Wpływ czynników materialnego środowiska pracy na sprawność operatora środków transportu

• Autorzy: Bęczkowska S. , Grabarek I.

Identyfikatory

DOI

10.15199/148.2017.4.4

Warianty tytułu

EN

The impact of material environment on the efficiency of transport means operator

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule dokonano analizy wpływu materialnego środowiska pracy, ze szczególnym uwzględnieniem drgań i hałasu na sprawność operatora środków transportu. Badania ankietowo-eksperckie przeprowadzone na grupie maszynistów oraz kierowców przewożących towary niebezpieczne pozwoliły wytypować cechy wpływające na uciążliwość pracy. Cechy te wykorzystano w budowie modelu działań maszynisty oraz modelu wpływu czynnika ludzkiego na prawdopodobieństwo wystąpienia wypadku drogowego. W modelowaniu wykorzystano heurystyczne struktury rozmyte (struktury Mamdaniego i Takagi-Sugeno-Kanga). Modele implementowano numerycznie w środowisku Matlab_Simulink i wykorzystano do symulacji wpływu wybranych cech na sprawność operatorów.

EN

The article analyses the impact of the material environment, with particular regard to vibration and noise on the efficiency of the transport means operator. The questionnaire/expert-based surveys carried out on a group of locomotive drivers and drivers carrying dangerous goods allowed the prediction of characteristics that affect the hardship work. These features were used in the construction of the driver's action model and the model of the impact of the human factor on the probability of an accident. The modeling used a heuristic fuzzy structure (structure of Mamdani and Takagi-Sugeno-Kanga), numerical models was implemented in an environment Matlab_Simulink, and used to simulate the impact of selected features on the efficiency of operators.

Słowa kluczowe

PL

czynnik wibroakustyczny; człowiek-operator; modelowanie rozmyte

EN

vibro-acoustic factor; man operator; fuzzy logic modeling

• Wydawca: Wydawnictwo SIGMA-NOT ; Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Mechanizacji Budownictwa i Górnictwa Skalnego
• Czasopismo: Przegląd Mechaniczny
• Rocznik: 2017
• Tom: nr 4
• Strony: 29--36
• Opis fizyczny: Bibliogr. 15 poz., rys., tab., wykr.

Twórcy

autor

Bęczkowska S.

• Politechnika Warszawska, Wydział Transportu Zakład Podstaw Budowy Urządzeń Transportowych, ul. Koszykowa 75, Warszawa

autor

Grabarek I.

• Politechnika Warszawsko, Wydział Transportu, Zakład Systemów Mechatronicznych I Informatycznych w Transporcie, ul. Koszykowa 75, Warszawa

Bibliografia

• [1] Bęczkowska S. 2014. Ocena i minimalizacja ryzyka w drogowym transporcie towarów niebezpiecznych. Praca doktorska. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej.
• [2] Grabarek I. 2003 „Diagnozowanie ergonomiczne układu operator - pojazd szynowy - otoczenie". Rozprawa habilitacyjna. Prace Naukowe Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej 51:189.
• [3] Grabarek I. 2012: „Zastosowanie technik heurystycznych w modelowaniu sprawności operatora środków transportu", rozdział w monografii Ergonomia w warunkach gospodarki opartej na wiedzy, red. Złowodzki M., Ogińska H., Juliszewski T., Pawlak H. Kraków, Lublin: Komitet Ergonomii PAN, ss. 199-222.
• [4] Rutkowski L. 2012. Metody i techniki sztucznej inteligencji. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• [5] Yager R.R., D.P Filev. 1995. Podstawy modelowania i sterowania rozmytego. Warszawa: WNT.
• [6] Evans G.W., W. Karwowski. 1998. A perspective on mathematical modeling in human factors. Applications of Fuzzy Set Theory in Human Factors. Amsterdam: Elsevier Science Publishers.
• [7] Krystek R.(red.).2009. Zintegrowany system bezpieczeństwa transportu. Tom M. Gdańsk: WKŁ.
• [8] Łuczak A.; K. Zużewicz. 2006. „Zmęczenie kierowców a bezpieczeństwo pracy". Bezpieczeństwo Pracy. Nauka i Praktyka 4: 20-23.
• [9] Bęczkowska S., I. Grabarek. 2011. „Znaczenie ergonomicznej jakości układu kierowca-cysterna-otoczenie w kształtowaniu bezpieczeństwa przewozów". Rozdział 8 w monografii pod red. E. Górskiej Współczesne i przyszłe wyzwania ergonomii, Warszawa: Oficyna Wydawnicza PW.
• [10] Michalik J.S., A. Gajek, K. Grzegorczyk, S. Gredecki, M. Piękniewski, L. Słomka, P. Janik, D. Dziwulski, S. Zając. 2009. „Przyczyny zagrożeń w transporcie drogowym niebezpiecznych chemikaliów w Polsce". Bezpieczeństwo Pracy 10 (457):14-17.
• [11] Starkowski D., K. Bienczak, W. Zwierzycki. 2007. Samochodowy Transport Krajowy i Międzynarodowy, kompendium wiedzy praktycznej. Tom III. Środowisko pracy kierowcy. Poznań: Systherm.
• [12] Nader M. 2016. Drgania i hałas w transporcie. Wybrane zagadnienia. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej.
• [13] Mamdani E.H., B.R. Gaines. 1981. Fuzzy reasoning and its applications. New York: Academic Press.
• [14] Jamroz K., L. Smolarek. 2013. "Driver Fatigue and Road Safety on Poland's National Roads". InternationaI Journal of Occupational Safety and Ergonomics (JOSE) 19(2): 297-309.
• [15] Ihaka R., R.R. Gentleman. 1996. Development Core Team (2009). R: A language and environment for statistical computing. R Foundation for statistical Computing, Vienna, Austria. ISBN 3-900051-07-0, URL http://www.R-project.org.(dostęp 16. 10. 2009).