Wskaźnik oddawania barw R_a (CRI) : czy umożliwia on jednoznaczną ocenę jakości barwnej oświetlenia uzyskiwanego przy użyciu dowolnego rodzaju źródła światła?

• Autorzy: Fryc I. , Kowalska J.

Warianty tytułu

EN

Color rendering index R_a (CRI) : does it allow a clear assessment of the color quality of any type of light source?

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Międzynarodowa Komisja Oświetleniowa CIE w kwietniu 2017 dokumentem 224:2017 „CIE 2017 Colour Fidelity Index for accurate scientific use” zarekomendowała, że do określania jakości barwnej źródeł światła powinny być używane dwa parametry. Wskazano w nim, że przy charakteryzowaniu źródeł światła, oprócz stosowanego dotychczas wskaźnika oddawania barw R_a, należy określać także dodatkowo wskaźnik wierności barwy R_f. Sposób wyznaczania wskaźnika wierności barwy R_f został przez CIE zaczerpnięty z metody TM-30-15, opracowanej przez Północnoamerykańskie Stowarzyszenie Oświetleniowców IES. Aby przybliżyć czytelnikom przyczyny, które skłoniły CIE do rekomendowania do użycia dodatkowego wskaźnika, autorzy artykułu wskazują, dlaczego wskaźnik Ra nie umożliwia jednoznacznej oceny jakości barwnej oświetlenia uzyskiwanego przy użyciu dowolnego rodzaju źródła światła. W artykule przedstawiono zestawienie wyników badań pokazujących niejednoznaczności i problemy występujące przy ocenie wskaźnikiem R_a, jakości oddawania barw, współcześnie stosowanych źródeł światła. W kolejnym opracowaniu autorzy przedstawią, dla współcześnie stosowanych w praktyce oświetleniowej źródeł światła, wyniki oceny barwnej ich promieniowania, przeprowadzone metodą CIE 224:2017.

EN

In April 2017 International Commission on Illumination published document 224: 2017 “CIE 2017 Colour Fidelity Index for accurate scientific use”, which recommends that two parameters should be used to determine the color quality of light sources. It has been pointed out that in addition to the previously used color rendering index R_a, the color fidelity index R_f should also be specified in the characterization of the light sources. The method of determining the R_f color fidelity index was taken by CIE from TM-30-15 document developed by the Illuminating Engineering Society of North America (IES). To bring readers closer to the reasons that have led CIE to recommend the use R_f index, the authors of this article provide information why the R_a does not allow a clear assessment of the color quality of light any type of light source. The article presents the results of studies showing ambiguity and problems with the R_a, calculated for contemporary light sources. In the next article, the authors are going to present, the results of light sources color rendering evaluation by method recommended in CIE 224: 2017 document.

Słowa kluczowe

PL

oświetlenie; wskaźnik oddawania barw; wskaźnik wierności barwy; źródło światła; rozkład widmowy promieniowania; led

EN

lighting; color rendering index; color fidelity index; light source; radiation spectrum; led

• Wydawca: Grupa MEDIUM Sp. z o.o. Sp.k.a.
• Czasopismo: Elektro Info
• Rocznik: 2017
• Tom: nr 9
• Strony: 92--100
• Opis fizyczny: Bibliogr. 6 poz., rys., wykr.

Twórcy

autor

Fryc I.

• Politechnika Białostocka

autor

Kowalska J.

• Politechnika Warszawska

Bibliografia

• 1. Publikacja CIE 13.3-1995 Method of Measuring and Specifying Colour Rendering Properties of Light Sources
• 2. Fryc I., Fryc J., Wąsowski K., Rozważania o jakości oddawania barw źródeł światła, wyrażanej wskaźnikiem Ra (CRI), uwzględniające fizjologię widzenia oraz zagadnienia techniczno-prawne, Przegląd Elektrotechniczny, 92 (2016), nr.2, 218-223
• 3. Houser K., Mossman M., Smet K., Whitehead L., Tutorial: Color Rendering and Its Applications in Lighting, Leukos, 12:7-26, 2016
• 4. Wiśniewski A.: Elektryczne Źródła Światła, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa, 2010
• 5. Publikacja CIE 177:2007 Colour Rendering of White LED Light Sources
• 6. Royer M.P., IES TM-30-15 Is Approved-Now What?, Leukos, 12:3-5, 2016

Uwagi

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2018).