss. 249.
• GUS 2007. Gospodarka paliwowo-energetyczne w latach 2005, 2006 [Energy statistics 2005, 2006]. Warszawa. ISSN 1896-7809 ss. 249.
• GUS 2008a. Gospodarka paliwowo-energetyczne w latach 2006, 2007 [Energy statistics 2006, 2007]. Warszawa. ISSN 1896-7809 ss. 249.
• GUS 2008b. Rocznik statystyczny rolnictwa i obszarów wiejskich 2007 [Statistical yearbook of agriculture and rural areas 2007]. Warszawa. ISSN 1895-121X ss. 493.
• GUS 2009. Gospodarka paliwowo-energetyczne w latach 2007, 2008 [Energy statistics 2007, 2008]. Warszawa. ISSN 1896-7809 ss. 276.
• GUS 2010. Gospodarka paliwowo-energetyczne w latach 2008, 2009 [Energy statistics 2008, 2009]. Warszawa. ISSN 1896-7809 ss. 370.
• GUS 2011a. Gospodarka paliwowo-energetyczna w latach 2009, 2010 [Energy statistics 2009, 2010]. Warszawa. ISSN 1506-7947 ss. 290.
• GUS 2011b. Rocznik statystyczny rolnictwa 2010 [Statistical yearbook of agriculture 2010]. Warszawa. ISSN 2080-8798 ss. 389.
• GUS 2012. Gospodarka paliwowo-energetyczna w latach 2010, 2011 [Energy statistics 2010, 2011]. Warszawa. ISSN 1506-7947 ss. 294.
• GUS 2013. Gospodarka paliwowo-energetyczna w latach 2011, 2012 [Energy statistics 2011, 2012]. Warszawa. ISSN 1506-7947 ss. 290.
• GUS 2014. Gospodarka paliwowo-energetyczna w latach 2012, 2013 [Energy statistics 2012, 2013]. Warszawa. ISSN 1506-7947 ss. 298.
• GUS 2015a. Gospodarka paliwowo-energetyczna w latach 2013, 2014 [Energy statistics 2013, 2014]. Warszawa. ISSN 1506-7947 ss. 294.
• GUS 2015b. Mały rocznik statystyczny Polski 2015. Warszawa [Concise statistical yearbook of Poland 2015]. ISSN 1640-3630 ss. 539.
• GUS 2015c. Rocznik statystyczny rolnictwa 2014 [Statistical yearbook of agriculture 2014]. Warszawa. ISSN 2080-8798 ss. 445.
• KOCIRA S., SAWA J. 2005. Koszty mechanizacji w gospodarstwach o różnej wielkości ekonomicznej [Costs of mechanization on farms of different economic size]. Inżynieria Rolnicza. Nr 6 s. 321–328.
• MAŃKO S. 2011. Koszty i opłacalność produkcji ziemniaków w świetle wyników polskiego FADN [Costs and profitability of potato production in the light of Polish FADN]. Ziemniak Polski. Nr 4 s. 8–13.
• PAWLAK J. 2015. Zużycie energii w rolnictwie polskim w latach 2009–2013 [Energy consumption in Polish agriculture in the years 2009–2013]. Problemy Inżynierii Rolniczej. Nr 1(87) s. 29–40.
• PAWLAK J. 2016. Koszty energii w rolnictwie polskim w latach 2004–2014 [Costs of energy in Polish agriculture in the years 2004–2014]. Problemy Inżynierii Rolniczej (w druku).
• TABOR S. 2001. Koszty mechanizacji produkcji rolniczej [Mechanization costs of agricultural production]. Problemy Inżynierii Rolniczej. Nr 4(31) s. 113–119.
• WÓJCICKI Z. 1999. Koszty mechanizacji produkcji rolniczej [Costs of mechanization in agricultural production]. Inżynieria Rolnicza. Nr 4(10) s. 21–28.
• WÓJCICKI Z. 2010. Potrzeby energetyczne i wykorzystanie odnawialnych zasobów energii [Demand for energy and utilization of energy from renewable sources]. Problemy Inżynierii Rolniczej. Nr 4 s. 37–47.
• WÓJCICKI Z. 2014. Wyposażenie techniczne badanych gospodarstw rodzinnych [Technical equipment of surveyed family farms]. Problemy Inżynierii Rolniczej. Nr 4(86) s. 31–41.
• WÓJCICKI Z., RUDEŃSKA B. 2013. Rozchody i dochody w badanych gospodarstwach rodzinnych [Expenses and incomes on surveyed family farms]. Problemy Inżynierii Rolniczej. Nr 2(80) s. 43–54.
• WÓJCICKI Z., RUDEŃSKA B. 2014. Efektywność nakładów materiałowo-energetycznych w gospodarstwie rolnym [Efficiency of material and energy inputs on farm]. Problemy Inżynierii Rolniczej. Nr 4(86) s. 57–70.
• ZALEWSKI A. (red.) 2015. Rynek środków produkcji dla rolnictwa stan i perspektywy [Market of production means for agriculture – present situation and prospects]. Nr 42. Warszawa. IERiGŻ–PIB, ARR, MRiRW. ISSN 2081-8815 ss. 45.
• ZHANG C., QU X. 2015. The effect of global price shocks on China’s agricultural commodities. Energy Economics. Vol. 51 s. 354–364.

Uwagi

PL

Opracowanie ze środków MNiSW w ramach umowy 812/P-DUN/2016 na działalność upowszechniającą naukę.