Jak mierzyć przyjazność przestrzeni dla ruchu pieszego?

• Autorzy: Jaczewska Joanna

Identyfikatory

DOI

10.4467/2543859XPKG.19.020.11541

Warianty tytułu

EN

How to measure urban space walkability?

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Chociaż transport pieszy jest najbardziej podstawowym i naturalnym środkiem przemieszczania się ludzi, to w XX w. stracił gwałtownie na znaczeniu w oczach projektantów za sprawą koncepcji modernistycznych i dynamicznego rozwoju motoryzacji. W ostatnich latach obserwuje się zmianę postrzegania ruchu pieszego i nadawanie mu priorytetowego charakteru. Jak dowodzą najnowsze badania, projektowanie zorientowane na wygodę pieszych wpływa pozytywnie nie tylko na zrównoważony rozwój miast, ale też na aktywność fizyczną mieszkańców oraz ich zdrowie fizyczne i psychiczne. Jednak w jaki sposób ocenić, czy przestrzeń jest przyjazna dla ruchu pieszego? W ostatnich latach pojawiło się wiele badań nad tą problematyką, próbujących określić stopień wpływu poszczególnych czynników na aktywność fizyczną ludzi. Prezentowany artykuł jest systematyzacją aktualnych koncepcji mierzenia przyjazności przestrzeni dla ruchu pieszego na podstawie literatury przedmiotu, w szczególności dwóch przekrojowych studiów porównawczych podsumowujących stan wiedzy na ten temat. W artykule omówiono kluczowe metody pomiaru, ich zalety, jak też potencjalne ograniczenia. W podsumowaniu przedstawiono możliwe aplikacje wyników badań oraz przedstawiono kierunki rozwoju metod badawczych. Konieczna jest weryfikacja stosowanych metod w warunkach polskich, uwzględniająca lokalne uwarunkowania. W celu zapewnienia porównywalności wyników postuluje się standaryzację wskaźników, uwzględnianie czynników wewnętrznych, mogących wpływać na zróżnicowanie poziomu aktywności fizycznej, jak też wykorzystanie do jej mierzenia dużych zbiorów danych (Big Data).

EN

Walking as the elementary and most natural transport mode is often viewed as neglected. In the course of the 20th century it has lost its significance due to modernist visions and the dynamic development of motor vehicles. In the recent years we observe a change in the way walking is perceived and the resulting prioritizing of it as a transport system. As recent research studies make evident, pedestrians-oriented urban projects facilitate sustainable development of cities and prove to have a positive impact on the physical activity of the inhabitants and their overall health. That raises the question: how to evaluate the walkability of a specific space? Recently, a number of research studies have attempted to determine the degree of impact that particular factors exercise on human physical activity. The present article systematises recent concepts of walkability measurement on the basis of the relevant literature and, in particular, on the basis of two cross-sectional comparative papers that bring together the dispersed knowledge on the subject. The article considers the key measurement methods as well as their advantages and potential limitations. In the summary possible applications of research results and outlooks for research methods have been proposed. It is necessary to verify the methods used in the Polish local conditions. In order to secure more comparability of results the author claims a standardisation of indicators, as well as inclusion of internal factors that might influence the differentiation of walking behaviours. Finally, making use of big data is recommended.

Słowa kluczowe

PL

przyjazność przestrzeni; ruch pieszy; transport zrównoważony

EN

sustainable transport; pedestrian traffic; walkability; urban space

• Wydawca: Komisja Geografii Komunikacji Polskiego Towarzystwa Geograficznego ; Uniwersytet Gdański. Katedra Geografii Rozwoju Regionalnego
• Czasopismo: Prace Komisji Geografii Komunikacji PTG
• Rocznik: 2019
• Tom: nr 22(4)
• Strony: 25--33
• Opis fizyczny: Bibliogr. 33 poz., tab.

Twórcy

autor

Jaczewska Joanna

• Zakład Rozwoju Regionalnego, Instytut Geografii, Wydział Oceanografii i Geografii, Uniwersytet Gdański, Bażyńskiego 4, 80-309 Gdańsk

Bibliografia

• [1] Berke E.M., Gottlieb L.M., Moudon A.V., Larson E.B., 2007, Protective Association Between Neighborhood Walkability and Depression in Older Men, Journal of the American Geriatrics Society, 55(4), 526-533. (DOI 10.1111/j.1532-5415.2007.01108.x).
• [2] Brownson R.C., Hoehner C.M., Day K., Forsyth A., Sallis J.F., 2009, Measuring the Built Environment for Physical Activity, American Journal of Preventive Medicine, 36(4), 99-S123. (DOI 10.1016/j.amepre.2009.01.005).
• [3] Boehmer T.K., Hoehner C.M., Wyrwich K.W., Ramirez L.K.B., Brownson R.C., 2006, Correspondence between Perceived and Observed Measures of Neighborhood Environmental Supports for Physical Activity, Journal of Physical Activity and Health, 3(1), 22-36. (DOI 10.1123/jpah.3.1.22).
• [4] Carr L.J., Dunsiger S.I., Marcus B.H., 2010a, Validation of Walk Score for estimating access to walkable amenities, British Journal of Sports Medicine, 45(14), 1144-1148. (DOI: 10.1136/bjsm.2009.069609).
• [5] Carr L.J., Dunsiger S.I., Marcus B.H., 2010b, Walk Score™ As a Global Estimate of Neighborhood Walkability, American Journal of Preventive Medicine, 39(5), 460-463. (DOI 10.1016/j.amepre.2010.07.007).
• [6] Cichocka J., 2015, Generatywna optymalizacja w planowaniu przestrzennym – koncept miasta przyjaznego ruchowi pieszemu, Architectus, 1(41), 119-128.
• [7] Cerin E., Saelens B.E., Sallis J.F., Frank L.D., 2006, Neighborhood Environment Walkability Scale: Validity and Development of a Short Form, Medicine & Science in Sports & Exercise, 38(9), 1682-1691. (DOI 10.1249/01.mss.0000227639.83607.4d).
• [8] Cysek-Pawlak M.M., 2018, Increased density as a new urbanism principle for urban regeneration, Przestrzeń i Forma, 36, 141-158.
• [9] Duncan D.T., Aldstadt J., Whalen J., Melly S.J., Gortmaker S.L., 2011, Validation of Walk Score® for Estimating Neighborhood Walkability: An Analysis of Four US Metropolitan Areas, International Journal of Environmental Research and Public Health, 8, 4160-4179. (DOI 10.3390/ijerph8114160).
• [10] Ellis G., Hunter R., Tully M. A., Donnelly M., Kelleher L, Kee F., 2015, Connectivity and physical activity: using footpath networks to measure the walkability of built environments, Environment and Planning B: Planning and Design, 43(1), 130-151. (DOI 10.1177/0265813515610672).
• [11] Ewing R., Handy S., 2009, Measuring the Unmeasurable: Urban Design Qualities Related to Walkability, Journal of Urban Design, 14(1), 65-84. (DOI 10.1080/13574800802451155).
• [12] Ewing R., Handy S., Brownson R.C., Clemente O., Winston, E., 2006, Identifying and Measuring Urban Design Qualities Related to Walkability, Journal of Physical Activity and Health, 3(s1), 223-S240. (DOI 10.1123/jpah.3.s1.s223).
• [13] Frank L.D., Schmid T.L., Sallis J.F., Chapman J., Saelens B.E., 2005, Linking objectively measured physical activity with objectively measured urban form, American Journal of Preventive Medicine, 28(2), 117-125. (DOI 10.1016/j.amepre.2004.11.001).
• [14] Frank L.D., Sallis, J.F., Conway T.L., Chapman J.E., Saelens B.E., Bachman W., 2006, Many Pathways from Land Use to Health: Associations between Neighborhood Walkability and Active Transportation, Body Mass Index, and Air Quality, Journal of the American Planning Association, 72(1), 75-87. (DOI 10.1080/01944360608976725).
• [15] Frank L.D., Sallis J.F., Saelens B.E., Leary L., Cain K., Conway T.L., Hess P.M., 2009, The development of a walkability index: application to the Neighborhood Quality of Life Study, British Journal of Sports Medicine, 44(13), 924-933. (DOI 10.1136/bjsm.2009.058701).
• [16] Gehl J., 2017, Miasta dla ludzi, tłum. Szymon Nogalski, RAM, Kraków. Hipp J.A., Manteiga A., Burgess A., Stylianou A., Pless R., 2015, Cameras and crowds in transportation tracking, Proceedings of the Conference on Wireless Health – WH’15. (DOI 10.1145/2811780.2811941).
• [17] Leslie E., Saelens B., Frank L., Owen N., Bauman A., Coffee N., Hugo G., 2005, Residents’ perceptions of walkability attributes in objectively different neighbourhoods: a pilot study, Health & Place, 11(3), 227-236. (DOI 10.1016/j.healthplace.2004.05.005).
• [18] Leslie E., Coffee N., Frank L., Owen N., Bauman A., Hugo G., 2007, Walkability of local communities: Using geographic information systems to objectively assess relevant environmental attributes, Health & Place, 13(1), 111-122. (DOI 10.1016/j.healthplace.2005.11.001).
• [19] Litman T., 2003, Economic Value of Walkability, Transportation Research Record: Journal of the Transportation Research Board, 1828, 3-11. (DOI 10.3141/1828-01).
• [20] Lwin K.K., Murayama Y., 2011, Modelling of urban green space walkability: Eco-friendly walk score calculator, Computers, Environment and Urban Systems, 35(5), 408-420. (DOI 10.1016/j.compenvurbsys.2011.05.002).
• [21] Manaugh K., El-Geneidy A., 2011, Validating walkability indices: How do different households respond to the walkability of their neighborhood?, Transportation Research Part D: Transport and Environment, 16(4), 309-315. (DOI 10.1016/j.trd.2011.01.009).
• [22] Marshall J.D., Brauer M., Frank L.D., 2009, Healthy Neighborhoods: Walkability and Air Pollution, Environmental Health Perspectives, 117(11), 1752-1759. (DOI 10.1289/ehp.0900595).
• [23] Nosal K., 2017, Wybrane zagadnienia dotyczące przyjazności infrastruktury transportowej i przestrzeni publicznych dla ruchu pieszego, Transport Miejski i Regionalny, 5, 12-18.
• [24] Nosal K., Franek Ł., Rogala S., 2017, Space and Its Use for Pedestrian Traffic in Center Areas of Selected Polish Cities, Transport Economics and Logistics, 67, 45-52.
• [25] Olszewski P., 2007, Walking as a mode of transport – a planning and policy perspective, Prace Naukowe Politechniki Warszawskiej. Budownictwo, 146, 5-149.
• [26] Owen N., Cerin E., Leslie E., du Toit L., Coffee N., Frank L.D., Bauman A.E., Hugo G., Saelens B.E., Sallis J.F., 2007, Neighborhood Walkability and the Walking Behavior of Australian Adults, American Journal of Preventive Medicine, 33(5), 387-395. (DOI 10.1016/j.amepre.2007.07.025).
• [27] Rosenberg D., Ding D., Sallis J.F., Kerr J., Norman G.J., Durant N., Harris S.K., Saelens B.E., 2009, Neighborhood Environment Walkability Scale for Youth (NEWS-Y): Reliability and relationship with physical activity, Preventive Medicine, 49(2-3), 213-218. (DOI 10.1016/j.ypmed.2009.07.011).
• [28] Saelens B.E., Sallis J.F., Black J.B., Chen, D., 2003, Neighborhood-Based Differences in Physical Activity: An Environment Scale Evaluation, American Journal of Public Health, 93(9), 1552-1558. (DOI 10.2105/ajph.93.9.1552).
• [29] Southworth M., Owens P.M., 1993, The Evolving Metropolis: Studies of Community, Neighborhood, and Street Form at the Urban Edge, Journal of the American Planning Association, 59(3), 271-287. (DOI 10.1080/01944369308975880).
• [30] Waloska M., Nosal Hoy K., 2018, Analiza przyjazności dla ruchu pieszego okolic Rynku Dębnickiego w Krakowie, Transport Miejski i Regionalny, 12, 5-12.
• [31] Wang H., Yang Y., 2019, Neighbourhood walkability: A review and bibliometric analysis, Cities, 93, 43-61. (DOI 10.1016/j.cities.2019.04.015).
• [32] Yamagata Y., Seya H., 2019, Spatial Analysis Using Big Data, Methods and Urban Applications, Academic Press, Cambridge.
• [33] Yin L., Cheng Q., Wang Z., Shao, Z., 2015, “Big data” for pedestrian volume: Exploring the use of Google Street View images for pedestrian counts. Applied Geography, 63, 337-345. (DOI 10.1016/j.apgeog.2015.07.010).

Uwagi

PL

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa Nr 461252 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2020).