Jakość wód powierzchniowych w strefie podmiejskiej Łodzi na przykładzie Moszczenicy

• Autorzy: Ziułkiewicz M.

Warianty tytułu

EN

Surface waters quality in the Lodz suburban zone, Moszczenica case study

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule przedstawiono analizę stanu czystości wód Moszczenicy, odwadniającej północno-wschodni fragment strefy podmiejskiej Łodzi na obszarze parku krajobrazowego Wzniesień Łódzkich. Ze względu na charakter wykorzystania jej wód głównie do rekreacji i hodowli ryb skupiono się na ocenie możliwości realizacji takich zamierzeń w warunkach postępującej antropopresji. Dedykowane badania przeprowadzono w czterech sezonach między 2009 i 2010 r. Wykazały one istnienie wyraźnych stref dopływu zanieczyszczeń, które ograniczają możliwości rekreacji i pogarszają warunki bytowania ryb. Przyczyną ich istnienia jest postępujący proces urbanizacji z poważnymi niedomaganiami w sferze infrastrukturalnej, prowadzący do degradacji stanu środowiska wodnego na obszarach objętych prawną ochroną.

EN

The article presents a water purity analysis for the Moszczenica гіѵег, draining the north-eastern part of the Lodz suburban zone, on the territory of the Lodz Hills (Wzniesienia Łódzkie) landscape park. Due to the use of the rіѵег for recreational and fish farming purposes, the authors evaluated the possibility to carry out such activities in the progressing anthropopressure conditions. Dedicated research was being carried out for four seasons, be-tween 2009 and 2010. It proved the existence of distinctive zones of pollution inflow, limiting the possibilities of recreation and deteriorating the fish living conditions. The pollution is caused by progressing urbanisation process, with serious infrastructural malfunctioning, leading to the water environment degradation on the terrains protected by law.

Słowa kluczowe

PL

Łódź; Moszczenica; jakość wody

EN

Łódź; Moszczenica; water quality

• Wydawca: Wydawnictwo SIGMA-NOT
• Czasopismo: Gospodarka Wodna
• Rocznik: 2012
• Tom: Nr 12
• Strony: 511--520
• Opis fizyczny: Bibliogr. 30 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Ziułkiewicz M.

• Uniwersytet Łódzki, Wydział Nauk Geograficznych, Pracownia Geologii

Bibliografia

• 1. J. DOJLIDO, J. WOYCIECHOWSKA, 2006: Szacunkowa metoda bilansowania ładunków zanieczyszczeń w wodach małych zlewni rzecznych. Gosp. Wodn. 7: 282-285.
• 2. R. GOŁDYN, 2000: Zmiany biologicznych i fizykochemicznych cech jakości wody rzecznej pod wpływem jej piętrzenia we wstępnych, nizinnych zbiornikach zaporowych. Wyd. (JAM, Poznań.
• 3. U. HEREŹNIAK-CIOTOWA, M. ZIUŁKIEWICZ, 1997: Chemizm wód źródlanych Strugi Dobieszkowskiej (Młynówki). Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Physica 2, Łódź: 169-177.
• 4. J. JAKÓBCZYK-GRYSZKIEWICZ, SZ MARCIŃCZAK, A. SIEJKOWSKA, 2010: Dynamika i skutki urbanizacji w regionach miejskich po 1990 roku na przykładzie regionu miejskiego Łodzi. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
• 5. P. ILNICKI, K. GÓRECKI, B. MELCER, 2008: Eutrofizacja cieków wodnych zlewni Warty w latach 1992-2002. Wyd. Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, Poznań.
• 6. JOKIEL P., 2004: Zasoby wodne środkowej Polski na progu XXI wieku, Wyd. UŁ, Łódź.
• 7. J. KANCLERZ, 2005: Wpływ stawów rybnych (karpiowych) na jakość wód odpływających ze zlewni. Materiały Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej na temat: „Kompleksowe i szczegółowe problemy inżynierii Środowiska". Ustronie Morskie: 1-10.
• 8. J. KOC, M. DUDA, S. TUCHOLSKI, 2008: Znaczenie zbiornika retencyjnego dla ochrony jeziora przed spływami fosforu ze zlewni rolniczej. Acta Sci.Pol., Formatio Circumiectus 7: 13-24.
• 9. T. KRZEMIŃSKI, 1995: Regionalne możliwości modyfikacji „Programu Wisła” w środkowej Polsce. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica 20, Łódź: 121-130.
• 10. J. KUROWSKI, 1993b: Mapa Sozologiczna. Arkusz M-34-4-C (Andrzejów). Główny Geodeta Kraju. Warszawa.
• 11. J. KUROWSKI, 1993a: Mapa Sozologiczna. Arkusz M-34-4-A (Głowno). Główny Geodeta Kraju. Warszawa.
• 12. H. MAŃCZAK, 1968: Klasyfikacja wód płynących pod względem stopnia zanieczyszczenia na podstawie wyników badań w przekrojach pomiarowo-kontrolnych. Gosp. Wodn. 1: 13-20.
• 13. M. MIKLAS, P. MONIEWSKI, 2002: Warunki rozwoju oraz zagrożenia nisz źródłowych na przykładzie wybranych źródeł ze strefy krawędziowej Wzniesień Łódzkich. [W:] T.Ciupa i in.] Obieg wody w zmieniającym się środowisku.
• Prace Instytutu Geografii AŚ w Kielcach 7, Kielce: 53-62.
• 14. P. MONIEWSKI, 2004: Źródła okolic Łodzi. Acta Geographica Lodziensia 87, Łódź.
• 15. E. NACHLIK (red.), 2004: Identyfikacja i ocena oddziaływań antropogenicznych na zasoby wodne dla wskazania części wód zagrożonych nieosiągnięciem celów środowiskowych. Monografia Politechniki Krakowskiej 318. Seria Inżynieria Środowiska. Kraków.
• 16. T. ORLIK, R. OBROŚLAK, 2005: Analiza jakości wód w stawie rybnym w zlewni rzeki Giełczwi. Acta Agrophysica 5 (3), Lublin: 705-710.
• 17. K. PIESTRZENIEWICZ, J. TOBOLCZYK, 2006: Operat wodnoprawny na piętrzenie i pobór wody rzeki Moszczenicy dla potrzeb zbiornika retencyjnego Stryków i małej elektrowni wodnej w Strykowie. Archiwum Urzędu Miasta i Gminy w Strykowie.
• 18. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dn. 14 października 2002 r. w sprawie wymagań, jakim powinny odpowiadać wody śródlądowe będące środowiskiem życia ryb w warunkach naturalnych. Dziennik Ustaw Nr 176, poz. 1455.
• 19. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dn. 16 października 2002 r. w sprawie wymagań, jakim powinna odpowiadać woda w kąpieliskach. Dziennik Ustaw Nr 183, poz. 1530.
• 20. CZ. SMOLEŃSKI, H. SOSZKA, 1999: Stan troficzny rzek w Polsce. Ochrona Środowiska i Zasobów Naturalnych 16: 5-23.
• 21. System hydrograficzny na obszarze województwa łódzkiego. Zbiorniki wodne i urządzenia piętrzące. Biuro Programowania i Projektowania Rozwoju Łodzi. 1993. Mat. niepublikowane.
• 22. K. TURKOWSKA, 2006: Geomorfologia regionu łódzkiego, Wyd. UŁ, Łódź.
• 23. P. URBANIAK, R. DAŁKOWSKI, 2005: Chemizm cieków Parku Krajobrazowego Wzniesień Łódzkich [W:] J. Burchrad (red.) Stan i antropogeniczne zmiany jakości wód w Polsce, t.
• III. Wyd. UŁ, Łódź: 175-184.
• 24. M. WALISCH, 2003: Wpływ warunków fizycznogeograficznych na obieg wody w małych zlewniach regionu łódzkiego, [maszynopis pracy doktorskiej] Arch. Katedry Hydrologii i Gospodarki Wodnej UŁ.
• 25. M. WALISCH, 2007: Zasilanie źródłowe małych zlewni regionu łódzkiego na tle przepuszczalności utworów powierzchniowych. [W:] Jokiel P. i in. (red.) Źródła Polski. Wybrane problemy krenologiczne. Regina Poloniae, Łódź.
• 26. D. ZDZIUCH, M. JEZIERSKA, J. WOŁOD-KOWICZ, B. KOWITZ, 2011: Ładunek zanieczyszczeń odprowadzany z terenu Gminy Gdańsk do Zatoki Gdańskiej. [W:] Ocena stanu środowiska w mieście Gdańsku za rok 2010. www.adansk.pl/srodowisko.753.19587. html. ostatnia modyfikacja 8.09.2011 r.
• 27. M. ZIUŁKIEWICZ, 2006: Źródła w rezerwacie „Struga Dobieszkowska” [W:] P. Moniewski i in. (red.), Ogólnopolska Konferencja Naukowa „Źródła - środowiskowe aspekty badań”. Tom I. WNG UŁ, Łódź: 80-84.
• 28. M. ZIUŁKIEWICZ, 2010: Chemizm wód gruntowych na obszarze drenażu źródliskowego. [W:] M. Ziułkiewicz (red.) Stan i antropogeniczne zmiany jakości wód w Polsce. Tom VI., Wyd. UŁ, Łódź: 88-107.
• 29. J. ŻELAZNA-WIECZOREK, A. SOCHACKA, M. ZIUŁKIEWICZ, 2010: Zróżnicowanie zbiorowisk okrzemek w źródłach rezerwatu Struga Dobieszkowska. [W:] M. Ziułkiewicz (red.) Stan i antropogeniczne zmiany jakości wód w Polsce, t. VI. Wyd. UŁ, Łódź: 169-179.
• 30. M. ŻELAZNY (red.), 2005: Dynamika związków biogennych w wodach opadowych, powierzchniowych i podziemnych w zlewniach o różnym użytkowaniu na Pogórzu Wiśnickim. Wyd. IGiGP UJ, Kraków.